جزئیات وبلاگ

مریم کیومرثی یکی از تدوینگران مجموعه مستند «قهرمانان معمولی» به تهیه‌کنندگی مجتبی حیدری که این شب‌ها از شبکه یک سیما در حال پخش است، درباره تدوین قسمت‌هایی که برعهده‌اش بوده است، گفت: ابتدا باید بگویم اغلب سوژه‌های این مجموعه افرادی بودند که پیش از این روی زندگی و فعالیت‌های آنان پژوهش‌هایی انجام و مجموعه عکس‌هایی تهیه شده بود. در حقیقت عوامل سازنده به سوژه‌ها نزدیک می‌شدند تا با زوایای مختلف زندگی و کارش آشنا شوند. این شناخت باعث شد برای هر سوژه سناریوی اولیه برای ساخت مستند نیمه‌بلند نوشته شود. 

وی ادامه داد: سپس برخی از عوامل پروژه برای به تصویر کشیدن قصه افراد، راهی ۱۳ لوکیشن متفاوت شدند تا طبق سناریو نوشته شده، پلان‌هایی را که می‌خواستند، بگیرند. البته باتوجه به اتفاقاتی که در سفر و یا در زندگی کاری سوژه‌ها رخ می‌داد، ممکن بود سناریو تغییر کند. در نهایت پس از بازگشت گروه تصویربرداری، پلان‌های گرفته شده و مصاحبه با سوژه‌ها روی میز تدوین می‌آمد و تدوین اولیه زده می‌شد. 

یکی از تدوینگران «قهرمانان معمولی» یادآور شد: آن زمان همه گروه جمع می‌شدیم و نسخه اولیه را می‌دیدیم تا به این مساله برسیم که آیا هدفی که ما از قصه داشتیم، محقق شده است یا نه. همچنین برایمان مهم بود که مخاطب متوجه حرف ما بشود. اینکه به هدف مورد نظرمان در تدوین برسیم به شدت سخت و در عین حال مهم بود. 

کیومرثی با اشاره به اینکه این سبک از مستندسازی برای عوامل تولید سخت است، تصریح کرد: از آنجاکه سوژه، قصه‌اش را روایت می‌کند و این روایت با مصاحبه‌های عادی که با بسیاری از افراد در مستند‌های دیگر می‌شود، متفاوت است و ما سعی کردیم از چالش‌ها و مشکلات افراد بپرسیم و از فضای کلیشه‌ای جدا شویم، پس برایمان مهم بود که قصه چگونه باید روی پلان‌های گرفته شده بنشیند. در برخی موارد عوامل پروژه با سوژه‌ها نزدیک به ۲ ساعت مصاحبه کرده بودند تا بتوانند به آنچه در ذهن دارند، برسند. 

وی افزود: وقتی اینگونه مصاحبه‌ها روی میز تدوین می‌آمد، کار را سخت می‌کرد. حتی برخی مواقع متوجه می‌شدیم که پلان کم داریم یعنی قصد تعریف داستانی را داریم که گروه باید سفر کند و پلان‌های دیگری بگیرد. ناگفته نماند ما چارچوبی داشتیم که باید شکل می‌گرفت. هماهنگ کردن قصه‌ها و پلان‌های گرفته شده و اینکه از صحبت‌ها به چه نحوی استفاده شود تا قصه هم برای مخاطب جذاب باشد و هم به بهترین شکل روایت شود، به شدت سخت بود.

یکی از تدوینگران «قهرمانان معمولی» تاکید کرد: همچنین شرایط آب و هوایی مختلف که گاهی به شدت سرد و مواقعی به شدت گرم بود، قطعا یکی از چالش‌های کار بود. از سوی دیگر طی کردن مسیر‌های نسبت طولانی برای به تصویر کشیدن زندگی شخصی و کاری سوژه از جمله دیگر مشکلات ما در این پروژه بود. همه این موارد در قصه و تدوین نقش دارد و در آن تفاوت ایجاد می‌کند.

کیومرثی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه «قهرمانان معمولی» اولین تجربه تدوین مستند نیمه‌بلندش است، مطرح کرد: حضور در کنار افرادی، چون مجتبی حیدری به عنوان عکاس و تصویربردار حرفه‌ای، خوش سلیقه و باتجربه و همچنین مهدی رشوند به عنوان فیلمساز و تدوینگر حرفه‌ای در زمینه مستند فرصت خوبی را برایم فراهم کرد تا یاد بگیرم و تجربه کنم. این مجموعه باعث شد سطح سلیقه من در تماشای فیلم مستند و توجهم به قاب‌بندی‌ها و زیبایی‌شناسی بصری که عوامل این مجموعه به دلیل نگاه دید عکاسانه و حرفه‌ای داستند، ارتقا پیدا کند.

یکی از تدوینگران «قهرمانان معمولی» در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه جوانان به دنبال کار متفاوت هستند، درباره حضور افراد جوان در پشت دوربین این مجموعه مستند یادآور شد: جوانان به دنبال سبک جدیدی هستند تا بتوانند ساختار‌های کلیشه‌ای را که بسیار مواقع مخاطب را خسته می‌کند، بشکنند و کار‌هایی باکیفیت بیشتر و مفید و موثر بسازند. اینکه نگاه جوانان در حوزه مستند این باشد که از مستند‌های مصاحبه‌محور فاصله بگیرند تا مخاطب خود بتواند با دیدن تصاویر، به مفاهیم برسد و بخشی از قصه در تصاویر دیده شود، ارزشمند است. 

کیومرثی در ادامه با اینکه بعد از پایان دوره کارشناسی، دوره‌های مختلف را گذراند تا با دنیای تدوین بیشتر آشنا شود چراکه از نوجوانی این علاقه را داشت، اما به صورت حرفه‌ای و تخصصی وارد آن نشده بود. درباره آشنا با آژانس مستند سو به عنوان مجری طرح پروژه گفت: من چندین سال با حامد زمانی همکاری داشتم؛ خواننده‌ای حرفه‌ای و خوش سلیقه که باعث شد روز به روز تمرین کنم و تجربیات مختلفی را بدست آورم تا در حرفه‌ام پیشرفت کنم. تا سال ۹۹ که مجتبی حیدری در فضای مجازی خود نوشته بود، برای کار جدیدش به تدوینگر نیاز دارد.

وی یادآور شد: تا آن روز هیچ آشنایی با مجتبی حیدری و آژانس مستند سو نداشتم. پس از آشنایی و صحبت‌های اولیه از من خواسته شد تا قسمت اول پروژه «من فاطمه هستم» را تدوین کنم. این کار را انجام دادم و خوشبختانه همان چیزی شد که ایشان می‌خواستند و در نهایت این همکاری شکل گرفت. ما تاکنون روی تیزر‌ها و فتوکلیپ‌های مختلف با هم کار کردیم. همچنین اصلاح رنگ و ساخت تیزر مستند نیمه‌بلند «من زنده برگشتم» برعهده‌ام بود تا اینکه به «قهرمانان معمولی» رسیدیم.

کیومرثی در پایان خاطرنشان کرد: تجربه مهم دیگری که حضور در این پروژه باعث شد بدان برسم این بود که همه افراد گروه در راستای هدفی که از ساخت مجموعه داشتند که جز خیر رساندن به مردم و افرادی که برای خیر رساندن به مردم فعالیت می‌کردند، نبود. در حقیقت هر کس فارغ از سمتی که در پروژه داشت، هر کاری در توانش بود، در راستای پیشبرد مجموعه انجام می‌داد.