بایگانی اسفند 6, 1400

مسعود جعفری جوزانی کارگردان باسابقه سینما و تلویزیون به بهانه برگزاری آیین بزرگداشت برای حبیب‌الله عبدالرزاق‌اف بازیگر تاجیکستانی سریال «در چشم باد» در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره همکاری با این بازیگر توضیح داد: در سال ۱۳۸۰ بود که برای یک پژوهش و تحقیق در حوزه فولکلور و شیوه زندگی مردم تاجیک و روس، به آن مناطق سفری داشتم. در تاجیکستان برای اولین بار با آقای حبیب‌الله عبدالرزاق ملاقاتی داشتم. خیلی هم دنبال بازیگر گشته بودیم و به‌دنبال آن بودم که برای شخصیت «آقاحسام» در تاریخ مشروطه ایران فردی را پیدا کنم که بتواند این نقش را پرانرژی ایفا کند. وقتی با حبیب‌الله مواجه شدم در همان چند دقیقه اول من را غافلگیر کرد.

وی ادامه داد: در ملاقات اول با یک انسان پرشور، پرانرژی، دوست‌داشتی و پر از هیجان و عشق نسبت به سینما مواجه شدم. ما با آدم‌های مختلفی ملاقات کرده بودیم و تا اینکه روزی قرار گذاشتند به سالن تئاتر خصوصی عبدالرزاق‌اف برویم. صاحب اولین تئاتر خصوصی پس از دوره گورباچف بود. در همان اولین ملاقات هم ذوق‌زده شدم. همان زمان در فیلم‌های روسی بسیاری ایفای نقش کرده بود و احساس کردم او همان «آقاحسام» داستان ماست. «آقاحسام» واقعی در دوران مشروطه یک مرد میان‌سال خیاط بوده که به شدت عاشق زندگی و خانواده‌اش بوده است. در ظاهر آدم میانه‌رویی هم بوده و به تعبیری انقلابی محسوب نمی‌شده است اما به قدری تحت فشار قرار می‌گیرد و استبداد را با گوشت و پوست خود لمس می‌کند که به یک انقلابی تمام عیار تبدیل می‌شود. همین حس و حال را من در حبیب‌الله هم دیدم.

کارگردان «در چشم باد» افزود: در همان اولین دیدار، حبیب‌الله گفت، می‌دانی من این تئاتر را چگونه در بخش خصوصی راه انداختم؟ پرسیدم چگونه؟ گفت از وقتی گورباچف آمد، همه ما را خانه نشین کرد. او دستور داده بود تمام هنرمندانی که در زمان تسلط کمونیسم بر شوروی کار می‌کردند، باید از صحنه بیرون بروند! حبیب‌الله که آن زمان در یکی از تئاترهای مهم فعالیت می‌کرد، احساس کرده بود در این شرایط تحت ظلم قرار گرفته است. او چطور می‌توانست خانه‌نشین شود؟ این مدل خانه‌نشین کردن هنرمندان که متأسفانه گاهی در کشور خودمان هم شاهد هستیم، به معنای واقعی زورگویی و استبدادی است که به یک شخص تحمیل می‌شود. حبیب‌الله هم از آن شرایط دل‌آزردگی شدیدی داشت.

وی ادامه داد: من آن زمان فکر می‌کردم فیلمی از حبیب‌الله عبدالرزاق‌اف ندیده‌ام اما زمانی که او از فیلم «افسانه سیاوش» نام برد، به یادم آمد در اوایل انقلاب، حوالی سال ۶۳ این فیلم در ایران دوبله شده و به اکران درآمده بود. اتفاقاً برای آن صف‌های طولانی هم تشکیل می‌شد و من هم از سر کنجکاوی در همان سال فیلم را در سینما دیده بودم. ایشان به‌عنوان کارگردان تئاتر هم در مقطعی به ایران آمده و کارهایی را اجرا کرده بودند. در بیشتر از ۱۰۰ فیلم هم نقش اول داشته‌اند. در کشورهای مختلف هم فعالیت‌هایی داشت و یک هنرمند بین‌المللی محسوب می‌شد. با تمام این ویژگی‌ها گورباچف او را خانه‌نشین کرده بود! همان کاری که فاشیست‌ها در هر کشوری انجام می‌دهند. جمیع ویژگی‌هایی که گفتم سبب شد من «آقاحسام» سریال خود را پیدا کنم.

جعفری‌جوزانی درباره ارتباط خود با حبیب‌الله عبدالرزاق‌اف پس از تولید «در چشم باد» تا به امروز هم گفت: در تمام این سال‌ها با خانواده او در ارتباط بودم. همسر عبدالرزاق هم انسان هنرمند و درست‌کاری است. وقتی حبیب‌الله سکته کرد، همه ما متأثر شدیم. وقتی نزدیک دو سال با یک هنرمند در پروژه‌ای کار می‌کنید، تبدیل به عضوی از خانواده هم می‌شوید.

وی ادامه داد: در حال حاضر فیلمی به کارگردانی مهدی حاج‌یوسف و تهیه‌کنندگی دخترم سحر جعفری‌جوزانی در تایم ۴۵ دقیقه از زندگی حبیب‌الله عبدالرزاق ساخته شده است که در آیین بزرگداشت او به نمایش درآمد. بخش‌هایی از آن مربوط به صحبت‌هایی است که من در سفر به تاجیکستان با او داشتم و آن‌ها را تصویربرداری کرده بودم. مستند خیلی خوبی هم شده است چرا که او خودش درباره کارهایش صحبت کرده است.

مراسم «حبیب هنر» به مناسبت هشتاد و پنجمین سالگرد تولد «حبیب‌الله عبدالرزاق‎اف» هنرمند مردمی کشور تاجیکستان و بازیگر سریال ماندگار و تاریخی «در چشم باد» به نویسندگی و کارگردانی مسعود جعفری جوزانی، با همت مؤسسه سینمایی «جوزان فیلم» و مؤسسه فرهنگی اکو، با همکاری سفارت تاجیکستان در ایران و همچنین با حضور نمایندگی‌های دیپلماتیک مقیم تهران و شخصیت‌های برجسته فرهنگی و هنری عصر دیروز پنجشنبه ۵ اسفند در سالن مؤسسه فرهنگی اکو در تهران برگزار شد.

علی‌اکبر حیدری که در کنار کیوان علیمحمدی کارگردانی ۲ فیلم سینمایی «سینما شهر قصه» و «۲۸۸۸» از آثار رونمایی‌شده در جشنواره فیلم فجر دوره‌های سی‌وهشتم و چهلم را برعهده داشته است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره شرایط اکران عمومی این آثار توضیح داد: حتماً قصد ما اکران فیلم سینمایی «سینما شهر قصه» است چراکه اساساً لازمه خاصیت این فیلم، دیده‌شدن بر پرده سینماست. فیلمی که درباره تاریخ سینما و فیلم‌های ایرانی به یادگار مانده در تاریخ سینماست، باید روی پرده دیده شود. اما درباره زمان اکران این فیلم هنوز به قطعیت نرسیده‌ایم و باید همچنان در این زمینه گفتگو کنیم.

وی افزود: ترکیب فیلم‌های نوروز که قطعی شده و اساساً هم صف اکران در شرایط فعلی بسیار شلوغ است پس باید ببینیم در این شرایط چه زمانی می‌توانیم این فیلم را اکران کنیم.

این کارگردان ادامه داد: هر چه تعداد فیلم‌های مانده در صف هم بیشتر شود، احتمالاً اکران آن‌ها هم دشوارتر می‌شود. مناسبات اکران هم مناسبات پیچیده‌ای است که شخصاً واقعاً از آن سر در نمی‌آورم و فکر هم نمی‌کنم خیلی‌ها از آن مطلع باشند.

وی تأکید کرد: بازخوردهایی که از رونمایی «سینما شهر قصه» در جشنواره فیلم فجر سال ۹۸ گرفتیم، بسیار خوب بود و برمبنای همان بازخوردها احساس می‌کنیم این فیلم می‌تواند اکران موفقی هم در سینماها داشته باشد اما اینکه چه زمانی می‌تواند شرایط اکران مناسبی داشته باشد را هنوز نمی‌دانیم. ترکیب اکران نوروز ۱۴۰۱ هم خیلی زودتر از همیشه مشخص شد و باید منتظر بمانیم تا ببینیم شرایط به چه سمتی خواهد رفت.

کارگردان «۲۸۸۸» درباره اکران این فیلم و احتمال تغییر آن نسبت به نسخه به نمایش درآمده در جشنواره چهلم هم گفت: فکر نمی‌کنم تغییری در این فیلم داشته باشیم. به نظر ما بازخوردها نسبت به این فیلم هم آنگونه بود که انتظار داشتیم. «۲۸۸۸» فیلمی متفاوت از سینمای جنگ است و شاید به مفهوم مرسوم، فیلمی در ژانر دفاع مقدس هم نباشد و از نگاه خود ما هم بیشتر یک فیلم «عاشقانه» است.

وی افزود: آن‌هایی که در جشنواره با تصویر تماشای یک فیلم دفاع مقدسی به تماشای این فیلم نشستند، فیلم کمی با تصورات‌شان متفاوت بود اما آن‌ها که بدون پیش‌فرض و واسطه با فیلم ارتباط برقرار کردند، فیلم را دوست داشته‌اند. لااقل بازخوردهایی که ما در ایام جشنواره گرفتیم اینگونه بود و به همین دلیل هم احساس نمی‌کنیم که فیلم نیاز به تغییر خاصی برای اکران عمومی داشته باشد.

حیدری در پایان درباره برنامه‌ریزی برای زمان اکران «۲۸۸۸» هم گفت: هنوز برای اکران این فیلم هیچ برنامه‌ریزی‌ای نداشته‌ایم چرا که هنوز به نظرمان زمان در اختیار داریم. فیلم باید پروانه نمایش دائمی هم دریافت کند چراکه در ایام جشنواره پروانه موقت داشتیم و طبیعتاً طی کردن این فرآیند هم زمان‌بر است.