سینماپرس: غریب‌پور، سرپرست گروه تئاتر عروسکی آران عنوان کرد: شروع اجراهای نمایشی با تئاترهای خیابانی و نمایشنامه‌خوانی‌ها می‌تواند یک آغاز خوب باشد اما درمانگر نیست و مشخص می‌کند که می‌توانیم زیر یک سقف قرار بگیریم یا خیر.
به گزارش سینماپرس، با درخواستی که به تازگی سیدعباس صالحی برای بازگشایی سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت مشروط به رعایت مسائل بهداشتی از ستاد ملی مقابله با کرونا داشته، امروز در این جلسه مشخص شد که با حداکثر ۵۰ درصد ظرفیت از ابتدای تیر ماه سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت بازگشایی خواهند شد.
برخی از اهم دستورالعمل‌های بهداشتی مطرح و منتشر شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدین شرح است: ۱-در مقطع بازگشایی و تا اعلام وضعیت سفید قطعی، ظرفیت فروش بلیت برای هر سالن تا سقف ۵۰ درصد مجاز است. ۲-لازم است هنگام ورود و خروج تماشاچیان و حضور در سالن انتظار، فاصله گذاری ایمن رعایت شود. ۳-در دسترس بودن مایع ضدعفونی کننده برای مراجعه کنندگان الزامی است.
۴-ضد عفونی کامل سینما و سالن‌ها طبق دستورالعمل اعلامی وزارت بهداشت هر روز یک بار الزامی است. ۵-بوفه‌های سینما و سالن‌های هنری و آموزشگاه‌ها موظف به رعایت حداکثر موازین بهداشتی بوده و مجاز به عرضه مواد غذایی، تنقلات و نوشیدنی به صورت فله نیستند. ۶-تمامی هنرجویان آموزشگاه‌ها از وسایل آموزشی اختصاصی استفاده کنند.
۷-استفاده از دستکش و ماسک در محیط سالن‌های سینمایی، هنری و آموزشگاه ها برای کارکنان، هنرجویان و مراجعان الزامی است. ۸-با سینماها، سالن‌های هنری و آموزشگاه‌هایی که رعایت دستورالعمل ها را نداشته باشند، نسبت به تعطیلی آنها اقدام خواهد شد. ۹-ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها مکلف به نظارت دقیق بر اجرای دستورالعمل‌ها خواهند بود.
«قادر آشنا» مدیر کل هنرهای نمایشی در ارتباط با شفاف سازی سالن‌های تئاتر و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در گفت‌وگو با خبرنگار تئاتر خبرگزاری فارس گفت: همانطور که قبلا هم گفته بودم ما در این مدت شیوه‌نامه‌های کاملا تخصصی حوزه نمایش را آماده و تحویل وزارت ارشاد و ستاد مقابله با کرونا داده بودیم. ستاد ملی مقابله با کرونا هم امروز اعلام کرد از ابتدای تیر ماه فعالیت‌های هنری از جمله تئاتر می‌تواند آغاز و فعالیت‌ها را از سر بگیرد، بنابراین وزارت فرهنگ و ارشاد هم به صورت رسمی این خبر را به همراه یک پروتکل ابلاغی اعلام کرد.
وی در ادامه افزود: ستاد به صورت کلی چند نکته را اعلام کرده از جمله اینکه مثلا در این مدت تنها از ظرفیت ۵۰ درصدی سالن‌ها استفاده شود، موارد بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی با زدن ماسک و پوشیدن دستکش رعایت شود. که اینها بیشتر معطوف به مخاطبین بود، نه به خود اجرا و هنرمندان که اینها هم بالاخره بخشی از جامعه اجرا هستند.
در ارتباط با ابلاغیه اخیر و بازگشایی سالن‌های تئاتر اول تیر ماه تصمیم داریم با کارشناسان عرصه نمایش گفت وگو کرده و نظرشان را در ارتباط با اعتماد سازی مردم، امنیت جانی هنرمندان و مردم و تمهیدات این عرصه بپرسیم که در شماره اول با دکتر بهروز غریب‌پور، کارگردان پیشکسوت تئاتر و سرپرست گروه تئاتر عروسکی آران به گفت وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
*آقای غریب پور حتما شنیده‌اید که از ابتدای تیر ماه قرار است سالن‌های نمایش بازگشایی شوند و مطمئنا با توجه به یک تعطیلی چهار ماهه با چالش‌های زیادی روبه رو خواهند بود، در این رابطه و براساس تجربیات هنری شما فکر می‌کنید آیا سالن‌ها می‌توانند به سرعت خود را از شرایط خارج کرده و نزدیک به تولید کنند یا خیر؟
-ببینید ما تا به امروز با چنین پدیده‌ای روبه رو نبودیم تا ببینیم تجربیات گذشته‌مان چطور بوده و این تجربیات موید اتخاذ روش شود بنابراین راه‌های جدید را باید در این زمینه امتحان کرد. کرونا در تمام دنیا باعث شد که راه‌های جدید ارتباطی کشف شود شما الان ببینید میزان بازدید از موزه‌ها و حتی دیدن نمایش‌ها به صورت نجومی در همین زمان کرونایی و قرنطینگی بالا رفته است.
درست است که ما تجربه عینی نداریم اما شاید بیشتر هم فرصت داشته باشیم تا یک شیء یا یک تابلو را ده‌ها بار ببینیم و باز هم برگردیم و آن را تماشا کنیم درحالیکه وقتی وارد یک موزه می‌شویم به لحاظ جسمانی ممکن است اندک ساعتی خسته شویم یا زمان نداشته باشیم که وقت زیادی بگذاریم اما این فرصت مجازی توانست این شرایط را فراهم کند که ده‌ها بار به یک موزه سر بزنیم.
*پس شما از این اتفاق مجازی استقبال می‌کنید همینطور در عرصه نمایشی؟
-بله چرا که نه به هرحال تله تئاترها و تئاترهای آن لاین هم در این دوره برای ما تجارب جدیدی شد که من تصور می‌کنم هم می‌توانیم آنها را خلاقانه تر و با روش‌های جدیدتر اتخاذ کنیم و هم اینکه تقلید از دیگر کشورهای مطرح در انی عرصه داشته باشیم. بهرحال الان شرایطی هم که برای تئاتر گذاشته‌اند با پر کردن ظرفیت ۵۰ درصدی شاید خیلی مشکلی ایجاد نکند چرا که اینطور هم نبوده همیشه همه سالن‌های ما صد در صد پر شوند بنابراین وقتی می‌گوییم ظرفیت ۵۰ درصدی خود این عملا یک جمعیت حداقلی را در برابر یک کار می‌نشاند.
*البته مطرح شد که کارها با نمایش‌های خیابانی و نمایشنامه خوانی آغاز شوند…
-بله تئاتر خیابانی و کارناوال‌های با ماسک می تواند آغازگر خوبی باشند اما درمانگر نیستند همینطور درباره نمایشنامه خوانی هم من نظرم این است که بهرحال باعث می‌شوند ترس و واهمه مردم بریزد و معلوم شود که می‌توان زیر یک سقف بود یا خیر.
بنابراین می‌توان گفت که همه اینها تجربیاتی است که فعلا باید منتظر باشیم و ببینیم آزمون و خطایمان تا کجا جواب می‌دهد و این بهرحال تلاش خوبی است و من مطئنم که با این شیوه‌های جدید می‌توانیم بر میزان تماشاگرمان اضافه کنیم. من حتی پیشنهاد دادم که جشنواره تئاتر فجر امسال را آن لاین یا به صورت تله تئاتر برگزار کنیم.
*استدلالتان در این زمینه چیست؟
-خب ببینید شرایط آینده کرونایی که مشخص نیست می توانیم در انی دوره لااقل تمام آن بودجه‌ای که صرف آمد و رفت و هزینه‌های خورد و خوراک و اقامت داریم، خرج ضبط آثار ماندگار و اثرگذار کنیم و اجراها را به صورت آن لاین یا تله تئاتر داشته باشیم.
من در این زمینه یک مثال برایتان بزنم. شخص خودم از آغاز فعالیت گروه تئاتر عروسکی آران همواره سعی کردم یک ضبط خوب تمام عیار از کارها داشته باشیم و ما جزو اولین گروه‌هایی هستیم که در تئاتر آن لاین فعال شدیم دلیلش هم این بود که همیشه پیش بینی شرایط آینده کردم و همیشه می‌گفتم که باید تماشاگران را بیشتر کنیم و راه حلش هم تکثیر آثار از طریق ضبط تصویری است.
*یک عده هنرمندان هنوز هستند که مخالف کارهای آن لاین‌اند و با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند و دلائل متفاوتی هم در این زمینه دارند مثل اینکه تئاتر با نفس تماشاگر گرم است و بدون تئاتر رخ به رخ، نمایش معنی نمی‌دهد و از این حرف‌ها…
-ببینید من کاری با هنرمندانی که مخالف هر چیزی هستند ندارم، ولی حرفم این است که بهرحال این امر هم یک سعی و خطا است که کسی هنوز تجربه نکرده است چطور است بدون تجربه بگوییم این نمی‌شود و آن نمی‌شود!؟
وقتی در این شرایط چهار ماهه تعطیلی سالن‌ها ما هیچ نمایشی نداریم باید اجازه بدهیم که واژه تئاتر کلا از بین برود؟ بالاخره باید یک شکلی از تئاتر باشد تا زمانی که شرایط مطلوب شد و انگیزه مردم و هنرمندان برای کار روبه روی صحنه زیاد شد، دوباره به حرکت قبلی بازگردیم و کارها را به روال عادی انجام دهیم پس این به اصطلاح عوامانه یک چراغ است که روشن می‌گذاریم، هیچ بدی هم ندارد و من مخالف آن نیستم.
*شما خودتان اگر تئاتر برایتان خطر جانی داشته باشد به سالن می‌روید؟
-خیر. مطمئنا من خودم به عنوان یک تماشاگر حاضر نیستم الان به سالن تئاتر و سینما بروم به خاطر اینکه فکر می‌کنم عضوی از بدنم از فعالیت افتاده و نفس کشیدنم عادی نیست! اینها همه تجربه دوران بسیار سخت است که باید ببینیم و برایش تمهیداتی بیاندیشیم.
به همان اندازه که دانشمندان در آزمایشگاه‌ها به دنبال پیدا کردن ویروس ضد کرونا هستند، در آزمایشگاه‌هایی مثل تئاتر هم تلاش می‌شود که راهی در این عرصه پیدا کرد، مهم حرکت و تلاش ما است و باید مطمئن باشیم که اگر یک راه جواب نمی‌دهد به سراغ راه بعدی برویم و ناامید نباشیم.
*در هر صورت مسئله جان مردم با آزمون و خطا جور در نمی‌آید …
-من هم با شما موافق هستم بگذارید نظرم را با یک مثال به شما بگویم. اگر روی یک تابی بنشینیم برای تاب خوردن و لذت بردن ولی احساس کنیم زیرپایمان خالی است و روی هوا هستیم، سوار آن نمی‌شویم در سالن تئاتر هم همینطور است، ما دوست داریم روی یک تاب آرام بنشینیم و تاب بخوریم و از دیدن نمایش و اتفاقات صحنه لذت ببریم اما اگر احساس کنیم زیر پایمان خالی است، هیچوقت به سالن نمی‌آییم.
در سالن تئاتر چیزی که این روزها اهمیت دارد آرامش مخاطب است اینکه احساس نکند زیر پایش خالی است و هر لحظه ممکن است دچار بیماری شود
بنابراین در سالن تئاتر هم باید آرامش تماشاگر در نظر گرفته شود و این چیز کمی نیست و با مسئله آزمون و خطا توجیه نمی‌کنم باید ببینیم دقیقا این احساس را به تماشاگر می‌دهیم یا خیر و اینکه خیالشان راحت باشد. در هر حال این هم مثل مسئله سقوط هواپیما و چیزهای دیگر که مردم یک مدتی به خاطر عدم اعتماد می‌ترسند و بعد دو مرتبه امتحان می‌کنند، قابل امتحان است اما نکته این است که تئاتر مثل هواپیما سوار شدن و کسب و کار و تجارت الزام زندگی نیست یعنی نیاز به زندگی و کار کردن نیست و می‌تواند یک ریسک باشد.
اینجاست که باید بگوییم درباره هنر قرار نیست ما ریسک کنیم، سفر و تجارت و کاسبی نیست درباره هنر نمی‌توان ریسک کرد، زیباترین غزل‌های سعدی و حافظ در شرایطی که بمب روی سر ما می ریزد، بی اثر است بنابراین باید بدانیم که تجربه‌ای سخت پیش رو داریم که مدتی طول می‌کشد شرایط به حالت عادی باز گردد.
*در ارتباط با حمایت دولت از تئاتر نظرتان چیست آیا اتفاقی در این مدت افتاده است؟
-ما که چیزی ندیدیم. در حالی که دولت می‌بایست کمک می‌کرد در این مدت که البته فقط شنیدیم و ندیدیم که دولت حمایتی بکند. ما از همان ابتدا که آقای روحانی به ریاست جمهوری انتخاب شدند چیزی ندیدیم که مثلا حرفی از تئاتر زده باشند و فرهنگ برایشان تنها در چند چیز خاص خلاصه شده که البته آنها هم هیچ ربطی به تئاتر ندارند و الان هم در ابلاغیه اخیرشان برای ستاد مقابله با کرونا باز حرفی از تئاتر نشنیدیم که زده باشند انگار که اصلا تئاتر و تئاتری وجود ندارد! بهرحال ایشان میانه‌ای با هنر تئاتر ندارند و اصلا هم فکر نمی کنم به تماشای تئاتر تا به حال نشسته باشند. همه این بی توجهی‌ها در هر صورت به شرایط کنونی هنرمندان و تئاتر تأثیرگذار است و شرایط را هم که همه می‌بینیم!
*در ارتباط با فعالیت‌های گروه نمایشی خودتان بگویید پس از بازگشایی سالن‌ها تصمیم داریم چه کارهایی را با اولویت روی صحنه تالار فردوسی ببرید؟
-خب اول اینکه طبیعی است چون گروه نمایشی ما پشت صحنه زیاد است و تعداد نیروهایمان شاید بیش از هر نمایشی باشد ما احتیاج به رعایت موازین بهداشتی بیشتری داریم و باید بیشتر محتاط باشیم ضمن اینکه مجوز فعالیت ما را بنیاد رودکی می‌دهد، فعلا که چنین اتفاقی نیافتاده است و ممکن است در روزهای آینده با پروتکل‌هایی کار ما هم مجوز بگیرد.
بنابراین از هر زمان و هر وقتی که گفتند ما کار را شروع کنیم، در این زمینه با در نظر گرفتن شرایط برنامه هایمان را به بنیاد رودکی ارائه خواهیم داد فعلا هنوز چیزی مشخص نیست.
*نکته پایانی؟
زندگی هنرمندان تئاتر این روزها وابسته به تمرین و کار و اجرا است که متأسفانه چهار ماه این شرایط از هنرمندان سلب شد و برای فعالیت‌های اقتصادی هنوز نمی‌دانم برای جبران این شرایط چه تدبیری اندیشیده شده است. نیاز داشتیم در این ایام یک ستاد فرهنگی مناسب داشته باشیم تا به کارها رسیدگی کند و هم نگرانی هنرمندان را کم کند اما چنین اتفاقی هم نیافتاد. امیدواریم با بازگشایی سالن‌های نمایش و جلب اعتماد مردم شرایط آزمون و خطا به سرعت گذشته و وضعیت به حالت قبل برگردد البته به شرطی که همه مسائل بهداشتی در این مدت رعایت شود.
* فارس
