یک آهنگساز درباره رابطه موسیقی و رشته بازاریابی می‌گوید: امروزه ۸۰ تا ۹۰ درصد اتفاقاتی که برای موسیقی در دنیا رخ می‌دهد به بیزینس و ارائه اثر برای فروش مربوط است. حتی در موسیقی کلاسیک نیز نگاه بازاریابی، کالا و پروموشن حکم فرماست و این دو کاملا به هم مربوطند. ترکیب مکانیک سیالات و بازاریابی و روانپزشکی می‌شود، کریستوف رضاعی!
سینماپرس: معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی ضمن تشریح فرآیند انتخاب نماینده سینمای ایران برای معرفی به آکادمی اسکار در سال جاری، از تغییر برخی شرایط و ضوابط برای فیلم‌های متقاضی خبر داد.
به گزارش سینماپرس، رائد فریدزاده معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی در گفتگو با مهر درباره آخرین وضعیت معرفی نماینده سینمای ایران به اسکار ۲۰۲۱ بیان کرد: با توجه به اینکه امسال تاریخ برگزاری مراسم اسکار به تعویق افتاده زمانی هم که باید نماینده کشورها برای بخش «بین‌الملل» معرفی شود، تغییر کرده و به تعویق افتاده است. معرفی نماینده هر ساله در اکتبر رخ می‌داد اما حالا این روند دو ماه به تعویق افتاده و در زمان مقرر با تشکیل کمیته و ارزیابی فیلم‌هایی که امکان و صلاحیت حضور را دارند، نماینده ایران را انتخاب می‌کنیم. طبق قواعد فیلم‌هایی که از اکتبر ۲۰۱۹ تا دسامبر ۲۰۲۰ حداقل یک هفته به شکل تجاری اکران شده باشند، توسط کمیته منتخب بررسی می‌شوند.
وی درباره گمانه‌زنی‌های صورت گرفته در محافل رسانه‌ای و طرح نام برخی فیلم‌ها به‌عنوان گزینه قطعی افزود: کارهای مقدماتی برای تشکیل کمیته انتخاب را انجام داده‌ایم چون معمولاً اعضا از سوی خانه سینما معرفی می‌شوند و کمیته متشکل از اعضای خانه سینماست که البته باید از عوامل فیلم‌های مورد بررسی نباشند. با توجه به اینکه هنوز فرصت زیادی برای اعلام این نماینده داریم فعلاً نامه‌نگاری را آغاز کرده‌ایم و هنوز چیزی قطعی نیست. به این صورت که از معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی برای معرفی فیلم‌ها و از خانه سینما برای معرفی اعضا، نامه‌نگاری شده است.
معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی درباره محدودیت گزینه‌ها با توجه به وضعیت اکران عمومی فیلم‌ها در سال ۹۹ هم تأکید کرد: هر فیلمی که متقاضی حضور است باید حداقل یک هفته اکران تجاری تا دسامبر ۲۰۲۰ داشته باشد تا بتواند جزو لیست گزینه‌ها باشد. اگر این اتفاق نیفتد برای امسال امکان معرفی آن فیلم وجود ندارد. ما از معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی می‌خواهیم که فیلم‌هایی که تا دسامبر ۲۰۲۰ اکران شده یا ممکن است تا آن تاریخ اکران شوند را به ما معرفی کنند تا ما آن لیست را مبنا قرار دهیم و در کمیته به بحث و بررسی بگذاریم.
فریدزاده اظهار کرد: مدارکی که ارایه می‌دهیم باید نشان دهنده حداقل یک هفته اکران تجاری فیلم‌ها باشد. قاعده جدیدی هم که وجود دارد این است که اگر سینماها در کشوری بسته شده باشند، اکران آنلاین هم لحاظ می‌شود. از همین رو آن دسته از فیلم‌های ما که از ابتدای امسال اکران آنلاین شده‌اند هم می‌توانند جزو گزینه‌های مورد بررسی ما باشند. درواقع پس از معرفی نماینده مدنظر ما باید مدارکی هم ارائه دهیم که در چه برهه‌ای سینماها به دلیل کرونا امکان بازگشایی نداشته‌اند و فیلم‌ها اکران آنلاین شده‌اند.
براساس گمانه‌زنی‌ها در محافل رسانه‌ای دو فیلم «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی تاکنون بیشترین شانس را برای نمایندگی سینمای ایران در اسکار ۲۰۲۱ دارند.
سینماپرس: رئیس مرکز مطالعات امنیت ملی ستاد کل نیروهای مسلح از پشت صحنه سریال «جشن سربرون» بازدید و به لزوم تولید آثار تاریخی تاکید کرد.
به گزارش سینماپرس، حسن نجاریان تهیه‌کننده سریال «جشن سربرون» با اعلام خبری گفت: روز گذشته دهم مهر سردار سرتیپ حسن رستگارپناه رئیس مرکز مطالعات امنیت ملی ستاد کل نیروهای مسلح از پشت صحنه مجموعه بازدید کرد که ضمن گفتگو با مجتبی راعی کارگردان سریال نسبت به لزوم ساخت پروژه‌های تاریخی در تلویزیون تاکید داشت.
وی ادامه داد: در ادامه بازدید، گزارشی از روند تولید کار به وی ارائه شد و به همه عوامل خسته نباشید و خداقوت گفت.
سریال «جشن سربرون» مجموعه‌ای ٣٠ قسمتی به تهیه‌کنندگی حسن نجاریان و کارگردانی مجتبی راعی است. این مجموعه به سفارش مرکز سیمافیلم تولید می‌شود و به روایت دوران قبل از مشروطه می‌پردازد.
در خلاصه داستان «جشن سربرون» آمده است: بهادر، کدخدای ایل پوسان با کدخدای طایفه همسایه «سرخو»، رقابت و مخالفتی دیرینه دارد. مدتی است آتش کینه‌ها خاموش شده است تا اینکه سرخو با اعتماد به نفس به خواستگاری دختر زیبا و کم سن و سال بهادر، جهان‌پسند می‌آید. غافل از اینکه قرار است مدتی بعد جهان‌پسند به عقد پسر عمویش درآید. بهادر قاطعانه با این وصلت مخالفت می‌کند. زخم‌های کهنه سر باز می‌کنند. هر دو طایفه از کدخدای خود حمایت می‌کنند. درگیری ابعاد بزرگ‌تری می‌یابد و بهادر تلاش بزرگی را آغاز می‌کند.
حسین محجوب، محمود پاک نیت، لاله اسکندری، فرخ نعمتی، قاسم زارع، داریوش کاردان، سهیلا رضوی، میرطاهر مظلومی، رامین ناصرنصیر، مهدی فقیه، کریم اکبری مبارکه، صدرالدین حجازی، بیوک‌میرزایی، مهران نائل، جواد قامتی، ابراهیم برزیده، سیامک اشعریون، پرویز بزرگی، علی جاویدفر، محمد حاج حسینی، فرشید صمدی پور، محمدرضا راد، حسن محمودی، مجتبی واشیان، امیر کسارنژاد، ساقی عسگری، سارا اشتری، امیر زمستانی، سودابه علیپور، نجات علی مرادی، سیامک حلمی، آرمین ترکمندی، علی حسن ناصری، ذبیح ذبیح‌پور، علی نجاریان، زهرا برومند، ایوب دمان، امیر نداف فر، عباس براری، رضا درم کزین، ابوالفضل حاجی علیخانی، مجید یاراحمدی، مهران هادی، جواد عاقبت بین، حسن زارع، محمودرضا بهرامی، علی عطایی، سیامک نظری، مرتضی ستارپور، محمد نادرخانی، فیروز حیدرزاده، سجاد مومنی و رضا سیدی از بازیگران این مجموعه تلویزیونی هستند.
فراخوان فصل نهم مسابقه «یک دو صدا» از ابتدای سال ۹۹ آغاز شده و بیش از ۶۰۰ اثر برای ثبت نام و آزمون اولیه به تارنمای برنامه ارسال شد.
سینماپرس: مدیر دبیرخانه دائمی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت با بیان اینکه سی‌ام مهرماه آخرین مهلت ارسال آثار به دبیرخانه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت است، گفت: با توجه به نزدیکی زمان برگزاری جشنواره در هفته بسیج، این فرصت تمدید نمی‌شود.
به گزارش سینماپرس، محسن جوادی؛ مدیر دبیرخانه دائمی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت گفت: سی مهرماه آخرین فرصت برای ارسال آثار به بخش دوم این جشنواره است و این زمان به دلیل نزدیکی به برگزاری جشنواره در هفته بسیج، تمدید نمی‌شود.
وی با اشاره به بخش‌های باقیمانده از شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت، افزود: «بخش مسابقه اصلی»، «سیدالشهداء مقاومت»، «روایت قلم» و «نقد، تحلیل و پژوهش»، بخش‌های مرحله دوم شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت است که در هفته بسیج برگزار خواهند شد.
جوادی با اشاره به استقبال قابل توجه هنرمندان از این جشنواره، اظهار داشت: تاکنون ۹۰۴۷ اثر به دبیرخانه رسیده است که با توجه به زمان باقیمانده و استقبال کم‌نظیر سینماگران، قطعاً به این تعداد افزوده خواهد شد اما تا اینجا نیز میتوان ادعا کرد این میزان استقبال بی‌نظیر است خاصه اینکه ۳۷۰۰ اثر بین‌المللی است؛ در این بین، «بخش مسابقه اصلی» بیشترین استقبال را تاکنون داشته است.
وی تصریح کرد: تنوع بین المللی در بخش‌های مختلف، یکی از علل اصلی استقبال بی‌نظیر از جشنواره است.
مدیر دبیرخانه دائمی جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت برگزاری بخش «سیدالشهداء مقاومت» را پاسداشت شهید حاج قاسم سلیمانی دانست و اظهار داشت: هنرمندان علاقه‌مند به سردار شهید در کشورهای مختلف، حضور فعالی در این بخش داشتند بطوریکه بخش سیدالشهداء مقاومت با استقبال بسیار خوبی در عرصه ملی و بین‌الملل روبرو شده و تاکنون ۶۴۷ اثر به دبیرخانه رسیده است و در بخش اصلی، تلفیقی از چهره‌های حرفه‌ای و استعدادهای جوان دیده می‌شود.
مرحله دوم شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت یکم تا هفتم آذرماه همزمان با هفته بسیج به دبیری مهدی عظیمی‌میرآبادی برگزار می‌شود.
سیف‌الله صمدیان معتقد است: نمایشگاه عکس «اورامان: دامان آسمان» آخرین ارزیابی ارزیاب مصری ایکوموس از اورامانات است که با توجه به نشان دادن چهار فصل منطقه اورامانات در آن و هر چیزی که «حُسام مهدی» نمی‌توانست در بازدید ۱۰ روزه‌اش ببیند، می‌تواند به پروسه‌ی ثبت جهانی اورامانات قطعیت بدهد.
سینماپرس: دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر تاکید کرد؛ این دوره از جشنواره امسال با شرایطی ویژه برگزار می‌شود.
به گزارش سینماپرس، محمد مهدی طباطبایی نژاد که تا همین چند روز قبل معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی بود، با تمدید نشدن ماموریت خود به سازمان صدا و سیما یعنی جایی که تهیه‌کننده ارشد آن است، برگشت.
اما با رسمی شدن حکم جانشین وی در این معاونت که نشان می‌داد رایزنی‌های احتمالی برای تمدید حضور طباطبایی نژاد منتفی شده، حکم دیگری برای او صادر شد و او به گفته خودش نتوانست به رفقایش «نه» بگوید.
مهم‌ترین پرسشی که در حال حاضر از دبیر جشنواره فجر میتوان پرسید درباره برگزاری یا عدم برگزاری جشنواره امسال در بهمن و نیز چگونگی آن است که طباطبایی نژاد در گفت و گویی کوتاه به ایسنا پاسخ داد: تا الان قرار ما بر این است که جشنواره فیلم فجر به شکل محدود و کاملاً رعایت شده با حداکثر پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود. البته منظور از محدود این نیست که حجم جشنواره کوچک شود بلکه برپایی آن را با همان رعایت پروتکل‌ها و ۵۰ درصد ظرفیت سالن‌ها مدنظر داریم.
او تایید کرد که در این راستا جشنواره ونیز به نوعی الگوی برگزاری جشنواره فجر در دوران کرونا خواهد بود.
وی همچنین اضافه کرد که علاقه مندان به شرکت در جشنواره باید منتظر انتشار فراخوان جشنواره باشند.
طباطبایی نژاد در حالی از برگزاری فیزیکی جشنواره فیلم فجر خبر می‌دهد که تقریبا بیشتر سینماگرها برگزاری آنلاین آن را ممکن نمی‌دانستند و برهمین اساس گمانه‌زنی می شد که با توجه به پیش‌بینی‌ها از شرایط خاص زمستان در شیوع کرونا احتمالا جشنواره منتفی می‌شود یا نهایتا با جشنواره جهانی فیلم فجر که سال آینده برگزار می‌شود ادغام خواهد شد.
طباطبایی نژاد که کارمند رسمی صدا و سیماست، دومین فردی است که در سه چهار سال گذشته پس از پایان ماموریت خود در وزارت ارشاد به دبیری مهم‌ترین جشنواره هنری کشور می‌رسد. البته او تاکید دارد که حکم دبیری جشنواره رسمی و سازمانی نیست.
«مسیر سبز» فیلمی درام به کارگردانی «فرانک دارابونت» است که بر اساس رمانی به همین نام از «استیون کینگ» ساخته شد. این فیلم که مورد توجه منتقدان و مخاطبان زیادی قرار گرفت، در شش شاخه نامزد اسکار شد اما هیچکدام از این جوایز را دریافت نکرد. موسیقی متن «مسیر سبز» را «توماس نیومن» ساخته است؛ آهنگساز مشهور آمریکایی که ۱۴ بار نامزد اسکار شده اما موفق به دریافت آن نشده است. موسیقی «مسیر سبز» دومین همکاری توماس نیومن با فرانک دارابونت، بعد از فیلم موفق «رستگاری در شاوشنگ» است. موسیقی متن «زیبای آمریکایی»، «مرد سندرلایی»، «آلمانی خوب» و «اسکای‌فال» از آثار مشهور نیومن در دنیای سینما محسوب می‌شود.
سینماپرس: با معرفی دبیر جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر در روز گذشته، بار دیگر صحبت از چرایی و چگونگی برگزاری این جشنواره در شرایط کرونایی داغ شد.
به گزارش سینماپرس، معرفی طباطبایی‌نژاد به عنوان دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر در حالی انجام شد که امکان برگزاری جشنواره در شرایط شیوع کرونا در هاله‌ای از ابهام قرار داشت اما دبیر جشنواره در گفت‌وگویی از عزمش برای برگزاری این دوره از جشنواره فیلم فجر با رعایت پروتکل‌ها و الگوبرداری از جشنواره ونیز صحبت کرده است.
از زمان اعلام این خبر اما این سوال در میان مخاطبان سینما مطرح شده که درحالی که در ۷ماه گذشته شیوع کرونا اغلب فعالیت‌های فیلمسازی را تعطیل کرده است جشنواره۳۹ با کدام فیلم‌ها برگزار خواهد شد؟ با هم نگاهی بیندازیم به فیلم‌هایی که در یک سال گذشته در حال تولید بودند و احتمال حضور آنها در جشنواره فیلم فجر وجود دارد.
لازم به توضیح است در این گزارش تنها فیلم‌هایی معرفی شده‌اند که بخش مهمی از تولید خود را پشت سر گذاشته‌اند و احتمال حضور آنها در جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر بیشتر است.
«قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله
«قاتل و وحشی» یکی از فیلم‌های مهمی است که در لیست گزینه‌های احتمالی برای حضور در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر هم قرار داشت اما به خاطر مشکلاتی که در راه تولید فیلم و چالش‌هایی که با سرمایه‌گذار آن پیش آمد فیلم به جشنواره سی‌وهشتم نرسید. از آنجایی که نعمت‌الله به تازگی مراحل پایانی ساخت این فیلم را پس از یک سال به انجام رسانده احتمال حضور این فیلم مهم در جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر وجود دارد.
لیلا حاتمی، امین حیایی، شهرام حقیقت‌دوست و ستاره اسکندری بازیگران اصلی این فیلم هستند.
«شیشلیک» محمدحسین مهدویان
مهدویان در ششمین تجربه سینمایی خود به سراغ ساخت یک فیلم طنز رفته است. فیلمی با بازی رضا عطاران و پژمان جمشیدی و نویسندگی امیرمهدی ژوله. همین ترکیب بازیگران و قرار گرفتن آنها در کنار نام محمدحسین مهدویان کفایت می‌کند برای اینکه فیلمی کنجکاوی‌برانگیز برای دوستداران سینما را تشکیل بدهند. فیلمی که در تابستان۹۹ و در شرایط شیوع کرونا ساخته شد و این روزها در مرحله پس‌تولید قرار دارد. باید دید این ششمین فیلم محمدحسین مهدویان ششمین تجربه حضور متوالی او در جشنواره فیلم فجر را رقم خواهد زد یا خیر.
«ابلق» نرگس آبیار
فیلم تازه نرگس آبیار با نام «بی وقتی» پروانه ساخت گرفت و بعد در ادامه راه «ابلق» برای آن انتخاب شد.
«ابلق» جدیدترین تجربه فیلمسازی نرگس آبیار پس از فیلم موفق «شبی که ماه کامل شد» در یک لوکیشن در شمال تهران جلوی دوربین رفت.
ساخته جدید آبیار درامی خانوادگی است که علاوه بر کارگردانی، نویسندگی فیلمنامه آن را در کنار پریسا کرزیان بر عهده داشته است، محمدحسین قاسمی همچون سایر آثار آبیار تهیه‌کنندگی این اثر را بر عهده دارد.
تولید این فیلم که قرار بود در اسفند ماه جلوی دوربین برود به خاطر شرایط ناشی از شیوع کرونا و تعطیلی اغلب فعالیت‌های فیلمسازی از سوی سازمان سینمایی دوماه عقب افتاد و در نهایت از اواخر اردیبهشت جلوی دوربین رفت و در تیرماه تولید آن به پایان رسید.
بهرام رادان، الناز شاکردوست، هوتن شکیبا و گلاره عباسی در این فیلم سینمایی ایفای نقش می‌کنند و در صورت برگزاری جشنواره فیلم فجر این فیلم هم می‌تواند یکی از گزینه‌های مهم حضور در جشنواره سی‌ونهم باشد.
«روشن» روح‌الله حجازی
روح الله حجازی از جمله کارگردانان صاحب سبک سینمای کشور است که طی سال‌ها فعالیت خود در عرصه کارگردانی دوازده اثر سینمایی، تله‌فیلم و تلویزیونی را به نام خود ثبت کرده است، وی اولین بار با فیلم «اگر باران ببارد» کارگردانی در سینما را تجربه کرد و پس از آن با «هیهات»، «در میان ابرها»، «مرگ ماهی»، «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» و «اتاق تاریک» نام خود را به عنوان یک کارگردان پرکار ثبت کرد.
حجازی «روشن» را اواخر سال گذشته کلید زد اما او هم به خاطر تعطیلی پروژه‌های سینمایی به دستور ستاد ملی مقابله با کرونا یکی دوماه تعطیلی را تجربه کرد و در نهایت در اردیبهشت ماه کار تولید این فیلم را به پایان رساند.
«روشن» مانند فیلم‌های قبلی حجازی اثری پربازیگر است که ترکیبی متفاوت از بازیگران سینما و تئاتر در آن به ایفای نقش می‌پردازند.
رضا عطاران، سارا بهرامی، سیامک انصاری، مهدی حسینی نیا، مسعود میرطاهری، محمد، ولی زادگان، ابراهیم عزیزی، علی رحیمی، حمیدرضا حیدری، هدیه آذیدهاک، امیر کیوان معصومی، محمد نیکبخت، سید علیرضا میرسالاری، اصغر رضایی، علیرضا نقیبی، صادق حسنی، با معرفی نازنین سهامی زاده و بازیگر خردسال سرگل لواسانی ترکیب بازیگران «روشن» را تشکیل می‌دهند.
«طلاخون» ابراهیم شیبانی
فیلمبرداری «طلاخون» با نام قبلی «خورشید همچنان می درخشد» اسفندماه سال گذشته در قزوین به پایان رسید.
این فیلم به کارگردانی ابراهیم شیبانی است و مدیریت فیلمبرداری آن را حسین جعفریان به عهده دارد.
ترکیب بازیگران «طلاخون» هم اسامی مشهوری هستند که حضور آنها در کنار هم می‌تواند یک فیلم کنجکاوی‌برانگیز را رقم بزند. شهاب حسینی، حسام منظور، زری خوشکام، بازیگران اصلی تازه‌ترین ساخته ابراهیم شیبانی را تشکیل می‌دهند.
حسن کلامی تهیه‌کننده «طلاخون» است.
«بدون همه چیز» محسن قرایی
«بدون همه چیز» تازه‌ترین فیلم محسن قرایی پس از «سد معبر» است. او که در جشنواره سی‌وهفتم برای نوشتن فیلمنامه «قصر شیرین» سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از آن خود کرده بود حالا مدتی است که پروژه پربازیگر «بدون همه چیز» را کلید زده است.
پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، باران کوثری، پدرام شریفی، مهتاب نصیرپور، فرید سجادی حسینی، لاله مرزبان و هادی حجازی‌فر لیست بازیگران این فیلم را تشکلی می‌دهند.
شهاب حسینی در ابتدا بازیگر اصلی این فیلم بود اما او پس از چند جلسه فیلمبرداری از حضور در این پروژه انصراف داد و هادی حجازی‌فر به عنوان جایگزین این بازیگر به تیم تولید اضافه شد.
«نگهبان شب» رضا میرکریمی
فیلم سینمایی «نگهبان شب» به نویسندگی مشترک رضا میرکریمی و محمد داوودی و کارگردانی و تهیه‌کنندگی رضا میرکریمی به تازگی وارد مرحله پیش‌تولید شده و هنوز مشخص نیست کار تولید آن چه زمانی آغاز می‌شود.
در حال حاضر نوید محمدزاده اولین بازیگری است که برای حضور در این فیلم انتخاب شده است. رضا میرکریمی سال ۹۷ با فیلم «قصر شیرین» در سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و پس از آن با همین فیلم در جشنواره‌های جهانی حضور موفقی را تجربه کرد.
«قلعه» نیما جاویدی
«نیما جاویدی» هم در جشنواره سی‌وهفتم با فیلم «سرخپوست» حضور موفقی را تجربه کرد و حالا در حال ساخت فیلم جدیدی با نام «قلعه» است. تهیه‌کنندگی این فیلم را هم مانند «سرخپوست» مجید مطلبی برعهده دارد اما گفته می‌شود «قلعه» فضایی متفاوت نسبت به فیلم «سرخپوست» دارد.
باید دید در صورت برگزاری جشنواره فیلم فجر در زمان مقرر خود آیا نیما جاویدی می‌تواند فیلم تازه‌اش را به این جشنواره برساند یا ترجیح می‌دهد بدون عجله و با فرصت کافی فیلم خود را بسازد.
* خبرآنلاین
سینماپرس: نخستین نشست گفتمان تئاتر دفاع مقدس با تاکید بر تداوم تئاتر دفاع مقدس به صورت خودجوش و آزادانه، با حضور کارشناسان این حوزه در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
به گزارش سینماپرس، نخستین نشست گفتمان تئاتر دفاع مقدس به مناسبت چهلمین سالگرد دفاع مقدس به بررسی چهل سال دست آوردهای تئاتر دفاع مقدس پرداخت. این نشست به همت سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس و در تسنیم برگزار شد. در این نشست مهرداد رایانی مخصوص عضو هیات علمی دانشگاه – مدرس و پژوهشگر، دکتر محمد عارف عضو هیات علمی دانشگاه – مدرس و پژوهشگر و ایرج افشاری اصل مدیر هنرهای نمایشی دفاع مقدس سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس نویسنده – کارگردان مدرس و پژوهشگر تئاتر حضور داشتند.
در این نشست هر کدام از حاضران به بیان دیدگاهشان درباره تئاتر دفاع مقدس و روندی که طی چهار دهه گذشته طی کرده، پرداختند. در ادامه متن صحبت‌های هر کدام از حاضران در این نشست را می‌خوانید:
برای ۲۰۰ سال آینده‌ی دفاع مقدس متریال داریم
ایرج افشاری: هر زمان که صحبت از دفاع مقدس می‌شود یاد این دو بیت می‌افتم که به راستی نمایی کُلی از دوران دفاع مقدس است:
گفتم کجا گفتا به خون / گفتم چه وقت گفتا کنون
گفتم سبب گفتا جنون / گفتم مرو خندید و رفت
در این نشست می‌خواهیم به بررسیِ اوضاع تئاتر دفاع مقدس در چند دهه گذشته بپردازیم.
محمد عارف: پس از آنکه جنگ شروع شد، آرام آرام مسئولان به این نتیجه رسیدند که جبهه‌های جنگ و البته تمام جامعه به فعالیت‌های هنری و فرهنگی نیاز دارد. براساس همین مسئله تئاترهای مختلف برای اجرا در جبهه‌ها و البته شهرها شکل گرفت.
تعامل میان تئاتر و دفاع مقدس از همان اول شکل گرفت و در این سال‌ها این تعامل دچارِ فراز و فرودهای بسیاری شد. گاهی تئاتر دفاع مقدس را حمایت کردند و گاهی هم به حال خود رها شد.
اقیانوس تئاتر دفاع مقدس بسیار عمیق است. اما ما هنوز به عمقِ این تئاتر نرسیده‌ایم. برای ۲۰۰ سال آینده‌ی تئاتر دفاع مقدس، هنوز متریال وجود دارد. نگاه ما به این مقوله عمیق نیست و همین مسئله موجب شده که در این عرصه تئاتر دفاع مقدس، چندان موفق نباشیم.
تفاوت‌های تئاتر جنگ، تئاتر دفاع مقدس و تئاتر مقاومت /تئاتر ضد جنگ که بد نیست
مهرداد رایانی مخصوص: وقتی جنگ شروع شد، هنرمندان سعی کردند که آنها هم در کنار رزمندگان و مردم باشند و نقشی در جنگ داشته باشند. در همان دهه اول رویکرد معناگرایی در تئاتر دفاع مقدس وجود داشت. پس به همین دلیل تئاترهای تهییجی، تئاتر تبلیغی، تئاتری که به فرهنگ دفاع مقدس بپردازد و انواع دیگری از تئاترها در آن دوران شکل گرفت.
ستاد فرهنگی جنگ مسئول اصلی این کار بود. در این دوره سراغ دو واژه تئاتر جنگ و دفاع مقدس رفتیم. وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در صدر این فعالیت‌ها بود و جشنواره‌ای برای تئاتر دفاع مقدس تشکیل داد.
در بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس، از ما دعوت کردند و آنها هم می‌خواستند فعالیتی در این زمینه داشته باشند.
در دهه دوم انقلاب تئاتر دفاع مقدس سازمان دهی شد. انجمن تئاتر دفاع مقدس و بنیاد حفظ آثار دفاع مقدس ایجاد شدند که در زمینه سازماندهی آثار تئاتر دفاع مقدس را تولید کنند.
بخش سوم فعالیت‌ها به صورت تحلیل بود و آثار تئاتر به صورت تحلیلی شکل گرفتند. در دهه چهارم با بازنگری مواجهیم. بازنگری که می‌خواهد بگویم در این چند دهه با چه مبانی فکری پیش آمده‌ایم.
تئاتر جنگ، تئاتر دفاع مقدس و تئاتر مقاومت سه عنوانی هستند که در این سال‌ها ما با آنها مواجه بوده‌ایم. این عنوان‌ها اشتراک‌هایی با هم دارند، اما در عین حال تفاوت‌های محسوسی با هم دارند.
بحث مقاومت چیزی نیست که یک روزه شکل گرفته باشد. این فرهنگ، عقبه‌ای ۴۰ ساله دارد. حدود ۲۰ سال پیش جرقه‌های حضور مقاومت در تئاتر شکل گرفت.
ما به سه شکل با پدیده تئاتر مواجهیم که تمام این مولفه‌ها ایدئولوژیک هستند. کسی که توقع‌های تئاتر دفاع مقدس را دارد، نمی‌تواند مصادیقش را در تئاتر جنگ ببیند.
باید ببینیم درباره چه چیزی صحبت می‌کنیم و چه انتظاری داریم.
گاهی می‌شنوم که می‌گویند برخی تئاترها ضد جنگ هستند. خب تئاتر ضد جنگ که بد نیست. هیچ آدم عاقلی با جنگ موافق نیست. اما ما می‌گوییم تئاتر دفاع مقدس‌مان چیزی دارد که جاهای دیگر ندارد.
اگر از شعار دادن دور شویم موفق خواهیم بود
محمد عارف: باید دید که در طول این سال‌ها و در حوزه تئاتر دفاع مقدس آیا به نمایشِ ایرانی رسیده‌ایم. آیا تئاتری داشته‌ایم که در هر کجای جهان اجرا شود، بدانند ایرانی است.
بسیاری از کشورهای دنیا معتقدند که در جنگ هم حتی باید به دشمن کمک کرد. ما اگر از شعاردادن دور شویم می‌توانیم موفق باشیم. اگر از این اندیشه دور شویم که تمام عراقی‌ها بد بودند و فقط ما خوب بودیم، به شدت موفق خواهیم بود.
آثار دفاع مقدس را برای دیگر کشورها ترجمه نکرده‌ایم
رایانی مخصوص: پس از چهار دهه از انقلاب، می‌بینیم که تعداد زیادی نیروهای خوب و کاربلد از حوزه تئاتر دفاع مقدس وارد عرصه تئاتر شدند. خودِ من با آثار دفاع مقدس وارد عرصه تئاتر شدم. حمید آزرنگ، حمیدرضا رادی و بسیاری دیگر از چهره‌های تئاتری به واسطه دفاع مقدس وارد تئاتر شدند.
پس تئاتر دفاع مقدس به عنوان یک پدیده تاثیرگذار بوده است.
مهدی حامد سقاییان کتابی در چهار جلد نوشته و در آن تمامی تولیدهای تئاتر دفاع مقدس در این سال‌ها را فهرست کرده است.
طیفی که نمایش «ننه خزیره» را آماده کردند، امروز در طیفی قرار دارند که خیلی با حوزه دفاع مقدس ارتباط چندانی ندارند. اما در آن زمان آنها هم تحت تاثیر دفاع مقدس بودند.
همه جشنواره‌ها بخشی با عنوان تئاتر جنگ یا تئاتر دفاع مقدس داشت. شاید برخی ایراد بگیرند که تئاتر دفاع مقدس سال‌هاست که فعالیت می‌کند و شاید حدود ۱۰ هزار نمایش ساخته شده باشد. برخی می‌گویند در میان این همه تئاتر نباید چند نمایشِ ماندگار باشد؟
ما با چهل سال فعالیت می‌خواهیم تئاترِ ماندگار و بزرگ ارائه کنیم؟ آیا همین نمایشنامه‌های دفاع مقدسی به زبان‌های مختلف ترجمه شده است که بتوانیم آثارمان را با آثار دیگر کشورها مقایسه کنیم؟
از نظر کمی فعالیت‌های مناسبی در عرصه تئاتر دفاع مقدس انجام شده است.
ما یک فرایند ۱۵۰ ساله در تئاتر ایران داریم. شما مشکلات تئاتر دفاع مقدس را ببینید و بعد مقایسه کنید با ضعف‌هایی که در زمینه تئاتر کشورمان وجود دارد.
تئاتر دفاع مقدس به مطالعات ژرف‌تری نیاز دارد
محمد عارف: ایران نسبت به دیگر نقاط جهان، بیشترین حمایت را از تئاتر جنگ داشته است. پژوهش‌های ما بیشتر در سطح است و در حد یادداشت هستند. در برخی تئاترهای دفاع مقدس می‌بینیم که مثلا یک جانباز شخصیتی کاملا مثبت دارد. اما دنیا این چیزها را نمی‌خواهد. دنیا می‌خواهد که با زوایای مختلف آدم‌ها آشنا شود.
به مطالعات ژرف‌نگرانه بیشتری نیاز داریم. ما هشت سال درگیر جنگ بوده‌ایم و این مدت زیادی است.
اگر نمایشنامه‌هایی داشته باشیم که نشان دهد کسی مثل صدام آمد و جنگ را شروع کرد و در نهایت به خفت و خاری رسید، موفقیت بسیاری خواهیم داشت. ما باید نشان دهیم که صدام آغازگر جنگ بود و همان شخص در نهایت در عینِ خفت و خاری گرفتار شد.
باید مخاطب‌شناسی کنیم. باید آنقدر خوب کار کرد تا مخاطب خودش دنبال این ژانر از تئاتر بیاید. باید ببینیم که چه کاری نکردیم که این تئاتر نتوانست موفقیت بالایی داشته باشد.
دولت و حاکمیت بهتر است برای تئاتر دفاع مقدس کاری نکنند / تئاتر دفاع مقدس باید روی پای خودش بایستد
رایانی مخصوص: این روزها معتقدم که اگر مسئولان کاری قرار است بکنند و برنامه‌ای برای آینده‌ی تئاتر دفاع مقدس دارند، بهتر است دست نگه دارند و هیچ کاری نکنند. اگر می‌خواهیم موفق باشیم، پیشنهاد می‌کنم که دولت و حاکمیت کاری در این زمینه نکنند. برای اینکه تئاتر دفاع مقدس پوست اندازی کند، باید خودش و به صورت خودجوش پیش برود.
ما پدیده‌ای داریم با عنوان تعزیه که البته الان کم‌رنگ شده است. در دهه‌های گذشته تعزیه برگزار میشد و هنرمندان تعزیه هم حضور فعالی داشتند و اتفاقا خیلی از آثارشان با موفقیت مواجه میشد. یادم هست که در گذشته تعزیه‌ها به صورت خودجوش برگزار میشد و بانی بسیاری از تعزیه‌ها همان مردم بودند.
نباید به صورتی باشد که همیشه دستی پشت تئاتر دفاع مقدس باشد، به نظرم باید از این مسئله گذر کرد. باید اجازه داد تا تئاتر دفاع مقدس روی پای خودش بایستد.
معتقدم که از همین تئاتر دفاع مقدس میتوان کسب درآمد کرد. برند تئاتر دفاع مقدس را باید معرفی کرد.
هرچقدر ما متولی بودن این عرصه را به هنرمندان و بخش خصوصی واگذار کنیم، موفق‌تر خواهیم بود.
تئاتر دفاع مقدس به رنسانس نیاز دارد
محمد عارف: معتقدم که باید در عرصه تئاتر دفاع مقدس یک گذار داشته باشیم. معتقدم تئاتر دفاع مقدس به رنسانس نیاز دارد. باید از نظر تبارشناسی، مردم شناسی و دیگر مسائل تحقیقات داشته باشیم.
رایانی مخصوص: اگر تئاتر ما مزاحمت‌هایی نداشته باشد، تردید ندارم که طی ۱۰ سال آینده، کشورهای اروپایی و دیگر کشورها از تئاتر ایران بسیار می‌شنوند.
ما فضای بین الملل را در عرصه تئاتر تحت تاثیر قرار نداده‌ایم.
