«مثل نامه» پویانمایی برای آشنایی کودکان با ضرب المثل‌های فارسی
«مثل نامه» کاری از گروه کودک مرکز پویانمایی صباست که راوی حکایت‌های جذاب و دیدنی است. این مجموعه به کارگردانی مهدی حیدریان، محمدرضا کیانی و حامد جعفری کیا و تهیه کنندگی رضا تقدسی توانسته است موفقیت زیادی را به لحاظ جذب مخاطب از آن خود کند و به سری چهارم تولید برسد.
این پویانمایی با تکنیک دو بعدی ساخته شده که تاکنون سه فصل آن به روی آنتن رفته است. در این پویانمایی با استفاده از مثل‌ها، فیلمنامه‌ای با خلاقیت و ایده جدید ارائه می‌شود. «مثل نامه» تلاش می‌کند با زبان شعر و داستان کودکانه همراه با هر ضرب المثل یک آموزه تربیتی و اخلاقی به کودکان آموزش دهد.
حامد جعفری کیا از کارگردانان فصل چهارم «مثل نامه» گفت: تولید و ساخت این مجموعه از سال ۱۳۹۶ به سفارش مرکز صبا در موسسه فرهنگی -هنری هور آغاز و تا به امروز حدود ۴۰۰ قسمت از این مجموعه تهیه شده که بخش زیادی از آن به پخش رسیده است.
وی ادامه داد: برای ضرب المثل‌های مجموعه «مثل نامه» از منابع موثقی استفاده شده است از جمله کتاب فرهنگ بزرگ ضرب المثل‌های فارسی مرحوم دکتر حسن ذوالفقاری که بالغ بر صدها هزار مثل در آن عنوان شده که خود این اثر از چهارصد منبع و کتب تاریخی استخراج شده است و به دلیل رعایت ترتیب حروف الفبا و نمایه‌هایی همچون کلیدواژه‌ها، دسترسی مخاطب را برای یافتن هر ضرب المثل، سهل و آسان می‌کند.
جعفری کیا خاطرنشان کرد: از منابع دیگری همچون حکایات نغز و شیرین شیخ اجل سعدی هم استفاده کردیم که ایده‌های داستانی زیادی به ما داد.
کارگردان مجموعه «مثل نامه» ادامه داد: از حیث تبدیل مثل‌ها به فیلمنامه، پروسه خاصی طی می‌شود و مراحل تایید ضرب المثل از انتخاب و تایید تا ایده و طرح اولیه برای تبدیل شدن به فیلمنامه، در چند مرحله صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه حکمت، اخلاق، زبان فارسی، جایگاه خرد، اندیشه و عمل از مهمترین شاخصه‌های انیمیشن مثل نامه ایرانی هستند پیرامون جایگاه آموزش‌هایی از جنس روابط اجتماعی وچگونگی دست یابی به موفقیت‌ها در مسیر زندگی، در این مجموعه گفت: ضرب‌المثل‌های زیادی دربارۀ روابط اجتماعی، مهارت‌های زندگی، کار و اقتصاد و .. وجود دارند که دست‌مایۀ داستان‌های مثل‌نامه شده‌اند. نکته دیگری که در تولید مثل نامه به رخ کشیده می‌شود فضا سازی آن براساس نقاشی‌های مینیاتوری ایرانی است که به ایرانیزه بودن این اثر بسیار کمک کرده است.
جعفری کیا تاکید کرد: از آن جایی که مخاطب ما نوجوان و کودک است و حساسیت‌های خاصی وجود دارد باید در نظر داشته باشیم در بیان حکایات و توجه به حفظ محتوای پیام ضرب المثل ها، مقوله قابل فهم بودن را هم رعایت کنیم.
وی درباره تفاوت این مجموعه با شکرستان خاطرنشان کرد: از زمانی که انسان تجربه زندگی و زیست اجتماعی را پیدا کرد نیاز به افسانه و قصه‌ها هم شکل گرفت. محتوای ضرب المثل‌ها ریشه در تاریخ و تمدن هر کشوری دارد و هر چقدر سرزمینی از قدمت تاریخی و تمدنی بیش تری برخوردار باشد بی شک از ضرب المثل‌ها و تاریخ غنی تری برخوردار است و افسانه‌های قدیمی تری دارد. ما هم سعی کردیم ضمن استفاده از ضرب المثل‌ها و تطبیق فرم اثر و استفاده از المان‌های ایرانی در طراحی شخصیت‌ها و لباس، پس زمینه ها، موسیقی و دوبله قوی و.. علاوه بر جذاب و نشاط‌انگیز کردن فضای اثر، ضرب‌المثل و مفهوم را به دور از فضای ملال آور و کسالت بار به مخاطب منتقل کنیم و به نظر می‌رسد نحوه فیلمنامه، شخصیت پردازی و استفاده از راوی ثابت برای این مجموعه، آن را از لحاظی با «شکرستان» متمایز می‌کند.
جعفری کیا تصریح کرد: ما برای جذب بیشتر مخاطبان کودک ضمن استفاده از راوی «شانه به سر» به همراه دستیارش «زاغو» که در اشعار و ادبیات فارسی «شانه به سر» نماد راهنما و زاغو نماد هوش و ذکاوت است، شخصیت‌هایی که بیشتر تیپیکال و مشاغل مشخص دارند و در قصه‌های متفاوت به ایفای نقش می‌پردازند هم بهره بردیم و یک راوی ثابت هم در برنامه حضور دارد.
کارگردان مجموعه «مثل نامه» تاکید کرد: در داستان‌های مثل نامه ایرانی به فراخور موضوع داستان، به ادیبان و بزرگان فرهنگ و ادب و علم اشاره می‌شود و هر قصه مخاطب را با پیشه‌ها، اصناف و اقشاری که هر یک نقشی در حیات و رشد جامعه داشته و دارند، همراه می‌کند و امیدواریم «مثل نامه» بتواند در آشنا کردن فرزندان ایران زمین با فرهنگ غنی پارسی سهمی ادا کند.
