سینماپرس: علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ضمن اشاره به ناموفق بودن ایده ورود سینما به بورس که از چند سال پیش در دستور کار مدیران سازمان سینمایی قرار داشت، در این زمینه توضیحاتی ارائه کرد.
به گزارش سینماپرس، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در گفتگو با مهر درباره سرانجام ایده «ورود سینما به بازار بورس» که از دو سال پیش مدیران سینمایی وعده آن را مطرح کرده بودند، اظهار کرد: سینما در قیاس با سایر هنرها، هنری گران است و هزینه تولید در این هنر در قیاس با سایر حوزههای هنری، آن را به یک هنر گران بدل کرده است. در واقع هر چه سینما و سینماگران اصول حرفهای را بیشتر رعایت کنند و عوامل حرفهای در چرخه سینما مشغول باشند، جنبههای مالی و حرفهای دقیقتری را هم باید در فعالیتهای خود رعایت کنند، اما از این ویژگی مهمتر آن است که چرخه اقتصاد سینمای ایران، تناسب کافی با این گرانی ندارد.
مدیرعامل فارابی افزود: سینمای ایران، نیازمند پشتیبانی از سوی قواعد بازار و ورود به دنیای کسب و کار است و بهترین دریچه برای این مساله، فهم صحیح بازار فرهنگ و سینما از سوی مسئولان مالی و سازمان بورس است، فهمی که همچنان در انتظاریم در میان اهالی اقتصاد ایجاد شود.
وی در ادامه گفت: ورود بنگاههای نوینی چون «فیلیمو» به بورس، جای تبریک و تحسین دارد، اگرچه ما در خانواده صنعت تصویر، ممکن است نگرانیهایی درباره قوانین «ضد تراست» یا مساله «کپی رایت» داشته باشیم، اما به هر حال ورود عضوی از اعضای خانواده صنعت تصویر به بازار رسمی سرمایه، این نوید را میدهد که اگر هم تلاشهای سه ساله ما در مسیر انتقال این برداشت و فهم به مسئولان بورس و بازار سرمایه ناکام مانده، اما به هر حال این تلاشها به صورت کامل عقیم نمانده و در حال جوانهزدن است.
اهمیت تنظیم چرخه گردش سرمایه در سینما
تابش در بخش دیگر از صحبتهایش با اشاره به اینکه تنظیم چرخه گردش سرمایه شامل «تامین سرمایه، تولید محتوا و بازاریابی صحیح»، همیشه در سینمای ایران اهمیت داشته است، بیان کرد: من و همکارانم در بنیاد سینمایی فارابی طی سه سال گذشته برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه اقداماتی کردهایم و پیگیریهایی صورت گرفته که متأسفانه به دلایلی تا الان نتیجه در خور توجهی نداشته است.
با وجود توفیقی که در جلبنظر شرکت فرابورس برای تأسیس صندوق سرمایهگذاری جسورانه صنعت سینما داشتیم، متاسفانه تا به امروز در سازمان بورس و اوراق بهادار همکاریهای لازم برای هموار شدن تأسیس این صندوق صورت نگرفته است که به نظر من، دلیل آن را میتوان انعطافناپذیری سازمان بورس و اوراق بهادار در پذیرش ابزارهای نوین تأمین مالی برای صنعت سینما دانست مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی توضیح داد: بازار سرمایه و بورس در چند ماه اخیر مورد توجه مجموعه دولت و همینطور بخش مهمی از جامعه قرار گرفته است و بنیاد سینمایی فارابی با شناختی که از پتانسیلهای بازار سرمایه داشت، در دو، سه سال گذشته به طور جدی، تأسیس «صندوق سرمایهگذاری جسورانه صنعت سینما» را دنبال کرد و پیگیریها، ملاقاتها و مجموعه اقداماتی که در سلسله مراتب اداری باید صورت میپذیرفت، انجام شد و با وجود توفیقی که در جلبنظر شرکت فرابورس برای تأسیس این صندوق داشتیم، متاسفانه تا به امروز در سازمان بورس و اوراق بهادار همکاریهای لازم برای هموار شدن تأسیس این صندوق صورت نگرفته است که به نظر من، دلیل آن را میتوان انعطافناپذیری سازمان بورس و اوراق بهادار در پذیرش ابزارهای نوین تأمین مالی برای صنعت سینما دانست.
تابش تأکید کرد: این عدم انعطاف، به گمانم ناشی از عدم شناخت ساز و کارهای حقیقی صنعت سرگرمی، صنعت تصویر و صنعت سینماست و باعث شده است تا ما در این صنعت (که از بزرگترین بخشهای بازار سرمایه در دنیاست) در ایران همچنان به دنبال این پاسخ باشیم که آیا میتوان محصولات و بنگاههای سینمایی را در حوزه نهادهای بورسی دانست یا خیر! با نگاه کوتاهی به تابلوی بزرگترین بازارهای بورس دنیا، پاسخ آشکار است، بازار بورسی را نمیتوان یافت که کمتر از ۲ نهاد از ۱۰ نهاد برترشان، به مجموعه صنایع سرگرمی یا تصویر تعلق داشته باشد.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی بیان کرد: البته با تغییر مدیریت سازمان بورس مخصوصاً در رأس این سازمان، چشمانداز توسعه بازار سرمایه به نظر من روشنتر از گذشته شده و امیدواریم همراهی بیشتری با روشهای تأمین مالی نوین خصوصاً تأمین مالی سینما و صندوق جسورانه سینما صورت بگیرد.
تابش در تشریح طرح راهاندازی «صندوق جسورانه سینما» گفت: به اعتقاد من، جذب سرمایه در قالب صندوق سرمایهگذاری جسورانه و مشارکت مردم در تامین مالی صنعت سینما به صورت غیرمستقیم یکی از روشهای مهم تأمین مالی است. در این روش منابع مالی جذب شده توسط صندوق، از سوی متخصصان آشنا به صنعت تصویر، فیلمسازی و هنرهای نمایشی، در مجموعه فیلمهای منتخبی که به نوعی از شانس موفقیت در بازار – چه بازار نمایش خانگی و چه گیشه- برخوردار هستند، سرمایهگذاری میشود و منافع حاصل از فروش آنها به عنوان «سود مشارکت» به سرمایهگذاران بازمیگردد.
وی ادامه داد: البته تهیهکنندگان و صاحبان اصلی فیلمها درصدی از این سهم را میتوانند برای خودشان نگه دارند و درصدی از مالکیت فیلم را برای عرضه در صندوق جسورانه فیلم اختصاص دهند تا درواقع، مردم در تأمین مالی این آثار مشارکت کنند. این روش میتواند یکی از کارآمدترین روشها برای تأمین مالی ساخت فیلم حتی ساخت و ساز سالنهای سینما در کشور باشد. البته به جز این روش، مباحث دیگری مثل استفاده از روش تأمین مالی جمعی برای ساخت فیلم مطرح شده که به خاطر محدودیتهایی که دارد، مثل عدم امکان متنوع سازی و سرمایه در چند پروژه سینمایی، در شرایط حاضر با ریسکپذیری بالا همراه است و به نظر میرسد که چندان موفق نخواهد شد.
«صندوق جسورانه سینما» علیه پولهای ناسالم
این مدیر سینمایی اظهار کرد: بحث تأمین مالی سینما این روزها یکی از مباحث مهم است. میبینید که در رسانهها همچنان آمدن پولهای ناسالم یا مشکوک مطرح است و به نظر میرسد اگر سازمان بورس همکاریهای لازم را با مجموعه بنیاد سینمایی فارابی انجام دهد و شرایط تأسیس صندوق جسورانه سینما که خوشبختانه تمامی مراحل آن طی شده انجام بدهند، راه جدیدی برای تأمین مالی در سینما در کشور ما اتفاق خواهد افتاد.
به گمان من سال ۲۰۲۰، با پدید آمدن ویروس کرونا و فراگیری آن در کل جهان، به نوعی یک کاتالیزور برای ورود فرهنگ و هنر به عصر پسادیجیتال است و باید به تغییراتی که در حوزه الگوی مصرف فرهنگی در حال وقوع است، توجه کرد وی گفت: در چند ماه گذشته با شیوع و گسترش ویروس کرونا در جهان و در کشور عزیزمان ایران، عرصههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هنری مورد تهدید قرار گرفت و رویدادهای مهم فرهنگی هنری هم به نوعی متوقف شد یا به تعویق افتاد. به گمان من سال ۲۰۲۰، با پدید آمدن ویروس کرونا و فراگیری آن در کل جهان، به نوعی یک کاتالیزور برای ورود فرهنگ و هنر به عصر پسادیجیتال است و باید به تغییراتی که در حوزه الگوی مصرف فرهنگی در حال وقوع است، توجه کرد.
تابش ادامه داد: تعطیلی گسترده زنجیرهای از رویدادها و برنامههای هنری در جهان به خصوص جشنوارههای معتبر و مهم سینمایی، از یک سو اتفاق افتاد و همینطور ما شاهد کاهش برنامههای فرهنگی در این حوزهها بودیم اما الگوی مصرف هنری در حوزه دیجیتال به شدت افزایش پیدا کرد و کمپانیهایی مثل آمازون، نتفلیکس و سایر کمپانیهای مهم عرصه دیجیتال فرصتی را فراهم کردند برای تولید و عرضه آثار نمایشی که به طور گسترده مورد توجه مردم جهان قرار گرفت. همین الگوی مصرف در سامانههای وی او دی در کشور ما پدید آمد و ما شاهدیم که در فروردین سال جاری با اکران فیلم سینمایی «خروج» به صورت آنلاین ما وارد مرحله جدیدی از اکران فیلمهای سینمایی به صورت برخط شدیم که در نوع خودش بی نظیر است.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در بخش دیگری از این گفتگو اظهار کرد: ما از طرفی امسال بایستی خودمان را در مجموعههای سینمایی کشور برای برنامههای اقتصادی و زیربنایی با شعار جهش تولید آماده کنیم و از طرفی ویروس کرونا ضربات سهمگینی را به اقتصاد جهان زده که ناگزیر این موضوع در اقتصاد ایران و به خصوص صنایع فرهنگی شاهد هستیم. برای همین میبینیم که با بحران کرونا به نوعی ما شاهد گریز سرمایههای پاک از چرخه تولید سینما هستیم. البته سرمایهگذاران این روزها بیشتر به بازار نمایش خانگی میل پیدا کردند در حالی که سینمای کشور هم همچنان نیازمند سرمایهگذاری است.
تشویق سرمایهگذران سینما با معافیتهای مالیاتی
وی ادامه داد: برای رفع این مشکل راه حلهایی وجود دارد که میتوان با مشورت اصحاب فکر و فرهنگ و جامعه فرهنگی هنری و مدیران سینمایی فرهنگی و هنری برای برون رفت از این مشکلات راه حلهایی را جستجو کرد. به نظر من با ایجاد یکسری معافیتهای مالیاتی یا کسر میزان سرمایهگذاری در آثار سینمایی از مالیات مصوب، صاحبان سرمایه در صنعت سینما میتوانند تشویق شوند و از این معافیتها استفاده کنند، به نوعی که سرمایهگذاری در آثار سینمایی ادامه پیدا کند. همین طور نهادهایی مثل وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری میتوانند کمک کنند تا برخی از شرکتهای سینمایی به طور خودکار تبدیل به صنایع خلاق یا نوآفرین شوند و از معافیتها و تسهیلات قانونی برای شرکتهای دانشبنیان استفاده کنند. که خودش میتواند گام بسیار مهمی در جهش تولید باشد. دستاندرکاران تولید فیلم باید تشویق بشوند و آموزش ببینند. تهیه کنندگان سینما برای اینکه برنامه کسب و کار تدوین کنند برای پروژههای خودشان برنامه مالی داشته باشند و به نوعی راهبرد فروش را جدی بگیرند.
تجربه نشان داده که با بحرانهای اقتصادی و بحرانهای نظیر بیماری کرونا که در کل جهان شیوع پیدا کرده نوعی افسردگی و بحران برای جامعه پیش میآید و طبق پژوهشهایی که صورت گرفته این بهترین فرصت برای توسعه بازار صنایع فرهنگی به ویژه سینماست تجربهای که هالیوود و چین داشت تابش گفت: این اقدامات میتواند با همکاری و تسهیلگری دولت اتفاق بیفتد و به نوعی فرصتی برای جذب سرمایه از بازار سرگردان سرمایه ایجاد شود. در واقع مشابه روندی که شرکتهای دانشبنیان یا صنایع خلاق در حال انجام آن هستند، به نوعی تهیهکنندگان سینما هم همان مسیر را بروند. تجربه نشان داده که با بحرانهای اقتصادی و بحرانهای نظیر بیماری کرونا که در کل جهان شیوع پیدا کرده نوعی افسردگی و بحران برای جامعه پیش میآید و طبق پژوهشهایی که صورت گرفته این بهترین فرصت برای توسعه بازار صنایع فرهنگی به ویژه سینماست تجربهای که هالیوود و چین داشت و همه اینها ثابت کرده که میتوان سرمایهها را به سمت رونق تولید برای بازار سینما بازار نمایش خانگی و همین طور ارتقای محصولات دیجیتال به کار گرفت.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگری که باید مورد توجه موسسات سینمایی قرار بگیرد توجه به رسانههای نوین است. تکنولوژیهایی مثل VR و AR و واقعیت افزوده، برای جذب سرمایه و به نوعی خلق ثروت در این دوران میتوانند مورد توجه جدی قرار بگیرند و دولت یا دستگاههای فرهنگی هم میتوانند با سیاستگذاری آموزش، نمونهسازی و ارائه مشوقها و تسهیلات به بخش خصوصی، در راستای رونق این حوزهها بهخصوص توسعه رسانههای نوین گام بردارند.
تابش با اشاره به محدودیتهای جشنوارههای سینمایی در سالجاری گفت: نه تنها کشور ما بلکه همه جشنوارههای سینمایی در جهان به خاطر کرونا یا به تعویق افتادند یا لغو شدند یا قرار است سال آینده برگزار شوند. به نظر من جشنوارههایی که قرار است در نیمه دوم سالجاری برگزار شوند میتوانند به رویدادهای تخصصیتری تبدیل شوند و خدمات سینمایی را به جامعه سینمایی و مخاطبان خودشان ارائه دهند و به نوعی سناریوهای جدید برای جشنوارههای سینمایی طراحی شود.
کاش در پساکرونا به دوران ماقبل کرونا بازنگردیم
وی مطرح کرد: شیوع بیماری کرونا با همه ضررها و تلخیهایش فرصتهای جدیدی را هم برای جامعه فرهنگی هنری خلق کرد و امیدوارم در دوران پساکرونا ما دوباره به دوران قبل از کرونا و عادی برنگردیم ما ناچاریم به سراغ ابزارهای جدید برویم. ابزارهایی که میتوان با آنها در روزهای طاعونی صنعت سینما که صاحبان سالنهای سینما و سینماداران از ارائه خدمات فیزیکی به مردم محروم شدهاند تجربه سالنهای سینما را در خانههای مردم بازآفرینی کرد و همین طور از خدمات جدید به نحوهای بهره برد که نه تنها شائبه انحصار یا ادغام بازارها به وجود نیاید بلکه همه ارکان زیستبوم سینما بتواند از این خدمات جدید منتفع شود. ضمن آنکه پیامدهای احتمالی بحران کرونا در سینما مثل ضرردهی فیلمهای سینمایی ساخته شده در سال گذشته، همینطور انباشت فیلمهای اکران نشده و تغییر الگوی مصرف کاربران و کوچکشدن بازار بالفعل سینما و خروج سرمایه از صنعت سینما و بحران بیکاری و روبهرو شدن ما با پروژههای نیمه تمام همه اینها میتوانند نتیجهای عمیقتر از آنچه ما الان داریم تصور میکنیم داشته باشند.
در ایران دست کم ۱۷ صنعت و ۱۲۰ برند ملی شناسایی شدهاند که میتوانند خدمات متقابل با صنعت سینما و تصویر داشته باشند و قطعاً ورود تدریجی این صنایع به بخشهای جنبی سینما، نقش بسیار موثری در توسعه فضای کسب و کاری در سینمای ایران دارد این مدیر سینمایی در بخش دیگری از این گفتگو اظهار کرد: حل مشکل اکران به شکلی باید باشد که سرمایه صاحبان آثار به شکل ارگانیک امکان بازگشت پیدا کند و ظرفیت اکران در کشور احیا شود. در قدم بعدی تدوین برنامهای برای حفظ سرمایه موجود در سینمای ایران به عنوان برنامه اصلی سال ۱۳۹۹ را در پیشرو داریم. امیدوارم که ما درسهای خوبی را از بیماری هولناک کرونا بگیریم و جامعه فرهنگی و هنری خود را برای خلق فرصتهای جدید از محدودیتهای پیشرو آماده کنند.
تابش گفت: باید باور کرد که شیوههای سنتی در تولید سینمای ایران دیگر جوابگوی صنعت سینما نیست و باید به فکر گسترش پایدار صنعت سینما در چهار جهت نوآوریهای فناورانه، نوآوری در گسترش بازار، نوآوری در حوزه صنایع مجاور و نوآوری در کسبو کارهای سینمایی بود. در ایران دست کم ۱۷ صنعت و ۱۲۰ برند ملی شناسایی شدهاند که میتوانند خدمات متقابل با صنعت سینما و تصویر داشته باشند و قطعاً ورود تدریجی این صنایع به بخشهای جنبی سینما، نقش بسیار موثری در توسعه فضای کسب و کاری در سینمای ایران دارد.
وی در پایان اظهار کرد: تاکنون حداکثر ۲۵ درصد از فضای بازار بالقوه سینمای ایران فعال شده بازاری که بیشتر متکی بر فروش گیشهای فیلمها در سالنهای سینما است یا vod ها و شبکه نمایش خانگی. این ۲۵ درصد هم با شیوع کرونا محدودتر شده بنابر این ما جای این را خالی میدانیم که سینمای ایران باید به سمت نوآوری برود و به نوعی صنعت تصویر به اندازه وجوه هنری به وجوه اقتصادی هم توجه بیشتری بکند ما در سینمایمان نیازمند برنامهریزی، بازارسنجی و استراتژی پخش و تکثیر به شیوههای نوین هستیم. متاسفانه این کارها تا به امروز کمتر در کشور ما برای فیلمهای ارزشمند انجام شده ولی امیدوارم که بتوانیم با ورود نسل جدید سینماگران به این عرصه شاهد گسترش پایدار صنعت سینما باشیم و به نوعی شیوههای نوین تولید و شیوههای سودآوری برای سینمای ایران را به طور منظمتر در بخش خصوصی و دولتی پیگیری کنیم.
فریدون جیرانی، عضو شورای صدور پروانه ساخت سازمان سینمایی به بهانه حواشی صدور مجوز کارگردانی برای یک چهره اینستاگرامی رسما اعلام نمود که شورای پروانه ساخت باید تعطیل شود!
به گزارش سینماپرس، «حکم تجدید نظر» عنوان فیلمنامهای است که صدور پروانه ساخت برای آن به تهیهکنندگی و نویسندگی رضا کریمی و کارگردانی محمدامین کریمپور در هفته گذشته واکنشها و حواشی بسیاری را بهدنبال داشت.
محمدامین کریمپور کارگردان فیلماولی این پروژه، پیشتر بهواسطه فعالیتها و فیلمهای تبلیغاتیاش در فضای اینستاگرام، اصطلاحاً بهعنوان یک «اینفلوئنسر» شناخته میشد و همین سابقه سبب شد که موافقت سازمان سینمایی با ورود او به عرصه کارگردانی سینما، بازتابهایی منفی در محافل سینمایی و رسانهای داشته باشد. این بازتابها با واکنشهایی از سوی مدیران سازمان سینمایی و تهیهکننده فیلم مواجه شد اما شب گذشته، فریدون جیرانی بهعنوان یکی از چهرههای باسابقه سینما و نماینده کانون کارگردانان در شورای صدور پروانه ساخت سازمان سینمایی، در گفتگویی با حمیدرضا مدقق در شبکه خبر تلویزیون، با صراحت بیشتر به این حواشی واکنش نشان داد.
محمدامین کریمپور چگونه مجوز کارگردانی گرفت؟
جیرانی در پاسخ به این سوال که چرا باید برای یک چهره اینستاگرامی پروانه کارگردانی صادر شود گفت: واقعیت این است که ما با تهیهکنندهای به نام رضا کریمی مواجه بودیم که از چهرههای شناخته شده سینما بود و تقاضای پروانه ساخت برای فیلمنامهای تحت عنوان «حکم تجدید نظر» داشت. او برای این فیلم کارگردان جوانی را هم معرفی کرده بود که طبق قانون یک فیلمکوتاه بهعنوان نمونه کار این کارگردان به شورا ارائه کردند. اکثریت شورا از جمله خود بنده این نمونه کار را دیدیم و یک هفته پیش از صدور پروانه ساخت برای این فیلمنامه، مجوز کارگردانی برای این فیلمساز جوان را صادر کردیم.
جیرانی: محمدامین کریمپور را تا زمان صدور مجوز برای این فیلم نه من و نه دیگر اعضای شورا اساساً نمیشناختیم. بعد از آن بود که این نکته مطرح شد و وقتی به من اطلاع دادم، تماسی با رضا کریمی به عنوان تهیهکننده گرفتم که اعلام کردند او پیش از این کارگردان فیلمهای تبلیغاتی در فضای مجازی بوده است وی با اشاره به اینکه فیلمنامه «حکم تجدید نظر» در چند نوبت اصلاحیه خورده تا موفق به اخذ پروانه ساخت شده است، تأکید کرد: معیار ما اولاً همان نمونه کار بود و دیگر اینکه متن فیلمنامه ارائهشده از سوی رضا کریمی هم فیلمنامه جدی و بسیار خوبی بود. اصلاً هم آنگونه که برخی تصور کردهاند این سناریو کمدی نیست و یک اثر جدی اجتماعی است.
عضو شورای صدور پروانه ساخت ادامه داد: بعد از آنکه این مجوز صادر شد عدهای با بنده تماس گرفتند. واقعیت این است که نه بنده اهل فضای مجازی هستم و نه تا جایی که میدانم دیگر اعضای شورا مانند منوچهر شاهسواری. محمدامین کریمپور را تا زمان صدور مجوز برای این فیلم نه من و نه دیگر اعضای شورا اساساً نمیشناختیم. بعد از آن بود که این نکته مطرح شد و وقتی به من اطلاع دادند، تماسی با رضا کریمی به عنوان تهیهکننده گرفتم که اعلام کردند او پیش از این کارگردان فیلمهای تبلیغاتی در فضای مجازی بوده است.
جیرانی سپس به اعتراضات صورت گرفته نسبت به این پروانه ساخت اشاره کرد و گفت: عدهای معترض هستند که اگر این فرد توانسته مجوز بگیرد، ما چرا پشت در ماندهایم. واقعیت اما این است از زمانی که من در این شورا هستم، هیچ دستیار کارگردانی پشت سد صدور مجوز کارگردانی نمانده است. تلاش ما در شورا و تلاش شخص آقای طباطبایینژاد این بوده است که جوانها مشکلی برای ورود به عرصه کارگردانی نداشته باشند. اما اینکه این فرد خاص میتواند وارد شود و فرد دیگری نمیتواند، این دیگر مربوط به مناسبات بازار است.
وی در توضیح این نکته گفت: وقتی ما در مناسبات بازار، بخش خصوصی را حاکم میکنیم، یکی از تبعاتش همین است. شما نمیتوانید بخش خصوصی را مجبور کنید که با جیرانی نوعی کار کند. بخش خصوصی خودش کارگردان و سرمایهگذارش را پیدا میکند. من نمیتوانم بخش خصوصی را مجبور کنم برود سراغ فلان دستیار کارگردانی که برای ورود به این عرصه محقتر است.
شورای پروانه ساخت باید تعطیل شود!
این عضو شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی در ادامه صراحتاً گفت: از نظر شخص بنده، شورای پروانه ساخت از اساس اشتباه است و باید تعطیل شود. این شورا در خودش، تناقض دارد. فیلمسازان جوانی در این شورا منتظر دریافت پروانه ساخت هستند و این واقعیت است. شورای پروانه ساخت درون خودش تناقض دارد و همیشه هم مخالف آن بودهام، اما به قانون احترام میگذارم و به سهم خودم تلاش میکنم در این شورا که حضور دارم، کاری کنم که جوانان کمتر با مشکل مجوز مواجه شوند.
جیرانی: اگر ما طالب آزادی و دموکراسی هستیم، باید بدانیم که در دموکراسی کسی نمیگوید که «فلانی قبلاً در زندگیاش چه کار کرده است؟»! نمیشود در اقتصاد نگاهمان سرمایهداری باشد و در فرهنگ بخواهیم نگاه چپ داشته باشیم! مناسبات سرمایهداری با خودش، تهیهکننده، کارگردان و سرمایهگذار میآورد. نمیشود انتظار دیگری از آن داشت جیرانی تأکید کرد: اگر ما طالب آزادی و دموکراسی هستیم، باید بدانیم که در دموکراسی کسی نمیگوید که «فلانی قبلاً در زندگیاش چه کار کرده است؟»! نمیشود در اقتصاد نگاهمان سرمایهداری باشد و در فرهنگ بخواهیم نگاه چپ داشته باشیم! مناسبات سرمایهداری با خودش، تهیهکننده، کارگردان و سرمایهگذار میآورد. نمیشود انتظار دیگری از آن داشت. یا باید به سالهای دهه ۶۰ بازگردیم که اقتصاد در اختیار دولت بود و همه چیز کنترل میشد. در آن فضا میشد من نوعی بگویم تو فیلم بساز و دیگری فیلم نسازد. اما وقتی وارد مناسبات سرمایهداری شدیم، دیگر این مناسبات بازار آزاد است که همه چیز را هدایت میکند. مناسبات بازار آزاد با خودش نمیگوید که فریدون جیرانی پشت خط ماندهاست به او کار بدهیم، بلکه بهدنبال کسی میگردد که یا سرمایه داشته باشد، یا بتواند اثری بسازد که در بازار فروش تضمینشده داشته باشد. اینها تناقضهایی است که ما با آنها زندگی میکنیم. واقعاً هم نمیدانم با این تناقضها چه میتوان کرد اما واقعی است و وجود دارد.
وی بار دیگر تأکید کرد: در این مدتی که من در شورای پروانه ساخت بودم، هیچ دستیار کارگردان و یا کارگردان جوانی پشت سد مجوز نمانده است. اتفاقاً مجوز گرفتهاند، اما نتوانستهاند فیلمی بسازند، چون نتوانستهاند سرمایهگذار گیر بیاورند. این دیگر ربطی به فرآیند صدور مجوز و سازمان سینمایی ندارد. این مرتبط با مناسبات حاکم بر فرآیند تولید و فیلمسازی است.
این عضو شورای پروانه ساخت درباره شایبه وجود برخی مناسبات پشتپرده و ارتباط صدور این پروانه ساخت با نسبت تهیهکننده فیلم با برخی اعضای کانون کارگردانان که جیرانی آنها را در شورا نمایندگی میکند هم گفت: بله من عضو کانون کارگردانان هستم اما در جامعه پر از سوءتفاهم هر اتفاقی سوءتفاهمبرانگیز است. من هم حق میدهم به کسانی که چنین سوءتفاهمی برایشان ایجاد شده است. در این مورد خاص اما شاید مهمترین اشتباه تهیهکننده فیلم، انتخاب این کارگردان بود و درباره آن هم خودش باید پاسخگو باشد. شاید بهتر بود در همان مرحله درخواست به شورای ساخت اطلاع داده میشد که قرار است چنین فردی کارگردان کار باشد. اگر کسی مشکلی داشته باشد، وظیفه حراست است که به ما اطلاع دهد و ما شخصاً در این مسائل ورود نمیکنیم. همسر آقای کریمی هم خودشان از تهیهکنندگان هستند و فیلمی هم در دست دارند اما در این مورد اصلاً ورودی نداشتند.
جیرانی درباره اینکه آیا مطلعشدن اعضای شورای پروانه ساخت از سابقه محمدامین کریمپور تغییری در نظر شورا در این زمینه ایجاد کرده است هم گفت: هنوز جلسهای در این زمینه نداشتیم و در جلسه روز شنبه احتمالاً در این زمینه گفتگو خواهیم کرد. اینکه مجدد درباره این موضوع بحث میشود یا خیر هم تصمیمی است که آقای طباطبایینژاد باید بگیرد و من بهعنوان یک عضو نمیتوانم تصمیمگیر باشم.
سینماپرس: نماینده مردم طارم و زنجان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر نقش دولت و دستگاه دیپلماسی در واکنش به موانعی که در مقاطع مختلف بر سر راه فعالیت شبکه های برون مرزی ایجاد شده، گفت: شبکه های برون مرزی باید از لحاظ مادی، معنوی، از نظر محتوا، تجهیزات، تکنولوژی و برد و عمقی که در کل دنیا دارند تقویت شوند و به این مسئله باید به دید سرمایه گذاری نگاه کرد.
به گزارش سینماپرس، مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با عنوان اینکه نگاه به رسانه های برون مرزی به ایدئولوژی و اعتقاد هر یک از مسئولان برمی گردد، گفت: رسانه ها یک بخش مکمل در دیپلماسی به شمار می آیند، اگر در بحث رسانه ها چه داخلی و چه خارجی ضعف داشته باشیم، در بسیاری از بخش های دیگر نیز دچار ضعف خواهیم شد.
وی افزود: درگیری اصلی ما در برخورد با رسانه ها درگیری ایدئولوژی و اعتقادی است، و چنانچه نتوانیم این موضوع را به اصطلاح جا بیندازیم ما کم آورده ایم؛ به عنوان نمونه باید پرس تی وی که در بحث زبان انگلیسی فعالیت می کند، بتواند مخاطبان هدف خود را از این حیث تحت تاثیر قرار دهد. اگر در دنیا ببینیم که هنوز جمهوری اسلامی طرفدارانی دارد و برنامه های ما مورد استقبال قرار می گیرد نشان از اثر گذاری شبکه دارد و مسئولان باید تمام توان خود را برای حفظ و تقویت آن ها به کار گیرند.
طاهری با تاکید بر نقش وزارت خارجه در واکنش به تحریم هایی که علیه شبکه های برون مرزی صورت گرفته و از جمله آنها می توان به مقاطع مختلف حذف اکانت شبکه های برون مرزی ایران در فضای شبکه های اجتماعی اشاره کرد، گفت: هر چه قدر شبکه های برون مرزی از لحاظ مادی، معنوی، از نظر محتوا، تجهیزات، تکنولوژی و برد و عمقی که در کل دنیا دارند تقویت شوند، به نفع ج. ا.ا. است و به این موضوع باید به دید سرمایه گذاری نگریست؛ اینکه در حال حاضر عملکرد دولت و مشخصا وزارت امورخارجه چیست، باید از طریق شبکه ها مورد ارزیابی قرار بگیرد، اما به عقیده من موضوع رسانه چندان دغدغه دولت ها نیست، اما واقعیت این است که برای دولت ما که می خواهیم یک رسانه قوی و با برد وسیع داشته باشیم این آسیب است و باید این رویکرد اصلاح شود.
وی با تاکید بر اینکه بودجه شبکه های برون مرزی باید به صورت مستقل از رسانه ملی در نظر گرفته شود، گفت: شبکه های برون مرزی با توجه به حساسیت و نقشی که امروزه در حال ایفای آن هستند، نیاز است که از نظر کیفی و کمی گسترش پیدا کنند.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این که شبکه های برون مرزی تریبون نظام جمهوری اسلامی ایران هستند و همه فراجناحی عمل می کنند و در شرایط حساس حال حاضر این شبکه های برون مرزی هستند که می توانند پرچم دار نظام باشند، نقش حمایتی دولت و مجلس از این شبکه ها را اینگونه شرح داد: نقش این نهادها در قبال شبکه های بین المللی رسانه ملی بیشتر راجع به بودجه و مباحث مادی است. اینکه کمک کنند با استفاده از این اعتبارات افرادی را از کل دنیا به کار بگیرند که طرفدار جمهوری اسلامی باشند و به قوای این شبکه ها کمک کنند.
وی با عنوان اینکه ضعف های فرهنگی در کشورمان کم نیست، گفت: ما می توانیم با استفاده از ابزار رسانه به عنوان الگویی از جهان اسلام معرفی شویم، ما به تمدن نوین اسلامی و به تمدن جهانی، به ظهور امام عصر (عج) و برپایی عدالت فکر می کنیم، منتها اینکه عملکرد ما چه قدر در این راستا موفق خواهد بود، بحث جدایی است که حتما کمک و هم افزایی نهادهای مختلف را می طلبد.
این نماینده مجلس گفت: عملکرد کل شبکه های برون مرزی اعم از العالم، پرس تی وی و … را در جهت حفظ نیروهای موجود موثر می دانم و با استفاده از ظرفیت های موجود و ایجاد ظرفیت های جدید نیز می توان این اثرگذاری را چند برابر کرد.
طاهری معیارهای برنامه سازی در شبکه های برون مرزی را برگرفته از جوهره و اصل انقلاب دانست و گفت: نباید از این معیارها کوتاه آمد و برای جذب مخاطب بیشتر به برنامه های عامه پسند روی آورد. عدالت خواهی مسئله بسیار مهمی است. باید نشان دهیم که جمهوری اسلامی طرفدار مستضعفین و طرفدار ظلم ستیزی است. این ها معیار های برگ برنده ما است و هر چه قدر روی این ها تاکید کنیم یعنی بحث توحید الهی، هدفدار بودن این دنیا، بحث معاد و… و. را مورد پردازش قرار دهیم و مخاطب احساس کند به اصطلاح شبکه های ما شبکه هایی هستند که عدالت محور و صادق هستند، به موفقیت نزدیک می شویم.
وی در پایان گفت: ما بایستی از نظر کمی و کیفی مادی و معنوی تا جایی که می توانیم رسانه های برون مرزی را قوی کنیم، بردشان را زیاد کنیم تا در کل نقاط دنیا اقشار مختلف جهان حرف جمهوری اسلامی را بشنوند؛ این آرزوی ما است.
سینماپرس: مدیر کل هنرهای نمایشی عنوان کرد: پکیج کامل حمایتی متضرران کرونا را به زودی وزارت خانه اعلام می کند علت تأخیرش هم طولانی بودن پروسه های اداری است، در زمینه حمایت از سالن های خصوصی هم برنامه هایی از جمله کمک مالی بلاعوض داریم.
به گزارش سینماپرس، پیرو بیانیه منتشر شده از سوی خانه تئاتر، ششم مرداد ماه ۱۳۹۹، هیأت مدیره و مدیرعامل خانه تئاتر با قادر آشنا، مدیر اداره کل هنرهای نمایشی جلسهای برگزار کردند. این جلسه به گفته مدیرکل هنرهای نمایشی یکی از جلسات هیئت مدیره خانه تئاتر بوده که به دعوت شهرام گیل آبادی، مدیر خانه تئاتر از قادر آشنا صورت گرفته و در واقع سه ساعت هم به طول انجامیده است.
در این جلسه آشنا به همراه اتابک نادری مسئول بررسی شرایط و ضرر و زیان های گروه های و سالن های تئاتر حضور پیدا کرد و گزارشی از سوی خود و معاونت هنری در قالب پکیج مسائل ایام کرونایی ارائه داد. پس از این جلسه بلافاصله هیئت مدیره خانه تئاتر بیانیه ای در راستای مطالبه گری از اوضاع بسیار بد معیشتی جامعه بزرگ تئاتر ایران رسانه ای کرد که در آن مفادی از جمله: مسؤلان از نگاه صدقه دادن به هنرمندانِ والای تئاتر در سرتاسر ایران دست بردارند و سندِ چشماندازِ کاری هنرمندان را با تشکیل شوراهای راهبردی در تمام استانهای کشور تنظیم، مکتوب و اعلام کنند، همچنین نظامِ حمایتی روشنی از گروههایی که در طول این شش ماه از اجرای آثارشان بازمانده، یا در حال آمادهسازی بوده و یا در نوبت اجرا به سر میبردند الزامی است، پروتکل های بهداشتی می بایست رعایت شود و…
در ارتباط با مشروح صحبت های این جلسه و گزارشات قادر آشنا مدیر کل هنرهای نمایشی به همراه مباحثی پیرامون حمایت از خانواده تئاتر به گفت وگو با آشنا نشستیم که در ادامه می خوانیم:
**آقای آشنا پیرو حضورتان در جلسه هیئت مدیره خانه تئاتر برایمان بفرمایید و اینکه در هفته های اخیر جلسه هایتان با هنرمندان و مسئولان حوزه های مختلف کشوری در عرصه تئاتر به کجا انجامیده است؟
-ببینید ما هر هفته جلساتی را با هنرمندان کشور و مسئولان برگزار می کنیم به هرحال از سوی معاونت هنری ما موظف هستیم که به مخاطبانمان پاسخگو باشیم. پیرو این بحث هفته گذشته یک جلسه چهار ساعته با انجمن های هنرهای نمایشی استان های کشور برگزار کردیم و مفصل درباره موضوعات تئاتر، مسائل مربوط به کرونا و مشکلات آن در استان های کشور صحبت کردیم تا به بهترین وجه انجمن های نمایشی با هم ادامه همکاری بدهند.
حتی در هفته گذشته ما با چند مدیر کل استان هایمان نیز در مجموعه وزارتخانه جلسه ویدئو کنفرانس درباره بررسی شرایط استان هایی چون لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان و چند استان دیگر برگزار کردیم. بهرحال موضوع تئاتر برای وزارتخانه و اداره کل هنرهای نمایشی خیلی جذابیت و اهمیت دارد.
در جمع همکاران خانه تئاترمان نیز تا به حال کم و بیش بودیم منتها این دعوت از سوی شهرام گیل آبادی مدیر عامل خانه تئاتر صورت گرفت تا ما هم در جلسه هیئت مدیره خانه تئاتر حضور پیدا کنیم و راجع به مباحث مربوط به کرونا و ضررهای تئاتر صحبت کنیم. بهرحال بزرگان تئاتر و بخش عظیمی از هنرمندان استان تهران در این جلسه حضور داشتند و عضو بودند و گفت وگوهایی چند جانبه با ما نیز صورت گرفت که امیدواریم ابهامات و سوالاتی که مطرح شد را به خوبی پاسخ گفته باشیم و راه حلی برای برخی مشکلات پیدا شود.
مضاف بر ما هم دکتر عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی خود نیز تأکید ویژه در ارتباط مدیران بخش های مختلف با تشکل های صنفی حوزه های تخصصی دارند به منظور استفاده از نظرات و صحبت هایشان ما نیز در این جلسات شرکت می کنیم و نقاط قوت و ضعف را بررسی خواهیم کرد. این جلسه که مطرح شد همانطور که گفتیم سه ساعت به طور انجامید که من و اتابک نادری در آن حضور یافتیم.
*گزارشی که درباره آن به اختصار گفتید را بیشتر توضیح می دهید؟
-بله نوع گزارشی جامع از فعالیت های تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی که از سوی معاونت هنری و ما آماده شده بود، ارائه کردیم بهرحال معاونت هنری هم جزو نخستین معاونت هایی است که مباحثی مبتنی بر بحث کرونا و آمار و ارقام ضرر و زیان آن به دولت ارائه کرده است. این کار کاملا کارشناسی شده بود که به بخشی از مشکلات در زمینه کرونا پرداخته شد.
البته بخشی از این مشکلات به لحاظ مالی از عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم خارج است، به این دلیل که اولا این اتفاق در پایان سال مالی رخ داد که به نوعی بودجه به پایان رسیده بود و در بودجه سال آینده که همین امسال بشود نیز هنوز چیزی مشخص نبود چرا که هنوز هم به دلیل عدم شفاف شدن شرایط تخصیص پیدا نکرده است چرا که این وضعیت یک اتفاق جدید و بحرانی بود که در نه تنها در سطح ملی بلکه کل کشورهای مختلف را نیز درگیر کرد بنابراین دست ما و یکی دو صنف نیست که مسائل مربوط بدان را حل و فصل کنیم.
ما هم به صورت طبیعی چون مسئولیت تئاتر کشور را بر عهده داریم، باید این بخش را پیگیری کنیم بنابراین یک بسته گزارشی آماده کردیم که اولا مشکلات بدهی هنرمندان از گذشته را پرداخت کنیم که خوشبختانه این اتفاق افتاد، دوم گروههایی که در حال اجرا بودند و اجرایشان به دلیل کرونا متوقف شد نیز آن بخشی که مجدد به اجرا رفتند در مصوبه شورای حمایت قرار گرفتند و نیمی از حمایت ابتدای کار و نیمی دیگر هم درپایان بدان ها تعلق گرفت.
*گروه هایی که دو باره موفق به اجرا نشدند یا تمایلی به اجرا نداشتند تکلیفشان چیست آیا حمایتی شان از آنها صورت گرفته است؟
-خب آنهایی که بخشی از کارشان را اجرا رفته بودند و متوقف شد ما مصوب کردیم بخشی از خسارتشان از منابع داخلی خودمان جبران شود و پرداخت کنیم که بعضی از آنها تا الان پرداخت شده و بقیه نیز پرداخت می شود.
اما گروه سوم کسانی که کار آماده کرده بودند اما فرصت اجرا پیدا نکردند اینها البته جزو حمایت سال گذشته ما نبودند که اینها البته در کل کشور هم هستند، ما هم اینها را احصاء کردیم و براساس همان چیزی که جلسه با خانه تئاتر هم مطرح کردیم، تا الان بدهی های دو گروه اول را پرداخت کردیم و بخش باقی مانده را هم به زودی پرداخت می کنیم، برای این گروه آخر هم که هنوز بررسی شان باقی مانده، تلاش داریم مساعدت دولت را بگیریم.
*منظور از دولت چه بخشی است؟
-منظور از دولت سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور است که باید بودجه را تأمین کند وگرنه دولت فقط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت هنری نیست که البته همین ها هم حمایت های خود را کرده اند. بنابراین تلاش داریم حداقل چیزی که هنرمندان لازم دارند را الان تأمین کنیم که البته بخش ناچیزی از حقشان است.
نکته دیگر که جای تأمل دارد این است که اگر بودجه اداره کل هنرهای نمایشی و حتی کل معاونت هنری هم اگر بخواهیم به این بحث اختصاص دهیم باز هم کفاف نمی دهد شرایط بودجه ما کاملا مشخص است نباید هم فقط تهران را در نظر بگیریم بلکه کل کشور در این عرصه دچار ضرر شده است. در این زمینه هم با دوستان خانه تئاتر بحث های زیادی شد ما هم گفتیم که در حال فکر هستیم تا با همه کسانی در این زمینه مرتبط اند صحبت کنیم تا چاره بیاندیشیم بهرحال بخشی از آن را ما از طریق وزارتخانه می توانیم پیگیری کنیم یک بخشی هم از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی می بایست پیگیری شود که خوشبختانه در بخش سوم گروه های اسیب دیده الان اطلاعات را درآوردیم و دیروز در جلسه ای طرح کردیم.
*چه تصمیمی در این زمینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد؟
-خود وزارتخانه تدبیری اندیشیده که در آینده نزدیک خبر خوش آن را به هنرمندان و گروه ها می دهد که در واقع یک کار بزرگ در بحث کرونا محسوب می شود من هم در حوزه تئاتر الان صحبت میکنم که تقریبا تمام لیست های مورد حمایت الان استخراج و منظم شده تا ببینیم که از چه زمانی این حمایت هنرمندان می بایست انجام شود.
*در زمینه جشنواره ها چطور؟
-در بحث جشنواره ها هم باید بگوییم همانطور که قبلا هم گفتم کشور را نمی توان تعطیل کرد بنابراین اگر سالن ها باز باشند، یک عده حرف می زنند اگر تعطیل هم کنیم باز یک عده حرف و نقد دارند. عقل سلیم حکم می کند با توجه به اینکه فعلا این شرایط کرونایی همراه ما است و نه تنها ما بلکه هیچ کشوری نمی دهد هتل ها و مسافرخانه ها، سالن های سینما و تئاتر و رستوران ها را تعطیل کند، پس می بایست با همین شرایط همه فعالیت ها را در نظر بگیریم.
من هم به عنوان خادم این مجموعه تئاتر می گویم که شرایط را ما برای اجراهای عمومی فراهم می کنیم، دوستان خانه تئاتر هم در این زمینه اجراها و جشنواره ها نگرانی هایی داشتند که ما اطمینان دادیم این نگرانی ها را با فراهم کردن بسته بهداشتی و شیوه نامه های مشخص کم میکنیم.
در ارتباط با جشنواره ها هم باید بگویم که در جلسه با خانه تئاتر گزارشی دادیم که ما جشنواره ها را تعطیل نمی کنیم ولی به شیوه هایی که قبلا اعلام کردیم آها را جایگزین میکنیم. چون اولا اگر جشنواره برگزار نشود، بودجه ای هم در کار نیست اگر هم تعطیل شود باز هم با تعطیلی آن مشکلی حل نخواهد شد.
پس بهترین تصمیم این است که جشنواره را برای رفع مشکلات مالی هنرمندان و فعالیت هایشان در هر استان با رعایت پروتکل ها برگزار کنیم این خود یک راهی برای درآمدزایی است ما هم از هنرمندان حمایت میکنیم. بنابراین در بحث جشنواره ها تأکید ما بر تولید و اجرای عمومی در محل هر جشنواره ای در هر استان و شهری است ما هم کمک هایمان را خواهیم داشت.
پس یک جمع بندی کنم که جلسه ما با خانه تئاتر یک جلسه همفکری بود هر چیزی لازم بود خدمت دوستان گفتیم نکات بیشتری هم از اینها مطرح شد که البته نه در حوزه اختیار بنده و نه شاید برخی دیگر دوستان بود به طور مثال تشکیل شورای صنفی هنرمندان تئاتر کشور یا موضوعاتی از این دست علی القاعده مسئولیتش نه با من و نه وزارتخانه است. در نهایت من به عمل گرایی واقف هستم و معتقدم آن کارهایی که از دستمان برمی آید را می بایست با اولویت به انجام برسانیم.
در نهایت کل اصناف و هنرمندان کشور می بایست به بحث حقوق هنرمندان فکر کنند اما اگر گروه های متضرر را شما مدنظرتان هست ما قرار است به زودی از طریق وزارتخانه و شخص خود وزیر تأمین و حمایت شویم.
*خب منبع تأمین اعتبار آن از کجا خواهد بود؟
-ببینید مطمئنا از طریق بودجه خود اداره کل که نخواهد بود چون بودجه ما اندک است و اگر همه را تخصیص دهیم تا آخر سال باید در و دیوار را نگاه کنیم، بنابراین ما در این زمینه منتظر بودیم و پیگیری کردیم که چه می شود وقتی دیدیم همه چیز به تأخیر افتاده تلاش کردیم یک جمع بندی داشته باشیم تا در هفته آتی گروه ها و مبالغ حمایتی شان را ابلاغ کنیم و اعلام میکنیم که به چه نسبتی این حمایت صورت خواهد گرفت اما قطعا از گروه ها حمایت میکنیم.
پکیج کامل حمایتی کرونا را ان شاءالله به زودی وزارتخانه اعلام می کند برای همه صنوف زحمات زیادی کشیده شد که انصافا شخص وزیر و هم معاون توسعه و منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد کمک کردند اینکه به تأخیر افتاد من هم قبول دارم زمان برده است، اما بهرحال ساختار اداری زمان برد است، من هم دلم می خواست همان ماه اول این اتفاق بیافتد اما شرایطش فراهم نبود بنابراین این پکیج برای همه گروه های نمایشی و هنرمندان در آینده نزدیک اعلام می شود. بهرحال دوستان وزارتخانه زحمتش را کشیده اند و بهتر است که از سوی خود همین دوستان هم اطلاع رسانی شود.
* لطفا در ارتباط با بحث کمک اداره کل به سالندارهای خصوصی هم بفرمایید که به چه صورتی خواهد بود؟
-بله این کمک به صورت بلاعوض برای سالن دارها با شرایط متفاوتشان تا سیصد میلیون تومان از محل منابع داخلی خودمان است که بخش اول آن در چند روز آینده صورت خواهد گرفت فعلا تهران ۱۵ سالن خصوصی دارد که در این شرایط نیاز به حمایت دارند. بنابراین به اندازه توانمان شاید بتوانیم مشکلی از سالن های خصوصی حل کنیم منتها این بخشی از حمایت ما است و در تلاشیم تا به گونه های دیگری هم از آنها حمایت کنیم تا ببینیم ان شاء الله شرایط به چه صورت خواهد شد.
*فارس
فیلمبرداری «سلمان فارسی» بزرگترین سریال تلویزیونی ایران، امروز همزمان با عید سعید قربان در شاهرود از سر گرفته میشود.