امیدهایی که با «عمار» شکل گرفت/ دایره فرهنگی خود را توسعه دهید – خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان
رضا درستکار منتقد سینما در گفتگو با خبرنگار مهر درباره کارنامه جشنواره سینمایی «عمار» طی بیش از یک دهه برگزاری گفت: در حوزه فرهنگ هر اتفاق و رویدادی که برگزار شود، ارزشمند است. از این منظر جشنواره فیلم «عمار» هم به‌عنوان یک جشنواره سینمایی، می‌تواند رویداد با اهمیتی باشد. به نظر می‌رسد لزوم تولد این رویداد محسوس است اما لزوم ادامه آن، هنوز به درجه‌ای که باید نرسیده است.
وی افزود: اگر بخواهیم این رویداد را آسیب‌شناسی کنیم، می‌توان به این نکته اشاره کرد که خیلی همه چیز را بسته و محدود به یک نگرش خاص نگه داشته‌اند. این در حالی است که حوزه فرهنگ، یک حوزه متناقض و ناقص است. تناقض به این معنا که مثلاً قرار است یک فیلم برای جشنواره «عمار» ساخته شود تا موجب تشکل و اجتماع مردم شود، اما شما اصرار می‌کنید به گونه‌ای آن را بسازید که بخشی از بدنه مردمی خود را از دست می‌دهید. این تبدیل به یک تناقض می‌شود. در حالی که وظیفه جشنواره ایجاد تجمعات و اجتماعات مدرن برای فیلم دیدن و ایجاد حس خویشاوندی است، به دلیل اصرار بر یک رویکرد خاص، بخشی از این هدف را از دست می‌دهد.
درستکار در ادامه گفت: فرهنگ‌ها امری ناقص هستند و باید با کمک دولت‌ها و منابع و نهادها سرپای خود بایستند و تکمیل شوند. دولت‌هایی که در این چند سال سرکار آمده‌اند و رفته‌اند گرایش خاص خود را داشته‌اند، گروهی اصلاح‌طلب و گروهی دیگر اصولگرا بوده‌اند. در این شرایط جشنواره «عمار» به رغم برگزاری ۱۰ ساله هنوز نتوانسته است جامعیت و همه‌گیری مدنظر را پیدا کند. در عین اینکه فعالیت‌هایی که داشته‌اند هم بد نبوده است.
وی ادامه داد: هر کسی که وارد کار سینما می‌شود، فیلم می‌بیند و در این حوزه فعالیت می‌کند، در نهایت تبدیل به عضوی از لشکر عظیم فرهنگ می‌شود. کسی هم که حقیقت جاری در واژه «فرهنگ» برسد، این حقیقت خودش نگهدارنده خواهد بود. امیدوارم این اتفاق برای دست‌اندرکاران این رویداد هم رخ دهد و رخ خواهد داد.
این منتقد سینما درباره فعالیت جشنواره «عمار» در حوزه اکران‌های مردمی به‌ویژه در شهرهای فاقد سینما گفت: تا جایی که اطلاع داریم چیزی در حدود هزار و صد شهر ایران فاقد سینما هستند. منهای کلانشهرهای ما مانند اصفهان، تبریز، تهران و غیره که سالن‌های سینمایی متعدد دارند، بخش بسیاری از شهرها و روستاها و بخش‌های کشور فاقد سینما هستند. جشنواره «عمار» توانسته است در این زمینه اقداماتی انجام دهد.
وی تأکید کرد: رفع معضل شهرهای فاقد سینما یک مطالبه جدی فرهنگی است و اینکه جشنواره‌ای مانند «عمار» بنای کار خود را بر این می‌گذارد که در قالب ایده‌هایی همچون «سینمای سیار» فیلم‌هایش را در نقاط مختلف به نمایش بگذارد و مردم عادی از نسل‌های مختلف را در جریان فیلم‌ها قرار دهد، اتفاق خوبی است. این اراده خوبی است که البته هنوز ثمره کامل آن را ندیده‌ایم.
درستکار درباره وجود ثبات در تیم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی جشنواره «عمار» طی یک دهه گذشته، افزود: اساس گرفتاری جشنواره‌های ما فقدان مدیریت فرهنگی و نبود رویکرد کلان فرهنگی در دولت‌های مختلف بوده است. در همین دولت قبل، دولتمردان آنقدر به دنبال مسائل اقتصادی و نگران دیپلماسی بودند، آنچه به‌طور کامل فراموش شد و ضرباتی سهمگین را به پیکره دولت وارد کرد، نبود اراده فرهنگی بود. هیچ کادرسازی فرهنگی‌ای در این دولت صورت نگرفت. در شرایطی که سلبریتی‌ها در ابتدای این دولت پای کارش آمدند و در پایان این دولت هیچکس حاضر نشد کوچک‌ترین حرکتی برای آن‌ها بکند. به‌تعبیری دولت قبل از ناحیه فرهنگ شکست خورده است، نه اقتصاد و یا دیپلماسی خارجی.
وی ادامه داد: رویدادهایی مانند جشنواره «عمار» و کلان‌تر از آن دولت جدید هم اگر به اهالی فرهنگ توجه نشان ندهند و برنامه کلان فرهنگی نداشته باشند، از ناحیه «فرهنگ» شکست خواهد خورد. اینکه یک گروه بخواهند صرفاً به جناح خودش توجه نشان دهد، واقعاً اشتباه است و تفاوتی هم ندارد که به کدام جناح تعلق داشته باشد. باید خرد مرکزی و نگاه پدرانه در فضای فرهنگی شکل بگیرد.
این منتقد تأکید کرد: سیاستگذاران جشنواره «عمار» هم باید دایره فرهنگی خود را توسعه دهند و آن را محدود و محصور نکنند. هر کسی که به تماشای یک فیلم می‌نشیند، به‌شخصه از آن لذت می‌برم. خودم فیلم دیدن را از مسجد در سال‌های ابتدایی انقلاب آغاز کردم. امروز هم اگر فیلمی در مسجد به نمایش گذاشته می‌شود، ممکن است روی آدم‌ها تأثیرگذار باشد. حالا که این پدیده شکل گرفته است، باید کار را با وسعت‌نظر و علم‌وتدبیر پیش برد. اگر شما حرف حقی را می‌زنید، حتماً همان حرف حق از شما پشتیبانی می‌کند.
وی در پایان تأکید کرد: واقعیت این است که زمان در گذر است و دولت‌ها می‌آیند و می‌روند. نکبتی که از دولت‌های قبل به جا مانده است، از بین نمی‌رود و باید بدانیم این فرصت محدود است. توفیق هم همواره با جریان فرهنگی‌تر است.