بایگانی فینال

سینماپرس: دواین جانسون کشتی گیر سابق و ستاره فیلم‌های هالیوودی، پردرآمد تربن بازیگر سال شد.

خبرگزاری مهر-گروه هنر- زهرا منصوری:  جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان این روزها در شهر اصفهان در حال برگزاری است؛ این سی و دومین دوره‌ای است که فیلم‌های کودک و نوجوان در رقابتی که  البته خیلی هم شبیه ماراتن نیست، شرکت می‌کنند!

بسیاری از منتقدان و سینماگران نقدهایی جدی بر این جشنواره دارند و معتقدند این رویداد سینمایی اساسا کمکی به دیده شدن آثار کودک که اتفاقا مهجور هستند، نمی‌کند و بنیاد سینمایی فارابی آن را به شکل فریضه‌ای می‌داند که تنها به اجرای آن اعتقاد دارد اما از کم و کیف آن غافل است؛ جشنواره‌ای که اساسا فیلم‌ها را پس از نمایش و حتی کسب جایزه رها می‌کند و صاحبان آن‌ها حتی برای نمایش عمومی آن باید مدت‌ها در نوبت اکران بمانند.

نقدها بر نحوه برگزاری این جشنواره و اساسا رویکردهای کلان آن کم نیست و به گفته بسیاری از سینماگران از عصر طلایی خود که همان دهه ۶۰ و ۷۰ است طی شده و دیگر تجربه آن دوران تکرار نشده است.

در هفته‌های منتهی به برگزاری این رویداد، خبرگزاری مهر سلسله گفتگوهایی با کارگردانان و سینماگران حوزه کودک داشت تا از زبان آن آسیب‌های این حوزه فهرست شود و جالب اینکه چند عنصر و دغدغه مشترک در میان حرف‌های این سینماگران تکرار می‌شد؛ موضوعاتی که گویی در یکی دو دهه گذشته به دفعات تکرار شده اما توجهی به آن‌ها نشده است. همزمان با برگزاری جشنواره بازخوانی و مرور این دغدغه‌های مشترک را خالی از لطف ندیدیم.

دغدغه اول؛ فرار سرمایه‌گذار خصوص و دولتی از «فیلم کودک»

اولین گزاره این موضوع سرمایه گذاری روی سینمای کودک به ویژه از سوی بخش خصوصی است. بسیاری از سینماگران به طور کلی معتقدند که سرمایه‌گذاران جرات نمی‌کنند روی فیلم‌های کودک سرمایه گذاری کنند، آن هم در شرایطی که سرمایه گذاران بخش خصوصی بیشتر به فیلم‌های کمدی تمایل پیدا کرده‌اند و بنیاد سینمایی فارابی هم به عنوان یک نهاد دولتی مهمترین متولی تولید آثار کودک،‌ نتوانسته است سینماگران را راضی نگه دارد.

بیتا منصوری که پیش از این فیلم سینمایی «پاستاریونی» به کارگردانی سهیل موفق را تولید کرده بود در این مورد به خبرنگار مهر گفت: حوزه کودک بسیار حوزه خطرناکی است و نمی‌شود با بودجه شخصی به آن ورود کرد برای مثال هرچند از «پاستاریونی» استقبال خوبی شد ولی حتی هزینه‌های ساخت آن با درآمدش سر به سر نشد در چنین شرایطی چرا باید وارد این حوزه شویم؟

وی  تصریح کرد: این شرایط سخت در حالی است که هیچکس از این سینما حمایت نمی‌کند منظورم اصلاً این نیست که از من حمایت شود بلکه این فیلم کودک است که باید مورد حمایت قرار بگیرد. برای مثال حالا که فصل تابستان است و بچه‌ها تعطیل هستند چرا یک فیلم کودک هم روی پرده نمی‌بینیم؟ چرا اکران فیلم کودک اینچنین با سهل‌انگاری همراه می‌شود؟ همه این‌ها باعث می‌شود که سینماگران رغبتی برای ورود به این حوزه نداشته باشند.

اما شاید آنچه که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را از سرمایه‌گذاری در این عرصه ترسانده این است که در یکی دو دهه اخیر قاطبه فیلم‌های کودک حتی هزینه اولیه ساخت خود را هم برنگردانده و سرمایه گذاران را با شکست در گیشه مواجه کرده‌اند که بخشی از دلیل این امر را می‌توان در قصه و ساختار این فیلم‌ها جستجو کرد. فیلم‌هایی که عنوان «سینمای کودک» را به یدک می‌کشند اما به تعبیری «درباره کودکان هستند و نه برای کودکان» که البته این را پیش پا افتاده ترین دلیل برای شکست این گونه آثار می‌توان قلمداد کرد. چراکه ارجح بر هر دلیلی این قصه و فیلمنامه آثار سینمای کودک است که آن‌ها را با شکست مواجه می‌کند.

دغدغه دوم؛ در آرزوی «اکران مناسب»!

شاید «اکران فیلم‌های کودک» اولین جمله‌ای باشد که سینماگران عرصه کودک و حتی غیرکودک درباره آسیب‌شناسی این حوزه به زبان می‌آورند؛ دغدغه‌ای که سال‌ها سینماگران برای آن مرثیه خوانده‌اند اما هنوز هم سامان نیافته است.

ما شاید آنچه که سرمایه گذاران بخش خصوصی را از سرمایه گذاری در این عرصه ترسانده این است که در یکی دو دهه اخیر قاطبه فیلم‌های کودک حتی هزینه اولیه ساخت خود را هم برنگردانده و سرمایه گذاران را با شکست در گیشه مواجه کرده انداولین جرقه بهبود این وضعیت را حجت‌الله ایوبی رییس اسبق سازمان سینمایی در سال ۹۳ و در حاشیه برگزاری بیست و هشتمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان زد که البته همیشه در حد یک وعده باقی ماند و عملی نشد؛ وی عنوان کرد که «سینمای کودک، سینمای آشتی مردم و خانواده‌ها با سینماست بنابراین در نظر دارم در سال آینده بخش‌های بیشتری از جشنواره را به مردم اصفهان و مدیران اصفهانی واگذار کنیم. ضمن آن که در حال بررسی هستیم تا گروه سینمایی کودک و نوجوان را مانند گروه سینمای گروه هنر و تجربه راه‌اندازی کنیم که در این صورت، اصفهان پایگاه اصلی آن خواهد بود.»

این وعده‌ای بود که سینماگران هنوز هم از آن یاد می‌کنند و پیگیر این مطالبه هستند چراکه به نظر می‌رسد راه اندازی این گروه برای سینمای کودک می‌توانست سرآغاز یک تحول باشد به طوری که بسیاری از سینماگران عنوان می‌کردند در این صورت کودکان در هر فصلی می‌توانند فیلمی برای تماشا داشته باشند.

اما این موضوع تنها وعده بی عمل حجت الله ایوبی نبود بلکه محمدمهدی حیدریان رییس پیشین سازمان سینمایی هم بر تشکیل گروه سینمایی کودک و نوجوان تاکید داشت.

این را می‌شد از نامه ابراهیم داروغه‌زاده معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در سال ۹۶ برای اکران فیلم‌های منتخب جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان دریافت که در آن نامه خواستار بازگشت فیلم‌های کودک به سبد اکران شده بود.

هرچند همان معدود فیلم‌ها هم در بازه زمانی نامناسب اکران شدند و این دستور تنها در حد رفع تکلیف بود اما همین امر دوباره زمزمه‌های تشکیل گروه سینمایی کودک و نوجوان را برانگیخت. اما در نهایت تنها به دستور شورای صنفی نمایش ختم شد که غلامرضا فرجی سخنگوی شواری صنفی نمایش در آذرماه سال۹۷ عنوان کرد «هر سرگروه سینمایی باید هر سال حداقل قرارداد نمایش یک فیلم کودک را به کار گروه ارائه و یک فیلم کودک اکران کند.» دستوری که هرچند در روزهای ابتدایی با جدیت دنبال شد اما به نظر می‌رسد همین نخ نیم‌بند هم درحال گسستن است چراکه بعد از اکران «پیشونی سفید» در ایام نوروز تنها «تپلی و من» (که البته فیلمی درباره کودکان است) توانست فرصت اکران پیدا کند و این درحالی است که نیمی از سال گذشته و تابستان فصلی است که کودکان می‌توانند با فراغ بال به تماشای آثار بنشینند.

علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی و دبیر سی و دومین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان وضعیت اکران را بهبود یافته ترسیم می‌کند به طوری که در نشست خبری این رویداد سینمایی، نظام اکران آثار کودک را اصلاح شده عنوان و بیان کرد که وضعیت اکران بهبود یافته است.

وی بیان کرد: «برخی درباره اکران انتقاداتی دارند در حالی که وضعیت اکران اصلاح شده و هر فصل و تقریباً هر  ۲ ماه یکبار شاهد اکران فیلم کودک هستیم، چون فکر می‌کنیم اگر فیلم جذاب کودک تولید شود پخش کنندگان و سینماداران به آن اقبال نشان می‌دهند. در سال نود و هفت ۱۵ فیلم کودک اکران شد که ما اگر همین روند را طی کنیم و به فکر زنجیره تولید فیلم‌های خوب کودکان باشیم، وضعیت بهبود پیدا می‌کند. در حال حاضر بچه‌ها دسترسی بالایی به فیلم‌های خوب جهان دارند که همین مساله شرایطی را پیش روی فیلمسازان کودک و نوجوان قرار داده که باعث شده آنها تلاش کنند. ما هم تلاش کردیم این دیدگاه را داشته باشیم که در تولید و اکران و جشنواره فیلم‌های با کیفیت و جذاب تری به نمایش درآیند.»

البته در همین نشست بود که او عنوان کرد دیگر از فیلم‌های غیرجذاب سینمای کودک حمایت نمی‌کنند که البته اگر تعریف درستی داشته باشند همین موضوع می‌تواند یک گام رو به جلو باشد و از افزایش فیلم‌هایی که تنها در کشو باقی می‌مانند، جلوگیری کند.

«فیلم‌هایی که قهرمان ندارند؛ آثاری که نمونه خارجی قوی ای دارند، کودکانی که تنها با یک کلیک می‌توانند به دنیایی از فیلم‌های به روز جهان دست پیدا کنند؛» این‌ها تنها بخشی از صحبت‌های سینماگران درباره قهرمان پروری در آثار کودک است.

دغدغه سوم؛ «قهرمان» گم شده!

بنتن، لاک پشت‌های نینجا، بچه رییس، باب اسفنجی و… تنها بخشی از قهرمانان فیلم‌های کودک غربی و هالیوودی هستند که کودکان ایرانی حتی اسباب بازی، لوازم التحریر و لباس‌هایی منقش به تصویر آنها را استفاده می‌کنند اما کدام یک از سینماگران ایرانی می‌توانند ادعا کنند که فیلم‌هایشان در قهرمان‌پروری به قدری موفق عمل کرده که در یاد کودکان دهه هشتادی و دهه نودی باقی مانده است؟ کدام یک از کودکان ایرانی در مواجهه با این پرسش که «کدام شخصیت سینمای کودک را بیشتر دوست دارند؟» اول از همه به یاد شخصیت‌های فیلم‌های ایرانی می‌افتند؟

این ضعفی است که غالب فیلم‌های ایرانی دارند؛ هرچند سینماگران مدام از وجود قهرمان در ادبیات غنی و داستان‌های کهن ایرانی می‌گویند اما چه کسی تاکنون از این ادبیات به نحوی درست استفاده کرده تا کودکان را با خود همراه کند؟ کودکانی که دوباره به تماشای این فیلم‌ها بنشینند این در حالی است که آنها بارها و بارها نمونه‌های خارجی را می‌ببینند و در گفتگوهای روزمره خود نیز از این شخصیت‌ها نام می‌برند.

کدام یک از سینماگران ایرانی می‌توانند ادعا کنند که فیلم‌هایشان در قهرمان‌پروری به قدری موفق عمل کرده که در یاد کودکان دهه هشتادی و دهه نودی باقی مانده است؟ کدام یک از کودکان ایرانی در مواجهه با این پرسش که «کدام شخصیت سینمای کودک را بیشتر دوست دارند؟» اول از همه به یاد شخصیت‌های فیلم‌های ایرانی می‌افتند؟ نادره ترکمانی که همواره سینمای کودک یکی از دغدغه‌های او بوده است، یکی از کسانی است که عنوان می‌کند می‌شود از ادبیات کهن خودمان الگو برداری کرد.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: «ما در فرهنگ بومی خود به قدری زمینه‌های جذاب داریم که نیازی به الگوبرداری از دیگر کشورها نداریم اما متاسفانه در حوزه انتقال فرهنگ خودمان به کودکان، کم‌کاری کرده‌ایم. برای مثال گروهی محقق از مراکز قصه‌شناسی در جهان به ایران می‌آیند و با برنامه‌ریزی گسترده و بودجه کافی، مَتل‌ها و قصه‌های ایرانی را جمع‌آوری و این قصه‌ها را به دیگر نقاط جهان ارسال می‌کنند و بعد می‌بینیم با اقتباس از فرهنگ ما و به‌روزرسانی داستان‌های کهن ایرانی، افسانه‌های زیبای کشور ما در دیگر نقاط جهان ارائه می‌شوند. در حالی که ما خودمان قدر گنجینه‌ای را که داریم، نمی‌دانیم.»

اما این حوزه مرود غفلت واقع شده و کمتر کسی دست به اقتباس از ادبیات در آثار سینمایی به ویژه در فیلم کودک می‌زند.

سهیل موفق کارگردان سینما که پیش از این ۲ فیلم کودک با عنوان‌های «پاستاریونی» و «شکلاتی» را در حوزه آثار کودک داشته و امسال جزو هیات انتخاب بخش سینمای ایران سی و دومین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان بوده است، نبود ابرقهرمان را عمده‌ترین ضعف آثار کودک ایرانی می‌داند.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: «باید بپذیریم که در حال حاضر کودکان و نوجوانان ما قهرمانان یا ابرقهرمانانی از فیلم‌های مختلف خارجی دارند در حالی که ما در این سال‌ها به خاطر عدم سرمایه گذاری مناسب در این حوزه هنوز نتوانستیم یک قهرمان یا ابرقهرمان برای بچه‌های خودمان به ویژه نوجوانان تعریف کنیم چرا که این کار نیاز به بودجه، امکانات و نیروی انسانی زیادی دارد.

موفق تأکید کرد: البته باید بگویم ما از نظر نیروی انسانی و امکانات فنی از کشورهای اطراف و حتی خاورمیانه چیزی کمی نداریم اما همین کشورها به اهمیت ساخت فیلم‌های مناسب برای کودکان و نوجوانان پی برده‌اند و به این سمت حرکت کرده‌ و نتایج خوبی هم گرفته‌اند اما ما از این موضوع غافل مانده‌ایم. همکاران من در خلق ایده‌ها و فیلمنامه‌های خوب، موفق عمل کرده‌اند ولی وقتی چنین آثاری تولید می‌شوند، قابل ارایه و رقابت با آثار جهان نیستند یا اصلا به تولید هم نمی‌رسند! تمام این موارد هم ناشی از عدم اعتماد سرمایه گذاران به این ژانر است و من دلیل آن را نمی‌دانم.»

از دلایل دیگر موفق نبودن آثار کودک می‌شود به نبود چهره‌هایی سینمایی در این گونه از آثار اشاره کرد.

دغدغه چهارم؛ قهر «چهره‌ها» از ویترین سینمای کودک

یکی از المان‌های تبلیغاتی هر فیلمی پوسترها و تصاویر چهره‌هایی است که در آن فیلم‌ها به ایفای نقش پرداخته اند؛ پوسترهایی که سینماداران را به اکران فیلم‌ها ترغیب می‌کند و سانس‌های بیشتری را برای آنها در نظر می‌گیرند.

اما از آنجایی که در غالب فیلم‌های سینمای کودک، بچه‌ها هستند که نقش محوری را ایفا می‌کنند عملا این گونه آثار از داشتن چنین پوسترهایی بی نصیب هستند اما در این میان برخی از کارگردان‌ها هم عنوان می‌کنند که اصلا بسیاری از چهره‌هایی سینمایی اصلا قبول نمی‌کنند در فیلمی حضور پیدا کنند که نقش اول آن را یک کودک ایفا می‌کند.

اما به نظر می‌رسد در چند سال اخیر این موضوع تاحدودی بهبود یافته و حضور بازیگران نسبتا موفق چهره‌ای مانند بهنوش بختیاری، حسن معجونی، شبنم مقدمی و… موید این موضوع است.

دلایل سینمای کودک برای موفق نبود در این یکی دو دهه کم نیست از بی‌اعتمادی دفاتر پخش نسبت به اکران کودک گرفته تا نداشتن قهرمان اما عمده‌ترین دلیل آن را می‌توان در ضعف فیلمنامه‌های آن‌ها دانست؛ ضعفی که در اکثر آثار سینمایی از جمله اجتماعی، کمدی و… نیز وجود دارد، گویا هنوز نتوانسته ایم از ابتدایی‌ترین رکن شکل گیری یک اثر عبور کنیم.

همین می‌شود که سهیل موفق عنوان می‌کند: «بی‌اعتمادی ناشی از ضعف برخی فیلم هاست وگرنه دفاتر پخش و سینماداران بر سر فیلم خوب بحث می‌کنند و دوست دارند اکرانشان به آنها برسد و در سانس‌های زیاد نگه دارند بنابراین نمی‌توانیم بگوییم دلیل این وضعیت سینمای کودک، کمکاری سینماداران و اکران نکردن فیلم هاست شاید دلیلش این باشد که فیلمی در قد و قوار استاندارد تصورات مخاطبان این ژانر وجود ندارد و موفقیتی حاصل نمی‌شود.»

به گزارش خبرنگار مهر، در سالن بهمن سینما ساحل غوغا بود؛ همه آمده بودند تا فیلم « منطقه پرواز ممنوع» را به تماشا بنشینند و در پایان ایستاده و ممتد آن را تشویق کردند.

 سوژه  « منطقه پرواز ممنوع» این بار درباره ماجراجویی های روزمره نوجوانان نیست، این بار سوژه فیلم درباره پاره تن وطن است، همان کودکانی که در ابتدای فیلم یاد پدرانشان گرامی داشته شد تا ما هرگز آن چشم ها و نگاه و صداهایی را فراموش نمی کنیم که در برابر دشمن نلرزیدند و زانوهایشان حتی ذره ای خم نشد.

این بار تماشاگران جشنواره فیلم کودک و نوجوان در «منطقه پرواز ممنوع» به صفحه نقره ای چشم دوختند که کودک شهید حججی در آن قد کشیده بود و می خواست بگوید که «این قصه هیچ وقت به سر نمی شود».

آری ما سر و دست شهدای حرم مان را به تن خاک سرد سپردیم و حالا در جشنواره فیلم کودک و نوجوان سوژه شهدای حرم مان را به تماشا می نشینیم.

فقر ادبیات نوجوان ارتباط تنگاتنگی با کمبود تولید محتویات برای نوجوانان دارد

کارگردان فیلم «منطقه پرواز ممنوع» در حاشیه پخش فیلم خود در سی و دومین جشنواره بین المللی کودکان و نوجوانان گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: فقر ادبیات نوجوان ارتباط تنگاتنگی با کمبود تولید محتویات برای نوجوانان دارد، برای ادبیات نوجوان باید کتابفروشی ها را زیر و رو کرد تا کتابی متناسب را پیدا کرد و همین کمبود تولید محتوا را در سینمای نوجوان می توان مشاهده کرد.

امیر داسارگر ادامه داد: گروه نوجوانی، گروه سنی مهجوری است که باید نهادهای فرهنگی مسئولیت کمبود این گروه سنی را به عهده بگیرند، برای نمونه در همین جشنواره فیلم کودک و نوجوان، فیلم نوجوان چه ضریبی را به خود اختصاص داده است، این در حالی است که برنامه های رسانه ای و سیاست تبلیغی بر فیلم کودک استوار است و انتظار می رود که  توازنی بین محتویات کودک و نوجوان در جشنواره فراهم شود.

وی با اشاره به اینکه نوجوانی سن بسیار مهمی است و شخصیت بزرگسالی در همین سن پایه ریزی می شود، تصریح کرد: فیلمنامه و قصه فیلم بر محور ویژگی های دوران نوجوانی، ماجراجویانه است اما باید این نکته را در نظر داشت که تجربه ساخت این گونه فیلم ها در سینمای کودک و نوجوان ما محدود است.

کمبود مشاوران حوزه سینمای نوجوان و استودیوی های مجهز برای نوجوانان

داسارگر بیان داشت: کمبود مشاوران حوزه سینمای نوجوان و استودیوی های مجهز برای نوجوانان باعث می شود که کارگردان با آزمون و خطا فیلمنامه و دغدغه هایش را پیش ببرد، امیدوارم رضایت حداکثری مخاطبان را به دست آورده باشم.

وی در رد مستقیم گویی در فیلم «منطقه پرواز ممنوع» تصریح کرد: در این فیلم سعی شده با پیچش و چرخش های ناگهانی از مستقیم گویی فاصله گرفته شود. تمام تلاش ما این بوده که حرف مان بر جان بنشیند؛ امیدوارم با بازخورد خوبی که از تماشاگران گرفته شده و امشب هم به سانس فوق العاده کشید نظر مثبت بخش حداکثری را جلب کند.

تهیه کننده فیلم «منطقه پرواز ممنوع» نیز با اشاره به اینکه مخاطب نوجوان در بازار مصرف فرهنگی نادیده گرفته می شود در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: امروزه تولیدات محتویات فرهنگی به گروه سنی کودک یا گروه سنی بزرگسال محدود شده است، این در حالی است که دربخش ادبیات و سینمای نوجوان دچار کمبود هستیم.

نوجوان ما فیلم ایرانی نمی بیند

حامد بامروت نژاد افزود: نوجوان ما فیلم ایرانی نمی بیند و علاوه برضعف قصه و ادبیات مخاطب نوجوان هم دیده نمی شود و بازار تولیدات فرهنگی نوجوان به ترجمه سپرده شده است.

وی بیان داشت: در فیلم «منطقه پرواز ممنوع» سعی نداشتیم به چندین سوژه بپردازیم بلکه موقعیتی به صورت غلیظ و آگاهانه انتخاب شده که بر سبک زندگی مدافعان حرم و خانواده هایشان استوار است.

فیلم هایی که بر ارزش های جامعه و انقلاب تاکید دارد نباید برچسب شعاری بگیرند

وی افزود: فیلم هایی که بر ارزش های جامعه و انقلاب تاکید دارد نباید برچسب شعاری بگیرند زیرا شعار زدگی زمانی اتفاق می افتد که فرم از محتوا عقب بیفتد.

تهیه کننده فیلم «منطقه پرواز ممنوع» تصریح کرد: فیلم نوجوان زبان خودش را دارد که گاهی اوقات سینماسازان ما هم با آن آشنا نیستند؛ انتخاب ما بر مخاطب نوجوان ما تاکید داشت و سعی شد فیلمی برای نوجوان ساخته شود که البته به علت اینکه کار اول است ممکن است ضعف هایی هم داشته باشد.

منطقه پرواز ممنوع و لبیک به سروقامتان مدافع حرم

«منطقه پرواز ممنوع» آمده است تا به ارزش های سروقامتانی که در خون غلتیدند تا آجری از حریم عقیله بنی هاشم کم نشود و فرزندان شان مرید پدر شدند تا حافظ مام وطن شوند لبیک بگوییم، همان پهلوانانی که خانواده را گذاشتند تا به نوجوانان خود بیاموزند که نخل زینبی نباید خم شود؛ بیرون از مرزها را پاس می داریم و شما نوجوانان مراقب سرزمین و مادران باشید.

سینماپرس: چهارمین روز از جشنواره سی و دوم با نمایش فیلم های متنوع و شاخص در سینماها سپری می شود که از آن جمله می توان به پویانمایی «جوانمردان» اثر علی احمدی اشاره کرد.

سینماپرس: با همکاری سازمان سینمایی کشور، ۸ فیلم منتخب (سینما خاطره) توسط سینما سیار در مناطق محروم و فاقد سینمای استان مرکزی اکران خواهد شد.

به گزارش خبرنگار مهر، یازدهمین جشن مستقل سینمای مستند از مجموعه جشن‌های بیست و یکمین جشن خانه سینما امشب پنجشنبه ۳۱ مردادماه ساعت ۱۹:۳۰ در مرکز همایش‌های کتابخانه ملی برگزار شد.

این مراسم راس ساعت ۲۰ با اجرای منصور ضابطیان آغاز و در قالب آن از برگزیدگان این جشن تجلیل شد.

محمد صوفی رئیس یازدهمین جشن مستقل سینمای مستند در ابتدای برنامه با خوشامدگویی به مهمانان بیان کرد: بسیار خوشبختیم که امسال این افتخار را داشتیم در کنار شما باشیم.

وی در جملات کوتاهی عنوان کرد: آنچه امشب می‌بینید حاصل یک تلاش ۶ ماهه است و جا دارد از دوستانی که تلاش کردند تا جشن امشب به پایان راه خود برسد تشکر کنم. 

سپس اشرف بروجردی رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی روی صحنه آمد و خطاب به مستندسازان و تلاش‌های آن‌ها بیان کرد: شما عزیزان تلاش کردید حقیقت و واقعیت را ماندگار کنید و به باور جامعه بنشانید. کسانی که با دغدغه ذهنی خود همواره کوشیده‌اند و امیدواریم این تلاش مفید باشد. 

وی ادامه داد: نام دیگر این مرکز گنجینه حافظه ملی کشور است و همه آنچه می‌تواند فرهنگساز و مهم باشد اینجا محفوظ و موجود است. 

شما عزیزان هم اسناد آینده سرزمین ما را رقم می‌زنید و اندیشه شما ماندگاری را برای فرهنگ ما به ارمغان می‌آورد. این دغدغه شماست که به خاطر آن برای انطباق حقیقت و واقعیت با جامعه می‌کوشید. 

بروجردی در بخش دیگر سخنان خود گفت: من اهلیت ندارم درباره سینمای مستند حرف بزنم و فقط متولی هستم تا از این مرکز و این اسناد و این حافظه نگهداری کنم. 

وی اظهار کرد: معمولا گفته می‌شود سینمای مستند سینمایی مهجور است ولی اولین فیلم‌هایی که در سرزمین ما ساخته شده است براساس مستندهاست. آرزو دارم آنچه را که از باور شما تراوش کرده است و به صورت گنجینه درآمده، پاس بداریم. 

رییس کتابخانه ملی در بخش پایانی سخنانش خبر داد: سازمان اسناد تلاش کرد آرشیوی داشته باشد و بانکی ایجاد کند که در اولین گام در شیراز آرشیو هنر را راه‌اندازی کردیم. امروز تماسی با شیراز داشتم تا ببینم چه زمانی می‌توان از خروجی این آرشیو بهره گرفت و گفتند که بهمن ماه بخش مستند استارت می‌خورد. ما هم اینجا سعی داریم هرچه زودتر چنین بانکی را در این مرکز فعال کنیم. 

ضابطیان در ادامه مخاطبان را به تماشای کلیپی از روند داوری‌ها و انتخاب آثار دعوت و اعلام کرد: در جشنواره امسال ۸۰ فیلم شرکت کردند و ۶۴ فیلم در مرحله انتخاب شدند و درنهایت ۳۴ فیلم به بخش مسابقه راه پیدا کرد.

تجلیل از فخرالدین سیدی

در بخش بعد ضابطیان بخشی از کتاب‌های فخرالدین سیدی را که قرار بود در این جشن تجلیل شود، خواند و با این جملات سراغ معرفی او رفت.

سپس فیلمی پخش شد که برخی از مستندسازان در آن  به تشریح فعالیت‌های سیدی پرداختند.

محمد رجبی معمار، محمد حمیدی مقدم، منوچهر شاهسواری، همایون اسعدیان، حبیب رضایی، مصطفی و مرتضی رزاق کریمی، محسن امیریوسفی، احترام برومند، علیرضا آرا، بهزاد عبدی، محمد کارت به همراه جمعی از مستندسازان و هنرمندان در این مراسم حضور دارند.

سیدی بعد از دریافت لوح و تندیس خود عنوان کرد: من اعتقادی به رقابت ندارم و در این چهل و چند سال هیچ بار در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکرده ام. این لوح برای من خیلی ارزش دارد چون در رقابت نگرفته ام و با لطف و محبت به من داده اند.

بخش اهدای جوایز

تندیس و دیپلم افتخار بهترین صدابرداری به حسن شبانکاره برای فیلم خانه‌ای برای تو رسید.

تندیس و دیپلم افتخار بهترین صداگذاری به امیرحسین قاسمی برای فیلم روزی که رفت رسید. قاسمی که در این جشن حضور نداشت در پیامی که از طرف او خوانده شد یادآور شد: امیدوارم مسئولان به مشکلات تولید و پس از تولید مستند بیشتر توجه کنند تا مستندسازان بتوانند به تولید آثار بپردازند مطمئنا بیان مشکلات فرهنگی و اجتماعی تنها از عهده این هنرمندان برمی آید.

در ادامه تیزری از فیلم مستند «در جستجوی فریده» نماینده سینمای ایران در مراسم اسکار ۲۰۲۰ نمایش داده شد و بعد از آن آزاده موسوی و کوروش عطایی دعوت شد تا روی سن بیایند.

موسوی بعد ار نمایش این تیزر گفت: خیلی خوشحالم انتخاب یک مستند برای اکادمی اسکار با جشن مستند مصادف شده است. تنها چیزی که می‌توانیم قولش را بدهیم این است که تمام تلاشمان را برای معرفی فیلممان در اسکار داشته باشیم.

اهدای اسکار نمادین به «در جستجوی فریده»

سپس ضابطیان در یک حرکت غافلگیرکننده یک تندیس مشابه تندیس‌های اسکار به این دو اهدا و بیان کرد: ما فکر کردیم شاید به خاطر ترامپ برای حضور شما در آنجا مشکل پیش بیاید و نتوانید به اسکار بروید این بود که اسکار را برای شما در نظر گرفتیم.

عطایی هم گفت: این اسکار به نظرم خیلی ارزشش بالاتر از آن اسکار است.

در ادامه تندیس و دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه مستند به مینا مشهدی مهدی برای فیلم «آنجا که باد می‌وزد» رسید.

تندیس و دیپلم افتخار بهترین تهیه‌کنندگی فیلم کوتاه مستند به محمدرضا جهان‌پناه برای فیلم «پنهان» رسید. شیرین برق‌نورد دیگر تهیه کننده این فیلم پشت تریبون قرار گرفت و بیان کرد: خوشحالم در روزگار پرسانسور سینمای امروز سینمای مستند وجود دارد و نفس می‌کشد و امیدوارم این سانسورها کمتر شود.

اهدای بخش بعدی جوایز به عهده اسماعیل میرفخرایی و حسن بهرام پور گذاشته شد.

میرفخرایی در سخنان کوتاهی عنوان کرد: در دنیا و زمانه‌ای که موهومات بر فضا حاکم شده شما مستندسازان ما را با واقعیت رو به رو می‌کنید. انتظار می‌رود این دوربین‌ها از حالت بی تفاوتی خارج شوند و می‌خواهم از شما تشکر کنم که شما واقع بین هستید.  

در ادمه دیپلم افتخار بهترین موسیقی به صبا ندایی برای فیلم «روزی که رفت» و تندیس و دیپلم افتخار به حبیب خزایی‌فر برای فیلم «مهمانی خداحافظی» رسید.

در بخش دیگر معین کریم‌الدینی از اعضای هیات داوران درباره انتخاب‌ها بیان کرد: نامزدها بسیار به هم نزدیک بود و اختلاف بسیار کمی بین انها بود و درواقع امشب شب نامزدهای این جشن است.  

در ادامه تندیس و دیپلم افتخار بهترین تدوین به اسماعیل منصف برای فیلم «زمان» رسید. منصف نیز در سخنانی گفت: بالاخره دوستان مستندساز راغب شدند که این جایزه را به من بدهند. کمی دیر شد برای این جایزه ولی از لطف هیات داوران ممنونم.

وی ادامه داد: به لطف دولتمردان که نه اهل اختلاس و نه پولشویی هستند(!) مملکت ما در یکی از تلخ‌ترین برهه‌ها قرار دارد؛ میان اتفاقات و مستندسازان نوعی ارتباط وجود دارد و کاری نکنیم که شرمندگی‌اش برای ما مستندسازان باقی بماند.

دیپلم بهترین کارگردانی فیلم نیمه‌بلند به کامران حیدری براب فیلم «وا کس چه» و همچنین تندیس و دیپلم افتخار به لقمان خالدی برای فیلم «مهمانی خداحافظی» رسید.

خالدی در ادامه متنی را خواند و از عوامل مستند خود تشکر کرد او در پایان این متن که حدود چند دقیقه‌ای خواندنش طول کشید بیان کرد که دم ما مستندسازان گرم که در جامعه‌ای که حقیقت برایش مهم نیست پشت سینمای مستند ایستاده ایم و برایش جشن مستقل برگزار می‌کنیم.

تندیس و دیپلم افتخار بهترین تهیه‌کنندگی فیلم نیمه بلند به مهدی نورمحمدی و صدیقه نورخدایی برای فیلم «آواز جغد کوچک» رسید.

نورمحمدی نیز در سخنانی گلایه‌آمیز گفت: ما این فیلم‌ها را برای تلویزیون ساخته ایم و تلویزیون با بودجه‌های اندک نمی‌تواند این اثار را بسازد و ما از خود گذاشته ایم و بسیاری دیگر هم به ما کمک کرده اند تا بتوانیم چنین آثاری را بسازیم. در سینمای حیات وحش ایران به تعداد انگشت شمار هستند که در این حوزه به شکل حرفه‌ای کار می‌کنند این سینما به شدت مهجور است و امیدوارم اتفاقی بیفتد تا مسئولان به این حوزه که می‌تواند به رونق سینما کمک کند توجه کنند.

در ادامه دیپلم بهترین فیلمبرداری به محمد رسولی برای فیلم «چشم‌ها و دست ها» و همچنین تندیس و دیپلم افتخار بهترین فیلمبرداری به محمد حدادی برای فیلم «خانه‌ای برای تو» رسید.

دیپلم بهترین پژوهش به باقر نظامی برای فیلم «در گرداب انقراض» و همچنین تندیس و دیپلم افتخار به مهرداد زاهدیان برای فیلم «زمستان است» رسید.

اعلام برگزیدگان این بخش توسط محمد حمیدی مقدم  مدیرعامل مرکز گسترش و سینمای مستند و تجربی انجام شد که در سخنانی گفت: این دومین مراسمی است که طی این مدت شرکت می‌کنم یک تبریک برای شما دارم که نماینده‌ای از سینمای مستند برای اسکار شرکت می‌کند و این را باید بگویم که سینمای مستند نماینده همه سینمای ایران است و خواهش می‌کنم همه ما پشت این فیلم باشیم و از سینمای ایران حمایت کنیم.

بخش دیگر مراسم به تجلیل از همایون امامی اختصاص داشت که ابتدا فیلمی درباره او پخش شد و سپس با اهدای لوح و تندیس از این مستندساز، پژوهشگر و نویسنده حوزه مستند تجلیل شد.
امامی در سخنانی تصریح کرد: چه ثمره‌ای بالاتر از اینکه اینطور از تو یاد کنند. من اهل ریا و دروغ نیستم و شایسته‌تر از من هم در بین مستندسازان بود. بام بلند ارزوهایم این بود که در سینمای مستند بتوانم کاری بکنم و آن کار نشد.

وی ادامه داد: در بخش دوم گفته هایم می‌خواهم به شرایطی اشاره کنم که همه را در بر گرفته است و باید بگویم اگر همسرم نبود من هم اینجا نبودم. او بدون اغراق نقشی سازنده در تعیین کننده‌ترین شرایط زندگی من داشت.

امامی در پایان سخنانش با بیان یک ارزو برای سینمای مستند گفت: سینمای مستند ما روز به روز متعهدانه‌تر عمل کند شاید بتواند تغییری ایجاد کند.

در بخش دیگر مرتضی رزاق کریمی و محمد تهامی‌نژاد برای اهدای جایزه ویژه هیات داوران روی سن آمدند.

جایزه ویژه هیات داودان، تندیس و دیپلم افتخار به هادی معصوم دوست برای فیلم «روزی که رفت» رسید.

دیپلم افتخار بهترین کارگردانی فیلم بلند به زینب تبریزی برای فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالیست» اهدا شد که وی با حضور در جایگاه عنوان کرد که به دلیل نادیده گرفتن عوامل فیلمش در این جشن، این دیپلم افتخار را نمی‌گیرد.

همچنین تندیس و دیپلم به مهرداد زاهدیان برای فیلم «زمستان است» رسید.

اهدای آخرین تندیس بر عهده منوچهر شاهسواری و رامین حیدری فاروقی بود.

دیپلم بهترین تهیه‌کنندگی فیلم بلند به بابک بهداد برای فیلم «بهارستان خانه ملت» رسید.

شاهسواری قبل از اعلام تندیس گفت: آنچه که این روزها پیرامون معرفی فیلم اسکار می‌گذرد از یک زاویه جذاب است تا وقتی این اظهارنظرها به خصومت نگذرد حق داریم نظر دهیم اما اگر از مراسمی که دارد به ما احترام می‌گذارد گریختیم، داریم به آن بی احترامی می‌کنیم.

وی در پایان با اشاره به فعالان سینمای مستند، داستانی و فیلم کوتاه بیان کرد: به این وسعت فعالیت خلاقانه احترام بگذاریم.

تندیس و دیپلم بهترین تهیه‌کنندگی هم به مهدی شامحمدی برای فیلم «خانه‌ای برای تو» رسید.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: بعد از پایان جشنواره فیلم فجر سال گذشته شاید سینما میرزا کوچک رشت این حجم از جمعیت و شور و نشاط را به خود ندیده باشد. عصر پنجشنبه ۳۱ مرداد ماه سال ۹۸ به رغم گرمای طاقت فرسای آخرین روز دومین ماه از فصل تابستان این سینما شاهد حضور کودکان و نوجوانان گیلانی به همراه پدران و مادران خود برای تماشای فیلم‌های سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان بود.

شور و نشاطی که هر بیننده را نیز به وجد می آورد و گاهی افراد میانسال را به دوره خوش کودکی و نوجوانی خود می برد. امسال به همت معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ ارشاد اسلامی گیلان همزمان با آغاز سی و دومین جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان در استان اصفهان، گیلان و سینما میرزا کوچک شهر رشت نیز میزبان اکران ۱۰ فیلم این جشنواره است.

جشنواره‌ای که امسال نسبت به سال‌های گذشته یک تفاوت عمده دارد و آن نیز استفاده از دانش آموزان به عنوان داوران بخشی از این جشنواره است که در سالن‌های سینمایی حاضر و با بازبینی فیلم‌ها رأی و نظر خود را ثبت کرده و توسط مسئولان امر به دبیرخانه جشنواره اصلی در اصفهان ارسال می کنند تا در نتیجه نهایی اثرگذار باشد.

فیلم‌سازان قهرمانان ایرانی را در قالب فیلم معرفی کنند

بردیا احمدی یکی از نوجوانان رشتی است که امروز با آغاز اکران فیلم‌های این جشنواره به همراه جمعی از دوستان خود با تهیه بلیت دو فیلمی که امروز اکران شدند خود را به سینما میرزا کوچک رشت رسانده و در این باره به خبرنگار مهر گفت: خوشحالم که بالاخره مسئولان شرایط را برای اکران و دیدن فیلم‌های جشنواره کودک و نوجوان برای ما فراهم کردند.

وی با بیان اینکه متاسفانه این سال‌ها فیلم‌هایی که موضوع آن کودک و نوجوان باشد در ایران کم ساخته می شود، گفت: من به عنوان یک نوجوان گیلانی و ایرانی دوست دارم قهرمانان و اسطورهای خود در حوزه‌های مختلف در قالب فیلم همانند مرد عنکبوتی، بتمن و یا سایر کارکترهای خارجی ببینم.

بردیا در ادامه با اشاره به اینکه از مسئولان می خواهیم که به فیلم‌های حوزه کودک و نوجوان توجه بیشتری نشان دهند، افزود: ساخت فیلم با موضوع کودک و نوجوان به شناخت بیشتر ما از کشور و آداب و رسوم و فرهنگ ما کمک می کند.

گرایش به تماشای فیلم‌های خارجی در سایه نبود توجه به ساخت فیلم در حوزه کودک و نوجوان

در این باره معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اکران همزمان فیلم‌های سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان در رشت، اظهار کرد: متاسفانه فیلمسازان به تولید فیلم با موضوع کودک و نوجوان توجه کمتری در سال‌های اخیر کرده‌اند.

سید امیر مصباح با بیان اینکه این موضوع سبب گرایش کودکان و نوجوانان ایرانی به تماشای آثار و فیلم‌های خارجی شده است، گفت: این گرایش تغییر در حوزه فرهنگی، باورهای دینی و مذهبی کودکان و نوجوانان ایرانی را به دنبال داشته است.

وی تأکید کرد: باید زمینه لازم برای حضور فعال‌تر فیلمسازان به منظور تولید آثار فاخر با موضوع کودک و نوجوان در کشور فراهم شود که البته برگزاری این جشنواره می توانند زمینه ساز ترغیب علاقه‌مندان به فیلم سازی در حوزه کودک و نوجوان شود.

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با تاکید بر اینکه برای رسیدن به این جایگاه نیازمند فیلم نامه‌هایی با محتوای مناسب فرهنگی، مذهبی و برگرفته از آداب و رسوم و گذشته غنی ایرانی هستیم، تصریح کرد: ساخت آثار فاخر در حوزه کودک و نوجوان با موضوعات مناسب زمینه ساز نهادینه کردن فرهنگ ایرانی و اسلامی شده و از بروز آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی در حوزه کودکان و نوجوانان پیشگیری می کند.

وی همچنین در ادامه به نبود ادبیات نمایشی مختص کودکان و نوجوانان نیز اشاره و آن را یکی از مشکلات این حوزه دانست و گفت: متولیان امر باید در این زمینه برنامه مناسبی داشته باشند.

اکران ۱۰ فیلم سی و دومین جشنواره فیلم کودک و نوجوان در رشت

مصباح با اشاره به اکران ۱۰ فیلم سی و دومین جشنواره بین المللی کودک و نوجوان در رشت، افزود: از این تعداد هشت فیلم ساخت کارگردانان ایرانی و دو فیلم نیز خارجی است.

وی داستان‌های باغ جادویی آنتون کرینگز، جزیره گنج، جوانمردان، اینجا خانه من است، غرغرو وارد می شود، تورنادو، منطقه پرواز ممنوع، بیست و سه نفر، قطار آن شب و پویانمایی بنیامین فیلم‌های اکرانی در رشت عنوان و اظهار کرد: پیش فروش بلیت این فیلم‌ها از روز ۲۷ مرداد ماه نیز در رشت به صورت آنلاین آغاز شده است.

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با بیان اینکه این فیلم‌های در دو سانس و در ساعت‌های ۱۷ و ۱۹ عصر در سینما میرزا کوچک رشت اکران می شوند، افزود: ۱۵ دانش آموز دختر و پسر نیز بعد از حضور در یک کارگاه دو روزه آموزشی مسئولیت داوری آثار اکرانی در این سینما را برعهده دارند که نتایج داوری این دانش آموزان به محل اصلی برگزاری جشنواره ارسال خواهد شد.

شرکت در نظرسنجی «ذائقه»

وی در ادامه همچنین یادآورشد:  بنا به سفارش دبیر سی و دومین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، در این دوره و همزمان با برگزاری جشنواره در تمام استان‌های کشور، یک نظرسنجی محتوایی سراسری از مخاطبان کودک و نوجوان درباره «ذائقه» انجام می‌شود.

معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با بیان اینکه این نظرسنجی تنها ویژه کودکان و نوجوانان است، افزود: هم کسانی که برای تماشای فیلم‌های به سینما می روند و هم آنهایی که امکان دیدن این فیلم‌ها را ندارند می توانند پرسشنامه «ذائقه» شامل ۱۵ سوال و مشخصات  پاسخ دهند.

مصباح ادامه داد: علاقه‌مندان برای شرکت در نظرسنجی ذائقه فیلم‌های کودک و نوجوان، علاوه بر امکان تکمیل فرم‌های پرسشنامه در محل اکران فیلم‌ها، می‌توانند به‌صورت اینترنتی و از طریق آدرس   www.cafepardazesh.ir در این نظرسنجی شرکت کنند.