از تأکید بر باندبازی در بنیاد سینمایی فارابی تا انتقاد از هدررفت بودجه های بیت المال در این نهاد/ سینماگران خواستار بازنگری در موجودیت فارابی شدند! – اخبار سینمای ایران و جهان
سینماپرس: تعدادی از سینماگران کشور در خصوص ۸ سال زوال و انحطاط در بنیاد سینمای فارابی با تأکید بر اینکه فامیل بازی و رفیق بازی در بنیاد سینمایی فارابی بیداد می کند متذکر شدند: بنیاد سینمایی فارابی امروزه بدل به نهادی تشریفاتی و بودجه برباده شده و بود و نبودش هیچ فرقی برای سینما و سینماگران ندارد!
به گزارش سینماپرس سال ۱۳۵۶ باشگاه فارابی با هدف گسترش فرهنگ سینمایی از طریق کلوب های نمایش فیلم تأسیس شده بود و اساسنامه مدونی نیز داشت که در آن مقطع زمانی می‌توانست مشکل قانونی و سازمانی این گروه را حل کند؛ پس از انقلاب اسلامی تنها عنوان باشگاه به بنیاد تغییر نام داد و پس از انجام مراحل قانونی، مسئولیت‌ها تقسیم شد. محمد بهشتی مدیر عامل، محمدمهدی دادگو مدیر تولید و مسئول اجرایی و محمد آقاجانی قائم‌مقام مدیر عامل، محل تشکیل گروه هم اتاق کوچکی در باغ فردوس بود.
پس از یک سال ساختمان قدیمی خانه قوام‌السلطنه که بخشی از آن به موزه آبگینه و سفالینه‌ها اختصاص داشت در اختیار بنیاد قرار گرفت و با نصب تجهیزات فنی مدرن به روز شد ولی از آنجایی که جوابگوی نیازهای فنی سینماگران نبود، استودیو میثاقیه که جزو اماکن مصادره‌ای بود نیز به مدیریت فارابی تحویل داده شد، یک پلاتو برای فیلمبرداری از صحنه‌های داخلی، بخش تدوین و انبار ابزار و وسایل مورد نیاز فیلمبرداری از بخش‌های این ساختمان بود.
در این زمان کم‌کم بخش‌های مختلف بنیاد نیز شکل گرفته بود، بخش تولید به مدیریت محمد مهدی دادگو و بخش فرهنگی به مدیریت عبدالله اسفندیاری اولین بخش‌ها بودند و پس از سه سال از آغاز به کار بنیاد فارابی امور بین‌الملل به مدیریت علیرضا شجاع‌نوری نیز شکل گرفت. در سال‌های بعد به مقتضای زمان بخش‌های دیگری همچون واحد کودک به مدیریت داریوش نوروزی و واحد جنگ به مدیریت اکبر اورعی شکل گرفتند که بعدها با سر و سامان گرفتن تقریبی سینمای کودک (دومین فیلم تولیدی از سوی بنیاد شهر موش‌ها بود که به منظور الگوسازی برای سینمای کودک و نوجوان ساخته شد) و همچنین پایان گرفتن جنگ برچیده شدند.
اما بنیاد سینمایی فارابی طی ۸ سال دولت تدبیر و امید ناکارآمدتر از همیشه بود! به زعم بسیاری از اهالی سینما بنیاد سینمایی فارابی تنها محلی برای حمایت از برخی سینماگران که وابسته به جریان فکری و جناحی و سیاسی مدیران فعلی سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی شده و به همین دلیل این افراد معتقدند که بهتر است این نهاد هرچه سریع تر تعیین تکلیف شود.
سینماگران با انتقاد نسبت به بریزبپاش پول های هنگفتی از بیت المال در بنیاد سینمایی فارابی که یکی از موارد آن صرف هزینه های چندصد میلیون تومانی برای گردش و تفریح چند نفر از نزدیکان فارابی در جشنواره فیلم کن طی سال های اخیر بوده خواستار آن شدند که مسئولان این بنیاد سینمایی به جای این بریز و بپاش های زائد که هیچ نفعی برای سینما ندارد به فکر تولید در سینما و ایجاد عدالت در سینما باشند.
اهالی سینما این روزها یکصدا و در آستانه روی کار آمدن دولت سیزدهم خواستار انحلال فوری و بی قید و شرط و یا نهایتاً ادغام این بنیاد سینمایی بی خاصیت و بودجه بربادده شده اند.
در همین رابطه ۱۰ تن از سینماگران مطرح کشور آقایان: سیدمحسن وزیری، هارون یشایایی، پیمان سبزعلی، سیدجمال ساداتیان، سیروس تسلیمی، خسرو امیرصادقی، جواد مزدآبادی، حسین شهابی، حمیدرضا صلاحمند و جواد ارشاد با ما گفتگو کردند که ماحصل نظرات ایشان برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل شده است.
هارون یشایایی تهیه کننده پیشکسوت سینما در خصوص ۸ سال زوال و انحطاط در بنیاد سینمای فارابی گفت: بنیاد سینمایی فارابی طی دهه ۶۰ نقش تعیین کننده ای در سینما داشت اما سال ها است که وجودش بی معنا شده است؛ ما در سینمای ایران نیاز به حضور مدیرانی داریم که با انجام کارهای جدید این بنیاد سینمایی را از حال رخوت و ناتوانی نجات بخشند و بتوانند مانند حدود ۴ دهه قبل مجدداً آن را فعال و پویا نمایند. در هر صورت این نهاد یا باید به صورت جدی فعال شود یا منحل! البته بنده معتقدم انحلال بنیاد سینمایی فارابی تنها می تواند باعث پاک شدن صورت مسأله شود و ما هرگز نباید در سینما پی این باشیم که صورت مسأله را پاک کنیم و باید مسائل را حل نماییم!
سیدمحسن وزیری تهیه کننده سینما نیز در این باره به سینماپرس گفت: امیدوارم آقای رئیسی و دولتمردان ایشان ریشه بنیاد سینمایی فارابی را برای همیشه بکنند؛ این نهاد نه تنها به درد اهالی سینما نمی خورد بلکه باعث ضرر و زیان شدید به سینما و سینماگران نیز می شود و قطعاً نبود آن بهتر از بودنش است و دولتمردان نباید اجازه بدهند دیگر در این نهاد بریز و بپاش های آنچنانی با بودجه بیت المال شود و تنها عده ای خاص از مواهب آن بهره مند گردند. باعث شرم و تأسف است که مسئولان بنیاد سینمایی فارابی نه تنها هیچ کمکی به قاطبه اهالی سینما نمی کنند بلکه از اهالی سینما طلبکار هم می شوند. بنده از صمیم قلب می گویم که امیدوارم به حق خانم فاطمه زهرا (س) ریشه این بنیاد بی خاصیت برای همیشه کنده شود و شر آن از سر سینمای کشور کم گردد.
سیروس تسلیمی فیلمنامه نویس، تهیه‌کننده و بازیگر سینما با انتقاد شدید از انحطاط بنیاد سینمایی فارابی اظهار داشت: فامیل بازی و رفیق بازی در بنیاد سینمایی فارابی بیداد می کند و اغلب اهالی سینما مشکوک هستند که به چه علت این نهاد که امروزه هیچ نقشی در رشد و توسعه سینمای ایران ندارد همچنان پابرجاست و همه ساله بخش اعظمی از بودجه های مرتبط با سینما را می بلعد و هیچ دستاوردی هم برای هنرهفتم در پی ندارد! بهترین کاری که مدیران جدید سینمای کشور می توانند انجام دهند این است که کارمندان فارابی را بازخرید کرده، این نهاد را منحل کنند و مانع هدررفت بیشتر بودجه های هنگفت بیت المال شوند!
خسرو امیرصادقی بازیگر و تهیه کننده سینما در خصوص ۸ سال زوال و انحطاط در بنیاد سینمای فارابی گفت: بنیاد سینمایی فارابی امروزه بدل به نهادی تشریفاتی و بودجه برباده شده و بود و نبودش هیچ فرقی برای سینما و سینماگران ندارد؛ البته برخی چهره های خودی و نزدیک به مدیران سینمایی همواره از برخی امکانات و وام ها و بودجه ها و مواهبی که مسئولان این بنیاد در اختیارشان قرار می دهند استفاده می کنند اما عموم سینماگران نه تاکنون نفعی از فارابی برده اند و نه کاری با این نهاد دارند. یک بار بیایید و صادقانه به اهالی سینما پاسخ بدهید که چرا بنیاد سینمایی فارابی را سرپا نگه داشته اید؟ در فارابی چه کاری انجام می دهید؟ چرا اینقدر نهادهای زیر و درشت در زیرمجموعه سازمان سینمایی باید وجود داشته باشد؟ آیا همه کارهایی که در این نهادها انجام می شود و هریک از آن ها بودجه های هنگفتی از بیت المال را می بلعند نمی تواند در خود سازمان سینمایی صورت گیرد؟
جواد مزدآبادی کارگردان سینما و تلویزیون نیز متذکر شد: کارآیی بنیاد سینمایی فارابی زیر صفر است و این نهاد بودجه بربادده باید منحل و یا با سایر نهادهای تابعه سازمان سینمایی ادغام شود؛ نهادهایی مانند فارابی باعث نابودی سینما شده اند چرا که همه ساله بودجه های هنگفتی به آن ها اختصاص داده می شود و در نهایت معلوم نیست پول های بیت المال را صرف چه کارهایی می کنند و چه اتفاقی برای این بودجه ها رخ می دهد! فقط افرادی خاص از منافع این بنیاد بهره می برند و هر سال شاهد هستیم یک تعداد آدم خاص این بودجه های دولتی را می گیرند و در نقطه مقابل بخش اعظمی از استعدادهای درخشان و بالقوه سینما چون نمی خواهند از رانت استفاده کنند و هدف شان این است که پول حلال در زندگی شان باشد مجبور می شوند کار نکنند و وارد بازی کثیف این افراد نشوند.
سیدجمال ساداتیان تهیه کننده سینما گفت: درصد غیرمفید بودن بنیاد سینمایی فارابی بیشتر از مفید بودنش است! واقعاً در حال حاضر کارکرد بنیاد سینمایی فارابی مشخص نیست؛ یک زمانی این بنیاد برای ساخت فیلم ها تجهیزات می داد و یا با اعطای وام به هر فیلمسازی که متقاضی تولید فیلم بود جریان پویایی را در سینما ایجاد کرده بود اما اکنون سال های متمادی است که دیگر چنین کارهایی در بنیاد سینمایی فارابی صورت نمی گیرد و واقعاً مشخص نیست در این نهاد چه اتفاقی رخ می دهد. بهتر است نهادهای دولتی به جای آنکه به فکر مشارکت و سرمایه گذاری برای تولید فیلم ها باشند تدبیری برای توسعه سینما و تبیین استراتژی برای پیشبرد سینما داشته باشند تا سینما بتواند پویاتر شده و گردش مالی مکفی داشته باشد و تهیه کنندگان بدون گردن کج کردن جلوی مدیران دولتی بتوانند مستقیماً از طریق بانک ها برای تولید آثارشان وام دریافت کنند.
پیمان سبزعلی تهیه کننده سینما در خصوص ۸ سال زوال و انحطاط در بنیاد سینمای فارابی گفت: یکی از معضلات سینمای ایران سرمایه گذاری بخش دولتی در سینما است؛ از این رو بنده معتقدم فارابی نباید به عنوان سرمایه گذار در تولید آثار سینمایی مشارکت داشته باشد. نه تنها این نهاد که تمامی نهادهای دولتی بایستی تنها در بخش نظارتی فعالیت داشته باشند و اگر این اتفاق بیفتد دیگر بحث رانت خواری و باندبازی در سینما از بین خواهد رفت. یکی از سوألات اساسی بنده در خصوص بنیاد سینمایی فارابی همیشه این بوده که چیدمان افراد حاضر در شوراهای بنیاد سینمایی فارابی بر چه مبنا و اساسی است؟ این افراد چرا و چگونه برای حضور در شوراهای تخصصی این بنیاد سینمایی انتخاب شده اند؟
حسین شهابی تهیه کننده و کارگردان سینما خاطرنشان کرد: بنیاد سینمایی فارابی دیگر مانند سال های ابتدایی تأسیس اش کارآیی ندارد و از آنجا که سینما دیجیتال شده و این بنیاد که در ابتدا قرار بوده حمایت فنی و تجهیزاتی برای تولید فیلم ها باشد رسماً در این زمینه نمی تواند کاری انجام دهد، ضرورتی برای ادامه حیاتش احساس نمی شود از سوی دیگر بودجه بنیاد سینمایی فارابی صرف تولید آثار فرهنگی واقعی نمی شود و از این رو بهتر است با انحلال این بنیاد، بودجه های مرتبط توسط سازمان سینمایی به یکایک فیلمسازان دارای پروانه ساخت اعطا شود. بی تردید بهتر است بودجه هایی که همه ساله به این بنیاد سینمایی تعلق می گیرد صرف توسعه و رشد زیرساخت های سینما شود. متأسفانه تبعیض آشکاری میان سینماگران وابسته و مستقل در این نهاد سینمایی وجود دارد و وقتی بودجه های این بنیاد صرف تولید می شود سینماگران مستقلی مانند بنده این تبعیض ها را به خوبی احساس می کنند.
حمیدرضا صلاحمند کارگردان سینما در خصوص ۸ سال زوال و انحطاط در بنیاد سینمای فارابی گفت: مدیران وزارت ارشاد اگر بخواهند اصول مدیریتی را رعایت کنند باید نهادهای بلااستفاده ای مانند فارابی را منحل نمایند؛ هرچه میزان این نهادهای زائد و بودجه بر بادده کمتر شود سینمای ایران بیشتر به سمت جهانی شدن و کیفیت گرایی سوق پیدا می کند. فوکوس مدیران سینمایی باید بر روی تولید فیلم های ارزشمند و توسعه و رشد زیر ساخت های سینما باشد نه اینکه همین بودجه اندک سینما را صرف بریز و بپاش در نهادهای زائد کنند که هیچ خاصیتی برای سینمای ایران نداشته و ندارند.
جواد ارشاد کارگردان سینما و تلویزیون نیز در این باره به سینماپرس گفت: تفکر ایلی و قبیله ای در بنیاد سینمایی فارابی باعث دوری آحاد سینماگران از این نهاد شده است؛ متأسفانه آنچه ما در بنیاد سینمایی فارابی شاهد بودیم جذب رفقا و نزدیکان مدیران سینمایی و دفع سایر سینماگران بود! بنده شخصاً لطمه دیده بنیاد سینمایی فارابی هستم چرا که چند باری تلاش کردم بتوانم با این بنیاد سینمایی همکاری داشته باشم و هر بار که فیلمنامه ای به این بنیاد بردم با به به و چه چه از ما تعریف کردند و جلسات متعدد برای ما گذاشتند اما در نهایت به این نتیجه رسیدم که آن ها با این کار اصطلاحاً بنده را سنگ قلاب می کنند!
