بایگانی فروردین 24, 1398

علی ناصری/ «کتاب سبز» به شکل متفاوتی (حداقل نسبت به فیلم های سال های اخیر سینما) به مسأله نژادپرستی می پردازد، مسأل های که موضوع مورد علاقه اعضای آکادمی است اما به حدی نخ نما شده که دیگر پرداختن به آن آزاردهنده است و حال «کتاب سبز» به عنوان غنیمتی در بین آثار نخ نما شده با موضوع نژادپرستی تبدیل به اثری متفاوت شده و مورد توجه قرار گرفته است.

هر چند جوایزی که به این فیلم رسیده می تواند گواهی بر اهمیت مضمون برای جشن ها و جشنواره ها باشد اما نگاه منتقدان و امتیازاتی که «کتاب سبز» از آنها گرفته نشان از ضعیف بودن این فیلم در فرم دارد.

شاید مهمترین و برجسته ترین نکته مثبت در این فیلم پس از پرداختی متفاوت به موضوع و مضمونی تکراری، بازی بازیگران آن باشد، فیلم در فضایی متفاوت با معرفی ۲ شخصیت کاملاً متفاوت آنها را در موقعیتی مشترک قرار می دهد که منجر به دوستی شان شده و این دوستی در برخی مواقع موجب همراهی مخاطب می شود اما در نهایت «کتاب سبز» نمی تواند از این ویژگی فراتر برود و فیلم تنها از ایده ای که دارد میتواند بهره برداری نصفه ای داشته باشد که نمی تواند «کتاب سبز» را به یک فیلم خوب تبدیل کند.

فیلم با وجود فضای گرمی که در ابتدا دارد و موجب همراهی مخاطب میشود به مرور زمان به سردی منجر شده و مخاطب را آزار می دهد و در نهایت رها می کند. فیلم قادر نیست ریتم و ساختار خود را حفظ کند و در واقع قراردادهای خود را با مخاطب به هم زده و حتی به آنها نیز نمی تواند پایبند باشد.

«کتاب سبز» در موضوعی که مطرح می شود به درستی عمیق نمی شود و در سطح می ماند، هر چند که این مسأله شاید یک ضعف برای فیلمی چون اثر جدید پیتر فارلی محسوب نشود اما چنین فیلمی باید در جنبه های دیگری چون سرگرم کننده بودن موفق عمل کند که به هیچ وجه این اتفاق رخ نمی دهد و فیلم به یک اثر بی خاصیت و کاملاً عقیم تبدیل می شود.

هر چند که در ابتدا نمی توان اتفاقات پیش رو را حدس زد اما در ادامه این اتفاق نمی افتد و فیلمنامه نویس به واقع از مخاطبی تیزهوش عقب می ماند و نمی تواند غافلگیری هایی برای او داشته باشد هر چند که فیلمساز در بسیاری مواقع سعی بر این دارد که مخاطب خود را در موقعیت هایی قرار دهد که می توانند جذاب و درگیرکننده باشند اما این موقعیت ها مخاطب را در مسیر کلی داستان «کتاب سبز» قرار نمی دهد و هر کدام به نوعی در سکانسی جداگانه هویتی جدا به خود می گیرند و در کل تنها شکل گیری رابطه ای را به خوبی پیش می برد که گویا تمام تمرکز فیلمنامه نویس را به خود جلب کرده و باعث شده تا نویسنده به غیر از این موضوع که روایتی دقیق از یک رابطه است را با دقت دنبال نکند.

در نهایت «کتاب سبز» را می توان فیلمی ساده و متوسط دانست که به لطف مضمونی که دارد به جایزه ای بزرگ دست یافته، این فیلم سینمایی اثری است که لطافتی دروغین دارد و به حدی برای نصیحت کردن مخاطب تلاش می کند که در نهایت به یک اثر موعظه گر صرف تبدیل میشود که موعظه هایش بسیار آزاردهنده و منزجرکننده برای مخاطبی می شود که مطمئناً این روزها از طریق رسانه های مختلف گوشش از این حرف های ساده و سطحی پر شده است.

به گزارش سینماپرس، پخش مجموعه تلویزیونی «شرایط خاص» به کارگردانی وحید امیرخانی و تهیه کنندگی سیدمرتضی فاطمی از امروز -۲۴ فروردین ماه- در شبکه سه سیما آغاز می‌شود.

بنا بر این گزارش، پخش این سریال هر شب ساعت ۲۰:۴۵ است و بازپخش آن روز بعد در ساعات ۰۱:۳۰ بامداد، ۱۰ صبح و ۱۴:۳۰ بعدازظهر خواهد بود.

«شرایط خاص» به نویسندگی حسین تراب‌نژاد و احسان لطفیان، سریالی با حال و هوای کمدی است و مضامین اجتماعی با زبانی شیرین در آن طرح می‌شود. تصویربرداری این سریال پربازیگر، بهار سال گذشته در بیش از ۱۱۰ لوکیشن اصلی و فرعی در تهران انجام شد.

کامبیز دیرباز، بهرام افشاری، پروانه معصومی، نادر سلیمانی، سیروس گرجستانی، کاظم سیاحی، مریم سعادت، سوگل قلاتیان، معصومه رحمانی، صحرا اسدالهی، مصطفی ساسانی، وحید آقاپور، اسدالله یکتا و شهره سلطانی ترکیب بازیگران این سریال را تشکیل می‌دهند.

به گزارش سینماپرس، مسعود ده‌نمکی کارگردان سینمای ایران که این روزها تازه‌ترین فیلمش با عنوان «زندانی‌ها» در سینماهای کشور در حال اکران است، شامگاه پنجشنبه ۲۲ فروردین مهمان برنامه «اختیاریه» بود و درباره فعالیت‌های سینمایی‌اش و همچنین وضعیت سینمای ایران به گفت‌وگو پرداخت.

ده‌نمکی در این برنامه درباره وضعیت فیلم‌های روی پرده و پروسه جذب مخاطب برای برخی از فیلم‌ها گفت: «مثلا در فیلم «آدم برفی» به نوعی معترضان را بازیچه قرار دادند و از احساساتشان استفاده کردند تا تنها فیلم بفروشد. الان اما فیلمی را از پرده پایین نمی‌آورند و هر کاری می خواهند می‌کنند. الحمدالله می‌بینید که در فیلم‌ها همه چیز هست و آن‌ها که می‌گفتند خط قرمز، دیگر خط قرمزی در فیلم‌ها وجود ندارد فقط وقتی بچه‌ها را می‌بریم سینما باید گوش‌هایشان را بگیریم. بعضی از فیلم‌ها اینطور است و قرار است آزادی بی‌حد وجود داشته باشد و اعتراضی هم دیگر وجود ندارد. شاید غیرتی هم دیگر در جامعه وجود ندارد!»

او ادامه داد: «از بعد مردمی فکر می‌کنم کسی جرات اعتراض ندارد، آن زمان من «اخراجی‌ها» را ساختم و این‌وری‌ها علیه فیلم جنجال به راه انداختند، الان این آدم‌ها کجا هستند؟ یک مسئله آن به این باز می‌گردد که تعصب را از مردم و جامعه گرفتند که این مسئله باعث می شود نظارت اجتماعی از بین برود.»

این کارگردان در بخش دیگر گفت‌وگو درباره حمایت مالی سازمان اوج از فیلم «زندانی ها» توضیح داد: «بودجه این کار را اوج پرداخته است، کل بودجه فیلم سه میلیارد تومان بوده است، با دستمزدهای این روزهای بازیگران زیر چهار میلیارد تومان نمی‌شود فیلم ساخت.اصلا بحث این نیست که این پول از کجا آمده است، کسانی که این بازار را درست کردند و نظارت نکردند، این کنترل دستمزدها و هزینه‌ها بخش خصوصی را نابود می‌کند، یعنی هیچ وقت تهیه‌کننده‌ای نمی‌تواند با سرمایه شخصی یک فیلم بسازد. فیلمی که پنج میلیارد تومان هزینه داشته باشد چقدر باید بفروشد که سودآور باشد؟ بالای ۱۵ میلیارد تومان، چند درصد از فیلم های سینما این میزان فروش دارند؟ آن هایی که دنبال حاشیه سازی و مطرح کردن بحث‌های پولشویی و … هستند بیایند اصل قضیه را مدیریت کنند، با این وضعیت بخش خصوصی در سینما خواهد مرد.»

او نظرش را درباره اصغر فرهادی اینچنین بیان کرد: «به نظرم فیلمسازی است که کارش را بلد است، ما در دوره‌ای که دو قطبی رقابت اکران «اخراجی‌ها ۳» و «جدایی نادر از سیمین» ایجاد شد، همه علیه فیلم من کار کردند و در همان روز اول اکران از پرده فیلم گرفتند و در اینترنت پخش کردند و گفتند در سینما نروید فیلم را ببینید ما به صورت رایگان برایتان در اینترنت می‌گذاریم. در حالیکه فضا دو قطبی بود و از دو ماه قبل شبکه‌هایی چون بی‌بی‌سی و من و تو خواهان تحریم فیلم بودند اما جواب نگرفتند و مردم از فیلم استقبال می‌کردند به همین دلیل بحث قاچاق فیلم را به میان کشیدند تا کسی نبیند اما من همان موقع از مردم دعوت کردم که هر دو فیلم را ببینند چون مقایسه یک فیلم کمدی با فیلم ملودرام اشتباه است.»

ده‌نمکی در پاسخ به پرسشی درباره اظهارنظری که راجع به برد پرگل ایران و یمن داشت، گفت: «یک گل نزدیم، زیاد زدیم و آخر هم در بازی با ژاپن زیاد گل خوردیم، با یک شوقی شروع کردیم و با یک اندوهی به پایان رساندیم، از هر دست بدهیم از همان دست می‌گیریم.»

به گزارش سینماپرس به نقل از ستاد خبری سی‌وهفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، امیر اسفندیاری معاون بین‌الملل سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با اشاره به بیش از ۱۴۰۰ اثر خارجی که برای بازبینی به این دوره از جشنواره ارسال شده است، عنوان کرد: از بین این آثار حدود ۹۰۰ فیلم داستانی بلند، حدود ۲۰۰ فیلم مستند بلند و حدود ۳۰۰ فیلم کوتاه هستند.

وی افزود: در نهایت ۱۰۹ اثر خارجی در بخش‌های مختلف جشنواره مانند مسابقه بین الملل (سینمای سعادت)، جلوه گاه شرق (سینمای کشورهای آسیایی و اسلامی)، جشنواره جشنواره‌ها (جام جهان نما)، نمایش‌های ویژه بهترین آثار ملل (فیلم‌هایی که کشورهای مختلف به اسکار معرفی می‌کنند)، مستند زیر ذره بین، شاخه‌های زیتون، آثار مرمت شده کلاسیک و گونه‌های محبوب مردمی که امسال مروری به سینمای کمدی معاصر جهان است، حضور خواهند داشت.

معاون بین‌الملل سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با بیان اینکه بسیاری از داوران، مدرسان کارگاه ها، صاحبان آثار و مهمانان بازار تا به امروز حضورشان را در جشنواره تایید کرده اند، گفت: تا به امروز بیش از ۲۵۵ مهمان شرکتشان را در جشنواره قطعی کرده اند. همچنین جشنواره سی و هفتم میزبان نمایندگان و آثار ۷۵ کشور جهان خواهد بود.

اسفندیاری با اشاره به اینکه ۶ گروه داوری مختلف در جشنواره سی و هفتم حضور خواهند داشت، گفت: به غیر از داوری بین الملل که پنج داور خارجی و ۲ داور ایرانی فیلم‌های آن را قضاوت می‌کنند، داوران بقیه بخش‌ها مانند بخش آسیا، فیلم‌های اول، منتقدان بین المللی، نت پک و جایزه بین الادیان برای هر بخش بین سه تا پنج نفر داور هستند.

عضو هیات مدیره جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک با ابراز تاسف از تلاش برخی کشورها برای در انزوا نگه داشتن ایران عنوان کرد: به دلیل وضعیت بسیار عجیبی که در مورد ارز پیش آمده است، امسال طبیعتاً محدودیت‌های بیشتری برای خودمان قائل شدیم. برای مثال از سال‌های گذشته تهیه بلیت هواپیما برای مهمانان بازار و برخی بخش‌های دیگر برعهده خودشان بود. ما امسال این روند را گسترش دادیم و در عین حال تصمیم گرفتیم برخی بخش‌ها را نیز محدودتر برگزار کنیم.

گفتنی است سی‌وهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می‌شود.

به گزارش سینماپرس، سوالی که این روزها بسیار مطرح می‌شود این است که به نظرشما اصلی‌ترین بحرانی که امروز خانواده ایرانی با آن دست و پنجه نرم می‌کند، چیست؟ یا چه عواملی بنیان خانواده ایرانی را تهدید می‌کند و اینجا تلویزیون و رسانه‌ملی چه رسالتی برعهده دارند. محمد قمی عضو هیئت رئیسه مجلس یکی از بحران‌های امروز خانواده‌ها را مواجهه با مشکلات اقتصادی می‌داند. از طرفی فضای مجازی را تهدید کننده می‌داند؛ وی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم به وظیفه رسانه‌ملی اشاره کرد و گفت: “فیلم و سریال باید اول جنبه سازندگی داشته باشد و در واقع یک سری از مسائل و مشکلات یا راه حل‌های بهتر زیستن را به مردم یاد می‌دهد و می‌تواند مردم را از فضای مجازی دور کند.”

محمد قمی عضو هیئت رئیسه مجلس و نماینده مردم پاکدشت در پاسخ به این سوال که چه عواملی بنیان خانواده ایرانی را تهدید می‌کند، تأکید کرد: دنیای امروز دنیایی شده که فرصت‌ها در آن کم است، مردم برای مایحتاج خودشان برای کار و تلاش با مشکل ترافیک و شهری و مشکلات متعدد خانوادگی مواجه هستند، بنابراین فرصت لازم و کافی برای اینکه خانواده‌ها با هم باشند، در بین‌شان محبت و مودت ایجاد شود، نیست. بخشی مهم از مردم از نظر روانی به خاطر تلاش زیاد دچار مشکل هستند و به این جهت وارد خانه که می‌شوند، عصبانیت و ناملایمتی که در جامعه به آن‌ها منتقل شده است، با خودشان به خانه می‌برند.

وی با اشاره به تأثیر مخرب حضور مستمر در فضای مجازی، افزود: در خانه یا حوصله ندارند یا اینکه به اصطلاح عصبی هستند و برخورد مناسب و اسلامی را با خانواده ندارند، از طرفی مشکلات اقتصادی هم این بحران را تشدید می‌کند. فضای مجازی و مشغولیت‌هایی که برای مردم به وجود می‌آورد نیز باعث شده تا سرخودشان را به این وسایل الکترونیک گرم کنند، به جای اینکه وقت بگذارند با همدیگر باشند، در خانواده‌ها بذر محبت را بکارند و در واقع برای رشد و تعالی همدیگر برنامه‌ریزی کنند. از این جهت وقت خود را در موارد واهی صرف می‌کنند و از مسائل اساسی باز می‌مانند و این هم در خانواده تاثیر بسیار سوئی دارد.

عضو هیئت رئیسه مجلس در پاسخ به این سوال که چقدر فیلم  و سریال‌های امروز تلویزیون به شرایط حال حاضر خانواده‌های ایرانی نزدیک است، خاطرنشان کرد: فیلم و سریال باید اول جنبه سازندگی داشته باشد و در واقع یکسری از مسائل و مشکلات یا راه حل‌های بهتر زیستن را به مردم یاد بدهد، در بهبود روابط بین اقوام و خانواده‌ها تلاش کند. اگر فیلم فقط منظورش سرگرمی باشد عمر را تلف می‌کند، نمی‌خواهم بگویم که بد است ولی عمر را تلف می‌کند. فیلم باید هدف‌دار و جهت‌دار باشد یا یک مسئله فرهنگی را آموزش بدهد، یک مسئله اقتصادی را . فرضاً بگوید در شرایط فعلی که ما تحریم هستیم چه مسائلی را باید رعایت کنیم تا تحریم‌ها کمتر به ما فشار بیاورد؟ چکار کنیم که صرفه‌جویی و قناعت در جامعه بیشتر انجام شود. فیلم و سریال مطلوب باید فرهنگ ترافیک و فرهنگ با هم زیستن را یاد بدهد، این که چگونه تلاش کنیم که وضعیت اقتصادی و سیاسی جامعه ما بهتر شود، وحدت و به اصطلاح همبستگی را در جامعه آموزش دهد و …  از این دست موارد باید در فیلم ها نمود داشته باشد که مثمر ثمر واقع شوند.
وی با اشاره به اینکه چقدر سریال‌های ایرانی می‌توانند فرهنگ و سبک زندگی ایرانی را به جهانیان انتقال دهند، گفت:  شاید مردم به جهت آموزش و یاد گیری به این آثار ننگرند و بیشتر به عنوان سرگرمی به این شبکه نگاه کنند، اما به طور ناخودآگاه تحت تاثیر بعضی از آثار فرهنگی و اجتماعی این فیلم و سریال ها قرار می‌گیرند. این موضوع را باید از کسانی که خارج از کشور زندگی می‌کنند و در واقع به شبکه تلویزیون ایران و آی‌فیلم می‌نگرند، پرسید ولی  طبیعتاً یکی از هدف هایشان این است که با آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی آشنا شوند.  طبیعتاً شبکه آی‌فیلم و سریال‌هایی را که به نمایش می‌گذارد، مقدار زیادی از آداب و رسوم و فرهنگ ایران را منتقل می‌کند و به هر جهت در انتقال فرهنگ موثر است.

عضو هیئت رئیسه مجلس در پایان خاطرنشان کرد: شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما باید در جهت تقویت روحیه ایمان، ایثار و آموزه‌های اسلامی که از بطن اسلام بر می خیزد و ارزش‌های متعالی انسانی را به نمایش می‌گذارد، تلاش و آنها را بیشتر مورد توجه قرار بدهند و مسائلی را که باعث تکامل انسان  و مانع فساد جامعه می‌شود منعکس کنند و اخلاق جامعه را بهبود ببخشند. ارزش‌های اسلامی در قالب فیلم و فرهنگ اسلامی می‌تواند موثر باشد. دست اندرکاران اگر این موارد را در برنامه‌ریزی خودشان قرار دهند قطعا می‌توانند مخاطبان بیشتری جذب کنند.

به گزارش سینماپرس، محمد نیازی که پیش از این دو موزیکال «یتیم خانه فونیکس» و «پیانیستولوژی» را در روی صحنه برده است و برای هر دو نمایش جوایز متعددی از جشنواره تئاتر فجر دریافت کرده است، قرار است فروردین امسال نمایش «آی‌راک» را از ۲۸ فروردین‌ماه در «تماشاخانه ملک» روی صحنه برد.

این نمایش پیشتر به مدت  ۲۱ شب در «سالن اصلی تئاتر شهر مشهد» روی صحنه رفته بود و این اجرا دومین تجربه نیازی در تهران خواهد بود. او «پیانیستولوژی» را اواخر سال ۱۳۹۶ در «تماشاخانه ایرانشهر» روی صحنه برده بود.

در «آی‌راک» نیازی بار دیگر با سهند خیرآبادی در مقام نویسنده و مسعود حکم‌آبادی در مقام تهیه‌کننده همکاری می‌کند.

در نمایش «آی‌راک» مجتبی شفیعی، امیرحسین رحیمی، امیرحسین مظلوم‌حسینی و مهسا غفوریان بازی می‌کنند. «میلاد قنبری» برنده سه جایزه تئاتر فجر نیز  آهنگساز این نمایش را برعهده دارد.

«آی‌راک» روایت زندگی یک مجری مشهور رادیو است که اقدام به برگزاری یک مسابقه عجیب رادیویی می‌کند تا بلکه از بین‌ شرکت‌کنندگان به عشق قدیمی‌اش برسد.

پیش‌فروش روزهای ابتدایی این نمایش در سایت «تیکت TIK۸» آغاز شده است.

به گزارش سینماپرس، سال ۹۷ مملو از نمایش‌هایی فراموش‌شدنی و فراموش‌ناشدنی است. البته کفه ترازو گروه اول سنگین‌تر است. تئاتر سال ۹۷ هوای جذابی در حوزه اجرا تنفس نکرده است. نمایش‌ها به سبب شکل تولید و کم‌حوصلگی در ساخت، به هر ضرب و زوری روی صحنه می‌روند و نتیجه کار صرفاً برای پیش‌برد گیشه است. در این میان هستند آثاری که توانستند نظر مخاطب و منتقد را یک جا جلب کند و برخی نیز به غافلگیری‌های سال بدل شدند. به زعم من یکی از غافلگیری‌های سال ۹۷ نمایش «نامبرده» علی‌اصغر دشتی است، نمایشی که در یک سکوت خبری روی صحنه رفت و ناگهان به بمب اجراهای ایرانشهر بدل می‌شود. نمایش با حضور بازیگران مشهورش – که در دیگر آثار دشتی چنین پررنگ نبوده – مورد توجه منتقدان قرار می‌گیرد و از عباراتی چون «خودافشاگری هنرمند» در توصیفش به کار می‌برند. خودافشاگری که برآمده از بخش پایانی نمایش است.

اما برنده شدن جوایز فجر در جشنواره‌ای که بالا و پایین کم نداشت به غافلگیری‌های نمایش افزود. در حالی که همه منتظر بودن نامی چون فرزین محدث یا پیام دهکردی از پاکت بیرون جهد؛ نام اصغر پیران که مشهورتر از دو بازیگر نبود از پاکت بیرون می‌آید و در نهایت دشتی با بردن جایزه کارگردانی جایگاه نمایش و موفقیتش را تثبیت می‌کند. این تثبیت نیز زمانی حاصل می‌شود که دشتی در موقعیت هنری مناسبی قرار ندارد. پروژه «متاستاز» او دیده نمی‌شود و کنسرت-نمایش «سی» نیز با انتقادهایی روبه‌رو می‌شود. بسیاری ترکیب دشتی و نغمه ثمینی را در آن ستاره‌زدگی نمی‌پسندد و برخی از فقدان ذکر نام‌ آنها به عنوان خالقان اثر یاد می‌کنند. این وضعیت در حالی بود که حمید نعمت‌الله که قرار بود از «سی» فیلمی تهیه کند، نامش در تمام تبلیغات پروژه بود؛ ولی خبری از علی‌اصغر دشتی در مقام کارگردان نبود. او حذف شده بود و چه اقتصادی و چه هنری.

دشتی یک تجربه قائم‌مقامی تئاتر فجر را نیز از سر گذرانده بود و اکنون نیز مهمترین گزینه دبیری جشنواره فجر ۳۸ است؛ اما برای دشتی و رهبر گروه دن‌کیشوت این چیزها سبقه هنری نمی‌آورد. علی‌اصغر دشتی کسی بود که روزگاری «ملانصرالدین» و «شازده کوچولو» اجرا کرده بود و در مولوی و تئاتر شهر هوادار جذب کرده بود. او استاد موفق و محبوب سینماتئاتری‌ها بود و گروه فعلیش ترکیبی از دانشجویان سابقش هستند. او مربی بود و ایده داشت؛ اما در این سال‌ها او فقط یک دشتی بود که در محافل و مجامع دعوت می‌شد. چیزی بروز نمی‌داد و کم‌کار شده بود.

اولین تجربه دشتی در ایرانشهر اما بازگشتی غافل‌گیر کننده بود. نمایش با فروش خوبی روبه‌رو می‌شود – که نمی‌توان حضور بازیگرانی چون نگار جواهریان و آتیلا پسیانی را در اثرگذاری بر گیشه نادید گرفت – و بیش از هر نمایشی در آن بازه زمانی مورد نقد قرار گرفت. نقدهایی که بیشترشان تحسین بودند و اندکی تقبیح. تحسین‌ها از جسارت در شکست فردی و خودافشاگری می‌گفتند و اینکه چگونه دشتی خودش را مجاورت گورباچوف تا سرحد نابودی و زوال پیش می‌برد و آن را با رقص پایانی عیان می‌کند. مخالفان اما آن را محصول خودشیفتگی کارگردان و محافظه‌کاری سیاسی آن می‌دانستند. آنها حتی می‌گفتند او گورباچوف را از سیاست بری کرده است و تصویر مهم او در تاریخ را مخدوش کرده است؛ اما مگر داستان نمایش «نامبرده» چه بود.

علی‌اصغر دشتی برای اجرای یک نمایش بزرگ به روسیه دعوت می‌شود. مدیر یک فستیوال از او ایده‌ای می‌خواهد و ایده دشتی اجرای چهار روزه نمایشی در خیابان‌های سن‌پترزبورگ، شهر «شب‌های روشن» است که هر اجرا هشت ساعت به طول می‌انجامد. مدیر اما در میانه تمرین‌ها از مشکلات مالی می‌گوید و دشتی را در تنگنا قرار می‌دهد تا در نهایت دشتی نمایش را رها می‌کند و به همراه یاورش به ایران بازمی‌گردد. او در این مسیر متوجه آنچه از دست شده می‌شود و مهمترین از دست رفته را مادرش می‌داند. تماس‌های تلفنی مادرش که با لهجه یزدی صورت می‌گیرد قرار است خبری از ریشه‌های فرهنگی اولیه دشتی دهد و در نهایت با یک رقص تقدیمی به مادرش مرز زبانی شکل گرفته را بشکند تا به زبانی جهانی‌تر دست یابد.

در مدت روایت نمایش او به شکل خیالی با گورباچوف مصاحبه می‌کند. مردی که در یک بزنگاه قدرت را رها می‌کند تا آن گونه که خودش گفته از خونریزی‌های بعدی جلوگیری کند. گورباچوف اهل روسیه است و از قضا به واسطه همسرش آیدا یکی از سینه‌چاکان تئاتر است. او نقاط مشترکی با دشتی پیدا می‌کند و در میانه نیز جایش را با دشتی عوض می‌کند تا دشتی مورد مصاحبه قرار گیرد و در فیلم حضور پیدا کند. پس به نوعی او و گورباچوف دو شخصیت خودافشاگری می‌شوند که طعم شکست را در سرزمین شب‌های روشن چشیده‌اند.

آنچه منتقدان را در «نامبرده» مجذوب خود کرده بود شیوه اجرایی است که دشتی برای کارش برگزیده بود. دشتی در ابتدای نمایش شرحی از خودش نقل می‌کند. از اینکه چه شد یزد را رها کرده و راهی تهران می‌شود و چطور لهجه یزدیش دیگر شنیده نمی‌شود. او سپس وارد سفر روسیه، مصاحبه با گورباچوف می‌شود و در جایی که باید داستان مذاکراتش با مدیر فستیوال را نقل کند، عنان کار را به نگار جواهریان می‌سپارد. او در نقش معین البکای نمایش دشی روی صحنه حاضر می‌شود و روایت را در دست می‌گیرد. او چیزی را روایت نمی‌کند. تنها از شرایط خودش و شباهت‌ها می‌گوید و در یک نمایش علی‌اصغر دشتی را به سه بازیگر تکثیر می‌کنند تا آنان شبیه دشتی، مترجم و مدیر روسی فستیوال را بازی کنند. یک بازی نسبتاً کمیک که در آن شرح مذاکرات روشن می‌شود. در دل ماجرا نیز نسخه‌ تعزیه نمایش «آمادئوس» با حضور موتزارت در نقش اولیا و سالیاری در نقش اشقیا اجرا می‌شود که از اجراهای اجرا نشده دشتی است.

اما آیا این رویه دشتی کار جدیدی بود؟ آیا او تکنیک نابی را رو کرده بود که چنین غافلگیری را رقم زند؟ پاسخ برای نگارنده منفی است. از دید نگارنده دشتی به گذشته خود بازگشته بود. به همان جایی که در تئاتر به شهرت رسیده بود و در میانه دهه هشتاد در مجلات و روزنامه‌ها از او حرف می‌زدند. همان تکنیکی که علی شمس، همراهش در گروه دن کیشوت، در بحث متن بیشتر پی می‌گیرد و شاید اوجش می‌شود «داستان میان رودان». جایی که ادبیات کهن قصد می‌کند ردی از خود در نمایش بیابد و حتی در جایی مثل «شب دشنه‌های بلند» خود را آمیخته در سنت‌های ایتالیایی نیز می‌یابد.

اما علی‌اصغر دشتی مسیر دیگری را دنبال کرد که برایش نوعی رکود هنری به همراه داشت. کسی دشتی را برای «سی» به یاد نمی‌آورد. اساساً کسی «سی» را با دشتی نمی‌شناسد. برای یافتن یک دشتی هنرمند نیاز به یک غافل‌گیری بود. یک غافل‌گیری که دشتی را به گذشته‌اش متصل کند و اساساً در باب گذشته او هم باشد. اما گذشته هیچ‌وقت بازنمی‌گردد. گذشته را تنها می‌شود بازآفرینی کرد و «نامبرده» صرفاً یک بازسازی بود؛ اما یک بازسازی پرزرق و برق. با حضور بازیگران شناخته‌شده و حرفه‌ای در نمایشی که قرار است حرفه‌ای باشد و شاید این مهمترین غافلگیری «نامبرده» باشد.  اینکه علی‌اصغر دشتی دیگر آن دشتی مولوی نیست، او دشتی ایرانشهر است  و برای مختصات ایرانشهر نمایش تولید می‌کند و دقیقاً باید از واژه تولید استفاده کرد. او شاید در پروسه خلق اثری عاشقانه در سن‌پترزبورگ با مقوله منفی تولید مواجه شده است. جایی که Production بودن اثر هنری مستلزم داشتن پول و پولسازی است. دقیقاً همان چیزی که ایرانشهر می‌طلبد. پس پروژه‌های کار نشده‌ای چون تعزیه آمادئوس نیز از حالت تجربی و شخصی خارج می‌شود و به گیشه بدل می‌شود.

پس خودافشاگری نیز باید زیر سوال برود. آیا واقعاً علی‌اصغر دشتی خودافشاگری کرده است؟ آیا نمی‌توان شک کرد کسی که در اثرش از وانمودها و جهان مخفیش می‌گوید هنوز در مخفی‌گاهش نهان شده باشد؟ همانند شخصیت‌های فیلم Room in Rome که هر چه پیش می‌روند با وجود افشاگری بیشتر و بیشتر در مخفی‌گاه خود مخفی می‌شوند و در نهایت مجبور به ترک هم می‌شوند؛ چون راهی به مخفی‌گاه یکدیگر ندارند. آیا حضور گورباچوف، آن هم با بازی آتیلا پسیانی مخفی شدن به شیوه دیگر نیست؟ ممکن است پاسخ این پرسش‌ها منفی باشد و شاید هم مثبت؛ اما یادمان باشد دلیل آن خودافشاگری طنازانه پایانی مواجهه با مادر است. با پایان نمایش یکی از مخاطبان به من گفت چرا به جای رقصیدن به مادرش زنگ نزد؟ پاسخی که برایش نداشتم و به نظر معقول می‌آمد؛ ولی می‌توان گفت این یک درام است و همه چیزیش باید دراماتیک باشد، حتی همین خودافشاگری.

پس غافلگیری کامل می‌شود. مخاطب از یک درام به ظاهر مستند غافل‌گیر می‌شود و تسلسل غافلگیری‌ها به جایی می‌رسد که خیال می‌کنیم این یک مستند است؛ فارغ از اینکه می‌شود یک مستند را دراماتیک نوشت و اساساً مستند واقعیت نیست و یک بازنمایی است و بازنمایی نمی‌تواند افشا باشد. بازتابی است از یک مخفی‌گاه و به نظر هنوز برای رسیدن به مخفی‌گاه علی‌اصغر دشتی زود است و او خودش می‌داند. می‌خواهد بدانیم زیرک است و این نمایش نمادی بر آن است. جایی که می‌تواند موافق و مخالفش را به جان هم بیاندازد.

به گزارش سینماپرس، اولین قسمت از برنامه‌ «نقد سینما» در سال ۹۸ امشب ساعت ۲۲ با موضوع اسطوره سازی‌ در سینما بر روی آنتن شبکه پنج سیما خواهد رفت. این برنامه هر هفته جمعه ساعت ۲۲ با اجرای بهروز افخمی پخش خواهد شد.

این قسمت از برنامه‌ی «نقد سینما» به نقد و بررسی فیلم سینمایی «تختی» به کارگردانی بهرام توکلی می‌پردازد. آرش خوشخو و دکتر امیررضا مافی در کنار بهروز افخمی این فیلم را نقد خواهند کرد.
همچنین سعید مستغاثی و امیر قادری درباره‌ی اسطوره‌سازی و سینمای شناسنامه‌ای در جهان به گفت‌وگو می‌نشینند.

در بخشی از برنامه، بررسی اخبار سینمای ایران توسط سیدمحمدصادق لواسانی اجرا خواهد شد.
تهیه‌کنندگی برنامه‌ی نقدسینما برعهده‌ی محمدتنکابنی است و محمدرضا رضاپور و وحیدرونقی سردبیر و مجری طرح این برنامه هستند. این برنامه محصول مرکز تلویزیون حوزه‌هنری است.