وقتی در عروسک نماد فرهنگی می‌گذاری از بقیه شخصیت‌ها متمایزمی شود/عروسک‌های امریکایی فرهنگ امریکایی را معرفی می‌کند – اخبار سینمای ایران و جهان
سینماپرس: فرزانه بابایی گفت: وقتی تیم طراحی و ساخت عروسک حرفه‌ای باشد، این صنعت پیشرفت می‌کند.
به گزارش سینماپرس، فرزانه بابایی، طراح عروسک در گفت‌وگو با خبرنگاران جوان،درباره طراحی و تولید عروسک گفت: کاری به آنچه در زمینه عروسک سازی در خارج ازکشور انجام می‌شود ندارم. عقیده ام این است که برای انجام هرکاری باید یک سناریو داشت. از طرف دیگر من عقل کل نیستم که بگویم همین طرحی که انتخاب کردم خوب است و طبق همان کارم را انجام دهم. یک تیم باید سناریوی ساخت عروسک را انتخاب کند. پس از آن به اینجا می‌رسیم که شخصیت پردازی کنیم. یک تیم باید این باره نظر بدهد، چون یک نفر همه چیز را نمی‌داند و همه کار را انجام نمی‌دهد.
وی افزود: یک نفر تا این اندازه جامع نیست که بگوید طرح، طرح من و حرف، حرف من است. پس یک تیم باید درباره شخصیت پردازی عروسک نظر بدهد. کاری که همیشه برای ساخت عروسک هایمان انجام می‌دادیم. البته کارهای ما کوتاه بود. پس از آن تمام جوانب کار را می‌سنجیم. اول از همه بودجه تعریف می‌کند یک طراح عروسک و عروسک ساز چه کارهایی می‌تواند انجام دهد. بر اساس همین دست من باز است. من کاری را انجام می‌دهم. شخصیت پردازی هم کردم. قصه ام یک قصه خیلی قوی است. پشت کارم یک تیم دارم. بسیار مهم است که تیم طراح عروسک حرفه‌ای باشد و این حرفه‌ای بودن در تمام کارها اهمیت دارد.
این طراح عروسک ادامه داد: حتی در زمینه بازکردن یک پیچ هم باید حرفه‌ای بود. وقتی تیم طراحی و ساخت عروسک حرفه‌ای باشددر هرمسئله‌ای که وارد می‌شود، نتیجه کار حرفه‌ای از آب درمی آید. در نتیجه آن می‌توانی انیمیشنت را در کشور خودت نمایش بدهی. برای کارت تبلیغات می‌کنی. این اتفاقات قبل از آنکه در کشور خودت نمایش بدهی. از همه جا برای دریافت آن سفارش می‌دهند، چون کارت جذاب درآمده است و برای ساخت آن با یک تیم حرفه‌ای کار کردی. حتی پیش از اکران فیلم، عروسک‌های آن را ساختی. در نتیجه از هر دقیقه فیلم پول در می آوری. همین پول به گردش در می‌آید و بازارت را می‌گرداند و برای تولید کار بعدی آماده می‌شوی؛ اما استارت اولیه کار را واقعا پول می‌زند. باید یک تیم مالی باشد.
بابایی بیان کرد: باید تعدادی شریک در زمینه سرمایه گذاری برای ساخت انیمیشن وجود داشته باشد. شرکایی که واقعا بدانند می‌خواهند چه کاری انجام دهند. با یکی برخورد کردم که از من می‌خواست عروسک ایرانی بسازم؛ اما نمی‌دانست چه چیزی می‌خواهد. پیش از اینکه بخواهد در این زمینه فعالیت کند، سبزی می‌فروخت و تنها به گمان بیشتر بودن پول فروش عروسک می‌خواست در این زمینه سرمایه گذاری کند. این یعنی با مانع اول مواجه شدیم و کار تمام شد. قبول دارم در تمام دنیا خط قرمزهایی وجود دارد. این خط قرمزها در کشور ما نیز دیده می‌شود؛ اما نباید به حدی باشد که پر و بالم برای طراحی عروسک بسته باشد و نتوانم عروسکی طراحی کنم که در آخر هم من هم مخاطب لبخند بزنیم. دلم نمی‌خواهد عروسکی طراحی کنم که با این همه زحمت کارهای طراحی اش را انجام دادم و پیش بردم، بعد همه به آن توجهی نمی‌کنند. فکر می‌کنند فقط می‌خواهم به گرا اشاره کنم و متنی را نمایش بدهم.
وی اظهار کرد: واقعا بحث اول در انیمیشن و فیلم سرگرمی است. بعد در آن خوراک می‌گذاری. درصورتی که بیش از حد خوراک در یک انیمیشن باشد، خود سازنده آن هم از انیمیشن زده می‌شود. نباید یک بعدی باشد. باید فکر کند با ده میلیون نفر حرف بزنی سلیقه آن‌ها چیست. پس نمی‌توانی خودت را در آن اعمال کنی. باید یک مقدار به خودت پر و بال بدهی. هرچقدر دستت در ساخت انیمیشن و عروسک‌های آن بسته باشد، مخاطب هایت کمتر می‌شوند. آن موقع ساخت عروسک برای ده هزار نفر جواب نمی‌دهد. باید جاده ات وسیع‌تر و مخاطبانت بیشترباشد،از نظر بازاری کارت قوی ترمی شود. در آن زمان است که می‌توانی بگویی می‌خواهم عروسکم را برای بلغارستان یا هرکشور دیگری بفرستم.
این طراح عروسک ادامه داد: طراح خودش شخصیت پردازی عروسک‌ها را انجام می‌دهد. دوستانی که در این زمینه فعالیت می‌کنم می‌بینم عروسک‌های بسیار زیبایی می‌سازند. کارهایشان ده دقیقه است از فیلم‌های کوتاه می‌سازند. بعد با کسانی برخوردمی کنم که می‌گویند ما در کشور انیمیشن نداریم. چه کسی اینجا انیمیشن خوب می‌سازند. با تعداد کمی که از چشمشان رد شده است و دیده اند مقایسه می‌کنند. ما انیمیشن سازهای خوب در کشور داریم با بودجه‌های کم می‌سازند. طرح هایشان تصویب نمی‌شود بعد با بودجه خودشان می‌سازند. جوایز خوبی هم دریافت می‌کنند، اما کسی آن‌ها را نمی‌بیند. شاید هزار نفر آن انیمیشن خوب را تماشا کنند.
بابایی بیان کرد: مگر جشنواره انیمیشن برگزار شود دست به دست شود. ما با هم غریبه ایم. ایرانی با ایرانی لج است. در همین مدت جشنواره اسباب بازی داشتیم. می‌دیدم کارها تا چه حد شیرین یا برگرفته از داستان‌های ایرانی بود. این‌ها در شبکه‌های اجتماعی ارائه شد واکنش‌های بدی نسبت به آن داشتند. همه می‌گفتند این چه چیزی است که ساختید. درصورتی که عروسک‌ها شیرین بودند. اگر کسی از آن‌ها حمایت کند حتی می‌تواند به کشورهای دیگر صادر شود. حرف برای گفتن دارد. هم قصه‌هایی داشت که کسی نشنیده بود. نمی‌توانستم به آن ایرادی بگیرم. این عروسک‌ها در کشور ساخته می‌شود. این‌ها خودشان طراحی می‌کنند و خودشان سایت فروش دارند. از انیمیشن جداست.
وی ادامه داد: آدم حرفه‌ای هستم شخصیت را طراحی کردیم می‌خواهیم در بازار معرفی کنیم ما اینجا در زمینه تولید مشکل داریم. در زمینه ساخت عروسک‌های غیرپارچه‌ای کاری نمی‌کند. همیشه این عروسک‌ها از چین وارد شدند. چین بازار عروسک را دست خودش گرفته است. باید تولید کننده وارد شود. کسی عروسک به شیوه لوتاری را تولید نمی‌کند. هیچ مشکل خاصی نیست. علاقه‌مند به این مسئله نیست کسی به آن وارد نمی‌شود. هیچ کدام از تولیدکننده‌ها نمی‌توانستند عروسکی بسازند که روی پایش بایستد. الان بازار آن وجود دارد. کسی در این زمینه حرفه‌ای کارنمی کند. گاهی گمان می‌کنند واردات عروسک از چین برایشان ارزان‌تر می‌شود. یک بخشی از آن به ناآگاهی ما بازمی گردد. عروسکی برای بچه از خارج می‌آورند که بوی نفت می‌دهد. نباید عروسک بو بدهد حتی اگر بوی آن خوب باشد.
این طراح عروسک بیان کرد: یک مقدار زمان می‌برد به مخاطب بازمی گردد چقدر از ادبیات اطلاع دارد. با دانسته‌های خودم دنبال خرید عروسک می‌روم. طراحان عروسک فعالیت می‌کنند یک سری عروسک‌های محلی را در سایتی می‌فروشند. باید اینقدر فرهنگمان را خوب بشناسیم که ضعف هایش را قوی‌تر کنیم آن وقت ملت قوی تری می‌شویم. حتی عروسک‌های فولکلور ایرانی در بازار کم نیست. اصلا با هیچ چیز مخالف نیستم یک آگاهی کسب کنیم برای اینکه درست انتخاب کنیم. حقیقت این است می‌گوییم بزرگتر کوچکتر را تربیت می‌کند. اولین تیم خود مخاطب است تا صدا نکند جواب نمی‌شنود. تعدادی از بچه‌ها هیجانی اند بنتون را دوست دارند. ادبیات ما سرشار از قصه است. حتی از قصه‌های ما انتخاب می‌کنند. همه مثل هم نیستند که یک چیز را بخواهند. در این زمینه باید افراد دلسوز در این زمینه وارد شوند. تاحدی خط قرمز نگذارم که نتوانند خلاقیت داشته باشند.
بابایی ادامه داد: نسل اول دارا و سارا خیلی فروش رفت. حتی از نسل دوم هیچ چیزی در بازار نماند. برای تبلیغات نسل سوم دار و سارا که کیفیت بسیار خوبی داشت کاری انجام نشد. حتی نگفتند این عروسک در بازار ارائه می‌شود. همه شاکی بودند چرا این عروسک‌ها را نمی‌فروشید. باید از عروسک‌های دارا و سارا حمایت می‌شد. باید نهاد دولتی برای معرفی آن هزاران کار انجام دهد. قرار نبود دارا و سارا عروسک ملی شودودارا و سارا یک اتفاق بود. معمولا برای عروسک‌های اینگونه قصه تعریف نمی‌کنند. برای ساخت فیلم سینمایی از شنگول و منگول که همه می‌شناسند تبلیغات شودهمه را تشنه می‌کنند همه همزمان با ساخت فیلم در بازار ارائه می‌شود. خودم چیزی ندیدم. از عروسک غول آسا که درست کرده بودند وحشت می‌کردم. هرکالایی را باید معرفی کنی. حتی برای فکرت اهمیت دارد. می‌تواند اساسی‌ترین بخش کارت باشد. بدون تبلیغات نمی‌توان فعالیت کرد. حتی با تبلیغات به شما می‌گویند به آن کالا نیاز داری درحالی که اصلا به آن نیازی نداری. بدون تبلیغات نمی‌توان کار را معرفی کرد.
وی بیان کرد: ما به کارهای متنوع نیازداریم. عروسک تنها به بچه‌ها تعلق ندارد. رده سنی ندارد و تنها به بچه‌ها اختصاص ندارد. تبلیغات به پول نیاز ندارد. بخش زیادی از تبلیغات به هزینه نیازدارد. همین طور نمی‌توان تبلیغ کرد. اول باید فکر داشته باشی بعد بودجه، بال و پر و تیم قوی و حرفه‌ای داشته باشید. وقتی یک عروسک تولید می‌کنید حتی یک دانه عروسک در آرشیو نماند. گفتم چرا پایت سالک دارد. گفت با پارچه پوشانده می‌شود. اگر بخواهی کار خوب ارائه شود، لبخند را به مخاطب ارائه می‌دهد. باید انیمیشن ساز بداند می‌خواهد عروسک آن را بسازد او باید بخواهد و پول داشته باشد. باید به تیم تولید کننده اش آگاه باشد. هزینه تولیدش را داشته باشد.
این طراح عروسک بیان کرد: همه جا تبلیغات فیلم سینمایی را انجام دهی همزمان با پخش فیلم عروسک در بازار ارائه شود. این کار را برای یک تئاتر انجام دادیم. تمام عروسک‌ها فروش رفت. دنیا در حال تغییر است هرکسی می‌آید به عقب بازنمی گردد. بچه‌ها می‌خواهند قصه تازه شان را بگویند باید با تمام این‌ها تیم خوب داشته باشید شخصیت پردازی کنید تبلیغات کنید. فیلم اکران شود مخاطب هم آن را تهیه می‌کند. ساخت انیمیشن کار بسیار پرخرج و پرزحمتی است. اگر تیمی هست که کارمی کند بچه‌های عروسک دوز قوی داریم. تولید کننده عروسک به شیوه لاتاری نداریم. بازارمان کمبود دارد و افرادی هستند که متقاضی آن باشند. الان ملت‌ها به هم بسیار نزدیک شدند باید دید کدام قسمت فرهنگ را می‌خواهی به جامعه معرفی کنی.
بابایی ادامه داد: فرهنگ ما می‌گوید عروسک از کجا آمده است آن وقت برای مخاطب جذاب می‌شود. عروسک‌هایی مربوط به جنوب کشور دیدیم. عروسک تمیز اجرا نشده بود یک نامه در آن گذاشته شده بود شناسنامه اش بود برای همین زیاد فروش رفت. وقتی در عروسک نماد فرهنگی می‌گذاری از بقیه شخصیت‌ها متمایزمی شود. طبیعتا هرچقدر زیباتر حرف بزنی بیشتر جذب می‌شوند. همه لزوما این کار را نمی‌کنند. عروسک‌های امریکایی فرهنگ امریکایی را معرفی می‌کند. ما هم می‌توانیم چنین کاری را انجام دهیم. نباید صرفا لباس محلی به تن عروسکمان بکنیم. الان از عروسک‌های روستایی جنوب به دلیل تفاوتش با عروسک‌های دیگر استقبال می‌شود. یک عروسک نمی‌تواند بار فرهنگی به دوش بکشد.
وی اظهار کرد: عروسک‌های جنوب به دلیل خاص بودنش به فروش می‌رود برای بچه‌ها نمی‌توان این کار را انجام داد. آن‌ها به وسیله بازی نیازدارند. آن‌ها عروسک‌های روستایی ما را تهیه می‌کند. در عروسک بچه پنج ساله نماد گذاشت و نمی‌توان به او با عروسک خوراک فرهنگی داد. با موسیقی، کتاب و آنچه در خانواده اش است خوراک فرهنگی به کودک منتقل می‌شود. عروسک‌های فرهنگی برای توریست خاطره سازی می‌کند. می‌تواند در ویترینش از آن استفاده کند. این عروسک‌ها از یک دوره‌ای نشات گرفته است. الان مردم به شیوه دیگری زندگی می‌کنند. عروسک‌های ما چشم ندارد تنها سربند دارد. آن پوشش عروسک پوشش منطقه را نمایش می‌دهد. گاهی نامه‌هایی دارند که از دردهایشان برای مخاطب نوشتند. عروسک‌های روستایی از پوشش زندگی شان، میزان دخیل بودن رنگ در زندگی شان و نقش زن در زندگی سخن می‌گوید.
این طراح عروسک بیان کرد: یکی از چیزهای بسیار جذاب برای صادر کردن عروسک به خارج از کشور آن نقش‌ها و رنگ‌هایی است که در کشورماست. چیزی که صادر می‌کنیم یک فرهنگ شاد و رنگارنگ پر از تنوع و نقش است. آن‌ها می‌توانند از آن لذت ببرد. وقتش رسیده است ما هم از این همه طرح، نقش و قصه استفاده کنیم.
