پنجمین جشنواره صنایع‌دستی فجر در حالی امروز ـ شنبه ـ دوم اسفندماه ـ به کار خود پایان می‌دهد که خبرها در جریان برگزاری این رویداد، به حداقل رسیده بود. همچنین در حالی که انتظار می رفت این جشنواره تا دهم اسفند ماه ادامه داشته باشد، با تغییر در برنامه‌ها و معرفی برگزیدگان، عصر امروز بارش را می بندد و از موزه ملی ایران می‌رود.
سینماپرس: جواد مزدآبادی کارگردان سینما و تلویزیون با انتقاد از متولیان فرهنگی کشور در خصوص ارائه راهکار برای برون رفت از کمای سینما در دوران کرونا گفت: حالا که مدیران سینمایی هیچ اهتمامی برای رفع مشکلات سینماگران ندارند ای کاش تلویزیون با آغاز دوباره تولید تله فیلم ها به داد ما برسد؛ همه ما می دانیم که با توجه به استمرار بیماری کرونا و بیکاری گسترده و خانه نشینی سینماگران ما باید با برنامه ریزی اورژانسی و فوری به داد هنرمندان برسیم و الآن زمان وعده دادن و ارائه برنامه های بلند مدت نیست!
کارگردان فیلم های سینمایی «طاووس های بی پر» و «ورود زنده ها ممنوع» در گفتگو با خبرنگار سینماپرس افزود: مدت های مدیدی است که مدیران و مسئولان فرهنگی و سینمایی دم از این می زنند که ما به وضعیت بغرنج زندگی هنرمندان رسیدگی می کنیم؛ مدت ها است از این قشر آسیب پذیر در مطبوعات و… صحبت به میان می آید، مدت ها است که هنرمندان در صفحات شخصی شان در فضای مجازی طلب استمداد و یاری می کنند اما با این حال مدیران در عمل هیچ کاری برای آن ها انجام نمی دهند و هیچ راهکاری برای برون رفت زندگی هنرمندان از این شرایط اسفبار کنونی اندیشه نمی شود.
این سینماگر ادامه داد: یکی از بهترین راه ها در این روزگار کرونایی این است که مدیران سینمایی با مدیران تلویزیون وارد مذاکرات جدی شوند و موجبات تولید دوباره تله فیلم ها را فراهم آورند تا از این رهگذر بخش گسترده ای از سینماگران بیکار و خانه نشین بتوانند سر کار بروند و بخشی از مشکلات زندگی خود را برطرف نمایند.
مزدآبادی سپس به مزیت های تولید تله فیلم در دوران کرونا اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین مزیت های تله فیلم سازی این است که تعداد افرادی که برای تولید یک تله فیلم به کار گرفته می شوند بسیار کمتر از یک کار سینمایی است و از این رو میزان ابتلا به کرونا در بین کسانی که مشغول تولید پروژه هستند پایین می آید، دوماً مردمی که این روزها در قرنطینه هستند می توانند در منازل خود این آثار جدید را تماشا کنند و سوماً بخش گسترده ای از هنرمندان بیکار و خانه نشین مجدداً سر کار خواهند رفت.
وی در پاسخ به این سوأل که به عقیده شما بهتر نیست مدیران سینمایی بخشی از بودجه های دولتی را به معیشت سینماگران اختصاص بدهند اظهار داشت: متأسفانه در سینما بودجه های دولتی همواره برای یک سری افراد خاص هستند؛ اصولاً مدیران سینمایی یک گارد بسته ای دارند که هر کسی نمی تواند به راحتی به آن ها نزدیک شود. امثال بنده که سال ها برای سینما و فرهنگ و هنر این کشور تلاش کرده ایم اگر بخواهیم یکی از این مدیران سینمایی را از نزدیک ببینیم باید ماه ها یا حتی سال ها در نوبت باشیم، با این اوصاف چه انتظاری می توان داشت که مدیران سینمایی از ما حمایت کنند؟
مزدآبادی در خاتمه اظهاراتش افزود: متأسفانه هیچ دغدغه ای از سمت مدیران سینمایی برای رسیدگی به بیکاری و وضعیت بد معیشتی و زندگی هنرمندان وجود ندارد. آن ها کمکی به اهالی سینما نمی کنند چرا که اگر می خواستند کمکی داشته باشند طی این یک سالی که از ورود ویروس منحوس کرونا به کشور می گذشت به سینماگران کمک می کردند و آن ها را به حال خود رها نمی کردند، از همین رو امید بنده تنها به تلویزیون است که با اجازه تولید دوباره تله فیلم ها به اهالی بیکار و خانه نشین شده سینما دلگرمی بدهد.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل دفتر موسیقی و مدیرعامل بنیاد رودکی از ضبط اجرای ارکستر ملی ایران در سی‌وششمین جشنواره موسیقی فجر بازدید کردند.
یک پژوهشگر، تاریخ‌نگاری موسیقی در ایران را مقوله بسیار تازه‌ای خواند که اصلاً به اندازه خود تاریخ موسیقی ایران قدمت ندارد.
او در این زمینه توضیح داد: تاریخ‌نگاری امر بسیار جدیدی است که اولین گام‌های آن به حدود ۵۰ سال بعد از دوران مشروطیت برمی‌گردد. اولین گام‌ها در حوزه موسیقی تهران بوده که مؤلف آن آقای روح‌الله خالقی هم به هیچ وجه ادعای تاریخ‌نگاری نداشته ولی این تاریخ‌نگاری تبدیل به مبنا شده است.
تنها چند روز بعد از آنکه مشخص شد مسابقه «سیم آخر» شبکه ۳ سیما کپی شده از یک مسابقه تلویزیون رژیم‌صهیونیستی است، رضا رشیدپور مجری «سیم آخر» در میان اجرای این مسابقه پاسخ استهزاآمیزی به این ماجرا داد و کپی‌کاری در ساخت مسابقه «سیم آخر» را تکذیب کرد.
به گزارش سینماپرس، در دوره‌ای که مرتضی میرباقری معاون سیما بود و مسابقه استعدادیابی «عصرجدید» به تازگی روی آنتن شبکه ۳ رفته بود، معاون وقت سیما در پاسخ به سؤالی درباره کپی بودن «عصر جدید» از مسابقه معروف «امریکن گات تلنت» با دفاع از ساخت آن مسابقه، این کار را نه کپی‌کاری بلکه بومی‌سازی یک برنامه موفق عنوان کرد. این توجیه می‌توانست در جای خودش درست باشد، زیرا نمونه‌های مشابه «امریکن گات تلنت» در اغلب کشورها ساخته شده و الگوی تقریباً یکسانی در استعدادیابی شکل گرفته است. سازندگان «عصر جدید» نیز چندان روی اصالت برنامه و ایده ساخت آن پافشاری نداشته و جای آن تلاش کرده‌اند همان «بومی‌سازی» برنامه‌ای موفق را در پیش بگیرند.
در مقابل رشیدپور در دفاع از برنامه «سیم آخر» که در جزئیات کار هم کپی شده است، به جای قبول اشتباه (اگر بشود نام آن را اشتباه گذاشت) با فرار رو به جلو و سعی در فرافکنی روش غلطی را در پیش گرفته است.
مسابقه «سیم آخر» که ابتدا «بمب» نام داشت، از مسابقه‌ای اسرائیلی به نام «Boom» (همان صدای انفجار بمب) کپی شده است. سازندگان این برنامه هم در ابتدا نزدیک‌ترین نام ممکن را برای آن انتخاب کردند که در نهایت با تغییر آن به «سیم آخر» تلاش شد این شباهت کمتر شود. در این مسابقه یک بمب ساعتی وجود دارد که شرکت‌کننده باید بر اساس پاسخی که به سؤال‌ها می‌دهد، سیم مربوط به پاسخ درست را قطع کند و در صورت اشتباه، بمب عمل می‌کند و رنگ بر سر و صورت شرکت‌کننده می‌پاشد. گویا ایده این برنامه اسرائیلی تا به حال به چند کشور در قالب حق کپی رایت واگذار شده است، اما رشیدپور این برنامه را کپی کرده که با واکنش مجری برنامه «Boom» مواجه شده است و او ابراز امیدواری کرده این کار تنش‌ها بین ایران و اسرائیل را کاهش دهد! اما رشیدپور ترجیح می‌دهد با تمسخر لو رفتن کپی‌کاری انجام شده به شعور مخاطب تلویزیون توهین کند.
رسانه‌های ایران هفته گذشته گزارشی را به نقل از تایمز اسرائیل منتشر کردند که در آن این رسانه رژیم صهیونیستی با انتشار گزارشی پخش مسابقه تلویزیونی «سیم آخر» را تقلیدی از مسابقه اصلی «بوم» (Boom) دانست که در سال ۲۰۱۴ از کانال۱۲ تلویزیون اسرائیل پخش می‌شد.
*جوان
ارکستر سمفونیک تهران، دوئت نوازندگان اتریشی، گروه های«چکاد»، «آوای اصلان کتول»، «دالاهو» و یک رسیتال پیانو کنسرت های خود را در چهارمین روز جشنواره موسیقی فجر پیش روی مخاطبان قرار دادند.
سینماپرس: کوروش تهامی بازیگر سینما و تلویزیون در آستانه میلاد باسعادت امیرالمومنین حضرت علی (ع) و روز پدر در خصوص جایگاه «پدر» در سینمای ایران گفت: ما نباید فراموش کنیم که مهمترین عنصر برای شکل گیری و ساخته شدن تک تک افراد جامعه، خانواده است و وجود پدر مهترین رکن و به مثابه ستونی برای خانواده محسوب می شود از این رو سینما و تلویزیون باید توجه جدی تری به عنصر مهم خانواده و نقش «پدر» داشته باشند اما متأسفانه طی سال های اخیر فیلم های خانوادگی به ندرت تولید شده و به جایگاه مهم خانواده و پدر در آثار سینمایی چندان توجهی نشده است.
بازیگر فیلم های سینمایی «رگ خواب» و «سلفی با دمکراسی» در گفتگو با خبرنگار سینماپرس افزود: بی تردید نه تنها در سینما که در سایر هنرهای نمایشی باید به جایگاه ویژه و مهم پدر و همچنین عنصر مهم خانواده توجه صورت گیرد. همه به خوبی می دانیم عنصر مهم خانواده در شکل گیری یک فرد برای مواجهه با خودش و اجتماعی که قرار است در آن زندگی کند بسیار موثر است و از این رو باید با تولید آثار مناسب دست به الگوسازی صحیح برای افراد زده شود.
وی ادامه داد: اینکه در سال های اخیر در سینما کمتر به عنصر مهم خانواده پرداخت شده است عوامل متعددی دارد؛ یکی از مهمترین این اتفاقات آن است که آنقدر فیلمسازان، فیلمنامه نویسان و تهیه کنندگان به موضوعات دم دستی و کلیشه ای و کم ریسک چسبیده اند که دیگر تقریبا پرداختن به سایر موضوعات مهم به فراموشی سپرده شده است. بنده معتقدم در وهله اول نیاز است تا فیلمنامه نویسان ما کمی خلاقیت و وسعت دیدگاه شان را گسترش دهند و از سوی دیگر فیلمسازان و تهیه کنندگان هم دست از تولید آثار کلیشه ای بردارند.
این سینماگر با بیان اینکه سینما باید همواره یک گام جلوتر از جامعه قدم بردارد متذکر شد: متأسفانه یکی از دلایل عدم رغبت مخاطبان برای تماشای فیلم های سینمایی ایران آن است که این فیلم ها اغلب کلیشه ای و تکراری شده اند، مردم تصویر خود را به صورت جدی در این آثار نمی بینند و به همین علت فیلم ها را چندان تحویل نمی گیرند. بی شک تولید فیلم های مرتبط با خانواده می تواند یکی از مسائلی باشد که مردم را با سینما آشتی دهد.
تهامی سپس به نقش سیاست گذاران و مدیران سینمایی در خصوص توجه به آثار خانوادگی اشاره کرد و گفت: متأسفانه تجربه ثابت کرده که بسیاری از مدیران سینمایی ما هیچ دغدغه ای برای پرداختن به موضوعات مهم خانوادگی ندارند. البته من معتقدم نمی توان به صورت دستوری و آیین نامه ای فیلمسازان را ترغیب کرد تا در خصوص موضوعی مبادرت به تولید فیلم کنند اما می توان برای پرداختن به این قبیل موضوعات برخی سیاست های تشویقی در نظر گرفت تا فیلمسازان میل شان برای تولید این آثار بیشتر شود.
بازیگر فیلم های سینمایی «به رنگ ارغوان» و «سینما سینماست» تأکید کرد: آنچه مهم است اینکه نگاه مسئولان همیشه موثر است، نوع نگاه و تخصص و دغدغه مند بودن مسئولان همیهش موثر است و اگر یک مسئول و مدیر دلسوزی وجود داشته باشد ما شاهد رقم خوردن اتفاقات نیکی در سینما خواهیم بود.
وی در همین راستا خاطرنشان کرد: مدیران سینمایی باید فیلمسازان و نویسندگان مطرح را دعوت کنند تا در خصوص این موضوعات مهم ورود کنند و مسیر تولیدات سینما را تغییر دهند. مهمترین اتفاقی که در هر کشوری رخ می دهد تولید آثار هنری از جمله تولیدات تصویری و نمایشی است. این فیلم ها و سریال ها بزرگترین تأثیرات را روی افراد جوامع می گذارد. سیاست های کلان جهانی از طریق فیلم ها به کل دنیا منتقل می شود. چرا ما نباید در این دسته باشیم؟
تهامی متذکر شد: ما باید افق نگاه مان را گسترش دهیم و فقط به همین امروز و اکنون توجه نداشته باشیم و به اثرگذار بودن هنر-صنعت سینما نگاه جدی تری داشته باشیم تا اتفاقات نیکی در این زمینه رقم بخورد.
وی در پایان این گفتگو با بیان اینکه از نظر بنده زنده یاد جمشید مشایخی ماندگارترین پدر سینمای ایران هستند گفت: ایشان در اغلب آثارشان همواره حامی و پشتیبان خانواده شان بودند و از این رو در ذهن بنده ماندگار شده اند؛ البته زنده یاد محمدعلی کشاورز هم برای بازی در سریال ماندگار «پدرسالار» یکی دیگر از پدران ماندگار در ذهن بنده اند اما پدری که به شدت مستبد بود و دلسوزی چندانی برای خانواده اش نداشت!
سی‌وششمین جشنواره موسیقی فجر در پنجمین روز از برگزاری خود میزبان پنج گروه خواهد بود.
سینماپرس: مدیران فرهنگی دولت دوازدهم در رویکردی محافظه‌کارانه ترجیح دادند تا تفکیک جشنواره ملی و جهانی فیلم فجر را در سال آخر دولت هم ادامه دهند و به ترکیب این بدعت سینمایی دست نزنند.
به گزارش سینماپرس، هفته گذشته دبیرخانه سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر اعلام کرد که این رویداد هنری از تاریخ پنجم تا دوازدهم خرداد ۱۴۰۰ به دبیری محمدمهدی عسگرپور در تهران برگزار می‌شود.
بر اساس این خبر، جشنواره جهانی در این دوره به شیوه ترکیبی نمایش فیلمها به شکل فیزیکی و برگزاری بازار فیلم به شکل مجازی برگزار خواهد شد.
در چارچوب مقررات منتشره، مدت ثبت‌نام فیلمهای متقاضی شرکت در این رویداد سینمایی در درگاه اینترنتی جشنواره از ۲۷ بهمن تا ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ قید شده است.
سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر قرار است در بخش‌های اصلی و جانبی برگزار شود و فیلم‌هایی که مراحل تولید را در سال های ۲۱-۲۰۲۰ میلادی به پایان برده باشند، امکان حضور در بخش‌های رقابتی اصلی شامل سینمای سعادت (مسابقه بین‌الملل) و جلوه‌گاه شرق (سینمای کشورهای آسیایی و اسلامی) را خواهند داشت.
جشنواره‌ای که دوبار به تعویق افتاد
این جشنواره قرار بود از ۲۸ فروردین تا پنجم اردیبهشت امسال و قبل از آغاز ماه مبارک رمضان برگزار شود، اما شیوع ویروس کرونا باعث شد تا در نیمه دوم اسفندماه سال ۱۳۹۸ زمان برگزاری آن به نیمه دوم خرداد ماه ۱۳۹۹ موکول شود. با این حال به خاطر تداوم شیوع ویروس کرونا، اردیبهشت‌ماه امسال ستاد خبری جشنواره فیلم فجر رسماً از لغو برگزاری این جشنواره خبر داد. در آن زمان محمدمهدی عسگرپور با اشاره به اینکه بخش قابل‌توجهی از روند اجرایی جشنواره مثل انتخاب فیلمهای بخش‌های مختلف انجام شده و امکان برگزاری نیمه‌مجازی این جشنواره وجود دارد، دلیل لغو برگزاری را مشکلات مربوط به حضور فیلمسازان و مهمانان خارجی دانست. او همچنین از انجام اقدامات لازم برای برگزاری این رویداد سینمایی در خرداد ۱۴۰۰ خبر داده بود.
کرونا، سینما و صف ماسک‌داران!
در همان زمان اظهارنظرهایی هم مطرح شد مبنی براینکه با توجه به خسارت زیادی که تعطیلی سینماها از اسفندماه تاکنون به سالن‌ها، فیلم‌هایی که در نوبت اکران بودند و به طور کلی «سینما» وارد کرده، بعضی جشنواره‌های فیلم از جمله همین جشنواره جهانی فجر برگزار نشوند و سازمان سینمایی هزینه بر پایی آن را برای جبران خسارت‌ها و کمک به سینما صرف کند. این موضوع با واکنش تند عسگرپور همراه شد. او در یادداشتی با عنوان «کرونا، سینما و صف ماسک‌داران» گفت: انگار ناتوانی‌ها به حدی رسیده که حتماً باید در درون خانواده، یک چیزی فدای چیزی دیگر از همان خانواده شود.
دبیر سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر سرچشمه طرح این‌گونه پیشنهادات را به صاحبان عمده مجموعه‌های سینمایی منتسب کرده بود. افرادی که که عملاً «چاقوهایشان را برای رویدادهایی تیز می‌کنند که با خودش و در حد بضاعتش نشان فرهنگی دارد و توانسته به مقدار قابل توجهی به بودجه‌های غیر از وزارت فرهنگ و ارشاد اتکا کند».
عسگرپور در ادامه نوشت: کمی کودکانه است اگر فکر کنیم با تعطیلی این جشنواره‌ها، حامیان مالی آنها حاضرند پولشان را به آن بخش از سینما که دست کم رشد فرهنگی اولویت اولش نیست و معادلات مالی‌اش هم ترتیبات دیگری دارد بدهد.
جداسازی یا ادغام؛ همچنان مسئله این است!
تفکیک بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر و برگزاری آن به صورت مجزا در قالب جشنواره جهانی فیلم فجر، از سال ۱۳۹۳ عملیاتی شد. به این ترتیب آثار خارجی جشنواره با فاصله‌ای دو ماهه در فروردین سال بعد در قالب بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمده و وارد عرصه رقابت شدند.
این روند از همان ابتدا مورد نقد بسیاری از سینماگران و منتقدان قرار گرفت. علاوه بر هزینه‌های مضاعف، افت کیفی فیلمها و کیفیت فیلمسازان خارجی حاضر در جشنواره نیز از مهمترین انتقاداتی است که به این روند جدید وارد شد. یکی دیگر از این انتقادات به روند اجرای جشنواره و محدودکردن برگزارکنندگان آن به طیف خاصی از اهالی سینما بود که شائبه مدیریت و اجرای محفلی جشنواره را تقویت می کرد.
یکی از تندترین این اظهارات، مجید مجیدی در گفتگو با شماره نوروز ۹۹ ماهنامه «اندیشه پویا» یکی از دلایل ایجاد فضای ناسالم سینمای امروز را جداکردن بخش بین‌الملل از جشنواره فجر دانست که اصل فلسفه جشنواره فجر را زیر سوال برده است.
این کارگردان سینمای ایران گفته بود: «آن سال‌هایی که این جدایی صورت نگرفته بود، روسای جشنواره‌های مطرح خارجی موقع برگزاری جشنواره به ایران می‌آمدند و در کنار مخاطبان ایرانی، فیلمهای ایرانی را می‌دیدند و برای جشنواره‌های خود گزینش می‌کردند. فیلم «بچه‌های آسمان» در جشنواره فجر بود که توسط نماینده جشنواره مونترال انتخاب شد و کم‌کم به سمت دیگر جشنواره‌ها رفت و بزرگ شد. آن زمان مدیر جشنواره ونیز خودش هر سال مهمان فجر بود و بادقت فیلمها را می‌دید و فیلم انتخاب می‌کرد».
کارگردان فیلمهای «رنگ خدا» و «بچه های آسمان» اظهار کرد: این چهره‌های درجه سه و چهاری که از توی کافه‌های اروپا پیدا می‌کنند و به بین‌الملل جداشده از فجر می‌آورند خیلی توفیر دارند با آن آدمهای درجه یکی که قبل از جدایی بین‌الملل، به جشنواره فجر می‌آمدند و فیلمهای ایرانی را می‌دیدند.
بدعتی که همچنان ادامه دارد
این تنها یک نمونه از انتقادات فراوانی بود که در طول سال‌های گذشته از تفکیک بخش بین‌الملل جشنواره فجر مطرح شده است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به صورت فیزیکی با وجود نگرانی‌ها و برخی حواشی کرونایی، از نگاه مدیران سازمان سینمایی موفقیت‌آمیز بوده است. به این ترتیب، متولیان جشنواره جهانی دلگرم از این موضوع چند روز پس از برگزاری جشنواره فیلم فجر برگزاری بخش بین‌الملل این جشنواره به صورت ترکیب فیزیکی و مجازی در بهار سال آینده را قطعی اعلام کردند.
لغو جشنواره امسال فرصتی بود که در سایه آن متولیان فرهنگی و مدیران سازمان سینمایی با نگاهی منصفانه، علمی و فارغ از هیاهو، جشنواره جهانی فیلم فجر را با معیار کلی هزینه فایده (مادی و معنوی) مورد بازنگری و بررسی قرار دهند. روندی که البته نیازمند بررسی تمام نقاط ضعف و قوت ۶ دوره قبلی به دور از هرگونه نگاه حاشیه‌ای بود تا تصویری درست از دستاوردها و کمبودهای این رویداد فرهنگی رسید.
با این حال مدیران فرهنگی دولت دوازدهم در رویکردی محافظه‌کارانه ترجیح دادند تا این روند را در سال آخر دولت هم ادامه دهند و به ترکیب این بدعت سینمایی دست نزنند. حال باید تا نیمه خردادماه منتظر ماند و دید که کیفیت برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر به چه صورت خواهد بود.
*آنا
فراخوان نخستین جشنواره ملی کارآوا با دعوت از علاقمندان برای ارسال آثاری با موضوع آواها و نغمات کار منتشر شد.
