جوان آنلاین: در سالروز حماسه ۹ دی، مروری بر آثار سینمایی تولیدشده درباره حوادث سال ۸۸، نشان‌دهنده دستان تقریباً خالی سینما و تلویزیون در پرداختن به این حوادث سرنوشت‌ساز است. یکی از معدود آثار ساخته شده که هنوز هم به اکران نرسیده است، فیلم «ماه گرفتگی» به تهیه‌کنندگی هادی انباردار است.
انباردار در این گفت‌و‌گو به مسئله ساخت فیلم درباره فتنه ۸۸ و چرایی اکران نشدن فیلم «ماه گرفتگی» پرداخته است.
چرا با وجود گذشت دو سال از حضور «ماه گرفتگی» در فجر، این فیلم اکران نشده؟
فیلم «ماه گرفتگی» خیلی وقت است که آماده اکران است البته قرار است تغییراتی در آن ایجاد کنیم. این تغییرات جنبه فنی دارد، مثلاً موسیقی فیلم را تغییر خواهیم داد تا تاثیر گذاری بیشتری داشته باشد، اما در مجموع به این نتیجه رسیده‌ایم که فعلا صبر کنیم تا در شرایط مناسبی فیلم را اکران کنیم.
«ماه گرفتگی» به موضوع خاصی پرداخته و به نظر می‌رسد ۹ دی بهترین زمان برای اکران چنین فیلم‌هایی باشد، آیا فکر نمی‌کنید اکران «ماه گرفتگی» در زمانی غیر از این زمان مناسبت خود را از دست می‌دهد؟
با نظر شما موافقم، اما باید شرایط حال حاضر سینما و وضعیت اجتماعی را هم مد نظر قرار دهیم. شرایطی مانند وضعیت بد اقتصادی مردم دست به دست هم داده است تا ما برای اکران «ماه گرفتگی» تامل بیشتری داشته باشیم. ۹ دی در تاریخ ما ثبت شده است و مردم همیشه این واقعه را زنده نگه خواهند داشت و از آنجایی که ما در «ماه گرفتگی» نخواسته‌ایم به سمت و سوی جناح خاصی حرکت کنیم و حرفی که می‌زنیم حرف حضرت آقا باشد و آن را به خطوط سیاسی وصل نکنیم، در هر زمانی آمادگی اکران آن را خواهیم داشت. شاید بهترین زمان دیده شدن «ماه گرفتگی» ۹ دی باشد، اما جامعه آمادگی آن را ندارد.
این روز‌ها سینما دربست در اختیار آثار کمدی است، به نظر می‌رسد جامعه آماده دیدن فیلمی جدی است که حرف‌های تازه‌ای می‌زند!
نکته این است که شرایط اکران دست ما نیست. تهیه‌کننده‌ها به فکر این هستند که سرمایه فیلم بازگشت داشته باشد، اما اینکه چرا میزان تولید فیلم‌های کمدی زیاد شده است باید سیستم درست شود و کار از گلوگاه تنظیم شود. وزارت ارشاد یا شورای پروانه ساخت باید ببیند که سینما ظرفیت این همه فیلم کمدی را دارد یا خیر! با این همه حجم فیلم‌های کمدی، فیلم‌های جدی کمتر اکران می‌شوند، سینمای کودک و دفاع مقدس هم که اصلا فراموش شده‌اند. وزارت ارشاد باید نوعی سیاستگذاری کند که همه ژانر‌ها در اکران حضور داشته باشند.
شرایط کنونی سینما به نحوی شده که آثار کمدی نازل و حتی مبتذل جای همه ژانر‌های سینمایی را گرفته‌اند و مردم مجبورند همین فیلم‌ها را ببینند!
الان کمدی‌های مبتذلی در حال اکران است که آدم رویش نمی‌شود با خانواده به دیدن آن‌ها بنشیند. تنها فرق آن‌ها هم با کمدی‌های مبتذل خارجی آن است کار‌های رکیک و مبتذل را آن‌ها نشان می‌دهند و این‌ها با زبان و اشاره منظورشان را می‌رسانند. الان سطح سینمای ما از سطح فیلم‌های هندی هم نازل‌تر شده و هر روز هم پایین‌تر می‌آید. فراوانی ساخت فیلم‌های کمدی باعث شکل‌گیری ذائقه مردم می‌شود. این فیلم‌ها به مردم دیکته می‌کنند که در سینما چه چیزی ببینند. زمانی ما تنوع غذایی داشتیم، مردم آبگوشت می‌خوردند، اما وقتی دورتا دور خانه‌ها فست فود باز شد، ذائقه مردم هم به سمت فست فود خوردن تغییر می‌کند. این اتفاق الان در سینما رخ داده و همه چیز فست فودی شده است. حتی می‌بینیم این فیلم‌ها از سوژه‌هایی هم کپی می‌کنند و فیلم‌های ساخته می‌شود که پرچم امریکا را در کشورمان بالا می‌برند.
چرا این اتفاق افتاده است؟
برای اینکه به جای کار فرهنگی به دنبال کاسبی هستند.
بازگردیم به «ماه گرفتگی»، چرا پس از جشنواره فجر به ناگهان این فیلم در سکوت کامل فرو رفت؟
فیلم در جشنواره فجر با کم لطفی روبه‌رو شد. بعد از آن هم خودمان صبوری کردیم و نخواستیم فیلم را در هر شرایطی به اکران برسانیم.
اگر امسال «ماه گرفتگی» را می‌ساختید با همان دریچه به موضوع نگاه می‌کردید؟
اگر قرار باشد با همان میزان حمایتی که از ما در زمان ساخت ماه گرفتگی انجام شد، دوباره کار انجام شود، اصلا سراغ ساخت آن فیلم نخواهم رفت. ما را سر ساخت این فیلم خیلی اذیت کردند. دو سال زمان صرف پیش تولید فیلم شد و چندبار با تغییر فیلمنامه پروانه ساخت گرفتیم. من می‌توانم به شما قرارداد‌هایی را که با بازیگران برای بازی در این فیلم بسته‌ایم نشان دهم که قطر کاغذ‌های آن به ۲۰ سانت رسیده است. ما قرارداد می‌بستیم فردا بازیگر زنگ می‌زد عذرخواهی می‌کرد و نمی‌آمد یا حتی جلوی دوربین می‌آمد، بعد می‌گفت: من را تهدید کرده‌اند. ما نیاز داشتیم در آن شرایط از ما حمایت شود، منظورم حمایت مالی نیست، اما از نظر معنوی نیاز داشتیم کسی پشت ما باشد.
چنین رفتار‌هایی با بازیگران فیلم‌هایی که با موضوع فتنه ساخته شده‌اند هم شده است، چرا این کار را می‌کردند؟
کسانی که در فضای مجازی به بازیگران چرت و پرت می‌گفتند فکر نمی‌کردند که این‌ها فقط بازیگر هستند و دارند کار هنری می‌کنند. من حتی در زمان فیلمبرداری نگران این بودم که بعد از اتمام کار، این بازیگران بایکوت شوند و به دلیل نفوذ برخی جریان‌ها در سینما مانند بازیگران دیگر فیلم‌ها تا مدت‌ها کسی به آن‌ها کار ندهد! با اینکه در هالیوود هم می‌بینیم که بازیگران نقش رئیس‌جمهور یا پلیس بد را بازی می‌کنند و کسی به آن‌ها اعتراض نمی‌کند، چون می‌دانند این هنر است. ما سر فیلم «ماه گرفتگی» حمایت کمی داشتیم. کسانی که انتظار داشتیم به ما کمک کنند چوب لای چرخ ما می‌گذاشتند. خیلی تلاش کردند به کار ضربه بزنند، حتی در نشست خبری فیلم در جشنواره فجر، اینترنت قطع شد، گفتند کار ما بوده!
حتی اگر چوب لای چرخ فیلمسازان متعهد بگذارند باز هم جوانانی خواهند بود که تمایل داشته باشند درباره فتنه فیلم بسازند، به عنوان کسی که این مسیر را رفته است، چه توصیه‌ای به فیلمسازان آینده خواهید داشت؟
به نظرم موضوع ۹ دی موضوع زنده‌ای است که باید از ابعاد مختلف به آن پرداخته شود. من فیلمی که ساخته‌ام را فیلم نجیبی می‌دانم که از یک زاویه درست به بیان موضوع پرداخته است، اما فیلمسازانی که می‌خواهند در آینده سراغ فتنه ۸۸ بروند باید ابتدا کالبدشکافی از وقایع داشته باشند. بعد از آن کفش آهنین به پا کنند و با اعتقاد راسخ کار را پیش ببرند، چون مطمئن باشند که اجازه کار به آن‌ها داده نمی‌شود و نمی‌گذارند که به راحتی به هدف مورد نظر برسند.
