بایگانی فروردین 3, 1399

به گزارش خبرنگار مهر، «سینمای شیشه‌ای» عنوان بسته‌ای روزانه است که در نظر داریم در قالب آن ضمن مرور مهمترین فیلم‌های تولید و اکران شده در سال ۹۸، در هر شماره به معرفی هر یک از آنها برای تماشا در خانه‌ها در ایام نوروز ۹۹ بپردازیم.

برای اولین شماره، فیلم سینمایی «متری شیش و نیم» به کارگردانی سعید روستایی را انتخاب کرده‌ایم، فیلمی که حتما نامش را شنیده‌اید، حتی بریده‌هایش را در اینستاگرام و فضای مجازی دیده‌اید، همه این‌ها هم اتفاق نیوفتاده باشد، حتما آن پلان و دیالوگ طلایی نوید محمدزاده را دیده‌اید که با مشت بر میز می‌کوبد و می‌گوید؛ «من می‌دونم با یکی دیگه‌ست، می‌دونم اون منو لو داده ولی من الان دلم پر می‌کشه یه بار دیگه ببینمش»؛ بریده فیلمی که به سرعت در فضای مجازی هم‌رسان و حتی گاهی دستخوش شوخی‌های کاربران شد.

«متری شیش و نیم» در زمان رونمایی از آن جهت اهمیت داشت که دومین ساخته سعید روستایی بعد از فیلم بحث برانگیز «ابد و یک روز» بود، فیلمی که در اولین حضور این کارگردان در عرصه کارگردانی فیلم بلند، سعید روستایی را صاحب ۹ سیمرغ بلورین جشنواره فجر کرد. همین فیلم در اکران عمومی هم به یکی از پرفروش‌های سال ۹۵ تبدیل شد.

سعید روستایی با ساخت «ابد و یک روز» نشان داد که مسایل اجتماعی به ویژه مواد مخدر و مسئله اعتیاد بخشی از مشغولیت‌های ذهنی اوست؛ «متری شیش و نیم» نیز زاییده همان دغدغه‌ها بود.

جشنواره سی و هفتم را می‌توان سال سخت رقابت برای فیلم‌های سینمایی دانست چرا که حضور قدرتمند فیلم‌هایی همچون «شبی که ماه کامل شد» ساخته نرگس آبیار، «ماجرای نیمروز؛ ردخون» ساخته محمدحسین مهدویان، «سرخپوست» ساخته نیما جاویدی و… عرصه را برای هر فیلمی تنگ می‌کرد. «متری شیش و نیم» اما از میان همین فیلم‌ها توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را که همواره یکی از مهمترین و مناقشه برانگیزترین جوایز است، دریافت کند.

به واسطه همین سیمرغ هم بود که فیلم بدون هیچ کش و قوسی و بلافاصله وارد باکس اکران نوروزی شد تا بتواند پرفروش‌ترین فیلم‌ غیرکمدی سال ۹۸ با رقمی بالغ بر ۲۷ میلیارد تومان شود و با خود مخاطب تازه‌ای را به سینما تزریق کند.

نکته‌هایی که شاید جالب باشد بدانید

«متری شیش و نیم» آغازی حاشیه‌ساز داشت. یعنی از همان زمانی که نام این فیلم در فهرست آثار بخش مسابقه سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر قرار گرفت، زمزمه‌هایی از نرسیدن فیلم به دلیل برخی تعارضات نیروی انتظامی با «متری شیش و نیم» شنیده می‌شد و سرانجام نیز یک روز دیرتر از سایر فیلم‌ها به سینماهای مردمی جشنواره رسید.

اما شواهد نشان می‌داد چالش‌های نیروی انتظامی و سعید روستایی بیش از این حرف‌ها بوده است. سعید روستایی این برخوردها را تاب نیاورد و در نهایت، مراسم اختتامیه را محلی مناسب برای بیان مکنونات قلبی خود دید. همان جا بود که عنوان کرد دیگر پشت دستش را داغ می‌گذارد که پلیس نه فقط از جلوی دوربین که از پشت دوربین فیلمش هم رد نشود!

همان زمان البته سردار ایوب سلیمانی جانشین فرمانده ناجا رفتار سعید روستایی را بچگانه خواند و وجهی تازه از این کشمکش‌ها را عیان کرد چراکه به گفته او روستایی نه تنها موارد اصلاحی را رعایت نکرده بلکه سکانس‌هایی افزون بر آنچه برای نیروی انتظامی نشان داده، برای مخاطبان به نمایش گذاشته است.

بعدتر هم مجتبی رشوند مدیرعامل «ناجی هنر» برخی سکانس‌های این فیلم را از اساس نادرست و دارای باگ سیستماتیک دانست، او معتقد بود اصلا بازداشتگاهی که در «متری شیش و نیم» به تصویر کشیده شده، وجود خارجی ندارد برای مثال نمی‌شود یک بچه با چند قاچاقی در کنار هم در یک بازداشتگاه باشند.

هرچند «متری شیش و نیم» چه در زمان حضور در جشنواه و چه در زمان اکران عمومی با مخالفت برخی مسئولان انتظامی رو به رو بود اما پرواضح است که فیلم با مردم توانست ارتباطی جدی برقرار کند و تبدیل به یکی از فیلم‌های محبوب سینمای ایران در سال‌های اخیر شود.

کارنامه در اکران؛ آنها که دوست داشتند، آنها که دوست نداشتند

همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره شد فیلم در اکران عمومی توانست به فروشی بالغ بر ۲۷ میلیارد تومان دست پیدا کند؛ رقمی که برای یک فیلم اجتماعی قابل توجه است چراکه تجربه ثابت کرده اصولا در سینمای ایران این فیلم‌های کمدی هستند که می‌توانند به این میزان از فروش برسند اما سعید روستایی در دومین فیلم خوب توانست طیفی از تماشاگران را با خود همراه کند، موضوعی که البته در «ابد و یک روز» هم تجربه اش کرده و مسیری تازه در سینمای اجتماعی باز کرده بود.

فیلم «متری شیش و نیم» اما از همان آغاز و حتی پیش از مواجهه با مخاطب در سالن سینما با یک چالش جدی مواجه بود و آن فیلم اول سعید روستایی یعنی «ابدویک روز» بود؛ به این معنا که گروهی از مخاطبان بالقوه فیلم «متری شیش و نیم» برمبنای حس و حالی که به فیلم قبلی کارگردانش داشتند تکلیف خود را از قبل معلوم کرده و آماده بودند بعد از مواجهه با فیلم جبهه خود را در مخالفت و یا موافقت تعیین کنند!

فارغ از این جبهه‌بندی اما «متری شیش و نیم» در زمان اکران عمومی به‌شدت موردتوجه آن طیف از مخاطبانی قرار گرفت که علاقمند «واقع‌گرایی» در سینما هستند. مخاطبانی که مشکلی با میزان تلخی و حتی خشونت در روایت یک فیلم ندارند و بیشتر دل‌بسته توانمندی فیلمساز در به‌تصویر درآوردن «واقعی» موقعیت‌های داستانی و کاراکترها می‌شوند.

درست در نقطه مقابل اما فیلم در زمان اکران موردانتقاد گروهی از مخاطبان بود که علاقه‌ای به تماشای داستانی تا این اندازه تلخ در سینما نداشتند. البته فیلم منتقدان جدی‌تری هم داشت و آن‌ها گروهی بودند که به‌دلیل «غیرواقعی» بودن برخی موقعیت‌های داستانی فیلم به آن خرده می‌گرفتند و تلاش کردند چه در نوشتارهای تخصصی سینمایی و چه در کامنت‌ها کوتاه در فضای مجازی به عدم چفت و بست داستانی برخی موقعیت‌های دراماتیک فیلم کنایه بزنند.

آیا شما هم این فیلم را دوست خواهید داشت؟

اگر شما از آن دسته از مخاطبانی هستید که بخشی از دغدغه هایتان مربوط به مسایل اجتماعی است و انعکاس این موضوعات به نحوی درست در قاب سینما غافلگیرتان می‌کند، «متری شیش و نیم» را ببینید. به ویژه اینکه بازی متفاوت یک بازیگر آنقدر به چشم بیاید که نقش‌های پیشین او را فراموش کنید و او را در نقش جدید باورپذیر بدانید.

تورج منصوری رییس انجمن فیلمبرداران سینمای ایران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره شرایط سینمای ایران در آستانه سال ۱۳۹۹ گفت: معتقدم همه ما در حال حاضر روی سکویی قرار گرفته و به سال جدید نگاه می‌کنیم که یکی از تلخ‌ترین و سیاه‌ترین سکوهایی است که در این چند سال گذشته روی آن ایستاده و به آینده سینما نگاه کرده بودیم. این سکو بسیار هم لغزنده است و هم اینکه بسیاری از هموطنان ما به خصوص برخی از مسئولان این شرایط را باور نکرده‌اند نشان از وخامت اوضاع دارد. متاسفانه از ابتدای سال گذشته چندان فرصت شادی نداشتیم و سال ۹۸ به گونه‌ای شروع شد که گویا می‌خواست ما را برای اتفاقات آخر سال آماده کند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه این روزها باید با یک دشمن نامرئی مقابله کنیم بیان کرد: در سال آینده قبل از اینکه به این فکر کنیم که به چه امکاناتی نیاز داریم، قبل از اینکه دولت محترم، حکومت عزیز، مسئولان، تهیه‌کنندگانی که به مراکز پولی ثروتمندتری دسترسی دارد، بخواهند امکاناتی با خود به سینما بیاورند باید با امکانات موجود تلاش کنیم که بخش تولید را احیا کنیم تا داستان‌های همیشگی دیروز و یا پریروز را تعریف کنیم، داستان یک قطعه از تاریخ گذشته کشورمان را بگوییم که شامل ۸ سال دفاع مقدس و یا حملات ناجوانمردانه‌ای که توسط گروهک‌ها اعمال شده و یا حتی درباره مسائل زناشویی و مسائل مربوط به خیانت بپردازیم، باید به این فکر کنیم که به احتمال زیاد مردم و در واقع مخاطبان امکان دارد در سال جدید چندان از سینمای ما خوششان نیاید.

رییس انجمن فیلمبرداران سینمای ایران توضیح داد: اگر قرار باشد دوباره همان داستان‌های تکراری را به شکل‌های مختلف روایت کنیم، مردم نگاه بامهر و طالبی به سینما نخواهند داشت.

وی تاکید کرد: شاید در این میان فیلم‌هایی با ابتذال بالاتر رکورد فروش بیشتری را بدست آورند، اما باز هم سینما برای مردم جذاب نخواهد بود، فکر می‌کنم جایی که در حال حاضر در آن گیر کرده‌ایم، آخرین فرصت است تا یکبار دیگر به زندگی جور دیگری نگاه کنیم. تمام جهان در شرایطی فرو می‌رود که شرایط بسیار تکان‌دهنده‌ای است و اگر به یک همبستگی بشری فکر نکنیم و اگر به یک همبستگی جدی با طبیعت فکر نکنیم در شرایط بدتری قرار می‌گیریم.

منصوری گفت: هشدار درباره این آخرین فرصت که در آن گیر کرده‌ایم، کاری است که سینماگران باید آن را انجام دهند، به اعتقاد من آن چیزی که سینمای ایران باید به شکل بسیار بسیار جدی و واضح به آن بپردازد، روشن کردن این روزگار عجیب است و اگر از آخرین فرصت استفاده نکنیم، ناخواسته کره زمین را به نابودی می‌بریم. تاکید می‌کنم که سینمای ایران باید نقش هشداردهنده را در این شرایط ایفا کند.

وی تاکید کرد: متفکرین سینمای ایران باید در سال جدید فارغ از داشتن هرگونه امکانات مادی، حتی با موبایل و حتی اگر شرایط فیلمسازی با دوربین حرفه‌ای را ندارند یا حتی اگر وضعیت به گونه‌ای است که نباید گروه‌های بزرگ فیلمسازی دور هم جمع شوند، باید این اخطار بزرگ را به دنیا اعلام کنند و بگویند که اگر مراقب نباشیم شرایط جهان بدتر خواهد شد.

منصوری در پایان گفت: این مسایل و هشدارها مهمتر از آن است که در سال جدید به میزان بودجه، امکانات و تامین تجهیزات فکر کنیم. باید به محتوای فرهنگی سینما در سال جدید فکر کنیم و سازمان سینمایی نیز برای حمایت از آن آثار در این زمینه ورود پیدا کند بی شک جواب خوبی را خواهیم گرفت.

سینماپرس: از امشب فقط یک بسته تبلیغاتی در حین پخش سریال جای گذاری شده است.