سینماپرس: با نزدیک شدن به زمان برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر، موافقان برگزاری این جشنواره در شرایط اوج‌گیری موج چهارم کرونا، تلاش دارند با مهم جلوه دادن این جشنواره سینمایی، همچنان برگزاری آن را رخدادی ویژه عنوان کنند.
به گزارش سینماپرس، روز گذشته مدیران جشنواره جهانی فیلم فجر در یک ارتباط اینستاگرامی کم‌مخاطب، تلاش کردند این جشنواره را به عنوان مرکزی برای دیده شدن سینمای «آلترناتیو» مطرح کنند. در مقابل دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر نیز در مصاحبه‌ای، رخدادهایی از جنس جشنواره جهانی فیلم فجر را نسبت به آرمان‌های جهان اسلام خنثی دانست.
«فجر» میزبان سینمای آلترناتیو!
امیر اسفندیاری و شادمهر راستین از مدیران سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر در گفت‌وگویی اینترنتی به تشریح دلایل لزوم برگزاری رویدادهای سینمایی در شرایط کرونایی پرداختند. حضور کم‌مخاطب مدیران جشنواره جهانی فجر در اینستاگرام، محفلی برای دفاع از ایده برگزاری جشنواره در شرایط کرونایی شد. امیر اسفندیاری، معاون دبیر جشنواره جهانی فجر در این نشست با اشاره به برگزاری همزمان فیزیکی و مجازی این جشنواره گفت: ما برنامه‌ای که داریم برگزاری به صورت هیبریدی یا همان فیزیکی و مجازی همزمان است. بازار فیلم به شکل آنلاین خواهد بود، اما نمایش فیلم‌ها را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت فیزیکی خواهیم داشت.
اسفندیاری ادامه داد: ما برای جشنواره جهانی چند پلن داشتیم، یکی از پلن‌ها این بود که صرفاً افرادی که علاقه‌مند هستند، حضور داشته باشند، اما بعداً پلن‌های دیگری هم ریختیم. موقعیتی که الان در دنیا وجود دارد متفاوت است، مثلاً وقتی با دوستان جشنواره برلین صحبت می‌کردیم، می‌گفتند برنامه را به صورت فیزیکی برگزار می‌کنند، اما بعد بازار را مجازی برگزار و اعلام کردند در تیرماه نمایش فیزیکی خواهند داشت که آن هم به عقب افتاده است. وی درباره شرایط برگزاری جشنواره فیلم در دوره اوج‌گیری کرونا گفت: مثلاً در هند که کرونا این روزها خیلی هم قوت گرفته، چند جشنواره مثل گوا و کلکته برگزار شده است. سمیناری در جشنواره ونیز برگزار شد که مدیران جشنواره‌های دنیا در آن حضور داشتند و این سؤال مطرح بود که لزوم برگزاری جشنواره‌ها در این شرایط چیست؟ نکته مهمی که وجود دارد این است که دو نوع سینما داریم؛ سینمای مسلط که نگاهش به اکران است. سینمای مسلط می‌تواند این دوران را سپری و بعد فیلم‌ها را اکران کند، اما جای سینمای آلترناتیو در جشنواره‌هاست. اگر این جشنواره‌ها برگزار نشود، سینمای آلترناتیو ضربه می‌خورد که عمده فیلم‌های ایرانی چنین هستند.
امیر اسفندیاری بیان داشت: روند رو به رشد سینمای آلترناتیو در سینمای جهان در جشن اسکار هم به وضوح مشخص بود. فکر می‌کنم از روزی که ظهور شبکه‌های مجازی انحصار را از دست سینمای مسلط گرفت، این اتفاق رقم خورده است که توفیق فیلم‌هایی مانند «یک دور دیگر» یا «سرزمین بی‌خانمان‌ها» در جشن اسکار امسال نشانه همین تغییر است.
سینما جزو ضروریات زندگی است!
شادمهر راستین مدیر کارگاه‌های جشنواره جهانی فجر نیز در سخنانی گفت: جشنواره جهانی فیلم فجر یک سال به تعویق افتاد، اما برای سال دوم باید پروتکل‌ها رعایت شود و این جزو بایدهاست. دوران کرونا نشان داد سینما جزو ضروریات زندگی ماست، نه تنها تفریحات. سودهای پلتفرم‌های اینترنتی هم این موضوع را نشان می‌دهد. مخاطبان جشنواره جهانی به غیر از بحث تماشای فیلم به کارگاه‌ها و مهمانان هم توجه دارند.
وی ادامه داد: در این دوره اگر به آن ایده‌آل‌ها که در ذهن‌مان هست برسیم، نمونه‌ای از برگزاری جشنواره در دوران کرونا می‌شویم. خیلی از جشنواره‌ها منتظرند ببینند این معضل چگونه حل می‌شود، باید راهی پیدا کنیم که هم خطر کمتر شود و هم از تکنولوژی به بهترین شکل استفاده کنیم. اگر قبلاً تردید داشتیم که بخشی از جشنواره را به صورت آنلاین برگزار کنیم، حالا دیگر این تردید وجود ندارد.
این جشنواره‌ها اتلاف بیت‌المال هستند!
اگرچه مدیران جشنواره جهانی فیلم فجر برای توجیه برگزاری این جشنواره، ادعاهای متعددی را مطرح می‌کنند و در برگزاری جشنواره نیز بخش‌های زیادی از جمله جلوه‌گاه شرق (سینمای کشورهای آسیایی و اسلامی) و شاخه‌های زیتون (پنجره‌ای به دنیای اسلام) گنجانده شده که نشانه‌ای از زنده بودن این رویداد سینمایی است، ولی کارشناسان سینما چندان امیدی به موفقیت این جشنواره و رسیدن به اهداف آن ندارند. محمدرضا عباسیان، دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر در مصاحبه‌ای به موضوع برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر و تأثیر آن بر بیان آرمان‌های جهان اسلام پرداخته و می‌گوید: «درست است که برگزاری این جشنواره‌ها در وزارت فرهنگ و ارشاد متمرکز است و آنجا مدیریت می‌شود، اما مانند بخش‌های دیگر هم موفقیتی نداشته‌اند. بسیاری از این جشنواره‌ها تنها اتلاف بیت‌المال هستند؛ جشنواره‌هایی که بلاتکلیف هستند و برگزاری آنها هیچ اتفاق خاصی را رقم نمی‌زند.
در نهایت وضعیت ما همین است که هست. در حوزه راهبردی و تأثیرگذاری فکری، نظام ما پیام خود را به دنیا صادر کرده و توانسته حلقه بسیار بزرگی از علاقه‌مندان دور خودش جمع کند، اما دستگاه‌های فرهنگی ما به صورت عام در حوزه جهانی توفیق نداشته‌اند در حالی که بودجه‌های بسیار زیادی هم دریافت می‌کنند. وزارت خارجه که کاری به مسائل فرهنگی ندارد و سازمان ارتباطات به عنوان نهاد صرفاً کارمندی تبدیل شده است و هیچ گزارشی هم ندارد که در سال این همه بودجه را صرف چه می‌کند؟» عباسیان درباره جداسازی بخش ملی و بین‌المللی (جهانی) فیلم فجر از یکدیگر و نتایج آن نیز تأکید می‌کند: «در مورد جداسازی جشنواره ملی از جهانی باید گفت که یک کار کاملاً غیرعرف، غیراستاندارد و غیرشدنی است. اصلاً نمی‌شود یک جشنواره را در دو زمان با دو دبیر داشته باشیم. جداسازی جشنواره فیلم فجر هیچ کمکی نکرد غیر از اینکه برای دلالان برگزاری جشنواره این فرصت را ایجاد کرد تا هزینه دو برابری روی دست دولت بگذارند. هیچ کدام از جشنواره‌ها هیچ کارکردی در حال حاضر ندارند، اما به طور مشخص این جداسازی هیچ تأثیری حتی در سینمای هنری نداشته است.»
جشنواره جهانی فیلم فجر از پنجم تا ۱۲ خردادماه برگزار خواهد شد؛ رخدادی که افرادی مانند عباسیان آن را هزینه‌تراشی برای دولت می‌دانند، اما برگزارکنندگان جشنواره تلاش می‌کنند برای اجرای آن حتی در شرایط کرونا دلیل‌تراشی کنند، باید دید آیا کرونا اجازه خواهد داد این دوره از جشنواره به مرحله اجرا برسد یا مانند تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا سرنوشت دیگری را برای جشنواره جهانی فجر رقم خواهد زد.
*جوان
