به گزارش سینماپرس، مهدی نقویان که سابقه تولید و ساخت مستندهایی از جمله «رمز و راز ملکه» و مجموعه مستند «خارج از دید» را در کارنامه حر فه‌ای‌اش دارد، سراغ ساختن مستندی بر پایه واقعیات و حقایق کمتر دیده و شنیده شده از جامعه امریکا با عنوان «تایتانیک» رفته است. این مستندساز در گفتگو با جوان از ابعاد انگیزشی و اسناد محتوایی مستند «تایتانیک» نکاتی خواندنی را مطرح کرده که در ادامه می‌خوانید.
در خبرها گفته شد مستند تایتانیک قرار است زیر پوست مسائل اجتماعی، سیاسی و نابرابری اقتصادی امریکا را روایت کند، در مورد محتوای این مستند بفرمایید که مخاطب با چه مؤلفه‌هایی روبه‌رو می‌شود؟
مستند تایتانیک که یک اثر تقریباً ۷۳ قیقه‌ای است در مورد بحث‌های داخلی امریکاست که از جمله در گستره مسائل حوزه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و رویکردهای نژادپرستانه به آنها می‌پردازد. ما سعی کردیم در این مستند یک نگاه واقعی مبتنی بر آمار و اطلاعاتی داشته باشیم که از سوی دولت و دیگر بخش‌های حاکمیتی امریکا مانند اندیشکده‌های رسمی و شناسنامه‌دار آن منتشر شده است. در این مستند به مسائلی پرداختیم که در رسانه‌های داخلی به آنها پرداخته نمی‌شود.
مثلاً؟
مثلاً ممکن است در رسانه‌های ما گفته شود ابرقدرتی امریکا در حال افول و فروپاشی است یا به طور مثال جنجالی که در رابطه با کشته شدن جورج فلوید سیاهپوست که زمینه‌ساز تظاهرات گسترده در سرتاسر امریکا و حتی برخی دیگر از کشورهای غربی شده در قالب بسته‌های خبری پرداخته شود، منتها ما در این مستند سعی کرده‌ایم با استفاده از منطق استدلالی به صورتی که در ذهن مخاطب همراه با پذیرش این نکته باشد که ابرقدرتی امریکا در تمامی عرصه‌ها در حال افول است، کار را جلو ببریم. ما سعی کرده‌ایم با بهره‌گیری از منابع پژوهشی، اسنادی خارجی که عمدتاً در رسانه‌های داخلی به خصوص صدا و سیما در مورد آنها حرفی زده نشده است، ترجمه کنیم و در بخش‌های متنوعی از این مستند به آنها پرداخته‌ایم. اغلب فکت (نمونه) هایی که ما در مستند تایتانیک به آنها اشاره می‌کنیم، فکت‌هایی از خود امریکایی‌هاست که در بین رسانه‌های داخلی خودشان به آنها پرداخته‌اند.
در مورد مستند تایتانیک گفته شده که در این مستند مخاطب با اخبار، تصاویر و اسنادی مواجه است که از آنها با اطلاق «پخش نشده» اسم برده شده است. منظور این است که بیننده با یکسری تصاویر و فیلم‌های اصطلاحاً زیرخاکی مواجه است یا نه صرفاً اخبار و فیلم‌هایی که از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش نشده‌اند؟
منابعی که ما در این مستند به آنها می‌پردازیم عمدتاً جزو منابع آشکار محسوب می‌شوند. واقعیت این است که آنها به شدت روی اتفاقات و افراد داخل کشورمان متمرکز هستند و با اختلاط مباحث راست و دروغ سعی می‌کنند علیه کشورمان اقداماتی را طراحی و اجرا کنند. متأسفانه رصد ضعیف ما نسبت به اتفاقات و رسانه‌های آنها باعث شده تا اطلاعات دقیق خبری و رسانه‌ای از آنچه در غرب می‌گذرد، نداشته باشیم. این ضعف باعث شده تا نتوانیم بسته‌های خبری اقناع‌کننده‌ای در مورد واقعیات و حقایقی را که در جوامع غربی وجود دارد برای مخاطب داخلی تهیه و تدارک ببینیم. ما سعی کردیم در این مستند چنین اتفاقی بیفتد، حتی ممکن است برخی از تصاویر مستند تایتانیک جزو تصاویر آشکار محسوب شود، اما تفاوت در نوع پرداختن به آنها در این اثر است که نمونه مشابهی در بین رسانه‌های مختلف داخل کشور نداشته است.
همین عدم‌تهیه و تدارک محتوای مبتنی بر واقعیات جوامع غربی از سوی رسانه‌های داخلی کشورمان از خبرگزاری‌ها گرفته تا صدا و سیما باعث شده باورپذیری نسبت به این حقایق واقعیات نزد برخی افراد جامعه ما به راحتی شکل نگیرد و حتی گاهی با گارد دفاعی هم مواجه بشویم. شاید بیشترین فعل و انفعالی که تا به حال در این زمینه اتفاق افتاده است مربوط به حوادث تقویمی یا فجایعی مثل کشته شدن جورج فلوید سیاهپوست یا شکل‌گیری جنبش تسخیر وال استریت می‌شود که معمولاً هم بعد از گذشت چند وقت همه چیز به بوته فراموشی سپرده شده است. آیا می‌توان امیدوار بود که اولاً گارد دفاعی برخی مخاطبان با دیدن این اثر پایین بیاید و ثانیاً در ذهن آنها ضمن طرح سؤالات تازه به برخی ابهامات پاسخ داده شود؟
دقیقاً ما بنا داریم این گارد را بشکنیم. ما با عدم‌ارائه تحلیل و صرفاً طرح موضوعاتی مبتنی بر اخبار و مستنداتی که از سوی خودِ رسانه‌های غربی و مشخصاً امریکایی از واقعیات کشورشان مطرح کرده و به آنها پرداخته‌اند، بنا داریم تا یک تصویر واقعی و بزک نشده از امریکا را به مخاطب نشان بدهیم. ممکن است در حوزه تولیدات رسانه‌ای ضدامریکایی کارهای زیادی انجام داده باشیم، اما از آنجایی که این تولیدات اغلب به صورت تحلیل ارائه شده و نه مستندات رسانه‌ای خود امریکا معمولاً مخاطب آنها را شعار تلقی می‌کند. مادامی هم که مخاطب تلقی شعار از چنین تولیداتی داشته باشد، نتیجه همین چیزی می‌شود که شما از آن به عنوان «گارد گرفتن مخاطب» اسم بردید. ما در مستند تایتانیک سعی کردیم تا به این سمت حرکت نکنیم و هر چیزی که در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد خبر، اسناد و تصاویری باشد که از سوی اندیشکده‌ها، خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و حتی شبکه‌های تلویزیونی امریکا پخش شده و مخاطب داخلی از آنها بی‌خبر بوده است. در واقع ما سعی داریم با ارائه این مستندات مخاطب را با واقعیات بدیهی و حقیقی جامعه امریکایی مواجه کنیم تا به جای پذیرش دروغ‌پردازی برخی رسانه‌های معاند و مخالف جمهوری اسلامی که سعی در بهشت‌نمایی از غرب و امریکا دارند، بتواند قضاوت بهتر و دقیق‌تری از آنجا داشته باشد.
اسم این مستند را از همان جمله معروف رهبر انقلاب که چندی پیش در مورد امریکا گفتند: «همچنان که شُکوه و جلال کشتی معروف تایتانیک مانع از غرق شدن آن نشد، شُکوه و جلال امریکا هم مانع از غرق شدنش نیست و امریکا غرق خواهد شد» وام گرفته‌اید یا ریشه در مسئله دیگری دارد؟
معمولاً وقتی حضرت آقا در مورد مسائل مختلف بر مبنای اطلاعات بسیار دقیقی صحبت می‌کنند و معمولاً از اصطلاحات و تمثیل‌های زیبایی هم استفاده می‌کنند من هم این جمله ایشان که شما به آن اشاره کردید در ذهنم بود و به نوعی انگیزه اصلی من برای ساخت مستند تایتانیک و پله ابتدایی ورود ما در پرداختن به واقعیات امریکا این سخنرانی معظم‌له بود. در واقع بعد از صحبت‌های ایشان من با خود فکر کردم چطور می‌توانیم در مورد این تمثیل دقیق ایشان یک کار رسانه‌ای انجام بدهیم که نهایتاً به تولید مستند تایتانیک ختم شد؛ و کلام پایانی.
این مستند شخصیت‌محور نیست، مبتنی بر تحلیل نیست و هر چیزی که در این مستند به مخاطب ارائه شده تماماً اخبار، اسناد و تصاویری است که به صورت رسمی در جامعه امریکا و از سوی رسانه‌ها و اندیشکده‌های آنجا منتشر و اعلام شده است. در واقع ما این اثر را که از زمان انتخابات سال ۲۰۱۶ و شروع تبلیغات انتخاباتی ترامپ و رقبایش تا همین اواخر را در برمی‌گیرد، مبتنی بر اقدامات پژوهشی، خبری و بدیهیات جامعه امریکا انجام داده‌ایم. ما در این مستند نشان می‌دهیم که چرا تصور متفاوت بودن دموکرات‌ها با جمهوریخواهان یک توهم است و چگونه اعضای این دو حزب امریکا در خدمت پیاده‌سازی و اجرایی کردن سیاست‌های امریکا در دنیا هستند.
