بایگانی آذر 10, 1400

محمد خوشدل‌فر کارگردان مستند «خون‌ریزی» که به پانزدهمین دوره جشنواره فیلم «سینماحقیقت» راه پیدا کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این اثر بیان کرد: در طول سال‌های گذشته و به ویژه سه سال اخیر همیشه یکی از موضوعات و دغدغه‌های اصلی من برای تولید مستند، بحث خانواده و زیست جنسی بوده، این مساله سالهاست موضوع مورد بحث خیلی از متفکران و جامعه شناسان در دنیاست. کشورهای مختلف راهکارهای مختلفی را برای کنترل و بهبود زیست جنسی و تعیین نسبتش با خانواده ارائه و اجرا کردند که تامل در برخی از آنها خالی از لطف نیست. این شد که تصمیم گرفتم مجموعه مستندی هفت قسمتی در این باره تولید کنم که به بررسی تجربه‌های مختلف در غرب بپردازد.

وی افزود: نمی‌شود از خانواده و زیست جنسی گفت ولی به مهمترین عنصر این ۲ موضوع یعنی «زن» نپرداخت. بنابراین تصمیم داشتم حتماً در این هفت قسمت به یک موضوع کاملاً زنانه بپردازم. موضوعات مختلفی بررسی شد و سعی کردیم در انتخاب موضوع ۲ فاکتور اهمیت موضوع و مغفول ماندن موضوع را بررسی کنیم. یکی از مهمترین، تلخ‌ترین و البته پیچیده‌ترین مسائل زنان بحث سقط جنین است که همین الان موضوع روز چندین کشور در جهان است. در پژوهش‌های پیش از طرح مستند متوجه شدیم که اوضاع سقط جنین در ایران نه تنها چندان جالب نیست بلکه چیزی تا فاجعه فاصله ندارد. بدتر اینکه برعکس کشورهای دیگر حتی این موضوع دغدغه هم نیست. متاسفانه معدود دغدغه‌هایی هم که وجود دارد بر سر کیفیت پزشکی انجام این کار هست نه نفس سقط جنین.

خوشدل‌فر بیان کرد: همه اینها انگیزه‌ای شد که سال ۱۳۹۹ ساخت فیلم «خون‌ریزی» را در مرکز مستند سفیر فیلم آغاز کنیم. پژوهش این فیلم مانند ۶ قسمت دیگر مجموعه برعهده محمدحسن صادق زاده بود که انصافاً با صبر و تلاش فراوان سوژه‌های متعددی را در اختیار من قراردادند. یکی از جذاب‌ترین این سوژه‌ها، داستان «لغو قانون ممنوعیت سقط جنین» در ایالات متحده آمریکا بود.

این کارگردان ادامه داد: از اولین روزهایی که صحبت در مورد سقط جنین در آمریکا شدت پیدا کرد تا امروز چیزی حدود ۷۰ سال می‌گذرد و این موضوع کماکان سوژه داغ بحث‌های مخالفان و موافقان بسیاری هست تا جایی که اظهارنظر نامزدهای انتخاباتی در مورد این موضوع روی موفقیت آنها حتماً اثرگذار خواهد بود. موضوعی که برخی‌ها به‌عنوان مهمترین مساله اجتماعی دهه ۷۰ آمریکا از آن یاد می‌کنند و به بحران‌های شدید و درگیری‌های جنایی منجر شد. بحث اصلی بر سر این سوال بوده و هست که آیا آزادی قانونی سقط جنین می‌تواند به زنان برای مواجهه با این بحران کمک کند یا خیر؟

وی مطرح کرد: با همت آقای صادق زاده توانستیم سیر تاریخی دقیقی از موضوع پیدا کنیم و در کنارش مقالات، فیلم‌ها و میتینگ‌های مخالفان و موافقان رو کاملاً رصد کردیم تا بتوانیم بازتاب خوبی از حرف‌های طرفین در فیلم ارائه بدهیم. طبیعتاً برای اینکه مخاطب بتواند تحلیل درستی از ماجرا داشته باشد فکت‌های علمی و برخی مقالات پزشکی در مورد این موضوع هم بررسی شد. درمجموع همه اینها با دست‌چین دقیق، قلم روان و چیدمان خوب آقای علی پورمومن در قالب فیلمنامه درآمد و تدوین این کار توسط بنده آغاز شد.

این مستندساز اظهار کرد: سعی کردیم چندین فکت جذاب و غافلگیر کننده در کار قرار دهیم که از منابع بسیار محدودی به دست آمده‌اند و هنوز خیلی از مردم حتی در دنیا اطلاع دقیقی از آنها ندارند و به دلیل جهت‌گیری‌های رسانه‌های بزرگ کاملاً در سکوت خبری باقی مانده‌اند. فرم کار مستند آرشیوی است. علیرغم اینکه به اشتباه تصور می‌شود مستند آرشیوی سخت نیست و اساساً فقط تدوین تعدادی تصویر آماده است، حقیقتاً به عنوان کسی که سال‌هاست در نقش‌های مختلف ساخت مستندهای تولیدی فعالیت دارم، کاملاً با این موضوع مخالفم چرا که نگه داشتن مخاطب و ایجاد یک ریتم روایی مناسب در عین حفظ محتوا، بدون داشتن تصاویری که کارگردان در خلق آنها دخالتی داشته باشد واقعاً کار سخت و انرژی بری خواهد بود. خاصه اینکه موضوع فراملی باشد و امکان بازسازی هم میسر نباشد. این خلا، زحمت پژوهش و آرشیو را دو چندان می‌کند. کار ما هم از این موضوع مستثنی نبود. بعضی رخدادها و سوژه‌های جذاب به دلیل نبود آرشیو مناسب از فیلمنامه حذف شد اما خدا را شکر می‌کنم با همت جمعی تیم تولید و همکار عزیزمان آقای مهدی خلیلی توانستیم تصاویر بخش عمده‌ای از رخدادها را کشف و برای مشاهده مخاطب آماده کنیم.

خوشدل‌فر توضیح داد: حاصل تمامی این فراز و نشیب‌ها یک فیلم کوتاه حدوداً ۳۹ دقیقه‌ای شد که دیدنش بهترین شروع برای ورود به بحث سقط جنین خواهد بود. سعی شده تلفیق درام و اصالت محتوا تا حد امکان رعایت و با در نظر گرفتن نیازهای مخاطبان غیر ایرانی کاری با قابلیت پخش در کشورهای مختلف آماده شود.

وی در پایان اظهار کرد: مخاطبان این فیلم بالای ۱۵ سال بوده و به جز بانوانی که تجربه سقط جنین داشته‌اند دیدن آن برای تمامی فعالان و علاقمندان به موضوعات اجتماعی جذاب خواهد بود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری آناتولی، نیکی کریمی بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده سینما که به عنوان رئیس هیات داوری بخش فیلم‌های سینمایی جشنواره بین‌المللی فیلم «جنایت و مکافات استانبول» در این شهر حضور دارد، در گفتگویی به حضورش در این رویداد فرهنگی و واکنش‌ها نسبت به اکران عمومی فیلم «آتابای» پاسخ داد.

کریمی استقبال از نخستین اکران عمومی فیلم «آتابای» در تبریز را فوق‌العاده توصیف کرد و گفت: من یک فیلم مستقل ساخته بودم و هیچ حدسی نداشتم که مردم چگونه با این فیلم ارتباط برقرار خواهند کرد. خدا را شکر قصه گویا خیلی به دل همه نشسته و هم به خاطر گویش آن به زبان ترکی و هم قصه عاشقانه فیلم استقبال فوق‌العاده‌ای را در تبریز داشتیم. مردم می‌گویند «حالمان خوب شد» که پس از مدت‌ها به سینما رفتیم.

کارگردان فیلم‌های «شیفت شب» و «سوت پایان»، با بیان اینکه «آتابای» می‌تواند مانند یک پل ارتباطی بین سینمای ترکیه و ایران عمل کند، گفت: هفتاد درصد فیلم «آتابای» به زبان ترکی است. به شدت دوست دارم که فیلم در ترکیه دیده شود، در این زمینه خیلی فکر نکرده بودیم ولی در اینجا صحبت‌هایی شده است که امیدوارم به نتیجه برسد.

شناخت بیشتر ترکیه برای من جالب است

کریمی در ارتباط با تمایل خود برای ساخت اثر مشترک با ترکیه بیان کرد: به نظرم خیلی جالب است چون ما با ترکیه فرهنگ مشترک بسیار داریم. من خودم همیشه سینمای ترکیه را پی‌گیری کردم، درست است که زیاد به اینجا نیامدم. موارد مشترک زیادی داشته و همسایه نزدیک هستیم، فرهنگ‌ها هم به هم نزدیک هستند. برای من شناخت خوب از ترکیه بسیار جالب است چون الان احساس می‌کنم شناختم در مورد ترکیه بسیار از روی ادبیات و کتاب‌هایی که خواندم، است. خیلی دلم می‌خواهد که زمان گذاشته و ترکیه را از نزدیک بشناسم.

بازیگر سینمای ایران با بیان اینکه سریال‌های ترکیه در ایران بسیار محبوب هستند، اظهار کرد: به نظرم بازیگرهای ترک اکثراً خیلی با دقت کار می‌کنند. دوست‌های کارگردان ترک خیلی دارم، در نخستین تجربه داوری در جشنواره «تسالونیکی» به همراه گروه داوری به فیلم «اوزاک» نوری بیلگه جیلان جایزه دادیم.

وی همچنین گفت: همیشه سینمای ترکیه را دنبال کردم. سینمای مستقل و متفکر ترکیه همیشه برای من خیلی قابل احترام است. نویسندگان زیادی در ترکیه هستند، اشعار شاعران ترک، کلاً شور و هیجان مردم و یک نوع پل شرق و غرب بودن ترکیه را کاملاً احساس می‌کنید. با اینکه زیاد سفر نکردم و با آشنایی از طریق کتاب‌ها و ادبیات ترک خودم را به مردم این‌جا بسیار نزدیک احساس کردم و این نزدیکی خیلی قلبی است.

کریمی که پیشتر سابقه داوری در جشنواره‌های فیلم ازمیر، استانبول و «پرتقال طلایی» آنتالیای ترکیه را دارد، در رابطه با حضور خود در جشنواره «جنایت و مکافات» استانبول گفت: فیلم‌های بسیار قوی و خوبی در این جشنواره حضور دارند، شعار این جشنواره «عدالت» و «دموکراسی» به نظر من خیلی مهم است. حضور فیلم‌هایی با این مضمون جای تقدیر دارند.

وی ادامه داد: خانم‌هایی که مسئولیت‌هایی در این جشنواره بر عهده دارند، با توجه به فرهنگ و سنت و تضادهای جامعه محترم هستند و خیلی زحمت می‌کشند. ابعاد بزرگی و کوچکی در این رویدادها مهم نیست، مهم این است که اتفاق‌های فرهنگی در کشورهای ما جریان داشته باشد. مردم جمع شده فیلم تماشا کنند و تبادل اندیشه صورت بگیرد.

وی در بخشی از سخنان خود در رابطه با مقایسه دشواری‌های بازیگری و کارگردانی گفت: هر کدام سختی‌های خودش را دارد، فیلمسازی مشکلات خود را دارد. چون یک زمانی برای نگارش فیلمنامه و تولید فیلم نیاز است، مراحل ساخت فیلم خیلی سخت‌تر است. بازیگری هم که اگر نقش سخت باشد که اصولاً هم به این صورت است، دشواری خود را دارد.

کریمی در پایان با اشاره به پروژه‌های آینده خود گفت: اخیراً در فیلم «دسته دختران» بازی کردم و هم اکنون در حال نوشتن یک فیلمنامه هستم.

یازدهمین دوره جشنواره فیلم جنایت و مکافات استانبول به همت مرکز تحقیقات کیفری و جنایی دانشکده حقوق دانشگاه استانبول در خلال روزهای ۲۶ نوامبر و ۲ دسامبر برابر با ۵ تا ۱۱ آذرماه با شعار «عدالت محیط زیست برای همه» برگزار می‌شود.

هدف از برگزاری جشنواره امسال جلب توجه فعالان مدنی و سازمان‌های بین‌المللی به موضوعاتی چون تغییرات اقلیمی، شیوع کرونا، افزایش زباله‌های پلاستیکی در دریاها، خشکسالی و بحران‌های زیست محیطی در سراسر جهان است.