X

بایگانی مرداد 13, 1398

دفتر سینمایی

رویکرد کلی جشنواره فیلم کودک تغییر کرد/ پایان فشار برای فیلمسازی با هدف جشنواره – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: دبیر جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان از برگزاری سی و دومین دوره جشنواره و تفاوت آن با سال های گذشته و آثار قابل توجه رسیده به دبیرخانه گفت.

به گزارش سینماپرس، با نزدیک شدن به روزهای برگزاری سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان که از ۲۸ مرداد تا ۴ شهریور ماه در شهر اصفهان برگزار خواهد شد و با شروع کار هیات انتخاب این دوره از جشنواره، در ارتباط با برگزاری و تفاوت جشنواره با سال های گذشته، تولیدات فیلم ها، انیمیشن های این حوزه و توجه به حوزه بین الملل، با علیرضا تابش دبیر این دوره از جشنواره که مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی به عنوان متولی سینمای کودک نیز است و برای اولین سال دبیری این جشنواره را بر عهده دارد، گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید.

*در ابتدا از تولیدات فیلم‌ کودک در سال جاری و تاثیر حجم تولید بر جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان بگویید؟

-پاسخ به این پرسش از جهات مختلف ممکن است، اما مهمترین نکته به گمان من آن است که رابطه‌ میان جشنواره و سینمای کودک، دقیقا برعکس رابطه‌ای است که در پرسش شما مطرح شده است. در واقع باید بگویم این فیلم‌های کودک نیستند که به جشنواره کمک می‌کنند، بلکه جشنواره ابزاری است برای نمایش و معرفی سینمای کودک به اقشار مختلف جامعه، همچون آینه‌ای سراسری که افراد و بازیگران این‌حوزه را به شکلی منصفانه و درخور برای جامعه به نمایش می‌گذارد و نقاط قوت و ضعفشان را منعکس می‌کند.

با توجه به این نکته می‌توان گفت امسال نیز ما تمام تلاش‌مان را خواهیم کرد تا جشنواره، رسالت و ‌ماموریت خود را در این راستا به بهترین وجه انجام دهد، اما قضاوت کیفی در باب آثار بیشتر وظیفه هیات داوری و مخاطبان این آثار است و باید منتظر روزهای جشنواره برای پاسخ گرفتن از آنان بمانیم. نکته دیگر اینکه امسال تلاش نشده تولیدات سینمای کودک فقط مختص به جشنواره باشد این بدین معناست که روند طبیعی تولیدات این حوزه از سوی فارابی پیگیری می‌شود و ما هیچ فشار و عجله‌ای برای اینکه فیلم‌ها فقط به جشنواره برسند نداشتیم. در واقع هدف ما این بود که فیلم‌ها برای سینمای کودک مفید باشند.

*آیا امسال شاهد تولیدات انیمیشن خوب هم هستیم؟

-جواب به این سوال نیز تنها پس از داوری آثار ممکن می‌شود، آنچه در حال حاضر می‌توان گفت این است که آثار پویانمایی سینمایی و کوتاه قابل توجهی به دبیرخانه ارسال شده که نشانه پویایی و سرزنده بودن جامعه انیمیشن ایران است.

*بحث استعدادیابی که هر سال درباره‌اش اخبار زیادی منتشر می شدد چه نتیجه‌ای داشته است؟ برای مثال استعدادهای سال‌های قبل در حال حاضر چه فعالیت‌هایی می‌کنند؟

-اگر مراد از استعدادیابی، برگزاری المپیاد فیلمسازی است باید اشاره کنم که مجموع حاضران در دوره‌های پیشین، تحت حمایت نظام آموزشی انجمن سینمای جوانان ایران قرار گرفته‌اند و رابطه‌ مدیریت سینمایی کشور با برگزیدگان دوره‌های قبلی قطع نشده است اما برای دیدن نتیجه‌های این دست مسایل باید صبر داشت، دانه‌ای که در طول المپیاد در وجود نوجوانان کاشته می‌شود، برای شکوفا شدن نیازمند طی زمان، مراقبت و آبیاری و البته صبر است.

*با توجه به اینکه شما در میانه راه انجام امور جشنواره مسئولیت دبیری را برعهده گرفتید، مشخصا خودتان هم برنامه‌ ای برای جشنواره امسال درنظر گرفته اید؟

-مهمترین تفاوت جشنواره امسال، تغییر رویکرد کلی و اتخاذ موضع جدید در بینش نسبت به سینمای کودک و نوجوان است. دنیای امروز تحولاتی اساسی را تجربه کرده است و نگاه ما به سینما نمی‌تواند به این تغییرات بی‌تفاوت باشد. «گذار از سینما به صنعت تصویر»، «گذار از اثر به منظومه‌ محتوایی» و «نگرش به سینما از زاویه کارآفرینی و خلق مجموعه‌های کسب و کاری محتوامحور» کلیدواژه‌های این تغییر نگاه هستند که خود را در تاسیس بخش‌ها و برنامه‌های جدید (همچون بخش وب‌سری، حضور ساماندهی شده دفاتر پخش در جشنواره و تدوین نمایه‌ اقتصادی آثار) نشان می‌دهند. امید ما این است که امسال شاهد جشنواره‌ای به روزتر، کارآمدتر و متناسب با شرایط خاص کشور و وضعیت بین‌الملل صنعت تصویر باشیم. همچنین روند تولید و مسیر عادی تولید در حوزه سینمای کودک و نوجوانان نیز در بنیاد سینمایی فارابی دچار تغییر و تحول شده است.

*برنامه ای برای نمایش فیلم ها به جز حضور در جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان هم دارید؟

-ما در سال‌های نه چندان دور این مشکل را داشتیم که فیلم‌های حوزه کودک و نوجوان تنها به قصد حضور در جشنواره تولید می‌شدند و کارکرد دیگری نداشتند، اما این نگاه در راستای اهداف حمایتی از تولید فیلم‌های کودک و نوجوان در بنیاد سینمای فارابی تغییر جدی کرده است.

*برنامه شما برای بخش بین‌الملل جشنواره امسال چیست و این بخش چه تغییراتی را به خود می‌بیند؟

-سینما یکی از راه‌های گفت‌وگو میان ملت هاست و در شرایط روز کشور می‌تواند راهگشا باشد. در بخش بین‌الملل جشنواره ما تلاش خواهیم کرد با گسترش فرصت‌های تولید مشترک و ایجاد گفت‌وگو میان کشورهای متنوع، تصویر متفاوتی از فرهنگ و حوزه صنعت تصویر ارائه دهیم.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

۲۵ سال از «رستگاری در شاوشنگ» گذشت/ گرامیداشت با اکران مجدد – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: امسال بیست و پنجمین سال اکران فیلم «رستگاری در شاوشنگ» است و به زودی در سالگرد بیست و پنجمین سال اکران این فیلم، با نمایش مجدد آن گرامی داشته می‌شود.

به گزارش سینماپرس به نقل از انترتینمنت ویکلی، گرچه از فیلم «رستگاری در شاوشنگ» به عنوان یک فیلم کلاسیک یاد می‌شود، اما هنوز در سایت سینمایی IMDB به عنوان برترین فیلم تاریخ سینما در رده نخست جای دارد. جالب این که این فیلم وقتی در سال ۱۹۹۴ اکران شد تنها ۱۶ میلیون دلار فروش کرد.

«رستگاری در شاوشنگ» فیلم درام جنایی که به کارگردانی فرانک دارابونت و بازی تیم رابینز، مورگان فریمن و باب گانتون ساخته شد داستان دو زندانی در یک زندان مخوف را تصویر می‌کند. این فیلم که از نظر بسیاری از منتقدان نیز به عنوان برترین فیلم تاریخ سینمای جهان شناخته شده، با اقتباس از داستان کوتاهی از استیون کینگ به نام «ریتا هیورث و رستگاری در شاوشنک» ساخته شده‌است. در این فیلم رابینز در نقش اندی دوفرین و فریمن در نقش الیس «رد» ردینگ بازی می‌کنند.

در مراسم اسکار ۱۹۹۴ این فیلم نامزدی هفت اسکار را کسب کرد که شامل بهترین فیلم، بهترین بازیگر برای مورگان فریمن، بهترین فیلمنامه، بهترین فیلمبرداری، بهترین تدوین، بهترین موسیقی فیلم، و بهترین صدابرداری بود، اما در نهایت با دست خالی مراسم را ترک کرد و بیشتر این جوایز نصیب «فارست گامپ» شد که همان سال اکران شده بود.

این فیلم ۱۴۲ دقیقه‌ای نخستین بار ۱۰ سپتامبر ۱۹۹۴ در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو به نمایش درآمد و بعد از ۲۳ سپتامبر ۱۹۹۴ در آمریکا به نمایش درآمد.

اکران مجدد این فیلم به مناسبت بیست و پنجمین سال اکرانش در سراسر آمریکا در روزهای ۲۲، ۲۴ و ۲۵ سپتامبر انجام می‌شود.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

ثبت رسمی «خانه سینمای مستند قم» و چند سوأل!/ بی تدبیری خانه سینما تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: در حالی که پیش از این تعدادی از مسئولان صنوف زیرمجموعه خانه سینما هشدار داده بودند که ثبت صنوف سینمایی در ذیل وزارت کار و رفاه اجتماعی موجب انحلال خانه سینما و تأسیس صنوف موازی در شهرها و شهرستان های مختلف می شود اکنون با ثبت رسمی «خانه سینمای مستند قم» این موضوع ابعاد جدیدی به خود گرفته است.

به گزارش سینماپرس پیش از این شنیده شده بود که نماینده رسمی وزارت کار و رفاه اجتماعی که در خانه سینما حضور دارد و در مجامع عمومی صنوف شرکت می کند گفته در صورت ثبت تمامی صنوف در وزارت کار خانه سینما وجاهت رسمی خود را از دست خواهد داد و ماهیت آن از بین می رود و وزارت ارشاد هم دیگر به این نهاد هیچ کمک مالی نمی تواند بکند!

حال در اتفاقی عجیب شاهد ثبت رسمی «خانه سینمای مستند قم» هستیم! اتفاقی که باز هم بازار انتقادها و اعتراضات نسبت به عملکرد هیأت مدیره خانه سینما را داغ می کند. سوأل اینجا است که چرا هیأت مدیره کنونی خانه سینما همچنان مصر بر رفتارهای خود هستند؟

به نظر می رسد از این پس تمامی صنوف زیرمجموعه خانه سینما که مجبور به ثبت در ذیل وزارت کار شده اند و اینک به عنوان «انجمن صنفی کارگری استان تهران» شناخته می شوند می توانند در همه شهرستان ها صنوف موازی تشکیل دهند! اینکه چرا هیأت مدیره خانه سینما صنوف را وادار به ثبت در وزارت کار می کند همچنان ابهامات زیادی را با خود به همراه دارد.

فارغ از این مساله جالب است که با مجوز اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم به راحتی خانه سینمای مستند قم ثبت می شود و خانه سینما در حالی که می توانست با تدبیری ساده به راحتی فرآیند ثبت قانونی صنوف در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در نهایت تثبیت قانونی خود را طی نماید، در اقدامی که بیشتر به لجبازی کودکانه شبیه است خود را در چاه یک تصمیم اشتباه فرو برده است!

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

«پشت کنکوری‌ها» روی آنتن آی‌فیلم می‌رود – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: مجموعه تلویزیونی «پشت کنکوری‌ها» به کارگردانی «پریسا بخت‌آور» روی آنتن شبکه تلویزیونی آی فیلم می‌رود.

به گزارش سینماپرس، مجموعه تلویزیونی «پشت کنکوری‌ها» از امروز مهمان خانه آی‌فیلمی‌ها می‌شود.

بنا بر این گزارش، «پشت کنکوری‌ها» به کارگردانی پریسا بخت‌آور، به نویسندگی محمدرضا فاضلی و بازنویسی اصغر فرهادی برای ماه رمضان سال ۸۱ تهیه و پخش شده است.

در این مجموعه رضا داوودنژاد، برزو ارجمند، رامین ناصرنصیر، علی عباس صادقی، محمدرضا رضایی، سیما گرجستانی، محمدرضا نوروز، محسن قاضی مرادی، رضا بنفشه‌خواه و مریم امیرجلالی به ایفای نقش پرداخته‌اند.

«پشت کنکوری‌ها» هر روز ساعت ۱۹ راهی آنتن می‌شود و در ساعت‌های ۳ و ۱۱ روز بعد تکرار آن پخش خواهد شد.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

جزئیات اجرای اپرا نمایش «عاشورا» با حضور خوانندگان مشهور – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: کارگردان اپرا نمایش «عاشورا» جزئیات جدیدی را از اجرای این اثر مذهبی رسانه‌ای کرد.

به گزارش سینماپرس، بهروز غریب‌پور کارگردان و بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و سرپرست گروه اپرای عروسکی آران، در خصوص اجرای اپرای عاشورا به باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: اپرا نمایش «عاشورا» سومین تولید گروه عروسکی آران است که با هدف تغییر شیوه اجرای اپرای ایرانی روی صحنه می رود. همه تولیدات گروه عروسکی ما درباره عاشورا، برگرفته از موسیقی و آوازخوانی ایرانی و متأثر از تجارب ۵۰۰ ساله تعزیه است. پس از اپرای «عاشورا» آثار مولوی، حافظ، خیام و … هم ساخته شد و همین روش را ادامه دادیم.

وی افزود: این اپرا نمایش نقطه عطفی در جهان نمایشی ماست؛ به رغم اینکه برخی از نویسندگان و کارگردان‌ها سعی کردند از امتیازات و ویژگی‌های تعزیه استفاده کنند اما غالباً به فرم توجه داشته و آنچه که در خود زبان تعزیه بود را به طور مستقیم استفاده نمی‌کردند.

غریب پور با اشاره به اینکه سعی کرده است نشان دهد در اپرا نمایش «عاشورا» اندیشه دراماتیک وجود دارد و آوازخوانی‌ها و لحن‌ها آگاهانه و بر اساس تجربه اجرا شده است، بیان کرد: از نظر ساختاری سعی کردم شخصیت محتشم کاشانی را در حالتی نشان دهم که از تونل زمان عبور و با مرثیه «باز این چه شور است که در خلق عالم است» وارد تاریخ عاشورا می شود. در واقع عملاً محتشم کاشانی همرزم یاران امام حسین (ع) می شود؛ بنابراین ساختار نمایش هم مدرن و هم بر اساس ساختار سنتی ایرانی است.

این کارگردان در خصوص عوامل حاضر در اپرا نمایش «عاشورا» گفت: در این اپرا، خواننده‌هایی که امروز شهرت ملی و بین المللی دارند مانند محمد معتمدی، رضا صادقی، مصطفی محمودی و مهدی امامی حضور خواهند داشت. متن آن نیز توسط بهزاد عبدی نوشته شده است. ملودی‌ها نیز تحت تاثیر نوحه خوانی‌ها و تعزیه ساخته شده و از آثاری است که در خارج از ایران به کرّات به اجرا در آمده است.

غریب پور در پایان خاطرنشان کرد: اجرای اپرا نمایش «عاشورا» از ۱۳ شهریور آغاز می‌شود. به دلیل اینکه نمایش در قالب رپرتوار است، مدت محدودی به اجرای عمومی آن خواهیم پرداخت. هر اجرایی محدودیت دارد و ما به صورت طولانی مدت آثار را اجرا نمی‌کنیم. پس از آن اپرای «حافظ» را با صدای علیرضا قربانی و آهنگسازی امیر پورخلجی روی صحنه خواهیم برد.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

زمان مجمع عمومی خانه سینما مشخص شد – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: مجمع عمومی، عادی و سالانه خانه سینما برای انتخاب هیات مدیره جدید و اعضای شورای صیانت روز دوشنبه ۲۸ مردادماه در خانه سینما برگزار می شود.

به گزارش سینماپرس، مجمع عمومی عادی و سالانه «نوبت یکم» خانه سینما، ساعت ۱۴ روز دوشنبه ۲۸ مردادماه در خانه سینما برگزار می شود.

دستور جلسه این مجمع به شرح زیر است:

۱ – استماع و رسیدگی به گزارش عملیاتی – مالی هیات مدیره و بازرس
۲ – استماع و رسیدگی گزارش هیات مدیره و بازرس
۳ – انتخاب اعضای هیات مدیره و بازرس
۴ – انتخاب اعضای شورای صیانت

این مجمع در خانه سینما به نشانی تهران، خیابان بهار جنوبی، کوچه سمنان، پلاک ۲۹ برگزار می شود.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

«ایده اصلی» و «جانان» چهارشنبه می‌آیند/ ثبت قرارداد «آشفته‌گی» – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: غلامرضا فرجی از اکران ۲ فیلم جدید از چهارشنبه خبر داد.

به گزارش سینماپرس، غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش درباره خروجی جلسه امروز ۱۳ مردادماه شورا به مهر گفت: در جلسه امروز مقرر شد فیلم سینمایی «ایده اصلی» ساخته آزیتا موگویی از شانزدهم مردادماه در گروه استقلال به جای «شبی که ماه کامل شد» ساخته نرگس آبیار اکران شود اما نمایش «شبی که ماه کامل شد» در زیر گروه‌ها ادامه دارد.

وی افزود: با توجه به اینکه کف فروش «ایکس لارج» به کارگردانی محسن توکلی در گروه ایران بالا بود، فیلم سینمایی «جانان» به کارگردانی کامران قدکچیان از چهارشنبه شانزدهم در گروه آزاد  اما از هفته آینده در سرگروه ایران اکران می‌شود.

فرجی عنوان کرد: در جلسه امروز قرارداد «آشفته‌گی» ساخته فریدون جیرانی در گروه زندگی بعد از «قسم» ساخته محسن تنابنده و «کروکودیل» ساخته مسعود تکاور در گروه آزادی بعد از «قصر شیرین» ساخته رضا میرکریمی ثبت شد.

وی در پایان اظهار کرد: با توجه به اینکه کف فروش بقیه فیلم ها خوب بود، اکران آنها ادامه دارد.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

آیا فاطمه معتمد آریا از هیأت مدیره خانه سینما استعفا داده است؟!/ قانون‌مداری یا فریب‌کاری برای برگزاری انتخابات هیأت مدیره؟ – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: بعد از مدت ها انتقاد و اعتراض برحق صنوف سنیمایی شنیده می شود فاطمه معتمد آریا از عضویت در هیات مدیره خانه سینما استعفا داده؛ سوأل اینجا است که چطور چند روز مانده به برگزاری انتخابات هیأت مدیره، مسئولان خانه سینما یاد عملکردهای غیرقانونی شان افتادند؟ آیا نقشه تازه ای برای فریب مسئولان و روسای صنوف طراحی شده است؟

به گزارش سینماپرس در حالی قرار است ۲۸ مردادماه انتخابات هیأت مدیره خانه سینما پس از ماه ها تأخیر برگزار شود که به تازگی شنیده می شود بعد از مدت ها انتقاد و اعتراض جدی مسئولان صنوف فاطمه معتمدآریا از حضور در هیأت مدیره این نهاد استعفا داده است؛ البته این خبر به صورت رسمی از سوی روابط عمومی خانه سینما تأیید نشده و باید منتظر ماند و دید این اتفاق رخ داده یا اینکه هیأت مدیره خانه سینما همچنان بر مواضع غیرقانونی شان پافشاری می کنند؟

حضور همزمان معتمدآریا به عنوان رئیس انجمن صنفی بازیگران سینمای ایران و هیأت مدیره خانه سینما مغایر بند ۳۰ فصل پنجم اساسنامه خانه سینما است، نکته ای که ماه های متمادی است رسانه های عدالت طلب و مسئولان صنوف سینمایی آن را بیان کرده بودند اما به دلیلی نامعلوم این بازیگر سینما از هیأت مدیره استعفا نداد تا اینکه در حالی که حدود ۲ هفته به انتخابات هیأت مدیره جدید باقی است این کار را انجام داد.

یکی از اهالی سینما که مایل نبود نامش فاش بشود در این خصوص به سینماپرس گفت: سوأل اینجا است که چطور چند روز مانده به برگزاری انتخابات هیأت مدیره، مسئولان خانه سینما یاد عملکردهای غیرقانونی شان افتادند؟ آیا نقشه تازه ای برای فریب مسئولان و روسای صنوف طراحی شده است؟

لازم به ذکر است که مدت ها است بحث حضور صنوف ثبت شده خانه سینما در وزارت کار برای شرکت در انتخابات هیأت مدیره مطرح است که این مسأله با انتقادهای زیادی از سوی سینماگران روبرو شده و شنیده می شود که برخی از صنوف در پی تدارک برای برگزاری تجمع اعتراضی همزمان با انتخابات این نهاد صنفی هستند.

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

نقدی حقوقی بر فیلم سینمایی قسم – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: چند روزی است که اکران آخرین ساخته محسن تنابنده آغاز شده است. فیلم “قسم” که در اکران جشنواره فجر بدلیل مجادله لفظی نویسنده و کارگردان آن با یک حقوقدان حاشیه ساز شد موضوعی در خصوص یکی از ادله اثبات جنایت یعنی “قسامه” دارد.

(⛔️خطر لو رفتن داستان فیلم / Spoil Alert)
چند روزی است که اکران آخرین ساخته محسن تنابنده آغاز شده است. فیلم “قسم” که در اکران جشنواره فجر بدلیل مجادله لفظی نویسنده و کارگردان آن با یک حقوقدان حاشیه ساز شد موضوعی در خصوص یکی از ادله اثبات جنایت یعنی “قسامه” دارد.
نکته مهم فیلم این است که هیچ صحنه و سکانسی از دادگاه، قاضی یا وکیل در طول فیلم وجود ندارد (به غیر از تصاویر نمایش داده شده پیش از تیتراژ آغازین فیلم که گویی بخشی مراسم قسامه را نمایش می دهد، آن هم در حالی که در پایان فیلم قسامه برگزار نمی شود و این قسمت _با وجود جذابیت_ با کلیت فیلم همخوانی ندارد!) اما دیالوگ های بسیاری از زبان شخصیت های فیلم (که در اتوبوسی از گرگان برای ادای قسم راهی مشهد هستند!) ادا می شود که  بار و مفهوم حقوقی دارند و برخی از آن ها از صحت حقوقی برخوردار نیستند! در این میان می توان این اشکالات حقوقی را به دو قسمت تقسیم کرد:
دسته اول: اشتباهات حقوقی که تاثیر خاصی بر فیلم ندارند و از طرفی هم به علت حقوق دان نبودن شخصیت ها می توان از آنها چشم پوشی کرد و یا اینکه به نوعی آن ها را توجیه نمود؛
و دسته دوم: اشتباهات حقوقی که فیلم بر پایه آن ها استوار است!
برای مثال در سکانسی از فیلم شخصیت خسرو (با هدف سنگ اندازی در راه قسامه) در حال طرح مشکلات پیش روی قصاص از جمله الزام پرداخت تفاضل دیه به قاتل (با توجه به جنسیت مونث مقتول) است و می گوید چون جنایت در ماه حرام بوده و دیه تغلیظ (اضافه شدن یک سوم به دیه) می شود پس اولیای دم باید در پرداخت تفاضل هم این تغلیظ را رعایت کنند در حالی که ماده ۳۸۵ خلاف این امر را بیان میدارد و می گوید: “… فاضل دیه تغلیظ نمی شود…”. هرچند این سخن شخصیت خسرو مبنای درست حقوقی ندارد اما بیننده در اینجا می تواند مبنا را بر نیت خسرو جهت منصرف کردن ولی دم از بحث قصاص قرار داده و باوجود اینکه پیش از آن تاکید می شود خسرو در ملاقات با وکیل تسخیری خانواده مقتول از جزئیات پرونده آگاه شده است اما این ایراد را می توان در دسته بندی اول قرار داد.
از دیگر ایرادات این دسته می توان به فیلم مربوط به بازسازی صحنه قتل اشاره کرد که در اختیار شاکی قرار داده شده است این در حالی است که اصولا این مورد باید زمره مدارک طبقه بندی شده مذکور در تبصره دوم ماده ۱۰۰ قانون آئین دادرسی کیفری باشد که ارائه آن به شاکی ممنوع است!
ایراد دیگر این دسته  را می توان دستور قاضی برای اجرا شدن قسامه در حرم امام رضا (که بهانه اصلی فیلم برای سفر جاده ای و اتفاقات فیلم است) دانست، آن هم در جایی که قاتل، مقتول و محل قتل و رسیدگی همه و همه در استان گرگان هستند و دشواری بردن افراد برای اجرای قسامه به شهری با فاصله ی زیاد می تواند مانعی در جهت اجرای قسامه تلقی شود و صدور چنین دستوری از جانب قاضی پرونده چندان موجه نیست و ذهن بیننده هم با پاسخ یکی از شخصیت ها که می گوید: “قاضی برای روشن شدن پرونده میتونه هر دستوری بده” اقناع نمی شود.
اما اگر بخواهیم ایرادات جدی حقوقی فیلم را بیان کنیم در ابتدا باید به همان فیلم بازسازی صحنه قتل اشاره کنیم. در این فیلم ملاحظه می شود که بازسازی صحنه توسط یک سروان آگاهی (ضابط قضایی) انجام می شود؛ این در حالی است که مطابق ماده ۹۲ قانون آئین دادرسی کیفری این مورد باید رأسا توسط خود شخص بازپرس پرونده (مقام قضائی) صورت بگیرد و چون موضوع پرونده قتل است تفویض این اختیار به ضابطین امکان پذیر نیست.
ایراد مهم دیگر فیلم حضور شخصیت بهمن در سکانس پایانی است. با اینکه وی از اتهام اصلی فیلم تبرئه می شود اما در سکانس تصادف اتوبوس، فعل بهمن را می توانن سبب اصلی تصادف قلمداد کرده و او را مسبب مرگ یکی از شخصیت های اصلی فیلم (خسرو) بدانیم (مرگ قطعی او هرچند در فیلم نشان داده نمی شود اما لباس مشکی راضیه در سکانس پایانی را می توان قرینه ای بر این امر دانست) و بدین ترتیب اصولا در زمان سکانس پایانی (که با توجه به خبر وضع حمل خواهر راضیه نهایتا چند ماه پس از روز تصادف است) خسرو باید مورد تعقیب قضایی بوده باشد. البته شاید گفته شود خسرو چون قاتل رضوان (همسر بهمن) بوده است، بهمن با کشتن خسرو مجازات نمی شود اما با توجه به اینکه همسر مطابق قانون مجازات اسلامی صاحب حق قصاص نیست پس مطابق ماده ۴۲۱ همان قانون بهمن را باید مستحق قصاص دانست و نمایش آزادی او در سکانس پایانی (که لزومی هم به آن نبود) را می توان یک ایراد جدی حقوقی قلمداد کرد.

اما اگر بخواهیم به اصلی ترین ایراد فیلمنامه و محل مجادله محسن تنابنده با حقوق دان مذکور در جلسه پرسش و پاسخ فیلم بپردازیم باید به سراغ ماده ۳۳۶ قانون مجازات اسلامی برویم که در ذیل خود می گوید: “با تکرار سوگند قتل ثابت نمی شود”!

برای روشن شدن اهمیت این ایراد لازم است توضیحی کوتاه در خصوص قسامه ارائه شود.
گاهی در جنایتی ادله کافی برای محکوم کردن متهم وجود ندارد ولی قرائن و اماراتی موجب ظن قاضی به ارتکاب جنایت از جانب متهم می شود و به اصطلاح حقوقی حالت “لوث” روی می دهد. در این حالت قاضی باید از متهم بخواهد تا دلیلی بر نفی اتهام ارائه کند و در صورت عدم ارائه دلیل، شاکی می تواند اقامه قسامه نموده و جنایت را ثابت کند (فرض اول) یا اینکه از متهم بخواد او برای اثبات بی گناهی اش اقامه قسامه نماید (فرض دوم).
قسامه عبارت است از ۵۰ سوگند از سوی خویشاوندان و بستگان مرد مدعی که شاهد ماجرا نبوده اند (چون اگر شاهدی وجود داشت کار به قسامه نمی کشید) اما بر وقوع جنایت علم دارند.
اما قانون گذار فرضی را هم پیش بینی کرده است که مدعی در معرفی پنجاه نفر مرد از خویشان خود که حاضر به قسم خوردن هم باشند ناتوان است. در این حالت هر یک از افراد می توانند با تکرار قسم، تعداد قسم ها را به پنجاه رسانیده و قسامه را اجرا نمایند.
حال ایراد اساسی فیلم قسم در کجاست؟
در ماده ۳۳۶ قانون مجازات اسلامی بیان شده است که با تکرار قسم قتل ثابت نمی شود! یعنی تکرار قسم در حالتی می تواند مثمر ثمر باشد که شاکی قسامه را به متهم رد کرده باشد (یعنی همان فرض دوم)!
این در حالی است که کل سرنشینان اتوبوس سی و شش نفر (بعلاوه یک) بودند که برخی از آنها هم زن بوده و حق قسم نداشتند و شخصیت راضیه که در فیلم تماس های مکرر او با وکیل و تسلط او بر قوانین مربوطه به دلیل پنج سال دوندگی در جریان پرونده در سکانس های مختلف نشان داده می شود، در پاسخ به کم بودن افراد واجد شرایط راه حل تکرار قسم را ارائه می دهد!
یعنی کل ماجرا و تمام دردسر ها برای سفر به مشهد برای اجرای قسامه و اثبات قتل غیر ممکن و بیهوده بوده است. به بیان دیگر بهانه اصلی فیلم و فیلمنامه برای پیش بردن روایت ایراد جدی حقوقی داشته و مردود است!
همه این ایرادات حقوقی در فیلمی وجود دارد که کارگردان آن صراحتا اعلام می کند که سه قاضی مشاور فیلمنامه بوده اند و از همه عجیب تر اینکه محمد شهریاری معاون دادستان و سرپرست دادسرای جنایی تهران پس از تماشای فیلم قسم از این فیلم به عنوان یک نمونه خوب فیلم های قضایی در جشنواره نام برده و می گوید که فیلم هیچ ایراد حقوقی ندارد!! و مطابق سخن ایشان هم تمامی خبرگزاری ها خبر از عدم وجود مشکل حقوقی فیلم “قسم” می دهند!

مهدی شوقی
دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

مشاهده خبر از سایت منبع

دفتر سینمایی

فیلمنامه‌نویسان متضررترین آدم‌های سینما – اخبار سینمای ایران و جهان

سینماپرس: محمدتقی فهیم منتقد در یادداشتی به مسایل مبتلابه فیلمنامه نویسان در سینمای ایران اشاره کرد.

به گزارش سینماپرس، محمدتقی فهیم روزنامه نگار و منتقد در یادداشتی به مساله فیلمنامه نویسی و اهمیت آن در سینمای ایران پرداخته است.

متن یادداشت بدین شرح است: «به‌دلیل ارزشمند نبودن فیلمنامه در ایران و بحث بودجه که اصولا به اندازه کافی ارایه نمی‌شود، بالاخره باید میزان دستمزد فیلمنامه‌نویسان ساماندهی شود و تعیین سقف دستمزد با این دید، ایده خوبی است. ارزش فیلمنامه و حجم آن، نیاز تهیه‌کننده به اثر و… می‌تواند قیمت را تعیین کند، اما این امر در سینمای ایران مخدوش است. تقریبا متضررترین آدم‌های سینما، فیلمنامه‌نویسان هستند. گفته می‌شود یک‌درصد از بودجه سینما به بخش فکری فیلمسازی یعنی فیلمنامه‌نویس می‌رسد.

این‌که چه مولفه‌هایی یک فیلمنامه‌ را از دیگری متمایز می‌کند، بحث مهم‌تری است. شوراهای ما در مرحله تصویب فیلمنامه، کار را دقیقه‌ای قیمت‌گذاری می‌کنند و همین مساله اشکال بزرگی در دنیای فیلمنامه‌نویسی است. فکر می‌کنم به جای زمان، مولفه‌های محتوایی و رویکردهای تحقیقی اثر را باید در نظر گرفت یعنی بررسی کرد که یک فیلمنامه چقدر بحث تحقیقاتی دارد و افراد برای پژوهش‌های میدانی یا کتابخانه زحمت کشیده‌اند. این نوع آثار نیازمند صرف زمان بیشتری هستند و فرد باید به ادارات مختلف و مکان‌های گوناگون برود تا به نتیجه برسد. نمی‌توان اثر تحقیقی را با اثری که نویسنده ذهنی در خانه‌اش نوشته، یکی دانست.

گاهی معروف بودن نویسنده در قیمت کار اثرگذار است درحالی‌که نباید این‌طور باشد و در درجه اول، کیفیت متن مهم است. در کارهای سفارشی، شاید شهرت نویسنده اهمیت داشته باشد، اما همیشه این‌طور نیست. ما به‌جای مولفه‌های زمانی به بحث ارزشی باید توجه بیشتری داشته باشیم. در سینمای دنیا نگارش برخی فیلمنامه‌ها ممکن است سال‌ها طول بکشد و حتی به‌صورت گروهی روی اثر کار کنند، ایده مال شخص دیگری باشد، دیالوگ‌ها را نویسنده دیگری بنویسد و… اما در سینمای ما چنین چیزی وجود ندارد و جز معدود افرادی در تلویزیون و سینما، نویسنده‌های زیادی نداریم که آن‌ها هم معمولا سرشان شلوغ است و سفارش‌هایی در دست دارند. امروز همه دنبال این هستند که بدانند فیلمنامه را چه کسی نوشته، درحالی‌که چنین رویه‌ای غلط است و حتی به‌نظرم باید متن را بدون نام بررسی کرد و نظر داد. مخاطب، ضلع اساسی فیلمنامه است. وقتی کمپانی مطرحی از بین تعداد زیادی فیلمنامه یکی را انتخاب می‌کند، در این فکر است که چقدر در جذب مخاطب موفق خواهد بود؟ وجود این عامل، بازگشت سرمایه را تضمین می‌کند و باید همه این ویژگی‌ها را برای تعیین میزان دستمزد فیلمنامه‌نویسان در نظر داشت.»

مشاهده خبر از سایت منبع