جزئیات وبلاگ

برنامه تلویزیونی «همآهنگ» جزء برنامه‌های استعدادیابی بود که با دعوت از گروه‌های سرود مردمی سعی در شناساندن مستعدان این عرصه داشت و برای تولید این برنامه ۱۲۰ نفر از تیم برنامه‌سازان سفر زمینی ۱۴ هزار کیلومتری را تجربه کرده بودند.

مهدیار عقابی، کارگردان برنامه «همآهنگ» در پاسخ به این سوال که توجه به مقوله سرود تا جایی پیش رفته، که حتی ارگان‌های نظامی برای پیشبرد اهداف ایدئولوژیک خود اقدام به تولید سرود می‌کنند، گفت: سرود یکی از بهترین پیامرسان‌های ایدئولوژیک است. یعنی بنیان سرود بر محور ایدئولوژیک است و محتوایش را براساس نیازمندی‌های جامعه پیش می‌برد.

عقابی ادامه داد: پس سرود به درد مجموعه‌هایی می‌خورد، که می‌خواهند کار فرهنگی انجام دهند و پیام مورد نظر خود را به مخاطب منتقل کنند. سرود جزو پایه ثابت جریان‌هایی بود که می‌خواستند انقلاب کنند. فرقی نمی‌کرد این جریان‌ها جزو جریان‌های چپ، انقلابی و … باشد. جای تعجب هم نیست که یک ارگان نظامی بخواهد روی سرود کار کند. چون آن ارگان هم یک ایدئولوژی دارد، که برای بیان آن نیازمند سرود است.

کارگردان برنامه «همآهنگ» در پاسخ به این سوال که چقدر دستگاه‌های فرهنگی توانستند بر روی موضوع سرود کار کنند، توضیح داد: تقریباً از ۱۰ سال پیش به قبل موسیقی در سبد فرهنگی خانواده‌های مذهبی ایرانی جایگاهی نداشته است. از آنجایی که موسیقی‌های رواج یافته بین مردم سرشار از محتوای ناقص و اتفاقات ناخوشایند بوده است، موسیقی از سوی خانواده‌های مذهبی مذموم واقع می‌شده است.

به گفته وی، از یک جایی به بعد این فهم مشترک به وجود آمد، که می‌توان در موسیقی از مضامینی استفاده کرد، که نه‌تنها پسرفت نیست بلکه متعالی هم است. تقریباً از دهه ۶۰ تا اواسط دهه ۷۰ خانواده‌های مذهبی جزو مخاطب موسیقی نبودند. از اواسط دهه ۷۰ تا اوایل دهه ۸۰ با حضور خواننده‌هایی مانند محمد اصفهانی که وجاهت فکری داشتند، قفل موسیقی برای خانواده‌های مذهبی باز شد و موسیقی جزو سبد فرهنگی آن‌ها قرار گرفت.

عقابی درباره نقش سرود در اوایل انقلاب و جنگ هشت ساله دفاع مقدس بیان کرد: در اوایل انقلاب سرود در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تاثیرگذار بود. اما از یک مقطعی به بعد سرود حذف شد و مجدد از اوایل دهه ۸۰ بازآفرینی در زمینه سرود اتفاق افتاد. البته فکر می‌کنم افول در زمینه سرود عامدانه هم بوده است. یعنی از زمانی که جریان سازندگی روی کار می‌آید و به سمت صنعتی شدن حرکت کرد، ایدئولوژی نیاز نبود و از کارکرد سرود کاسته شد. 

این کارگردان با بیان اینکه در دهه انقلاب به دلیل فضای ایدئولوژیکی آن زمان سرود کارکرد خود را ایفا کرد، گفت: من فکر می‌کنم جریان سرود در دهه ۷۰ حرفی برای گفتن نداشت. رویکرد حاکمیت به سمت دیگری بود، که زیاد نیازمند فرهنگسازی نبود. از اوایل دهه ۸۰ با روی کار آمدن آقای احمدی‌نژاد و زمینه‌سازی برای کار‌های فرهنگی، مجدد استفاده از سرود احساس شد. اینک سرود برای نوجوانان دهه ۸۰ و ۹۰ به قوت غالب آن‌ها تبدیل شده است. 

وی درباره محتوای موسیقی‌های پاپ توضیح داد: معمولاً خواننده‌های پاپ نگاه ایدئولوژیک ندارند و مضامین خوانده شده از سوی آن‌ها مفاهیم متعالی نیست. آن‌ها یا از شکست و خیانت صحبت می‌کنند، یا از عشق حرف می‌زنند. درنتیجه پیامی وجود ندارد، که نسل جدید را به فکر فرو ببرد. پس دوباره سرود اهمیت می‌یابد و راهش را پیدا می‌کند. حالا که سرود به قوت غالب سبد فرهنگی خانوار‌ها و نوجوانان و جوانان تبدیل شده، نیازمند نگاه تخصصی است، که برنامه «همآهنگ» آن را دنبال کرد.