به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در تازهترین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران، مجموعهای از آثار با عنوان «مستندهای کمیاب» به نمایش در میآید.
«خندق» ساخته پرویز کیمیاوی، «بازار مسگرها» اثر ژیلا مهرجویی، «دراویش خاکسار» ساخته جواد گنجیزاده، «گنجینههای گوهر» اثر ابراهیم گلستان و «لحظاتی چند با دراویش قادری» ساخته منوچهر طبری آثار این مجموعه است که به نمایش در خواهند آمد.
پس از نمایش این مجموعه نیز نشست نقد و بررسی آن با حضور سامان بیات، نویسنده و منتقد سینما برگزار میشود.
«مستندهای کمیاب» دوشنبه هشتم آذر ماه ساعت ۱۷:۳۰ در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درمیآید.
این برنامه ویژه اعضای سینماتک خانه هنرمندان ایران است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰»، دومین دوره از جشنواره «سلفی۲۰» آذر ماه ۱۴۰۰ در قالب آثار کوتاه داستانی، مستند، پویانمایی و فیلمنامه برگزار میشود. همچنین سینماشعر، بخش ویژه این جشنواره است که نگاهی به سینمای شاعرانه و آثاری با درونمایه شعر دارد.
مریم دوستی موسس و دبیر این جشنواره عنوان کرد: دبیرخانه این رویداد در دومین دوره خود، ۴۶۴ اثر شامل فیلم و فیلمنامه از هنرمندان سراسر کشور دریافت کرده است.
دوستی با اشاره به گستره شرکتکنندگان در این جشنواره از سراسر کشور گفت: در جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰»، به ایده آثار ساخته شده توجه میکنیم. هیات انتخاب جشنواره نیز کار خود را با نگاهی به کشف استعدادها و فرهنگسازی آغاز کردهاند. کاوه سجادی حسینی، تییام یابنده، زهره زمانی، آرمان فیاض و سید امین جواهری اعضای این هیات هستند.
دومین جشنواره فیلم کوتاه «سلفی۲۰»، آذر ۱۴۰۰ به صورت برخط برگزار میشود. علاقمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر به پایگاه اطلاعرسانی این جشنواره مراجعه کنند.
خبرگزاری مهر – گروه هنر- زهرا منصوری: حالا ۱۲ سال از زمان تاسیسش میگذرد، رویدادی که در دی ماه سال ۸۹ اعلام موجودیت کرد. با آنکه در آن زمان گردانندگانش همان ۲۰ اثری را که از سوی فیلمسازان دریافت کرده بودند در ۳۰ نقطه از کشور به نمایش گذاشتند اما حالا بنیانگذارانش این رویداد را نقطه امید طیفی از سینماگران میدانند؛ این توضیحی کوتاه از یک جشنواره است، جشنواره فیلم «عمار» که اتاق فکرش آن را جریانی متعلق به محرومان و برخاسته از دل کم برخورداران میدانند که قرار است صدای آنها در هیاهوی سینمای ایران باشد. این صدا اما تاکنون شنیده شده است؟
در تمام این سالها اما دو چهره نام آشنا پای ثابت این رویداد بودهاند که نبض آن را در دست داشتهاند؛ وحید جلیلی و نادر طالب زاده که خط و ربطشان به جریان انقلاب انکارنشدنی است نقطه اتکا و البته راهبران اصلی «عمار» هستند. دو چهرهای که کم و کیف حضورشان در رویدادهای فرهنگی قابل بررسی است. هر آنجا هم که سخنی از اسکتبارستیزی و صحبتهایی از این دست باشد میتوان سایه شان را ردیابی کرد.
نادر طالبزاده همان کارگردانی است که مهاجرتی معکوس به ایران داشته، درست در زمانی که در آمریکا به تحصیل مشغول بوده با وقوع انقلاب ناگهان به ایران آمده و ساخت فیلمی درباره گروگانگیری سفارت آمریکا تنها گوشهای از فعالیتهای انقلابی اوست. خودش درباره بازگشتش به ایران میگوید چند ماه قبل از انقلاب عکس آیتالله خمینی را در روزنامه تایمز دیده و یک باره تصمیم گرفته به ایران بازگردد. او حالا یکی از کسانی است که نامش در فهرست تحریمهای آمریکا به چشم میخورد.
وحید جلیلی هم برادر سعید جلیلی است، همان که یادآور مناظرات انتخاباتی در ابتدای سال جاری است. وحید جلیلی در تمام این سالها پرچمدار جریانی تحت عنوان «جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» است که یکی از جدیترین ویترینهای آن همین جشنواره «عمار» است.
این پیشینه چند خطی درباره بنیانگذاران رویداد «عمار» را تنها برای این آوردم که چشم اندازی روشن از این جشنواره داشته باشید، جشنوارهای که حالا ۱۲ ساله است و ظرفیتی در دل خود دارد که البته در بازههایی از دست رفته است.
«عمار» را اما از منظری میتوان رویدادی استراتژیک توصیف کرد که عمده محصولاتش اتفاقاً مروج و حول یک محور مشخص هستند. ردی از همین موضوع را میتوان در فراخوانش دید که بخشهایی جداگانه با عنوانهای «ملت قهرمان»، «جنگ نرم»، «رویای ایرانی» و… برایش در نظر گرفتهاند. با آنکه این فراخوان به تناسب وضعیت عمومی کشور و البته به موازات آن در هر دوره تغییراتی به خود میبینید اما این سه عنوان، از بخشهای جدایی ناپذیر آن هستند.
«عمار» در جستجوی یک قهرمان
با آنکه وحید جلیلی و نادر طالب زاده این رویداد را تقویتکننده گفتمان انقلاب میدانند، «عمار» اما بهسختی زیر یک چتر با دیگر نهادها، سازمانها و رویدادها قرار میگیرد، برخی از آنها گرچه رقیب و البته قریب به یکدیگر هستند اما «عمار» خودش را یک رویداد کاملاً مستقل معرفی میکند که هویتش را از همان گرفته است؛ رویدادی که نه رویکردهای جشنواره فیلم فجر را میپذیرد و نه ارادهای در دیگر سازمانها برای احیای آوردههای ملی در قاب سینما میبیند. بهخصوص آنجا که سینمای ایران را خالی از «قهرمان» میداند، این در حالی است که به گفته بانیانش ایران در دورهای قهرمانخیز به سر میبرد. یا در همان نقطه که جدالی تمام نشدنی با تلویزیون دارد و عنوان میکند این سازمان همراهی چندانی با جریان «عمار» ندارد و فرصتهایی برای معرفیاش و شناساندنش به مخاطبان اختصاص نمیدهد.
کنفرانس افق نو را هم به نوعی میتوان از مشتقات همین رویداد دانست. کنفرانسی که از دل جشنواره فیلم فجر در سال ۸۹ متولد شد اما در ادامه نادر طالبزاده دبیری هر دو جریان را برعهده گرفت که البته تاریخ آخرین دوره برگزاریاش به سال ۹۷ بازمیگردد. رویدادی که تکیهاش بر استفاده از چهرههای بینالمللی غربی برای بیان مواضع استکبارستیزانه بوده است، درست شبیه آنچه که در جشنواره «عمار» پیگیری میشود با این تفاوت که محوریت این جشنواره بر استفاده از نیروهای انقلابی گمنام در داخل کشور است.
روایتی از یک دیدار
سال نود و یک بود که هیاتی از مسئولان جشنواره فیلم «عمار» متشکل از وحید جلیلی، نادر طالبزاده، حسن عباسی، مهدی نصیری، سید جمال عود سیمین، ابوالقاسم طالبی، فرجالله سلحشور، محمدصادق باطنی، ابراهیم فیاض، سعید قاسمی و مصطفی رضوانی از داوران و منتخبان جشنواره، دو سال بعد از برگزاری اولین دوره به دیدار رهبر معظم انقلاب رفتند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار توجه به موضوع دین و معارف دینی و همچنین انقلاب اسلامی و ارزشهای انقلاب در این جشنواره را اقدامی مبارک خواندند و تأکید کردند: نگاه به هنر اسلامی و سینمای دینی باید نگاهی بلندمدت و همراه با برنامهریزی دقیق و امید به آینده و بهرهگیری مناسب از ابزار هنر برای تأثیرگذاری حداکثری باشد.
ایشان همچنین در بخشی دیگر از سخنانشان تأکید کردند: در این عرصه جوانهای مؤمن، باطراوت و شاداب و دارای نگاه نو و همت بلند، موتور محرک برای حرکت رو به جلو هستند و پیشکسوتان نیز باید با بیان تجربیات خود و تربیت نیروهای جدید و کارآمد، به این حرکت شتاب بیشتری ببخشند.
برآیند این دیدار اما ضرورت برنامهریزی و تشکیل اتاق فکر برای حرکت جوانان و استعدادهای جدید در عرصه هنر اسلامی و سینمای دینی را هویدا میکرد.
«عمار» کارنامه قابل دفاعی داشته است؟
حالا «عمار» قدمتی ۱۲ ساله دارد و به موازات به بلوغ رسیدنش کارنامهاش قابل بررسی و البته ارزیابی است.
هرچند نگاه کلیدی در هر حرکتی جذب حداکثری افراد با شیوههای مختلف است، ساز و کار «عمار» اما با این موضوع کمتر قرابت داشته، در طول عمر ۱۲ سالهاش بنایش با همکاری با طیف خاصی از فیلمسازان بوده و دایره چهرههایی که توانسته آنها را به حضور و ورود به جرگهاش اقناع کند، محدود بوده است. به طوری که در همه این سالها حتی آن گروهی که تمایل به حضور در چنین محافلی دارند، تماماً جذب این جریان نشدهاند و از میان آنها تنها عدهای توانستهاند پا به این دایره بگذارند و از مقربان این جشنواره باشند. گرچه به نظر میرسد بخشی از این موضوع ناشی از رویکردهای این جشنواره باشد.
بحث بر سر کیفیت سینمای ایران همواره از موضوعات مورد توجه دو چهره اصلی این رویداد بوده است تا آنجا که ارتقای سطح کیفی سینما را در گرو جدی گرفته شدن وجه رسانهای آن میخوانند و عنوان میکنند از افتخارات «عمار» این است که مرعوب جوسازیهای فضاهای فرمی نشده و به بخش رسانهای توجه زیادی داشته است.
زاویه آنها با برخی از فیلمسازان از همان جایی آغاز میشود که توجه کمتری به پیشرفتهای کشور دارند و به انعکاس گسترده ضعفها میپردازند بی آنکه در طول این سالها بخشی از قدرت کشور را به تصویر کشیده باشند. به طوری که وحید جلیلی به صراحت در نشستی عنوان کرد: «هرچه کشور پیشرفت میکند انعکاس آن در سینمای ما کمتر است. قاتلها، قاچاقچیها، کارتن خوابها، مفسدین، عرق خورها و… سهم خود را با موضعهای گوناگون در سینمای ایران دارند اما جای دانشمندان بر پرده سینما ما خالی است در شرایطی که پژوهشگران و متخصصان ایرانی توانستند کشور را به افتخارات بزرگی برسانند همچنان تصویر آنها در سینمای ما دیده نمیشود اما این حرکت در جشنواره «عمار» آغاز شدهاست.»
چهرههایی که از بستر «عمار» برخاستند
سالهای ابتدایی این جشنواره به لحاظ تربیت نیرو اما پربارتر بوده است، محمدرضا خردمندان که بعدها فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد» و فصل یک و سه مجموعه تلویزیونی «از سرنوشت» را ساخت، زینالعابدین تقیپور بازیگر «وضعیت زرد» و مجید رستگار کارگردانش، علی صدری نیا که مجری ادوار مختلف این رویداد بود و بعدها مستند «غیررسمی» را کارگردانی کرد، حسیندارابی کارگردان «مصلحت» و امیر داسارگر کارگردان «منطقه پرواز ممنوع» از جمله افرادی بودند که بستر ظهورشان «عمار» بود اما به همین میزان این جشنواره در سالهای بعد از این مسیر فاصله گرفت و حالا چند سالی میشود که از این مقوله بازمانده است.
حامد بامروت نژاد اما نامی آشنا در مجموعه «عمار» است، او در سالهای ابتدایی برگزاری این جشنواره مسئولیت دبیر اجرایی را برعهده داشت در سالهای بعد اما با سیری صعودی به مقام مدیریت مدرسه عمار رسید و چندی بعدتر در کسوت تهیهکننده تولیدات جدی این مجموعه ظاهر شد؛ تهیهکننده آثاری همچون «هنگامه»، «وضعیت زرد»، «منطقه پرواز ممنوع» که اتفاقاً سه محصول عامی هستند که منبعث از جریان «عمار» محسوب میشوند، از میان همین آثار دومی به لطف شبکه توزیع «عمار» و البته پخش تیزرهای تبلیغاتی پرتکرارش از صداوسیما توانست به فروشی میلیاردی دست پیدا کند که اتفاقی ویژه در درجه اول برای «عمار» و در مرتبه بعدی برای مجموعه سینمای ایران بود.
اگر حتی یک بار پای صحبتهای وحید جلیلی نشسته باشید حتماً کلماتی چون «سازمان تماشای گسترده»، «مخاطبان هدف» و… را از او شنیدهاید، او معتقد است چالش اصلی سینمای ایران سازمان تولید نیست بلکه سازمان تماشاست؛ موضوعی که ناظر بر هدفی کلان است که «عمار» از ابتدا به دنبالش بود. همین هم شد. حالا آنچه نقطه عطفی در کارنامهاش به شمار میآید آشنا کردن شهروندان شهرهای فاقد سینما با مفهومی به نام «سینما» و قرار گرفتن محصولات فرهنگی سینمایی مطابق با رویکردهای این رویداد در سبد خانوادههای کم برخوردار است.
«عمار» در قدم بعدی برای محقق شدن این هدف شبکهای منسجم از افراد را فعال کرد تا اکرانهای مردمی را به عهده بگیرند. برخی از این اکران کنندههای مردمی تنها با در اختیار داشتن یک لپ تاپ و البته فیلمهای مورد تایید این رویداد به این شبکه پیوستند و در مکانهای عمومی این آثار را به نمایش درآوردند. این موضوع ضمن رقم زدن تجربه تماشای دسته جمعی فیلمها، بستری برای ورود آثار «عمار» به چرخه اقتصادی شد.
دو محصولی هم که توانستند از رهگذر این امر فروش خوبی را به دست بیاورند فیلم سینمایی «هنگامه» و «منطقه پرواز ممنوع» بودند. به تازگی نیز «منصور» ساخته سیاوش سرمدی به دست اکران کنندههای مردمی عمار سپرده شده و تاکنون در همین شبکه توانسته فروشی بالغ بر صد میلیون تومان را رقم بزند.
حالا «عمار» در آستانه برگزاری دوازدهمین دوره وارد مرحله «پیوست اقتصادی» شده است و به نظر میرسد با پیگیری جدیترش میتواند اتفاقی نو در دل سینمای ایران را رقم بزند.
خبرگزاری مهر قصد دارد در قالب سلسله گفتگوهایی به آسیب شناسی جشنواره «عمار» در یک دهه گذشته بپردازد.
لوریس چکناواریان که رهبر ارکستر و آهنگساز سمفونیهایی چون اپرای «رستم و سهراب»، اپرای «رستم و اسفندیار»، «آفرینش»، «سیاوش»، «ضحاک» و «شمس و مولانا» است و سال گذشته جایزه ویژه «کتابهای صلح» سال ۲۰۲۰ را دریافت کرد، از فعالیتهای اخیر خود به ایسنا گفت.
خبرگزاری مهر، گروه استانها: بعد از حدود دو سال تعطیلی سینماها به دلیل شیوع ویروس کرونا چند هفتهای است که این مراکز فرهنگی و تفریحی با رعایت شیوه نامهها بهداشتی فعالیت خود را دوباره آغاز کردهاند. استان گیلان همیشه در حوزه فرهنگ و هنر به ویژه اجرای برنامه با موضوع سینما سابقه درخشانی دارد حال چه این برنامه برگزاری همزمانی جشنواره فیلم فجر باشد و یا اکران فیلمهای سینمایی.
دلیل این ادعا را شاید بتوان در استقبال خوب گیلانیها از اکران فیلم «قهرمان» بعد از حدود دو سال تعطیلی سینماها عنوان کرد که کار را به پیش بینی سانسها فوق العاده برای اکران این فیلم کشاند. اما در این روزها فیلمی بر پرده سینماهای این استان در حال اکران است که امنیت و توان هوایی امروز را مدیون شخصیت اصلی این فیلم هستیم. فیلم «منصور» درباره تلاشهای شهید ستاری در سالهای جنگ برای مجهز کردن نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
با توجه به تعریفهایی که از داستان فیلم و شخصیت اصلی آن شنیده بودم تصمیم گرفتم حالا که این فیلم در حال اکران است به تماشا آن بنشینم. بعد از تهیه بلیت وقتی داخل سالن سینما شدم بیش از همه صندلیهای خالی آن نظرم را جلب کرد. با این تصور که هنوز به آغاز نمایش فیلم زمان باقی است و قطعاً تماشاگران دیگری برای تماشای آن میآیند بر روی صندلی خودم نشستم.
بعد از حدود یک ربع و آمدن چند نفر دیگر، زمان نمایش فیلم فرا رسید و باز هم خالی بودن بیشتر صندلیهای سالن برایم عجیب بود. شاید عدهای کرونا را دلیل این خلوتی بدانند اما همین هفته گذشته بود که برای فیلم «قهرمان» جمعیت زیادی در همین سالن سینما حضور داشتند. فیلم شروع شد و به تیتراژ پایانی رسید از نظر من که نه کارشناس هستم و نه منتقد فیلم شروع و پایان خوبی داشت و دیدن این فیلم مرا با یکی از چهرههای تأثیرگذار کشورم در دوران جنگ و بعد از آن آشنا کرد.
بعد از پایان فیلم بحث و گفتگو در میان همان اندک تماشاگرانی که برای تماشای فیلم آمده بودند داغ بود هر کسی نظر خود را میگفت اما همه موافق این موضوع بودند که فیلم خوب ساخته شده و کارگران در پرداخت شخصیت اصلی فیلم موفق عمل کرده است. به کنارشان رفته و خود را معرفی کردم و خواستم گفتگویی با آنها انجام دهم.
با دیدن «منصور» حس غرور و غیرت کردم
سجاد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه موضوع فیلم «منصور» درباره یکی از چهرههای تأثیرگذار دوران جنگ تحمیلی است، اظهار کرد: این فیلم نمایش میدهد که شهید «منصور ستاری» با وجود همه کارشکنیها با تکیه بر نیروهای بومی و تخصص ایرانی سبب تحول در نیروی هوایی ایران و بحث پروازها میشود.
وی در ادامه با بیان اینکه کارگردان این فیلم در دورهای که چنین فیلمهایی مخاطب خاصی ندارد با شهامت تمام و برای حفظ تاریخ این کشور و آشنایی جوانان ایرانی با قهرمانان واقعی این فیلم را ساخته است، گفت: متأسفانه استقبال خوبی از این فیلم در گیلان نشده و حتی نهادهایی که باید حمایتهای لازم را انجام دهند چنین کاری نکردهاند.
این جوان گیلانی با اشاره به اینکه به عقیده عدهای که خود را کارشناس سینما میدانند این فیلم استانداردهای یک فیلم سینمایی را ندارد، افزود: من معتقدم فیلم «منصور» برخواسته از یک جریان انقلاب بوده و مخاطب را با خود به دوران دفاع مقدس و دهه ۶۰ میبرد.
وی با بیان اینکه «منصور» ذهن تماشاگر را با چند کلید واژه مهم مثل خودکفایی و تولید داخل درگیر میکند «منصور» ذهن تماشاگر را با چند کلید واژه مهم مثل خودکفایی و تولید داخل درگیر میکند، ادامه داد: با دیدن این فیلم میتوانیم به این نتیجه برسیم که هرگاه مردم ایران اراده کردهاند روی پای خود بایستند موفق شدهاند کارهای بزرگی انجام دهند.
سجاد با اشاره به اینکه برای من به عنوان یک جوان ایرانی دیدن این فیلم پیامهای زیادی به همراه داشت، اضافه کرد: دیدن بعضی از صحنههای این فیلم همانند پرواز هواپیما حس غرور و غیرت را در درون هر بینندهای به جوش میآورد. شاید بتواند منصور را سرآغازی برای ساخت سرگذشت سایر چهرهها و قهرمانان ایرانی باشد.
وی با بیان اینکه غرب برای یک موضوع کوچک هزینههای بسیاری کرده و قهرمان سازی میکند، ادامه داد: ما در کشورمان چهرهها و قهرمانان بزرگی داریم اما متأسفانه هنوز یک گام کوچک برای آنها برنداشته ایم.
غفلت از معرفی چهرهها و قهرمانان ملی
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه هنر به ویژه سینما همیشه از مهمترین ابزارها برای انتقال مفاهیم، ارزشها و باورهای یک ملت بوده است، اظهار کرد: سالها است که درباره سینمای دفاع مقدس صحبت میشود اما تا به امروز در تولید آثار فاخر با موضوع دفاع مقدس موفق عمل نکردهایم.
سید امیر مصباح با بیان اینکه تاکنون کار خاصی برای معرفی قهرمانان هشت سال دفاع مقدس و انتقال فرهنگ ایثار و شهادت نکردهایم، گفت: البته در این سالها تک اثرهایی ساخته شده اما هنوز نتوانستهایم ادای دین کنیم.
وی با اشاره به قهرمان سازی های پوشالی در سینما غرب و هالیوود، اضافه کرد: تاریخ ایران به ویژه هشت سال دفاع مقدس سرشار از قهرمانان بی ادعا و گمنامی است که میتوانیم از ظرفیت سینما برای معرفی آنها به جامعه به ویژه نسل جوان استفاده کنیم.
مصباح در ادامه به اکران فیلم «منصور» در سینماهای استان گیلان و استقبال کم تماشاگران اشاره و اضافه کرد: «منصور» دورهای از تاریخ این کشور و ملت را به نمایش میگذارد که به تنهایی یک فرهنگ است «منصور» دورهای از تاریخ این کشور و ملت را به نمایش میگذارد که به تنهایی یک فرهنگ است. شخصیت اصلی فیلم یعنی شهید «منصور ستاری» نماد واقعی و کامل یک قهرمان ملی است که تا به امروز مغفول مانده بود.
جوان ایرانی نیازی به قهرمان سازی هالیوودی ندارد
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان در ادامه با دعوت از همه علاقه مندان به سینمای دفاع مقدس برای تماشای فیلم منصور، تأکید کرد: ما اقتدار و عزت و امنیت امروز این مرز و بوم را به این شهدا و قهرمانان ملی مدیونیم.
وی با تأکید بر اینکه نوجوان و جوان ایرانی باید قهرمان و الگوی ایرانی داشته باشد، گفت: وقتی رهبر معظم انقلاب از تهاجم و نفوذ فرهنگی صحبت میکنند به دلیل بی توجهی ما به عنوان مسئول و متولی حوزهها مختلف به ویژه هنر است که در همه این سالهای میتوانستیم با استفاده از این ابزار برای جوانانمان الگوسازی کنیم و غفلت کردیم.
مصباح با اشاره به اینکه هشت سال دفاع مقدس ما گنجینهای از قهرمانان ملی همانند شهید باکریها، جهان آراها، همتها، کاظمیها است، اظهار کرد: ما «حاج قاسم سلیمانی» و شهید فخری زاده داشتیم که دشمن بیشتر از ما نسبت به آنها شناخت داشت و این نشان دهنده کم کاری همه در معرفی این قهرمانان و چهرههای ملی به جوانان است.
وی با تأکید بر اینکه جوان ایرانی نیازی به قهرمان سازی هالیوودی ندارد، گفت: با توجه به بازگشایی مدارس اداره کل آموزش و پرورش گیلان میتواند برای آشنایی دانش آموزان با این قهرمان ملی دانش آموزان را به تماشای این فیلم بیاورد.