سینماپرس: ابوالقاسم طالبی در گفتگویی به موضوع‌های مختلفی همچون دیدار با رهبری، حواشی فیلم‌های «قلاده‌های طلا» و «یتیم خانه ایران»، رابطه با مشایی و احمدی نژاد و ساخت سریال جدید پرداخت.
ابوالقاسم طالبی در این گفتگو به موضوع‌های مختلفی همچون دیدار با رهبری، حواشی فیلم‌های قلاده‌های طلا و یتیم خانه ایران، رابطه با مشایی و احمدی نژاد و ساخت سریال جدید پرداخت.
مشروح گفتگوی با این کارگردان سینما را در ادامه می‌خوانید:
با مفسدین ارتباط ندارم
بسم الله الرحمن الرحیم سلام شب شما بخیر باشد، به ده و ده دقیقه این هفته خوش آمدید، مهمان امشب برنامه ما جناب آقای ابوالقاسم طالبی کارگردان سینما و تلویزیون هستند که قبول زحمت کردند و به برنامه خودشان تشریف آوردند.
طالبی: منم عرض سلام دارم خدمت شما و بینندگان عزیز.
شما یا مصاحبه نمی‌کنید یا وقتی گفتگو می‌کنید، گفتگوی حسابی دارید؟
طالبی: به هرحال بیش از دو سال بود گفتگو نداشتم. من آدمی هستم که منافع اقتصادی ندارم، با مفسدین ارتباط ندارم، با سیاسیون، حزبی ندارم، عاشق میهنم هستم، برایش جنگیدم و به خاطرش دوستانم را از دست دادم و الان برای حفظ میهن و دستاورد‌های خون شهیدان، خودم را موظف می‌کنم حرف بزنم، فیلم بسازم و بنویسم. موضوع خاصی نیست؛ منتهی این صدا کمتر از ناحیه کارگردان‌ها به گوش می‌رسد و برای برخی‌ها غافلگیر کننده است.
این که می‌گویید با مفسدان اقتصادی رابطه ندارم، مگر دیگران دارند؟
طالبی: وقتی آدم مصالح مفسدان را رعایت می‌کند باید چند دلیل داشته باشد؛ یعنی آدم نسبت به اینکه خون ملت را می‌مَکَند، بی‌تفاوتی باشد یا اینکه خودش هم با آنها شریک باشد. وگرنه چه لزومی دارد یک هنرمند یعنی کسی که نسبت به مسائل اطرافش حساس است و یک روشنفکر و روشنگر، چرا نباید روشنگری کند؟ چه کسی باید از مردمی که در حال کباب شدن هستند و یک عده یقه سفیدها خون آنها را می‌مَکَند، دفاع کند؟ حتما که نباید قوه قضاییه، سازمان‌های اطلاعاتی و نیروی انتظامی کار کنند.
یعنی الان اعتقاد دارید در بدنه سینما همچین اتفاقی نمی‌افتد، مطالبه گری وجود ندارد؟
طالبی: من فکر می‌کنم بعضا حرفهای آنها را می‌زنند؛ یعنی وقتی که یک نفر وارد سینما می‌شود و متوجه می‌شویم که تریلیون‌ها تومان از پول مردم پیش او است و بعد بازیگر‌ها با او عکس می‌گیرند و کارگردان‌ها باهاش کار می‌کنند، شما بگویید این چیست؟ بالاخره بینندگان خرد دارند و توده‌های مردم خوب می‌فهمند. حالا ممکن است توده‌های مردم در شبکه مجازی نباشند و لایک نکنند، ولی توده‌ها مسائل را منفک کرده و خوب می‌فهمند. منظورم از توده‌ها فقط مردم و عوام نیست بلکه جوانان، دانشجویان، آنهایی که سرشان به درسشان است و در مواقع لازم به میدان می‌آیند.
یعنی به گونه‌ای آنها اثرگذار هم شدند و اگر بخواهیم نگاه کنیم تفکر شما به اقلیت تبدیل شده است.
طالبی: شلوغ می‌کنند، حرف می‌زنند و درباره همه چیز اظهار نظر دارند. آدم‌های کم مطالعه‌ای هم بعضا هستند، اهل اندیشه زیاد نیستند. با اعتراض شبکه‌های خارجی مثل بی بی سی و وی او ای به موضوعی، آنها نیز سریع اعتراض می‌کنند؛ مثلا وقتی به دختری تجاوز شد آن را رسانه‌ای می‌کنند و بعد میگویند ببخشید شنیده بودم تجاوز شده اما همچین چیزی نبوده است. آنها بلندگو و پژواک دهنده هستند و تاثیر اجتماعی آن شکلی نخواهند داشت، دنبال کننده‌های آنها هم آدم‌هایی نیستند که خیلی تاثیرگذار باشند.
شروع برنامه یک تیک آف خیلی قوی بود و آنهایی که برنامه را پیگیری می‌کنند دقیقا می‌دانند چه کسی را می‌زنید، نگران نیستید؟
طالبی: من نمیدانم به چه کسی اشاره دارم، من متفاوت می‌گویم و درباره شخص خاصی نمی‌گویم.
الان انگار از یک شخص خاص یا سلبریتی بدون اینکه از او اسم ببرید، نام می‌برید.
طالبی: فکر نمی‌کنم. چون در افراد متفاوت این را دیدم و کسی را نمی‌زنم. من یک اندیشه و یک راه را می‌زنم و کسی را در حدی نمیدانم که درباره آن حرف بزنم.
سلبریتی باید مهم باشند نه مشهور
این اتفاق از سمت سلبریتی‌ها رخ می‌دهد؟
طالبی: این سلبریتی که شما می‌گویید همه را شامل می‌کنید. سلبریتی معنایی دارد، هر کس که در شبکه مجازی بود و چهار تا فیلم بازی کرد، سلبریتی نیست. آدم‌هایی که می‌توانند ایجاد جریان کنند و جامعه به حرف آنها گوش می‌دهند و برای جامعه مهم هستند به آنها سلبریتی میگویند؛ پس باید مهم باشند نه مشهور. الان اینگونه شده که مشهور‌ها سلبریتی هستند اما کسی که برای مردم و نسل مهم است و روی جامعه بزرگ تاثیر می‌گذارد، سلبریتی میگویند.
پس کسانی که اساسا به عنوان سلبریتی معروفند، شما می‌گویید سلبریتی نیستند؟
طالبی: همه آنها سلبریتی نیستند، نباید جمع ببندید. اشکال در شبکه مجازی این است که تا یک نفر حرف نامربوطی می‌زند، میگویند سلبریتی‌ها باز هم گیج شدند، این توهین همگانی است. چون ما سلبریتی فهیم، با خرد، وطن دوست، دیندار یا بی‌دین داریم، اما مسئله اینجاست که باید منفک کنید؛ اینکه می‌گویید سلبریتی‌ها، یک جامعه و یک جمع را می‌زنید و این غلط است.
پس دقیقا چه بگوییم؟
طالبی: برای نام بردن شخص مورد نظرتان یا باید شجاعت داشته باشید یا بگویید یکی از سلبریتی‌ها این حرف را گفته است؛ جمع بستن خوب نیست. اکثر هنرمندان وطن خود را دوست دارند و به وطنشان عشق می‌ورزند. ممکن است عقایدشان با من فرق کند و مرا قبول نداشته باشند یا از من بدشان بیاید، اما من که مصداق و معیار خوبی نیستم. ممکن است نگاهشان به وطن و شهدا نسبت به من مدل دیگری باشد، شاید به کسانی که می‌جنگند، رزمنده‌ها و خانواده شهدا احترام می‌گذارند اما شما انتظار دارید آنها در رابطه با یمن همان موضعی را بگیرند که در رابطه با فرانسه گرفتند، این انتظار شماست و نظر آنها این نیست. شاید به فرانسه بیشتر از یمن مسافرت می‌کنند، برایشان آنجا مهمتر است، آدم‌هایشان را بیشتر دیدند و ارتباط بیشتری با سفارت آنجا داشتند. همه جاسوس، خود فروخته، خراب و وطن فروش نیستند و این اکثریت را قبول ندارم.
چند فتنه‌گر از «قلاده‌های طلا» خوششان نمی‌آمد
آقای طالبی بریم سراغ «قلاده‌های طلا»، چرا فکر می‌کنید تلویزیون نمی‌خواهد این فیلم را پخش کند؟
طالبی: به گونه‌ای شما می‌گویید که انگار من متوهمم. از سوی چند فتنه‌گر فشار بود که شاید نفوذ هم داشته باشند از این فیلم خوششان نمی‌آمد و پخش نمی‌کردند. یعنی هر وقت که این فیلم را می‌دیدند، انگار خودشان را می‌بینند و از روز اول سعی کردند، ساخته و اکران نشود و به جشنواره نرود. در شب اول جشنواره جلوی پخش را گرفتند، خیلی‌ها گفتند طالبی برای ایجاد جو و فروش فیلم این کار را می‌کند. فیلم را حضرت آقا دیدند، تایید کردند.
شفاف هستید؟
طالبی: حتما شفافم.
اگر حضرت آقا وارد نمی‌شدند، فیلم در جشنواره نمایش داده نمی‌شد
فتنه گرها را می‌شناسید؟
طالبی: اگر می‌شناختم به سازمان قضایی نیروهای مسلح شکایت می‌کردم. ولی چند نفری هستند که گرایش به فتنه داشتند و الان که خودشان را می‌بینند، اذیت می‌شوند. من فکر می‌کنم خیلی‌هایشان در این طرح بازنشستگی بازنشسته شدند، ولی چند نفرشان ماندند و دلشان نمی‌خواهد دیده شوند.
طالبی: شما هم اهل شفافیت هستید، سانسور نمی‌کنید؟
آره هستیم و سانسوری نمی‌کنیم.
طالبی: مگر حضرت امام نفرمودند که حاکمیت ولایت فقیه شعبه‌ای از حاکمیت رسول الله است؟
بله
طالبی: وقتی که ولایت فقیه گفتند این فیلم پخش شود، یک بار هم نه بلکه سه بار جایزه دادند، این در حکومت اسلامی چگونه است و کیست؟ لطفا با شفافیت پاسخ دهید.چه کسی جلوی شعبه‌ای از حکومت رسول الله می‌ایستد؟
با تعاریفی که شما می‌کنید من می‌گویم همراه فتنه‌گر.
واقعا رهبر انقلاب وارد قضیه شد تا پخش شد؟
طالبی: بله. اگر حضرت آقا وارد نمی‌شدند، فیلم در جشنواره نمایش داده نمی‌شد. این که من گفتم پخش اول تلویزیون، فردا آقای ضرغامی در خاطراتشان نگویند رهبر با من تماس نگرفته است. من می‌گویم که برای اولین پخش سینمایی و اولین نمایش در جشنواره، جلوی آن را گرفتند. بچه‌های سینما یادشان است، من یاد ندارم در جشنواره چنین اتفاقی افتاده باشد، یعنی حدود سه هزار نفر، همزمان در سه سالن تماشاگر فیلم بودند و حتی دو هزار نفر بیرون ماندند.
برای انتشار این فیلم با کسی از مقامات امنیتی چک و هماهنگ نکردید؟
طالبی: چند نفر دیدند ولی چیزی به ما نگفتند.
در نیروی انتظامی هم اشخاصی به عنوان نفوذی نشان دادید؟
طالبی: بله نشان دادیم. من به آقای مصلحی، نیروی انتظامی، معاونان و وزیر اطلاعات هم گفته بودم و در جلسه‌ای با معاونان وزارت اطلاعات که قرار بود پول ساخت را آنها بدهند که هیچوقت ندادند و حتی بعضی از آنها که می‌خواستند جلوی ما را بگیرند، خیلی صریح گفتم یک جاسوس در نیروی انتظامی و یک جاسوس هم در وزارت اطلاعات داریم. نیروی انتظامی پرسید چه کسی جاسوس ما را می‌گیرد که گفتم حفاظت اطلاعات خودتان؛ گفتند خیلی خوب است، کار کنید. چون تا قبل از «قلاده‌های طلا» هیچ فیلمی یک سروان نیروی انتظامی جاسوس نبوده و همیشه یک لباس شخصی یا یک گروهبان و سرباز بدبخت بوده است. در دنیا در هالیوود که به اصطلاح سلطان فیلمسازی در جهان است و جوان‌های ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و همه چیز را در دنیا به هم می‌ریزد و در افریقا در کپر‌هایی که نون خوردن ندارند اما عکس هنرپیشه‌های هالیوودی را دارند، این موارد را حل کردند. یعنی شما اگر خودت، خود انتقادی نکنید، برایت می‌سازند. ما خیلی زودتر از کسانی که برای لانه جاسوسی فیلم ساختند، باید درباره لانه جاسوسی فیلم می‌ساختیم. چرا زمان ساخت ما که می‌رسد همه نه میگویند خب چرا؟! چه کسی گفته است اینها صلاح کار را بیشتر از ما می‌فهمند؟! اینها از کجا بیشتر ثابت کردند که بهتر از ما مسائل فرهنگی جامعه مان را می‌شناسند؟! ما جوان و ملتمان تشنه است. من دانشگاه، دبیرستان می‌روم و با مردم صحبت می‌کنم، همه از ما انتظار دارند درباره مسائل این‌چنینی فیلم بسازیم.
کارمند اطلاعات نیستم
خبری بود چند وقت پیش که شما قبل از اینکه وارد سینما شوید کارمند و نیروی اطلاعات بودید؟
طالبی: این خبر اصلا صحت ندارد. ضمن اینکه اگر من پیش از سینما در وزارت اطلاعات کار می‌کردم، ۱۶ ساله بودم. وقتی ۱۶ ساله بودم رژیم شاه حاکم بود.
پس موضوع این خبر چه بود؟
طالبی: این یک خبر فیک است. خبر غلط و دروغ است. البته این موضوع را پیگیری می‌کنم.
وزارت اطلاعات گفت آن را تکذیب کنید
آیا برای پیگیری پیش مدیران وزارت اطلاعات رفتید؟
طالبی: با وزارت اطلاعات تماس گرفتم. به من گفتند این خبر اشتباه است و آن را تکذیب کنید. من هم گفتم این وظیفه‌ی من نیست. وزارت صاحب دارد و باید این خبر را تکذیب کند. به من گفتند از زمان تشکیل وزارت اطلاعات، یا وزیر اطلاعات صحبت می‌کند یا روابط عمومی اطلاعیه می‌دهد. اصلا ما چنین مصاحبه‌ای نداشتیم. کسی هم حق ندارد، چنین مصاحبه‌ای کند. این دروغ است. به من گفتند که تبعات سیاسی برای این موضوع وجود دارد که باید خودتان آن را حل کنید.
شکایت می‌کنید؟
طالبی: بله؛ شکایت خواهم کرد و همان کسی که این را گفته است، باید به جایی برسد.
متوجه شدید که چه کسی این بحث را مطرح کرده است؟
طالبی: بله تا حدودی.
یعنی چند درصد؟
طالبی: تا ۷۰ درصد متوجه شدم که چه کسی این حرف را زده است. می‌خواهم ببینم چه کسی به آن فرد گفته که این کار را بکند! اینها فکر کردند که یک ضربه‌ای به من می‌زنند. حالا، چون من گفتم خانه لواسان و ولنجک می‌توانند به من ضربه زد. این موضوع باعث شد که فردی بگوید خبری در ایسنا منتشر می‌کنیم و باعث می‌شویم که حیثیت طالبی برود. در صورتی که اینگونه نیست. به نظرم این افتخار است. من افتخار پاسدار بودن و بسیجی بودن داشتم. نوکر ملت بودم و الان هم هستم. سرباز گمنام امام زمان (عج) یک مدال است که من آن را ندارم.
احمدی‌نژاد مخالف ساخت «قلاده‌های طلا» بود
ایده فیلم از کجا آمد، سفارشی بود؟
طالبی: الان ببینید تناقض چقدر است! اول گفتند سفارش وزارت اطلاعات است، حالا میگویند وزارت اطلاعات جلوی آن را گرفته است. اصلا ببینید برای ضربه زدن به فیلم چقدر تناقض وجود دارد. اولین مطلب گفتند سفارشی است، سفارشی چه کسی؟! اصلا کدام فیلم من سفارشی بوده، مگر من سفارش پذیرم؟
گفته بودند که برای ساخت این فیلم با احمدی نژاد و مشایی هماهنگ کرده بودید.
طالبی: آقای احمدی نژاد با فیلم که از اول مخالف بود، یک سکه هم به ما نداد. البته بعداً عکس نگذارند ما با او دست دادیم و بگویند تقدیر احمدی نژاد از طالبی؟! در آن سال چون تهیه کننده من دبیر جشنواره فیلم فجر بود، من به خودم اجازه ندادم در جشنواره شرکت کنم؛ لذا فیلمم را از جشنواره بیرون کشیدم. علی رغم اینکه خیلی‌ها خودشان تهیه کننده بودند، فیلم خودشان را گذاشتند و به خودشان جایزه دادند، ولی من این کار را صحیح نمی‌دانستم و بیرون کشیدم. آقای شیخ طادی جایزه شان را به من هدیه کردند و من آن را به پسر شهید احمدی روشن هدیه کردم. بعد خانواده شهدای هسته‌ای از من برای تقدیر دعوت کردند، خیلی جایی نمی‌روم اما به خاطر شهدای هسته‌ای، قبول کردم. آن جلسه هم قرار بود در خیابان امیرآباد باشد که گفتند نه ریاست جمهوری بیایید که آنجا احمدی نژاد رئیس جمهور وقت و عباسی رییس انرژی اتمی ایستاده بودند و یک عدد سکه به من دادند.
یک سکانسی هم از آقای احمدی نژاد در فیلم سانسور شده بود.
طالبی: آن را خودم درآوردم و کسی نگفت دربیاور. چون زمانی که فیلم را می‌ساختم احمدی نژاد ۱۱ روز در خانه نشسته بود و این دقیقا با حال بد من همزمان شد و از ایشان تعجب می‌کردم، چون با او دوست بودم و تماس‌هایی که می‌گرفتیم، اثر نمی‌کرد. حدود هشت روز گذشت و ناراحت بودم. من این سکانس را گرفتم که اگر احمدی نژاد ادامه می‌داد حتما داخل فیلم می‌گذاشتم و ایشان را جزو فتنه گران حساب می‌کردم، ولی خب بعد دیدم که ایشان مطلبش را حل کرد و رییس جمهور است و من رعایت رییس جمهور بودنش را کردم.
مشایی گفت برای ساخت فیلم طالبی، پول نمی‌دهیم
گر الان فیلم را می‌ساختید آن بخش را داخل فیلم می‌گذاشتید؟
طالبی: من خودم آن بخش را داخل شبکه‌های مجازی فرستادم. بعد از اینکه ایشان زاویه پیدا کرد و همه ملت را در مشایی خلاصه کرد، خودم آن قسمت را منتشر کردم. حالا فردا ما سوژه دولت بهاری‌ها هم می‌شویم و پاییزمان می‌کنند!
چرا احمدی نژاد به این فیلم کمک نکرد؟
طالبی: برای ساخت فیلم پیش همه رفتیم، یک عده به من می‌گفتند طالبی این کار دردسر و مکافات دارد، همه باهات بد می‌شوند، تعدادشان زیاد است و فتنه گرها هم در کشور نفوذ دارند. چون عقیده من این بود که ملت ما فتنه گر نیست و عده‌ای از آنها تقلب را باور کرده بودند، اگر روشنگری کنیم، متوجه می‌شوند و قضیه را قبول می‌کنند؛ بنابراین بر این بودم که این فیلم را بسازم. اینقدر هم فکر می‌کنم آزاده باشم که از کسی سفارش نپذیرم؛ لذا پیش همه رفتیم. تهیه کننده ما قبلا برای آقای بقایی که الان در زندان است، جشنواره‌ای را در کیش یا قشم برگزار کرده بود، پیش آقای بقایی رفت و ما گفتیم که مشایی و رییس جمهور هم ما را می‌شناسند. ماه رمضان ما را برای ضیافت افطار دعوت کردند، آنجا به آقای مشایی گفتم من پول نمی‌خواهم برای ساخت فیلم به تهیه کننده فیلم ما پول بدهید. او با من مدت‌ها زاویه داشت و بعد چند روز محمد خزاعی گفت مشایی گفته ما برای ساخت فیلم طالبی که عقاید مشخص دارد، پول نمی‌دهیم و ندادند. عده‌ای فکر کردند، چون خزاعی تهیه کننده ماست پس از مشایی پول گرفتند یا می‌گفتند اینها جریان انحرافی هستند، بعد گفتند از وزارت اطلاعات و وزارت فلان و … پول گرفتند. آن چیزی که مشخص است و نوشتیم روایت فتح پول به ما داده است.
بعدا هم ارشاد انگار مقداری به شما پول کمک کرد که ناراحت هم شده بودید.
طالبی: آنها فکر نمی‌کردند که این فیلم این طور شود. شمقدری حس اینکه این فیلم را من ساخته‌ام بهش دست داد و گفت این فیلم را به ما بدهید، ما گفتیم نمی‌دهیم و من مقاومت کردم. اما تهیه کننده ما رفت و صحبت کرد؛ گفتند که مبلغی را بدهیم و درصدش را بفروشیم، من اجازه ندادم. گفتم فقط اجازه فروش رایت آن را دارید، آن هم به شرطی که اعلام نکنید این فیلم دولتی است. چون آن وقت میگویند احمدی نژاد ساخته است، درصورتی که اینگونه نیست. آنها قبول کردند، اما چند وقت بعد که فیلم پخش شد، شمقدری گفت آقای طالبی به ما گفته بود که نگویید و بعد در اینترنت و فضای مجازی نوشتند طالبی گفته از هیچ جا پول نگرفتم در صورتی که دولت رایتش را خریده است اما هیچ پولی هنگام تولید به ما ندادند، همه پول را بسیج داده بود.
انصراف خانم زارعی از بازی در «قلاده‌های طلا»
بعد از «قلاده‌های طلا» یک عده از گروه‌ها و نهادهای مختلف و یک سری آدم‌ها به شما فشار آوردند، اینها چه کسی بودند؟
طالبی: چه کسی می‌گوید؟
بایکوتی که علیرام نورایی و امین حیایی شدند.
طالبی: علیرام و امین بایکوت نشده بودند. حیایی از برخی از دوستانش دلگیر شده بود که مثلا گفته بود اگر امین باشد من نمی‌آیم. این را هم نمیدانم آن تهیه کننده تا چه حد به امین راست گفته باشد، چون برخی تهیه کننده‌‌ها می‌خواهند به خاطر پول ندادن با بهانه‌های مختلف تخفیف بگیرند، شاید هم شگرد تهیه کننده بود. خیلی من این ها را قبول ندارم.
چون ظاهرا یک نفر از چهره‌های خیلی برجسته سینمایی به عنوان بازیگر همراه شما بوده بعد از این فشار‌ها انصراف داده؟ پولش هم ظاهرا گرفته بوده؟
طالبی: آن فشار‌ها مال قبل بود، خانم مریلا زارعی سناریو که خواندند خیلی خوشحال شدند، چون هرکس سناریو را میخواند فیلمنامه قوی را می‌دید. یکی از روزنامه‌های مهم اصلاح طلب نوشته بود هالیوودی‌ها دو میلیارد گرفتند و این سناریو را نوشتند. اما بعد من گفتم شکایت می‌کنم هیچکس ادامه نداد. البته اشتباه کردم باید می‌گذاشتم بنویسند، شاید یک عده که با اسم هالیوود حالشان خوب می‌شود فیلم را ببینند. یعنی باور ندارند که یک فرزند ایران میتواند این کار را بکند. در آن زمان که فضای فتنه خیلی تند بود کمپین هفت یا هشت نفره‌ای تشکیل شد که با موتور و اسپری به نزدیک خانه خانم زارعی می‌رفتند و مرتب می‌نوشتند انصراف خانم زارعی از بازی در «قلاده‌های طلا». خانم زارعی زنگ زد و گفت: «من دوست دارم با شما کار کنم و فیلمنامه هم خیلی خوب است، اما مرا اذیت می‌کنند و روی اعصابم راه می‌روند. اگر اجازه بدهید من نیام». ما هم گفتیم اگر اعلام نمی‌کنید ما هم شکایت نمی‌کنیم و اینکه ایشان همه پول را گرفته‌اند، صحت ندارد.
پول نگرفته بودند؟
طالبی: یک پیش قسط گرفته بودند که برگرداند. ما که دستمان تو جیب اختلاس‌گران نیست که هر چه پول بخواهند بدهیم، این پول ها برای روایت فتح بوده و یک قرونش هم حساب دارد.
حرفم را در «قلاده‌های طلا» زدم
الان فکر می‌کنید «قلاده‌های طلا» ظرفیت ساخت قسمت دومش را دارد؟
طالبی: از اول می‌خواستند قسمت دوم آن را بسازند ظرفیت هم بسیار داشت، اما تجاری می‌شد. من کار تجاری نکردم و نمی‌کنم.
خیلی‌ها معتقدند حرفهای زیادی از فتنه ۸۸ هنوز مانده که با تصویر یک سینماگر می‌شود به مردم عرضه و شفاف سازی کرد.
طالبی: خوب بروند انجام بدهند.
چرا شما نمیسازید؟
طالبی: چون فکر می‌کنم «قلاده‌های طلای ۲» تجاری می‌شد و من کار تجاری نمی‌کنم. معمولا چیزهایی که یک آن موجود است، دومش تجاری خواهد. یک کاری برای من دغدغه می‌شود و می‌سازم.
یعنی دغدغه شما نسبت به فتنه همانقدر بود که در «قلاده‌های طلا» گفتید؟
طالبی: بله. فکر می‌کنم به اندازه کافی حرف زدم و تاثیر گذاشت. اگر قرار است درباره فتنه فیلم ساخته شود، بسازند، همانطور که هفت یا هشت فیلم دیگر درباره فتنه ساخته شد که بخشی از آنها کمال تبریزی، ابراهیم حاتمی کیا و مسعود اطیابی بودند.
پس از بازپخش فیلم «قلاده‌های طلا» توییت زدید و گفتید از دفتر رهبر انقلاب با شما تماس گرفتند و عنایت داشتند نسبت به این فیلم و گفتند سلام مرا به ایشان، عوامل و بازیگران برسانید. این را تشریح می‌کنید؟
طالبی: همان است که داخل توییتم نوشتم.
همانقدر؟
طالبی:حالا شاید یک کم بیشتر.
بیشترش را نمی‌گویید؟
طالبی: همانی که باید گفته می‌شد، آن بود.
بیشترش را برای مخاطبان برنامه ما اینجا بگویید.
طالبی: اگر بخواهم بیشتر اشاره کنم لوس کردن خودم است. حضرت آقا انسان فرزانه، فرهیخته، ادیب و هنرشناسی به معنای واقعی کلمه هستند. شاید به هنرمندی اظهار لطف کنند که به خیلی‌ها اظهار لطف کردند که یک عده مشخص می‌شود و یک عده مشخص نمی‌شود. در رابطه با این فیلم به خودم، خانواد‌ه‌ام و بازیگران خیلی اظهار لطف کرده بودند و فیلم آن هم موجود است. من دو یا سه باری نزد ایشان رفتم؛ حتی برای فیلم‌های دیگرم مثل «یتیم خانه ایران» که گفتند فیلم قبلی شما خوب بود، امیدوارم این هم خوب باشد.
آقا سر «یتیم خانه ایران» انگار از شما تقدیر کرده بودند؟
طالبی: آره خیلی خوششان آمد و لطف داشتند. الان هم ممکن است تو تلفنی که به من شد، احوالپرسی هم از من کرده باشند.
یعنی با رهبر صحبت کردید یا از دفتر تماس گرفتند؟
طالبی: از دفتر تماس گرفتند. گفتند من چند دقیقه پیش کنار آقا بودم و من از روی نوشته ایشان می‌خوانم. منم پیام آقا را نوشتم و بخشی از آن را توییت کردم تا آنهایی که می‌خواهند لذت ببرند.
حرفهای بی بی سی ارزش ندارد
بی بی سی هم «یتیم خانه ایران» را خیلی نقد می‌کرد و می‌گفتند که واقعیت‌ها بیان نشده وقتی که اینها را شنیدید، واکنشی نشان ندادید؟
طالبی: حرفهای بی بی سی ارزش ندارد که من ناراحت شوم. ما در دنیا هیچ کشوری را نداریم که به اندازه انگلیس به ما ضربه زده باشد؛ یعنی در سیصد سال گذشته هیچکس به اندازه انگلیس به ما ضربه نزده، حتی قبل از اینکه روسیه به ما حمله کند انگلیس قراردادی را که بین ما بود، به هم ریخت. انگلیس همیشه به ما ظلم کرد تا همین برجام و تا همین الان. اگر کسی منصف و وطن دوست باشد، اصلا دین هم نداشته باشد ولی آزاده باشد، مطالعه، انصاف و شرف داشته باشد از رفتار دولت انگلیس در کشور ما متوجه می‌شود که چقدر خون مردم ما را در شیشه کرد و این قطعی است.
من بعد از «قلاده‌های طلا» صد سال بیرون رفتم که هیچ سازمان و وزارت اطلاعاتی تشکیل نشده بود. خواستم یک کار تاریخی بکنم و به این قصه رسیدم و دیدم خیلی وحشتناک است. دو سال و نیم مطالعه می‌کردم و بیش از صد جلد کتاب خواندم تا توانستم قصه‌اش را بنویسم. قصه در یک موقعیت اتفاق نیفتاده بود و باید به صورت بخش بندی از خاطرات بیرون می‌کشیدم؛ البته دکتر قلی مجد آن را به صورت یک کتاب نوشتند، ولی برای اینکه شما تاریخ را بگردید باید خاطرات را بیرون بکشید و ببینید چقدر صحت دارد. من برای نوشتن پر از انگیزه و دغدغه شدم، گفتند دوازده میلیون، نه میلیون، هفت میلیون و چهار میلیون، ولی هیچکس کمتر از چهار میلیون نگفته بود. چهار میلیون انسان؟! اینها که برای یک گربه اینقدر شلوغ می‌کنند چهار میلیون انسان ایرانی؟! به خدا باید آدم اشک بریزد.
خیلی عجیب بود که هیچکس هیچی ننوشت، ولی آدم پیش خودش می‌گفت مگر می‌شود؟ و وقتی هرچه بیشتر تحقیق می‌کردم، بیشتر پیدا می‌کردم؛ لذا بیشتر انگیزه پیدا کردم و خیلی هم فیلم سختی بود. یک دفتر سینمایی ۲۸ میلیارد تومان برآورد کرد، ما با مسئول دفتر نتوانستیم توافق کنیم و او گفت: «شرعاً من نمیتوانم این مبلغ، خرجِ فیلم شود و معلوم نیست دربیاورد». آنها نمی‌خواستند فیلم را بسازند و منم از دفترش بیرون آمدم و با چند نفر دیگر مشورت کردم و به آقای تخت کشیان رسیدم. فیلم با هشت میلیارد تومان جمع شد و ۲۰ میلیارد تومان اقتصاد مقاومتی کردیم؛ البته دوباره قلبم مشکل پیدا کرد، بستری شدم و رگ‌هایی که عمل کرده بودم، دوباره اذیت کرد. خیلی به من فشار آمد، اما الان با دعای مردم الحمدالله خوبم.
تعریف طالبی از یک فیلمساز انقلابی دقیقا چیست؟
طالبی:کسی که با هر عقیده، آرمان و عملکردی مردم و کشورش را دوست دارد و در سخت‌ترین شرایط برای ایران تلاش می‌کند. حتی آنهایی که نامهربانی‌ها را به جان می‌خرند، اما برای روشنگری جوان‌ها کار می‌کند.
در جامعه هنری و سینمایی هنرمندان انقلابی در اکثریت هستند یا اقلیت؟
طالبی: بالاخره شما در یک باغ هم که می‌روید ممکن است چهار تا درخت میوه‌های خاص داشته باشد. همه مثل هم نیستتد و قرار نیست مثل هم باشند، ولی من فکر می‌کنم جامعه هنرمند و هنری ما نسبت به کشور، انقلاب و شهدا احترام قائل هستند. اما به هر کسی نمره‌ای می‌دهند، نمره ما هم خیلی بالا نیست. شاید ما را کسانی که باهامون مخالفت می‌کنند، بزرگ می‌کنند. می‌خواهند چراغ ما خاموش شود، اما این شعله آن طرف‌تر می‌رود و روشن‌تر می‌شود وگرنه ما شبانه روز از جان تلاش می‌کنیم که روشنگری کنیم. دیگران هم زحمت می‌کشند؛ منتهی یک عده زحمت خود را دلار می‌کنند، اما همه ما کشورمان را دوست داریم.
امیدوارم پس از ساخت سریالم شهید بشوم
یک ماه تا جشنواره فیلم فجر بیشتر باقی نمانده چرا حضور ندارید؟
طالبی: چون فیلم ندارم.
چرا نساختید؟
طالبی: چون داشتم می‌نوشتم. بعد از «یتیم خانه ایران» حدود سه ساله می‌نویسم و تحقیق می‌کنم. معمولا از شروع کار تحقیق می‌کنم، حتی فیلم کوتاه‌های من هم اینجوری بود.
موضوع فیلم آینده شما چه چیزی است؟
طالبی: در حال حاضر سریال می‌سازم و کاملا اجتماعی و به روز است و امیدوارم که پس از این فیلم شهید بشوم. گفتنش فکر کنم ریاکارانه باشد.
چرا فکر می‌کنید ریا می‌شود، اینقدر نگفتیم که مردم فکر می‌کنند وقتی این حرف را می‌زنیم ریا می‌شود؟
طالبی: مثلا هرکس یک آرزویی دارد، یکی آرزو داشتن پورشه، دیگری آرزو سفر و من هم به همه آرزوهایم رسیدم. دوست دارم شهید شوم و فکر کنم با این سریال این اتفاق بیفتد.
حالا نمیدانم بچه‌های ما می‌خواهند این جمله مرا داخل برنامه بگذارند یا نه، برای دیدن یک فیلم به جشنواره عمار رفتم آخر مستند شهید صدر زاده، جمله‌ای از طرف شهید پخش شد که برای بچه‌های مسجد بود که توصیه می‌کرد پایان ماموریت بسیجی شهادت است. این جمله نگذاشت تا صبح بخوابم.
طالبی: پایان ماموریت همه مسلمانان شهادت است؛ یعنی مسلمان واقعی که در راه خدا و رسول الله باشد، پایانی شهادت گونه دارد. شاید در راه بسیجی یا ارتشی یا … باشد. البته منظور شهید صدر زاده اخلاق بسیجی است. مرگ پایان همه است، اما شیرین‌ترین مرگ و عاقلانه‌ترین مرگ اگه حتی دنیاییش هم بخواهیم، شهادت است.
هیچ وقت ما فکر نمی‌کردیم زمانی برسد که جوان‌های ما را به خاطر با سواد بودن و به خاطر علم ترور بکنند، درست می‌گویم؟
طالبی: بله
فکر می‌کنید زمانی می‌رسد که دست روی شخصیت بگذارند و به خاطر فیلمسازی یا نوع اثر فرهنگی‌اش بکشند؟
طالبی: امیدوارم اینجوری باشد و اولیش من باشم. امیدوارم بیولوژی نباشد و نگویند سرطان گرفت. امیدوارم با یک گلوله تمام کنند.
دلم می‌خواست درباره امام فیلم بسازم
اگر قرار باشد در مورد شخصیتی فیلم بسازید، چه شخصیتی است؟
طالبی: همه شخصیت‌ها و کسانی که در این مملکت زحمت کشیدند، زندگی‌هایشان فیلم شدنی و سوژه است. شهدا، رزمندگان، جانبازان و حتی همه مادران ما.
شخصیت خاص، حالا داخلی یا خارجی فرق نمی‌کند، او چه کسی خواهد بود؟
طالبی: روزی آرمانم این بود که برای حضرت امام فیلم بسازم، ولی بعد فهمیدم مدیوم سینما جوابگو نیست. بعد دلم می‌خواست در مورد شهید بابایی و چمران بسازم، باز هم دیدم مدیوم جواب نمی‌دهد. اساساً مدیوم سینما وقتی به معنویت نزدیک می‌شود، جواب نمی‌دهد و نمی‌توانیم.
ولی مرحوم صمدی به نظرم توانست حق مطلب شهید بابایی را ادا کند.
طالبی: زحمت کشیده بودند و خدا رحمتشان کند و شهید بابایی دستشان را بگیرد. آن چیزایی که من از شهدا تو ذهنم است، مدیوم آن با سینما خیلی سخت می‌شود، ولی آقای صمدی این توانایی را داشتند و موفق شدند و مبارک ایشان و خانواده‌شون باشد.
از شما و برنامه‌تون ممنونم. امیدوارم خیلی سانسور نمی‌کنید.
* باشگاه خبرنگاران
