بایگانی آذر 10, 1399

به گزارش سینماپرس، یکی از زیرژانرهای متفاوت سینمای جهان، سینمای ترور است. سینمایی که ذیل سینمای سیاسی و حادثه‌ای تعریف می‌شود و علاقه‌مندان زیادی در جهان دارد. سینمای ترور از سویی دیگر فیلم‌های پرفروش و جنجالی داشته و همیشه یکی از سینماهای حساسی است که دولت‌ها و نظام‌های سیاسی نسبت به آن موضع دارند.
در هالیوود نیز فیلم‌های ترور زیادی ساخته شده است که در ادامه این گزارش به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم و بعد با نیم نگاهی به سینمای ترور در ایران به پاسخ پرسشی مهم خواهیم پرداخت.

۱- جی اف کی ساخته الیور استون

کارگردان منتقد سیاست‌های جنگ‌طلبانه کاخ سفید و فیلمساز آمریکایی که عموماً مضامین سیاسی را در فیلم‌ها و مستندهای خود می‌سازد، فیلمی با عنوان JFK یا همان جان اف کندی را ساخت و درباره فرضیات ترور این رئیس جمهور آمریکایی نگاهی هوشمندانه را نمایش داد.

نمایی از فیلم JFK

استون در این فیلم تلاش کرد تا با بازی درخشان کوین کاستنر در مقام کاراگاهی که دنبال پیدا کردن سرنخ‌های قتل و ترور کندی است در پایان عموم فرضیات رایج درباره ترور وی را باطل بداند و اشاره پنهانی به دست نفوذی‌ها برای کشتن کندی داشته باشد.

این فیلم دقیقاً به همین خاطر و سپس به این دلیل که بعدها در فضای رسانه‌ای باب شد که اسرائیلی‌ها به خاطر عدم تفاهمی که با پرزیدنت کندی داشتند در ترور او دست داشتند، جنجالی‌تر شد. تا جایی که استون بعداً در گفت‌وگوهای خود از احتمال همکاری اسرائیل برای قتل او سخن گفت.

۲- مالکوم ایکس

اسپایک لی کارگردان سیاه پوست هالیوود که بیشتر دغدغه‌اش ساخت فیلم‌هایی درباره سیاهان است، فیلمی خوش ساخت و جذاب درباره رهبر مسلمانان آمریکا به نام مالکوم ایکس ساخت. فیلمی که بازی دنزل واشنگتون در آن دیدنی بود و تشابه بسیار خوبی میان او و مالکوم ایکس برقرار شد.

نمایی از فیلم مالکوم ایکس

مالکوم ایکس نیز در سخنرانی که در یک محفل مذهبی داشت به علت آنکه سخنان و مواضع صریحی علیه نژادپرستان و ضدمسلمانان داشت در نهایت به ضرب چند گلوله کشته شد. از سویی دیگر احتمال اینکه در قتل او دست‌هایی وابسته به ایلیجا محمد که او را به اسلام دعوت کرد نیز وجود داشته باشد هست، چرا که مواضع مالکوم با او تغییر کرده بود و از سویی دیگر به محبوبیت او هر روز اضافه می‌شد.

تلاش اسپایک لی بی‌ثمر ماند و لابی‌های هالیوودی در اسکار در بخش‌ فرعی طراحی لباس و بازیگر اول مرد آن را نامزد کردند و هم در اکران تحت فشار شدید قرارش دادند و ۴۸ میلیون دلار بیشتر فروش نکرد اگرچه که سود خود را با بودجه ۳۳ میلیون دلار به‌دست آورد اما حقش را نگرفت.

در هر حال فیلم به عنوان یکی از ماندگارترین فیلم‌های تاریخ سینمای ترور و سیاسی نامدار شد.

صحنه ترور مالکوم ایکس در حقیقت

۳- جان سخت

مجموعه چند قسمتی جان سخت داستانی خیالی و اکشن دارد که در آن یک پلیس نیویورکی در شب سال نو در عملیاتی ضدتروریستی یک تنه وارد عمل می‌شود.

بروس ویلیس که در فیلم‌های دیگر این مجموعه نیز بازی کرد نقش این مأمور را بازی می‌کند. در جان سخت تروریست‌ها مسلمان و یا از شرق نیستند بلکه گروهی جاه‌طلب و قدرت‌مدارند که برای رسیدن به مقاصد قدرت‌طلبانه‌ای که دارند دست به ترور جمعی و گروهی می‌زنند.  

جان سخت

در اینجا بروس ویلیس وارد می‌شود و با درگیری با تروریست‌ها همه آنان را ناباورانه شکست می‌دهد. مجموع فروش فیلم‌های جان سخت نزدیک به یک و نیم میلیارد دلار است.

در این مجموعه مسأله ترور گروهی از مردم که تهدید بسیار ترسناکی برای عموم آمریکا داشت مطرح می‌شود. چیزی که در ۳ سال بعد در واقعه ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ رخ می‌دهد و بهانه‌ای می‌شود برای حمله آمریکا به خاورمیانه!

۴- تغییر چهره

فیلم معروفی که شاید بیشتر علاقه‌مندان سینما آن را حداقل یکبار دیده باشند. ساخته جان وو و با بازی نیکولاس کیج و جان تراولتا، داستان یک دزد و پلیس را روایت می‌کند که بعد از چندسال با یکدیگر روبرو می‌شوند ما این‌بار با تغییر صورت یکدیگر.

تغییر چهره

فیلم تغییر چهره به طور روشن و کامل در سینمای ترور جا نمی‌گیرد و بیشتر فیلمی قهرمانی و پلیسی است اما گروه تبهکاران با کار گذاشتن بمبی بزرگ قصد انفجار عظیمی را در سطح شهر دارند. فیلم‌های دیگری مانند بتمن نیز ایده ترور بزرگ را ساختند که همه آنها و دیگر فیلم‌های مشابه آنها نیز پلیس و قهرمانان ملی را برای نجات جان مردم به خط می‌کند.

۵- لینکلن

درباره رئیس جمهور مطرح و تاریخی آمریکا فیلم‌های زیادی ساخته شده است اما فیلم معروف اسپیلبرگ یکی از بهترین‌های آنها است. دنیل دی لوئیس با بازی و شباهت چهره عجیبی که با لینکلن دارد توانست اسکار بهترین بازیگر مرد را از آن خود کند.

نمایی از فیلم لینکلن

اسپیلبرگ در این فیلم چهره‌ای مهربان، انسانی و بسیار شریف از مخالف قانون برده‌داری مطرح کرد. فیلم ماجرای قتل و ترور لینکلن را نمایش داد و عنوان یکی از فیلم‌های سیاسی و ترور هالیوود را برای خود کرد.

این فیلم در دوران اکرانش تضاد سیاسی دو جریان جمهوری‌خواه و دموکرات را بار دیگر تشدید کرد.

۶- مونیخ

اسپیلبرگ نیز فیلم تروری دیگر دارد با نام مونیخ که درباره عملیات شهادت‌طلبانه جمعی از فلسطینی‌ها در المپیک مونیخ است. عملیاتی که در نهایت با موفقیت انجام نشد و منجر به کشته شدن چند ورزشکار اسرائیلی و همینطور چند نفر از گروه سپتامبر سیاه و البته یک افسر آلمانی شد. فلسطینی‌ها قصد داشتند تا با گروگان‌گیری، زندانیان خود را از اسرائیل آزاد کنند.

نمایی از فیلم مونیخ

کارگردان فهرست شیندلر که خود یهودی است با ساخت این فیلم عملیات خشم خدای اسرائیل که جوابی علیه فلسطین بود را نیز به تصویر کشید و فلسطین اشغالی را تحقیر کرد.

بیشتر بخوانید

جلال‌الدین دری: سریال را برای ذوق کردن مدیر بالادستی می‌سازند/ سینمای ما با تحقیق و دانشگاه قهر است

فیلم‌های سیاسی و ترور تنها به این چند اثر خلاصه نمی‌شود و فیلم‌ها وسریال‌های بسیاری نیز وجود دارد که در اینجا آورده نشد. اما این نکته قابل ذکر است که اولاً بخشی از این فیلم‌ها خیالی است و واقعی نیست. ثانیاً ضمن آنکه حقیقت‌های بسیاری که نشان از دست داشتن خود آمریکا در این ترورها دارد مخفی شده است، اصل موضوع ترورها در راستای اختلافات داخلی و جنگ بر سر منافع قدرت‌طلبان و بازیگران عرصه سیاست در کاخ سفید است.  

در حقیقت هالیوود با ساخت فیلم‌های ضدترور بر کرنای تحکیم ملت علیه تروریسم و قدرت نمایی خود علیه آن می‌دمد اما از این واقعیت که خود در تروریسم جهانی خصوصاً در خاورمیانه نقش روشن دارد و محور شرارت در عراق و افغانستان است چشم‌پوشی عامدانه و آن را سانسور می‌کند زیرا به نحوی ریشه ترورهای داخلی خود را می‌خواهد به خاورمیانه و جهان اسلام وصل کند تا بتواند از این طریق حضور خود را در آنجا توجیه کند.  اینگونه حقیقت تروریسم وارونه شده و غیر از مشتی دروغ چیز دیگری تحویل مخاطب داده نمی‌شود. این سناریو خصوصاً در دوران ریاست جمهوری جرج بوش پسر و با حادثه ۱۱ سپتامبر عملیاتی شد اما تا مدت‌ها رسانه‌های آمریکایی از آن دم نزدند تا زمانی که دروغ‌های کاخ سفید علنی شد و سپس برخی از فیلم‌های جریان ضدجنگ مانند «منطقه سبز» کم کم ساخته شدند که البته آنان نیز در مقابل جریان قوی هالیوودی نتوانستند سری در میان سرها درآورند.

حملات ۱۱ سپتامبر

از سوی دیگر، میزان ترورهای تاریخ آمریکا به اندازه ترورهایی که خود در کشور ما کرده است نیست اما سینمای ما چقدر در نمایش و ترسیم تروریسم و شهدای ترور نقش داشته است؟ سینمای ایران در پاسخگویی به مطالبه ما مبنی بر اینکه درباره ده‌ها شهید ترور چه ساخته است چه دارد بگوید؟

از اول انقلاب و حتی قبل از آن ترور شخصیت‌های مهم ملی و سیاسی و فرهنگی ما توسط بیگانگان آغاز شد. چهره‌های مطرح و اصلی انقلاب مانند استاد مطهری و آیت الله مفتح و بهشتی و یارانشان را ترور کردند. در ادامه چهره‌های امنیتی و ضدجاسوسی مانند لاجوردی و در سال‌های بعد افرادی مانند صیاد شیرازی و در سال‌های اخیر دانشمندان هسته‌ای مانند احمدی روشن و رضایی و شهریاری و امروز فخری‌زاده را ترور کردند.

سال گذشته نیز قهرمان ملی ما حاج قاسم سلیمانی توسط شخص رئیس جمهور آمریکا کشته شد و از آن روز هر بار یک نفر مدعی می‌شود که قصد دارد تا درباره این شهید ملی فیلم بسازد آخر سر هم هیچ فیلمی بعد از یک سال ساخته نشده است.

آیا سینمای ایران سوژه کم دارد یا در حال سانسور سوژه است!؟ به نظر می‌رسد که بیشتر از هرچیزی در حال حاضر مهم‌ترین سوژه‌های مهم و تاریخی سینمای ما در حال سانسور است و به جای آن تنها مشکلات اجتماعی است که اهمیت دارد. صحبت‌های الیور استون زمانی که به ایران آمده بود اینجا مانند زنگی در گوش ما صدا می‌کند که گفت چرا از ظرفیت سینما برای بیان تاریخ انقلابتان استفاده نمی‌کنید؟ آقای استون سینمای ما سال‌ها است سینمای بی‌درد و دغدغه‌ای است که تنها روی مشکلات جامعه موج سواری می‌کند و هیچ دعبی برای بیان تاریخ انقلاب و ترور چهره‌های مطرح ما و گفتن حقیقت ندارد.

مزار سردار سلیمانی

بالانشین‌های سینمای ایران که امروز به پول و کسب منفعت فکر می‌کنند، روزگاری دلشان برای سینمای ایران می‌تپید و در آن تیرباران و جنگ نفتکش‌ها می‌ساختند. دست شیطان و روز شیطان را تولید می‌کردند و قهرمان‌های ضدترور در پرده نقره‌ای چشمان تماشاگر را خیره به خود می‌کردند.

اما در این سال‌ها غیر از سه فیلم ماجرای نیمروز، سیانور و لباس شخصی تقریباً فیلم دیگری در بساط نیست و سوژه‌های ترور مهجور و مظلوم روی هم انباشته شده‌اند تا شاید دلی برای آنان بسوزد.
*تسنیم

سینماپرس: آرش فهیم روزنامه نگار و منتقد سینما در خصوص جای خالی سلبریتی های بی سواد در واکنش به ترور دانشمند برجسته ملی شهید محسن فخری زاده گفت: سکوت بسیاری از جماعت موسوم به سلبریتی ها در برابر ترور دانشمند ایرانی، دکتر محسن فخری زاده، قبل از اینکه مسأله ای سیاسی باشد، یک مسأله فرهنگی است! هنرمندی که در مواجهه با حوادث و اتفاقات ملی کشورش بی تفاوت باشد، یعنی دچار عقب ماندگی و ضعف فرهنگی و فکری است! ما در جریان شهادت دکتر فخری زاده، باز هم شاهد بروز یک بیماری و نقصان در نظام فرهنگی کشورمان هستیم که نیاز به درمان دارد، وگر نه ما را با گسست ها و مشکلات فرهنگی پردامنه تری روبرو خواهد کرد!

سینماپرس: در جلسه کمیسیون تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر، این سرویس‌ها به اجرای مقررات حفاظت از کودکان ملزم شدند.

سینماپرس: جواد شمقدری کارگردان سینما با انتشار یک استوری از موضع گیری منفعالانه برخی سینماگران در قبال ترور دانشمند هسته ای انتقاد کرد. سعید الهی کارشناس رسانه ای نیز در این زمینه واکنش نشان داد.

به گزارش سینماپرس، سریال گامبی وزیر که امروز به پربیننده ترین سریال شبکه نتفلیکس تبدیل شده است، داستان یک دختر یتیم در دهه ۱۹۶۰ میلادی است که در جریان و ورند پرتلاطم ورزش شطرنج قرار می‌گیرد. «بث ‌هارمن» شخصیت اصلی داستان بعد از خودکشی مادرش به یتیمخانه منتقل می‌شود و در آنجا بعد از ملاقات با سرایدار یتیم خانه متوجه استعداد خارق العاده‌اش در شطرنج می‌شود.

از مهم ترین علت‌های سرو صدا کردن این مینی سریال تازه به میدان آمده می‌توان به بازی قوی و عمیق بازیگر نقش اول فیلم اشاره کرد. سریال شاید از پرکشش‌ترین مینی سریال‌های چند سال اخیر باشد و روند داستان به قدری جذابیت دارد که هر نوع بیننده‌ای را جذب می‌کند حتی اگر کوچکترین اطلاعاتی در زمینه شطرنج نداشته باشید.  دکورهای دقیق، طراحی لباس متناسب با اوضاع و جریان فیلم و خلق و خوی شخصیت اول داستان، بازی نقش‌های فرعی متناسب با نقش اول و البته بازی «انا تیلور» از عواملی است که این سریال را مطرح کرده است.

نمایی از سریال گامبی وزیر

نباید از نظر دور داشت که داستان در جریان دهه ۱۹۶۰ میلادی در آمریکا می‌گذرد. دورانی پرتلاطم و جنجالی در تاریخ آمریکا که مسائلی مانند حقوق برابر زن و مرد، برابری سیاه پوستان با سفید پوستان و البته جریان جنگ سرد وجود دارد. مسائلی که به خوبی در سریال طرح موضوع می‌کنند تا در کنار درام اطلاعات تاریخی و رویکردهای سیاسی آمریکا در آن دوران نیز مطرح شود.

دوران جنگ سرد به طور رسمی دوران جدال و جنگ غیررسمی میان دو بلوک شرق و غرب بوده است. این دوران به علت آنکه از نزاع نظامی رسمی و علنی میان آمریکا و شوروی فارغ بوده است، بیشتر با حربه‌های فرهنگی، ورزشی و علمی به تقابل و تضاد سیاسی می‌پرداختند تا در میدان قدرت طلبی پیروز باشند.

گامبی وزیر (که آن را به حرکت ملکه یا همان وزیر در شطرنج تعبیر کرده‌اند)   چیزی جز حرکت خود آمریکا در میدان بازی سیاست با شوروی نیست. دست آمریکا با حرکت مهره شطرنج فمینیسم شاخ شوروی یعنی قهرمان شطرنج آن را آن هم در داستانی خیالی می‌شکند و زن مدرن نخبه خود را الگوی تمام زنان روس جا می‌زند و اینگونه فاتحانه با ابزار رسانه‌ای سریال، خود را قهرمان جنگ سرد معرفی می‌کند.

البته در اینکه چرا چنین سریالی در دورانی که جنگ سردی دیگر نیست ساخته می‌شود می‌توان تنش‌های جدی سیاسی و همپیمانی روسیه با کشورهایی مانند سوریه و ایران را نیز در این امر دخیل دانست و این سریال را به نوعی عقده‌گشایی آمریکا در جنگ فرهنگی و هنری خود در ادامه سریالی مانند چرنوبیل خواند.

جالب آنکه روسیه چرنوبیل را سریالی ضدروسی خواند و فیلمی علیه آن تولید کرد که واقعه چرنوبیل را آنطور که خود می‌گوید بیان کند.

«بث‌ هارمن» که یک نابغه شطرنج است در  تمامی  مسابقات تنها زن برنده و یا حتی می‌توان گفت که تنها زن شرکت‌کننده است. اتفاقی که نشانگر جریان‌ها و عقاید فمنیستی در تاریخ آمریکا است. اما کارگردان با زیرکی بی‌نظیر و دقیق از کلیشه‌های فمنیستی عبور کرده و توانسته است به خوبی در ذهن مخاطب یک زن همیشه برنده را جا بیندازد.

نقشی که بدون شعار و به صورت لایه‌ای مسأله برندگی مستمر این زن را به گونه‌ای می‌گوید  که مخاطب همیشه می‌داند بث باز هم در این مسابقه برنده می‌شود. با این حال طرح قوی داستان جوری است که در عین اطمینان از برد بازیگر نقش اول دائم با خود احساس می‌کنید این دفعه بث می‌بازد و سزای اعتیاد زیادش را می‌بیند. ایجاد این تناقض شدید در ذهن مخاطب را می‌توان بی شک از هنر کارگردان دانست.

در سریال همواره می‌بینیم که بث نمی‌خندد و یا حتی گریه هم نمی‌کند. او به قدری عمیق و تنها است که هیچ گاه نمی‌تواند احساساتش را بروز دهد اما با این حال اشتیاق شدید او را به شطرنج مشاهده می‌کنیم تا جایی که او بخاطر این علاقه مجله محبوب شطرنجش را می‌دزدد. یکی از معدود خنده‌های بث زمانی است که مردی را که دوست دارد می‌بیند و آن مرد در حال عکاسی از او است. پس ما متوجه می‌شویم که بث مانند هر دختر دیگری می‌تواند عاشق شود و احساس دارد. او حتی دوست صمیمی ندارد و نمی‌تواند در روابط  عاشقانه موفق باشد و در مقابل ابراز علاقه‌های مردهای داستان بی‌احساس می‌شود. شاید چون او هیچ چیز دیگری به جز شطرج را دوست ندارد و البته این مسأله را می‌توان در خودکشی مادرش نیز جستجو کرد.

اما آیا او عاشق شطرنج است؟ در سریال می‌بینیم که از رقبای بث کسانی هستند که وقتی بث انها را می‌بیند آنها از شطرنج کناره گیری کرده‌اند و به درس‌های دانشگاهی می‌پردازند،  این عقیده در ذهن مخاطب ایجاد می‌شود که تک بعدی بودن شخصیت اول داستان و اینکه او هیچ هنر دیگری به جز شطرنج ندارد به او ضربه خواهد زد. همانگونه که در سریال،   «بنی» داستان یک ستاره شطرنج را برای او تعریف می‌کند که چگونه در سن جوانب رو به افول رفت و تمام شد. بث با شخصیت‌هایی رو برو می‌شود که از سنین پایین تر از او شطرنج را شروع کرده بودند و این می‌تواند نشان از کوتاهی و زودگذر بودن دوران طلایی شهرت باشد.

اما بث باز هم تلاش نمی‌کند تا هنر جدیدی بیاموزد و یا به تحصیلات دانشگاهی بپردازد. گویی شطزنج تنها بهانه او برای زندگی است. اتفاقی که برای او هم درد به همراه دارد و هم مداوای روح اسیب دیده اوست. در حقیقت این بخش از درام جنبه روانشاسانه پیدا می‌کند و تغییر و تحول روحی بث برای رسیدن به موفقیت را باید در اینجا جستجو کرد.

بث تنها یک دوست دارد و آن هم یک سیاه پوست است. سیاه پوستی که برای بث از سیاست‌های شرکت حقوقی‌ای که در آن مشغول به کار است می‌گوید و مطرح می‌کند که روسای شرکت برای ظاهر و جلب عقاید عوام مردم اقدام به استخدام زنان سیاه پوست می‌کنند. که خود این نشانگر انقلاب‌های رفتاری در مواجهه با افراد سیاه پوست در جامعه آن زمان امریکا است.

او با ایجاد این فکر را شروع تازه‌ای برای بث رقم می‌زند و در نتیجه دوست قدیمی او که در جریان موفقیت است،  زندگی و اعتیاد او را بهبود می‌بخشد. اما باز هم این خود بث است که باید تصمیم بگیرد که اعتیادش را ترک کند زیرا می‌داند که اعتیاد او علت نرسیدن به آرزوی همیشگی‌اش یعنی برد در مقابل حریف روسی است.

ترک اعتیاد او در حقیقت تقویت ایده خودباوری درون او است که همزمان به تقویت خودباوری زنانه نیز منجر می‌شود و فمینیسمی که در آن دوران تازه در حال شکل گیری بود را برجسته می‌کند. اینگونه بث که درگیر مشکلات روحی و روانی متعددی بود و شطرنج بیشتر برای او عاملی تخدیری و بی‌هدف بود اینبار جنبه ملی و میدانی برای قهرمانی پیدا می‌کند که زندگی و شخصیت او را متحول می‌کند.

سریال باز هم در اینجا متعادل پیش می‌رود و سعی نمی‌کند که از جامعه روسی آن موقع که دشمن آمریکا بوده است یک هیولا بسازد تا درگیر شعار مستقیم نشود و به جای آن در لایه‌های زیرمتنی خود به تلاش برای پیروزی در میدان فکر و غلبه لیبرالیسم بر کمونیسم اشاره می‌کند تا در ذهن و عمق جان مخاطب بهتر اثر بگذارد.

همانطور که می‌بینیم رقیب قدر بث بعد از باخت به او دست می‌دهد و بسیار روشنفکرانه باخت خود را می‌پذیرد. همچنین می‌بینیم که زنان روسی به بث علاقه‌مند می‌شوند و پشت درهای مسابقه به انتظار او صف می‌کشند. اینگونه زن آمریکایی نه تنها یکه تاز مردان روس را شکست می‌دهد بلکه الگویی برای زنان کمونیست شوروی می‌شود و این یعنی شکست تمام عیار سیاست‌های شوروی.

در انتهای سریال بث با یک لباس سفید که مانند مهره‌وزیر در شطرنج است به مسابقات محلی می‌رود و با افراد مسن روسی بازی می‌کند گویی آسایش تمام بث را فراگرفته و شاید بتوان برداشت کرد که کار بث با شطرنج تمام شده است. یک پایان با شکوه. یک برنده کم سن و سال زن که بر حریف روسی غلبه می‌کند و قهرمانی ملی می‌شود و برای  آمریکا چه چیزی از این امر باارزش‌تر است؟

*تسنیم

سینماپرس: صبح یکشنبه ۹ آذر پیکر پرویز پورحسینی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.

به گزارش سینماپرس، از غروب جمعه هفتم آذرماه و پس از انتشار خبر ترور منجر به  شهادت دکتر محسن فخری‌زاده، موجی از محکومیت و ابراز نفرت از این اقدام در فضای مجازی از سوی اقشار مختلف مردم شکل گرفت.

در این میان، بسیاری از سلبریتی‌ها و هنرمندانی که نسبت به وقایع و حوادث به مراتب کوچک‌تر و بی اهمیت ‌تر از این موضوع واکنش‌های مختلف و بعضاً  جنجالی نشان می‌دادند، ترجیح دادند که سکوت کرده و واکنشی به شهادت این دانشمند هسته‌ای نشان ندهند. به جز تعدادی انگشت‌شمار از چهره‌های شناخته‌شده و بازیگران سینما و تلویزیون، در فضای مجازی و رسانه‌های جمعی هیچ صدای اعتراض دیگری نسبت به محکوم‌کردن این  عمل غیرانسانی و ضدملی از سوی مشاهیر و چهره‌های هنری ابراز نشد. اتفاقی که البته مسبوق به سابقه بوده و پیش از این نیز در برخی  وقایع مشابه نیز رخ داده بود.

 انوش معظمی بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون یکی از این چهره‌های معدود بود که از همان لحظه انتشار این خبر در صفحه شخصی خود،   ضمن محکومیت  این حادثه و عاملان آن  نسبت به مقام شامخ شهدا و این شهید راه علم و دانش ادای احترام کرد.

معظمی که با نقش «حرمله بن کاهل اسدی» در سریال مختارنامه مشهور شد، از اوایل دهه هفتاد به‌صورت حرفه‌ای وارد عرصه نمایش شده است. تئاترهای «رستم و اسفندیار» و «مرغ باران» (به کارگردانی پری صابری)، «حوالی تئاتر شهر» (فرهاد تجویدی) و «یک زن و یک مرد» (آزیتا حاجیان) ازجمله آثاری هستند که معظمی در آن‌ها روی صحنه رفته است.

وی پیش از «مختارنامه» در دیگر سریال داود میرباقری  یعنی «معصومیت ازدست‌رفته» نیز ایفای نقش کرده است. همچنین علاوه بر سریال‌های «آسمان من»، «جلال‌الدین»، «از یادها رفته» و «دندون طلا» (شبکه نمایش خانگی)، در فیلم‌های سینمایی «کلاشینکف»، «سمور» و «رستاخیز» هم ایفای نقش کرده است که دو فیلم «سمور» و «روز رستاخیز» هنوز رنگ اکران را ندیده‌اند. این بازیگر سینما و تلویزیون، به تازگی بازی در فیلم سینمایی «تک‌تیرانداز» به کارگردانی علی غفاری را به پایان برده است؛ اثری که کامبیز دیرباز، امیررضا دلاوری و علیرضا کمالی  نیز از دیگر بازیگران آن هستند.

وقتی ابن‌سینا و ابوریحان بیرونی را در خاک خودمان ترور می‌کنند

معظمی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا ضمن تبریک و  تسلیت شهادت این دانشمند فرهیخته  به محضر امام زمان(عج)، ملت ایران و مقام معظم رهبری گفت: واکنشی که من هم مثل بسیاری از هموطنانم نسبت به این حادثه داشتم، واقعاً کمترین کاری بود که می‌شد انجام داد. هرکس قطره‌ای غیرت در وجودش باشد نمی‌تواند نسبت به  این عمل شرم‌آور و جنایتکارانه بی‌تفاوت باشد. آن هم درمواجهه با شهیدی که باوجود مقام علمی بالا، برای ۹۹ درصد جامعه ما ناشناخته بود و مظلومانه به شهادت رسید.

وی اظهار کرد: این ترور به گونه‌ای بود که انگار آنها ابن‌سینا، ابوریحان بیرونی یا  زکریای رازی زمان ما را از بین بردند. فرقی ندارد؛ آنها  به دنبال ترور علم و دانش و حذف فیزیکی اندیشمندان هستند. تکلیف چنین رویکرد و تفکری در هر نظام فکری و فرهنگی مشخص است. اصولاً تکلیف بشریت با آن مشخص بوده و بی‌هیچ ملاحظه‌ای  محکوم است.

معظمی تصریح کرد: جامعه ما از هنرمندان انتظار دارد تا  قطره آبی روی  این آتش بوده و مرهم زخمی که به کالبد این مملکت وارد شد باشند.

 بی هیچ وابستگی و سرمشقی، آن چه قلبم بگوید را بیان می‌کنم!

وی افزود: البته  من معتقدم که نور خورشید بالاخره روزنه و مسیر تابش خودش را پیدا می‌کند. من نه از دست کسی سرمشق می‌گیرم و نه ذره‌ای به فرد یا جریانی وابستگی دارم؛ نسبت به وقایع و پدیده‌ها، هر آنچه که قلبم به من می‌گوید را  اعلام می‌کنم. همین موضع را در زمان شهادت سردار سلیمانی هم داشتم.

این بازیگر سینما و تلویزیون گفت: کسانی که پیگیر صفحه من بوده‌اند، می‌دانند که خیلی از اوقات به شدت منتقد تصمیم‌های غلط و سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی  نیز بوده‌ام. بی‌کفایتی برخی  را در مسائل اقتصادی مملکت محکوم می‌کنم و نسبت به آن موضع دارم. اگر انسان می‌خواهد آزاده فکر کند، باید نسبت به هر پدیده موضعی متناسب با آن داشته باشد.

اگر از جای دیگری ناراحتیم، مسائل را با هم مخلوط نکنیم

 معظمی افزود: این‌که چرا  اغلب  همکاران هنرمند ما در چنین اتفاقاتی موضع نمی‌گیرند، واقعاً پاسخش پیش من نیست. حالا کاری به سلبریتی‌ها ندارم، اما درباره  بخشی از بدنه هنرمندان شاید علتش این باشد که  از فضای کشور و مشکلات گوناگون به‌ویژه در عرصه اقتصادی دل‌شکسته و ناراحتند. اما موضوع این است که نباید مسائل را  با هم‌دیگر مخلوط کرد. ترور شهید سلیمانی یا شهید فخری‌زاده یک موضع ملی و انسانی است. به هر چیزی باید در جای خودش پرداخت.

 بازیگر فیلم سینمایی رستاخیز گفت:متأسفانه ما صورتحساب کمبودهای اقتصادی‌مان را برای بخش اجتماعی‌ و صورتحساب‌ ایرادات  اجتماعی‌ را برای بخش سیاسی می فرستیم. صورتحساب انتقادات سیاسی را به بخش علم و دانش تعمیم می‌دهیم؛ اینها باید تفکیک شود. به نظرم نسبت به هر پدیده‌ای باید در جای خودش واکنش نشان داد.

وی اظهار کرد: امیدوارم که إن‌شاءالله در یکی دو روز آینده شاهد موضع‌گیری پررنگ‌تر هنرمندان نسبت به این عمل خائنانه باشیم و این جریان  به چند مورد  انگشت‌شمار محدود نشود. این مسائل  یک بحث فراجناحی است؛ یک نفر می‌تواند منتقد باشد و با خیلی از  پدیده‌های سیاسی و فرهنگی که در کشور مخالف هم باشد اما این اتفاق وقیحانه، تروریستی و ضدانسانی فراتر از این موارد است.

 بی‌تفاوتی هنرمندان نیاز به آسیب‌شناسی دارد

معظمی عنوان کرد: البته من به دنبال محکوم‌کردن و قضاوت‌کردن این دوستان نیستم. اصولاً شاید بهتر باشد دنبال آسیب‌شناسی باشیم. یک اتاق فکر تشکیل بدهیم و از زوایای گوناگون ببینیم چرا در این مورد و موارد مشابه، هنرمندان آن‌طور که از آنها انتظار می‌رود و شایسته  است از خودشان عکس‌العملی نشان نمی‌دهند. این مسئله را آسیب‌شناسی کنیم تا اگر خلاء‌ها و شکاف‌هایی وجود دارد در این اتاق فکر شناسایی شده و تلاش کنیم تا برطرف شود.

بازیگر سریال «آسمان من» گفت: قطعاً این توقع یک‌طرفه نیست؛ به‌جای اینکه  فقط در بزنگاه‌ها و رویداهای این چنینی انتظاراتی داشته باشیم، آن را ریشه‌یابی کنم و اگر ایرادی  هست تا حدامکان آن را برطرف کنیم، اما با همه اینها بازهم اعتقاد دارم که این حجم از بی‌تفاوتی به چنین حادثه‌ای واقعاً جای سئوال و تأسف دارد. یعنی  این واکنش نشان‌ندادن غیرطبیعی است. به نظرم واکنش نشان دادن به چنین اتفاقاتی خیلی منطقی و به‌حق‌تر است.

 وی افزود: به عنوان یک عضو کوچک از جامعه هنری می‌گویم که یادمان نرود که شهدای ما از نفس افتادند تا ما از نفس نیفتیم! قامتشان خم شد تا ما راست قامت باشیم! به خاک افتادند تا ما به خاک نیفتیم! باید  همیشه جلوی چشم‌مان باشد که ما مدیون خون این شهدا هستیم و اگر این شهدا نبودند شاید الان اوضاع ما این نبود و کشوری می‌شدیم مثل کشورهای آفت‌زده‌ای که دوروبرمان کم نیستند.

سینماپرس: علیرضا داوودنژاد کارگردان باسابقه سینما که با انتشار دل‌نوشته‌ای در صفحه شخصی خود به ماجرای ترور شهید محسن فخری‌زاده واکنش نشان داده بود، از حذف این دل‌نوشته از سوی اینستاگرام خبر داد.

سینماپرس: روابط عمومی سریال «جیران» اعلام کرد که این مجموعه با بازیگر جدیدی قرارداد نبسته است.