چهاردهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت پس از ۸ روز برگزاری مجازی و اکران برخط آثار مستند راه‌یافته، با برگزاری مجازی آیین اختتامیه به کار خود پایان داد.
به گزارش سینماپرس، آیین اختتامیه چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» امشب چهارشنبه سوم دی‌ماه رأس ساعت ۱۸ و با پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و قرائت آیاتی از قرآن مجید آغاز شد.
در این آیین که به صورت مجازی از پلتفرم‌های ارتباطی جشنواره پخش شد، در راستای رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی مهمانان به‌صورت محدود دعوت شده و حضور داشتند.
حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی و سیدمحمد مهدی طباطبایی‌نژاد دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر از مدیران سینمایی حاضر در این مراسم بودند.
اجرای این مراسم را منصور ضابطیان برعهده داشت و در آغاز به ارائه توضیحاتی درباره شرایط متفاوت برگزاری جشنواره چهاردهم در سایه تهدید ویروس کرونا پرداخت.
آینده «مستند» بدون اکران آنلاین چیزی کم دارد
محمد حمیدی مقدم دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در نخستین سخنرانی این مراسم با خیرمقدم به مهمانان محدود آیین اختتامیه گفت: از شور و هیاهوی سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت یک سال گذشت. انگار یک قرن گذشته است. عصر جدید با شرایط متفاوت. کرونا تنها تن انسان را نشانه نگرفت، خاموشی و سکون را همه‌جا پخش کرد. بزرگان و عزیزان بسیاری را از ما گرفت. مستندسازان در این شرایط دل به دریا زدند و به ثبت شرایط پرداختند. آیا می‌شد ساکت نشست و این آثار را به بایگانی سپرد. در هر یک از این آثار دنیایی حرف وجود دارد.
وی ادامه داد: در شرایطی که بسیاری از رویدادها در سایه تعلیق به آینده‌ای نامعلوم موکول شد، سینماحقیقت پای در مسیری متفاوت گذاشت، زیر باور داشت، سکوت، درمان نیست.
حمیدی‌مقدم گفت: چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت روش تجربه‌گرایی را ادامه دارد. برگزاری برخط جشنواره هوشمندانه بود و چالش‌ها را به فرصت تبدیل کرد. جشنواره چهاردهم این فرصت را به مردم داد که به تماشای مستند بنشینند. فرصتی برابر و عادلانه برای مخاطبان اصلی فیلم مستند. به این ترتیب سینمای مستند، تکثیر شد، به وسعت همه ایران. ۲۵ آذر ۱۳۹۹ روزی تاریخ‌ساز در سینمای مستند خواهد ماند که از یاد نخواهد رفت. نقطه آغاز دورانی جدید برای سینمای مستند در قالب اکران برخط. از این روز وارد تعاملی تازه با مخاطبانی گسترده شدیم.
وی افزود: فردای سینمای مستند، بدون اکران برخط چیزی کم خواهد داشت. جشنواره چهاردهم از این منظر تجربه‌ای متفاوت بود.
دبیر جشنواره چهاردهم در پایان از همکاران خود در ستاد برگزاری جشنواره سپاسگزاری کرد و در بخشی از صحبت‌های خود آمار بازدید از خانه جشنواره در ایام برگزاری را بالغ بر ۵۰ هزار نفر اعلام کرد.
اهدای جوایز بخش «کارآفرینی»
در ادامه نوبت به نخستین بخش اهدای جوایز رسید. در این بخش هیأت داوران بخش مستند کارآفرینی معرفی و روی سن دعوت شدند. خوانساری مدیر اتاق بازرگانی هم در این بخش حضور داشت.
هیات داوران بهش کارآفرینی، فیلم «خالقین کوچک» به کارگردانی سهراب نوربخش را شایسته تقدیر و جایزه نقدی دانستند و در ادامه جایزه سوم این بخش را به مستند «زیر این چتر باران می‌بارد» به کارگردانی کتایون جهانگیری اهدا کردند.
لوح تقدیر و جایزه دوم بهترین مستند کارآفرینی به «ف – الف» به کارگردانی فرشاد اکتسابی اهدا شد. فرشاد اکتسابی پس از دریافت جایزه خود از عوامل تولید این مستند و مسئولان مرکز گسترش تشکر کرد.
جایزه اول بخش مستندهای کارآفرینی هم به مستند «راه ناتمام» (اصغر قندچی) به کارگردانی مصطفی رزاق‌کریمی اهدا شد. رزاق کریمی در این بخش گفت: پس از سال‌ها تجربه مستندسازی صنعتی در ایران و خارج از کشور تجربه ساخت این مستند برایم اتفاق ویژه‌ای بود و بابت آن از همه دوستان به‌خصوص مدیران مرکز گسترش تشکر می‌کنم.
فیلم برگزیده شبکه مستند سیما؛ «هجده هزار پا»
در ادامه محسن یزدی مدیر شبکه مستند، جایزه مستند برگزیده این شبکه از میان فیلم‌های جشنواره امسال را به فیلم «هجده هزارپا» ساخته مهدی شاه‌محمدی اهدا کرد.
شاه‌محمدی در این بخش گفت: تشکر می‌کنم از همه دوستان مستندسازم که تلاش کردند و سینمای مستند را یک سال دیگر پیش بردند. قبل از هر چیز باید یاد بگیریم که قواعد بازی حضور در جشنواره را بپذیریم. امیدوارم دوستانی که از دیشب تا امروز کمی بداخلاق بودند، کمی وضعیت را تغییر دهند و فشاری که روی داوران است را کم کنند.
فیلم‌های برگزیده بخش «کرونا روایت»
پس از پخش کلیپی درباره بخش ویژه کرونا جشنواره، مجری مراسم از مهرداد اسکویی، احمد الستی و محمد کیاسالار برای اهدای جوایز برگزیدگان این بخش دعوت کرد تا روی صحنه بیایند.
در ادامه برنامه جایزه سوم این بخش به مستند «تنگ‌نای» به کارگردانی مشترک جواد یقموری و مهدی امینی اهدا شد.
جایزه دوم بخش کرونا روایت، به مستند «قطعه ۱۹» به کارگردانی مسعود دهنوی رسید.
جایزه ویژه هیأت داوران این بخش به فیلم «آنجا سپیده دم» به کارگردانی مشترک محسن جهانی و هاشم مسعودی تعلق گرفت.
جایزه اول بخش کرونا روایت هم به مستند «پسقله» به کارگردانی مجید شیدا اهدا شد. شیدا پس از دریافت جایزه‌اش درباره نام مستند خود «پسقله» توضیح داد که این عبارت ناظر به اصطلاحی یزدی است که به ویروس «فسقلی» کرونا اشاره دارد.
فیلم‌های برگزیده «جایزه شهید آوینی»
در ادامه مراسم محمدحسین حقیقی، محمد داوودی و پژمان لشگری‌پور برای اهدای جوایز بخش شهید آوینی به صحنه آمدند.
تندیس برنزی شهید آوینی در این بخش به علی‌محمد ذوالفقاری کارگردان فیلم «گزارش رمادی» اهدا شد.
تندیس نقره‌ای این بخش به حسن جعفری کارگردان فیلم «چلچلای سفری» رسید.
هیأت داوران دو فیلم را شایسته دریافت جایزه ویژه دانستند. جایزه ویژه هیأت داوران به خاطر تحقیق و پژوهش شاخص و توجه به نقش این عنصر مهم و کلیدی در ساخت مستند به رضا اعظمیان به خاطر فیلم «جزیره ماهی» تعلق گرفت.
جایزه ویژه هیأت داوران به خاطر نگاه صمیمی و مؤثر فیلمساز بر حضور و نقش برادران مجاهد افغانستانی در سال‌های دفاع مقدس به وحید فرجی کارگردان فیلم «محسن ژاپنی» تعلق گرفت.
رضا اعظمیان کارگردان «جزیره ماهی» حین دریافت جایزه خود با اشاره به سالگرد عملیات کربلای ۴ گفت: پنج سال پیش در چنین شبی ۶۰ گردان نیروی پیاده و حدود ۱۲ هزار نفر غواص در عملیات کربلای ۴ شرکت کردند عملیاتی که به ظن من پیچیده‌ترین عملیات بود چراکه دشمن با آگاهی تمام منتظر این عملیات بود، دوئل ایران و عراق بود عراقی که در والفجر ۸ شکست خورده بود می‌توانست دو روز قبل از عملیات با بیماران آبادان و خرمشهر صد هزار نفر از ما را شهید کند اما این کار آن نکرد چون پیشتر شکست خورده بودند امیدوارم جزیره ماهی ادای دینی به بخشی از ایثار شهدای غواص باشد.
تندیس طلایی و دیپلم افتخار و مبلغ ۲۲۰ میلیون ریال جایزه برگزیده بخش آوینی به مهدی شاه‌محمدی کارگردان فیلم «هجده هزارپا» اهدا شد.
مهدی شاه محمدی بعد از دریافت جایزه نخست شهید آوینی گفت: اتفاق بدی داشت برای جایزه شهید آوینی رخ می‌داد در آخرین دوره‌هایی که مستقل برگزار می‌شد. تمهید آقای طباطبایی نژاد این بخش را زنده نگه داشت حداقل در آن موقع به افول رفته بود و الحاق این جایزه به سینما حقیقت باعث زنده ماندن آن شد امیدوارم کسی بیاید که بعداً تصمیم بهتری هم بگیرد.
در ادامه محمد حمیدی مقدم، جایزه «سرباز وطن» را به ساسان فلاح فر کارگردان و حسن قائدی کاراکتر اصلی مستند «چشم ایرانی» اهدا کرد.
اهدای جوایز بخش ملی
بعد از پخش کلیپی از نکوداشت زنده یاد خسرو سینایی، زنده یاد حمید سهیلی، زنده‌یاد اکبر عالمی، زنده‌یاد منوچهر طیاب و بزرگداشت مهوش شیخ‌الاسلامی، فرشاد فداییان و کامران شیردل نوبت به اهدای جوایز بخش ملی رسید.
حسام اسلامی و مرتضی پایه‌شناس در این بخش به نمایندگی از هیأت داوران برای اهدای جوایز فنی روی صحنه حاضر شدند.
جایزه بهترین نویسنده گفتار متن یا گوینده در بخش ملی (کوتاه)، متن مشترکاً به امیرمسعود حسینی نویسنده و سیامک صفری گوینده مستند «طاهر» اهدا شد.
در ادامه جایزه بهترین صداگذاری به آرش قاسمی برای مستند «سنجاقک‌های برکه خشک» اهدا شد.
جایزه بهترین پژوهش به مهرداد شیخان برای مستند «انیمیشن ایرانی» اهدا شد.
جایزه بهترین موسیقی متن به کیاوش صاحب نسق برای مستند «آخرین نفس‌ها» رسید.
جایزه بهترین تدوین به مصطفی گندم‌کار و سوگل مرادی برای مستند «هوبره» اهدا شد.
جایزه بهترین فیلمبردار در بخش ملی به داوود رحمانی برای مستند «کل فاطمه» اهدا شد.
در ادامه جایزه ویژه هیأت داوران به محسن خانجهانی برای کارگردانی مستند «بر سر خاک» اهدا شد. خان جهانی پس از دریافت جایزه‌اش گفت: فیلم من درباره فرسایش خاک است و امیدوارم مسئولان فیلم را خوب ببینند ولی مخاطب اصلی‌اش مردم هستند. خاک هم مثل آب در حال تمام شدن است اما کسی توجه نمی‌کند.
جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه به علی اسدی و رسول داوری کارگردانان مستند «برانازا، (برادر خشکی‌ها)» اهدا شد.
جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند هم به مهدی زمانپورکیاسری کارگردان مستند «کل فاطمه» رسید.
جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند هم به عطیه زارع آرندی کارگردان مستند «جاهای خالی پر شود» اهدا شد.
جایزه بهترین فیلم مستند «جاهای خالی پر می‌شود» به کارگردانی عطیه زارع آرندی اهدا شد.
اهدای جایزه ویژه دبیر جشنواره به «ایساتیس»
در ادامه با حضور محمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر و حامد شکیبانیا معاون مستند مرکز گسترس سینمای مستند و تجربی جایزه ویژه دبیر جشنواره به پاس تلاش مجدانه برای ثبت چشم‌نواز بخشی از فرهنگ سرزمین ایران و جلب سرمایه‌های بخش خصوصی برای تولید مستندی فاخر اعطا شد به راحیل صحرایی و علیرضا دهقان تهیه‌کنندگان مستند «ایساتیس».
دهقان هنگام دریافت این جایزه در اعتراض به نایده گرفتن مستند «ایساتیس» از سوی هیأت داوران، حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی را خطاب قرار داد و گفت: یک بار برای همیشه این مسئله را حل کنیم که داوری سلیقه نیست. سینما یک بخشی اش سلیقه است. کمر ما بابت این ناداوری شکست. داوران می‌خواستند فیلم را حذف کنند و همین اتفاق کمر ما را شکست.
انتظامی: دبیران جشنواره‌های سینمایی عقب‌نشینی نکردند
حسین انتظامی ریاست سازمان سینمایی در این بخش از مراسم در سخنانی گفت: تلاش می‌کنم در ۱۲۰ ثانیه نکاتی را مطرح کنم. اول از فیلمسازانی که با کارهای درخشان خود چراغ جشنواره را روشن نگه داشتند و به این شیوه نمایش اعتماد کردند. منفعت سینمای مستند را برجیزهای دیگر ترجیح دادند. از هیأت‌های انتخاب و داوری قدردانی می‌کنم. از صنوف سینما که مدتی است در شوراهای سیاست‌گذاری رویدادهای سینمایی با مشارکت خوب کمک می‌کنند کارها جامع‌تر و برنامه‌ها دقیق‌تر باشد هم تشکر می‌کنم.
وی ادامه داد: از همکارانم در مرکز گسترش و دبیرخانه این جشنواره هم تشکر می‌کنم. دبیران جشنواره‌های سازمان سینمایی با ریسک‌پذیری، تدبیر و شهامت خود زمینه ایجاد کردند که چراغ جشنواره‌ها روشن بماند. طبیعتاً می‌شد از ترس کرونا همه فعالیت‌ها را تعطیل کرد. حتی می‌شد شعار مردم پسند هم داد و این عقب‌نشینی را توجیه کرد. اما جشنواره‌ها و ظرفیت‌هایی که برای دیده شدن و کشف استعدادها دارند حایز اهمیت هستند.
رئیس سازمان سینمایی افزود: سینمای مستند در سال‌های اخیر خیز قابل‌توجهی داشته است. می‌شد منفعلانه از برگزاری جشنواره شانه خالی کرد اما دبیران جشنواره‌ها با ریسک‌پذیری، شهامت و تدبیر این کار را نکردند و سراغ ظرفیت‌هایی رفتند که قبلاً هم بود اما جدی گرفته نمی‌شد رفتند. اینگونه زمینه همگرایی هنر و صنعت را به‌وجود آوردند. زمینه‌هایی که می‌توان در آینده از فضای مجازی استفاده کرد و این تجربه‌ای بود که در آینده می‌توان پس از برچیده شدن کرونا بازهم از آن استفاده کرد. ظرفیتی که به عدالت فرهنگی هم نزدیک‌تر است. کمااینکه امسال دیدید که همه مردم ایران توانستند از آثار درخشان جشنواره سینماحقیقت استفاده کنند.
بهترین مستند از نگاه تماشاگران؛ کودتای ۵۳
در پایان مراسم جایزه بهترین مستند از نگاه تماشاگران با حضور محمدعلی نجفی رئیس هیأت مدیره خانه سینما اهدا شد. نجفی پیش از معرفی مستند برتر این بخش گفت: خیلی خوشحالم که جشنواره برگزار شد و توجه خاصی به سینمای مستند شد. فیلم مستند در حقیقت تاریخ تصویری جامعه است.
در ادامه جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به فیلم «کودتای ۵۳» به کارگردانی تقی امیرانی اهدا شد.
امیرانی در ارتباطی تصویری از لندن با مراسم اختتامیه گفت: یک دنیا متشکرم از لطفی که به فیلم بنده داشته و دارید. برای این انتخاب بسیار ارزشمند است. این فیلم حرف دل من است که به نظر می‌رسد حرف دل هم‌وطنان ایرانی‌ام بوده است. هیچ چیز برایم به این اندازه ارزشمند نیست.
مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت رأس ساعت ۲۰:۳۰ به پایان رسید.
